پایان نامه بررسی استانداردهای فضای سبز شهری و پارکها در word

 پایان نامه بررسی استانداردهای فضای سبز شهری و پارکها در word دارای 162 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه بررسی استانداردهای فضای سبز شهری و پارکها در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه بررسی استانداردهای فضای سبز شهری و پارکها در word

پیشگفتار   
مقدمه   
بخش اول : بررسی استانداردهای فضای سبز شهری   
تعاریف ومفاهیم مربوط به فضای سبز شهری   
تعریف فضای سبز شهری   
کمربند سبز   
بازدهی زیست محیطی فضای سبز   
کمربندهای سبز محاط کننده   
مکان های سبز   
محورهای سبز   
جنگل داری شهری   
جنگل شهری   
ضرورت فضای سبز   
نقش های عمده فضای سبز   
استانداردهای فضای سبز   
استفاده علمی از گیاهان   
عناصر معماری   
تقسیم فضا   
ایجاد حفاظ   
کنترل و ایجاد محوطه خصوصی   
کاربرد مهندسی گیاهان و فضای سبز   
نقش فضای سبز در کاهش آلودگی شهرها    
نکات لازم در احداث فضای سبز برای حذف آلودگی صوتی   
گونه های مؤثر در کاهش آلودگی صوتی   
گیاهان و کنترل آلودگی هوا   
گونه های درختی مقاوم به آلودگی هوا   
معرفی برخی از درختان مناسب برای ایجاد فضای سبز   
پیشنهاداتی برای بهبود فضای سبز   
نتیجه گیری   
بخش دوم : بررسی پارکها و فضای سبز شهر اهواز   
بررسی  مسائل و مشکلات توسعه فضای سبز   
مشکلات اقتصادی   
مشکلات مدیریتی  
کیفیت آب   
کیفیت خاک   
گونه های گیاهی غالب شهر اهواز   
جهت گیری توسعه در شهر اهواز و پیامدهای زیست محیطی آن   
اهداف پروژه  و ضرورت توسعه فضای سبز کمربند سبز شهر اهواز   
عوامل بازدانده توسعه فضای سبز شهر اهواز   
ضرورتهای توسعه فضای سبز در چارچوب  طرح های جامع خاص   
پارک مجتمع مسکونی فولاد اهواز    
پارک وحش سیاحتی   
پارک لاله   
پارک ریورساید   
پارک دولت   
پارک هفت جام نرگس   
پارک کوهساران   
پارک شهروند   
پارک بلوار شرقی   
پارک شهر بازی   
گونه های گیاهی موجود در پارکهای اهواز   
منابع   

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه بررسی استانداردهای فضای سبز شهری و پارکها در word

1-  سعید نیا ، احمد : کتاب سبز شهرداری فضای سبز شهری ، جلد نهم ، وزارت کشور مرکز مطالعات برنامه ریزی شهری

2-  مجنونیان ، هنر یک : مباحثی پیرامون پارکها و فضاهای سبز تفرجگاهی ، سازمان پارکها وفضای سبز شهر تهران

3-   ضیائی هوشنگ : راهنمای صحرائی پستانداران ایران ، سازمان حفاظت محیط زیست

4-   مجموعه مقالات فضای سبز شهر اهواز

5-   سازمان پارکها و فضای سبز ،معرفی گونه ها وگیاهان ساز گار گرمسیری جلد اول ودوم

6-   دکتر نبوی ،محمدباقر: جزوه پرونده شناسی

7-   مهندس پور آذز ، جزوه درختها ودرختچه ها           

پیشگفتار :

 گسترش صنعت و روند شهرنشینی  در دنیای امروز  روندی بی بازگشت  است بازگویی و تکرار  مشکلات و معضلات و شهر و شهرنشینی به معنی گریز از شهر و نفی یکپارچه آن نیست . شهر محصول تکامل اجتماعی جامعه است و در شرایط کنونی نمی توان در رویای چشم پوشی از تکنولوژی  و روستاهای آن به سر برد روستاها نیز در روند گسترش زیر پوشش تکنولوژی قرار خواهند گرفت و شکل و غالب خود را آنطور که در تصورات خود از آن وضعیت بهشت آسا می سازیم از دست خواهند داد

بسیار از مردم در مواجهه با مشکلات کنونی شهر ما متأسفانه به ناکجا آبادی می اندیشند که از گذشته های دور سرچشمه می گیرد آن شکل تصوری زیستی  است که در بستر طبیعت جریان دارد

آنچه چهره شهر را ناخوشایند می کند ، گسترش غیر اورگانیک آنهاست که یک سیستم پیچیده ناهماهنگ  و رنج آوری را بوجود می آورد به طوری  که با پیدا شدن اندک فراغتی مردم را تا مسافتهای دوری از خود تا جایی که اثراتی از شهرنشینی  دیده نشود می راند

بایستی بین رابطه انسان و طبیعت هماهنگی وجود داشته باشد ، هماهنگی به معنای انصراف انسان از دستاودرهای کنونی نیست بلکه ترمیم ضایعات و تجدید نظر در تفکر شیوه استفاده از تکنولوژی  است . و طبیعت و هماهنگی باآن است  این موضوع الزاماً نباید به صورت نفی زندگی امروزی و رجعت به گذشته و ستایش اغزاق آمیز از بکارت طبیعت و پاکی و زیبایی  های گذشته آن تلقی شود . از طرف دیگر  نباید به نفی زندگی امروزی مبتنی بر صنعت و تکنیک و دستاوردهای آن ختم شود

نادیده گرفتن چنین دستاوردهایی که محصول  تکامل اجتماعی انسان طی هزاران سال است و انسان بهای زیادی را برای دستیابی  به آن پرداخته است ، کاری عبث وغیر ممکن است  زیرا که نفی آن به معنی زیر پا گذاشتن نتیجه همه تلاش و تکاپوی رنج آور طیف  گسترده ای از دستاوردهای سخت کوشی است . که حماسه شکوهمند  مدنیت را سروده اند و با علم و معرفت  کارخود طبیعت  کور و وحشی را مهار کرد و انسان را از            دوران های پست اجتماعی به شرایط امروزی رسانیده اند

مقدمه :

امروزه  مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز موثر در اشکال گوناگون آن دیگر قابل تصور نیست پیامدهای توسعه شهری و پیچیدگی  های معضلات  زیست محیطی آنها موجودیت فضای سبز و گسترش آن را برای همیشه اجتناب ناپذیر کرده اند

شهر ها به عنوان کانون های مرکز و فعالیت و زندگی انسانها برای اینکه  بتوانند پایداری خود را تضمین کنند . چاره ای جز پذیرش ساختار کارکردی  متاُتر از سیستم های طبیعی ندارند . در این میان  فضای سبز به عنوان  جز ضروری و لاینفک پیکره یگانه شهرها و در متابولیسم  آنها نقش اساسی دارند که کمبود آنها می توانند اختلالات جدیدی در حیات شهرها بوجود آورد توجه به فضای سبز به طور عام به عنوان ریشه های تنفسی شهرها ، تعریف اغراق امیز از کارکرد آن نیست بلکه این تشبیه بیان کننده  حداقل کارکرد آن در مفهوم  اکولوژیک شهرها به شمار می روند امروزه حتی درباره کمیت  فضای سبز نیز کمتر بحث می شود ، زیرا درباره اهمیت وجودی آنها در مطلوبیت  زیستی کلان شهرها محسوب  نمی شود . در سقف کنونی دانش بشری نیز کسی چنین انتظاری  از آن ندارد  و همه می دانند دشواری ها و معضلات شهرها هر یک  و مرتبط با هم  معلول علتهای زیادی هستند که کمبود فضای سبز می توانند تنها یکی از آنها باشد . تفکر نظام مندی که امروزه در مفهوم توسعه پایدار فضای سبز  کمیت و کیفیت انها را بدون هر گونه مبالغه دریک مجموعهُ اکولوژیک ارزیابی میکند به عبارت دیگر فضای سبز نیز جدا از توانایی عملی شخصی و سرشتی خود ( محدویتهای  رویشی گسترش و کارکردهای خود را در ارتباط با عوامل بیوفیزیکی و اقتصادی واجتماعی شهرها وارد و تنها در این چارچوب اثرات وتوانمندی  آن قابل ارزیابی  مثبت است

امید است شهرهای ما تا براساس مفاهیم علمی شهرسازی نوین ضرورتهای فرهنگی – هویت ملی مبتنی بر مکان یابی صحیح – طرح ریزی  زیست محیطی استقرار صحیح و بی عیب و ارزیابی پیامدهای توسعه شهری و نظارت  پیوسته  بر کلیه فرایندهای شهر بر پایه  یک استراتژی  ملی بنا شده و طوری ساخته و پرداخته و آراسته  شوند . که شایستگی های یک زیستگاه جامعه انسانی رو به رشد و پویا را داشته باشد

تعاریف و مفاهیم مربوط به فضای سبز شهری

تعریف فضای سبز شهری :

آن بخش  از فضای سبز است که در محدوده شهر طراحی و بنا شده فضای سبز شهری نامیده می شود

ـ بخش از سیمای شهر که از انواع گیاهان تشکیل یافته است

ـ فضای نسبتاً بزرگ  متشکل از گیاهان با مساحتی جنگلی و برخوردار از بازدهی زیست محیطی و اکولوژیک  معین و در خور شرایط زیست محیطی حاکم بر شهر

ـ بخش از مناطقی که دارای گیاهان با هر گونه سبزینگی اعم از درختان – درختچه ها – گل ها و چمن ها

- بخشی از استخوان بندی و مورفولوژی  شهری به بیان دیگر فضای سبز در کنار  اسکلت فیزیکی  شهر بیان کننده  اندام و به طور کلی سیمای شهر است

فضای سبز باید از یک سو برای شهر بازدهی اکولوژیک داشته و از طرف دیگر نیازهای زیست میحطی پیرامون خود را براورده سازد جوامع گیاهی اعم از درختان و درختچه و بوته و چمن و گل و سایر  پوشش های نباتی به منظور حفظ سلامت روح  و جسم انسان و فعال کردن اکوسیستم های طبیعی در بخش از اراضی درون یا بیرون شهری ایجاد شده و هدف آن بهبود کیفیت زیست محیطی انسانهاست

 - اراضی اماکن مسکونی تجاری – صنعتی محل های کسب پیشه و خدماتی است که دارای پوشش گیاهی چند ساله و 2 ساله و یکساله اعم از درخت و درختچه و نهال گیاهان پوششی ( گل و بوته و چمن )  است به منظور استفاده های سودمندانه یا زیبایی طبیعی  و تلطیف هوا.در محدوده حریم شهری احداث شده یا بطور  طبیعی  به وجود آمده است

برای دستیابی به تعریفی که حتی المقدور در برگیرنده کلیه مفاهیم بالا باشد . مهندس مشاور عمران سرزمین تعریف پیشنهادی زیر را ارائه می دهد . فضای سبز شهری بخشی از فضاهای باز شهری است . که عرضه های طبیعی یا مصنوعی آن تحت استقرار درختان و درختچه ها و گل ها و چمن ها  و سایر گیاهانی است که بر اساس نظارت و پذیرش انسان با در نظر گرفتن ضوابط قوانین و تخصص های مرتبط با آن برای بهبود  شرایط زیستگاهی و رفاهی شهروندان و مراکز جمعیتی غیر روستایی حفظ و نگهداری و یا بنا شود

 1-1-کمبرند سبز :  نوار سبزی از درخهتان و درختچه هاست که به دور شهرها کشیده می شود و دارای کارکرد چند جانبه  ای است که کمربند سبز بیشتر برای حفاظت شهرها در برابر آلودگی و تلطیف هوا و غربال گرد و غبار،  تجدید حدود شهر و گسترش بیرونی آلودگی و جدا کردن بخش درونی شهر از اراضی  پیرامون به کار می رود

تعریف و طبقه بندی فضای سبز : توسط گروه مطالعات برنامه ریزی شهری وزارت کشور که دارای دیدگاهی زیست محیطی است نسبت به تعاریف دیگر کاملتر  و به حال شهرها سودمندتر است

فضای سبز از دیدگاه شهرسازی : عبارت است از بخشی از سیمای شهر که از انواع گیاهان تشکیل یافته است

فضای آزاد شهری :  فضای بازی است که بالقوه برای گسترش فضای سبز شهری مناسب است

فضای سبز  از دیدگاه زیست محیطی :  عبارت است از  فضایی نسبتاً بزرگ  متشکل از گیاهان با مساحتی شبه جنگلی و برخوردار از بازدهی زیست محیطی اکولوژیک  معین و درخور  شریط زیست محیطی حاکم بر شهر

بازدهی زیست محیطی سبز

منظور از بازدهی زیست محیطی فضای سبز اثرات اکولوژیکی  و اجتماعی یک فضای سبز فعال است فضای سبز فعال فضای سبز طراحی  شده متناسب با شرایط اکولوژیک شهر هاست به طوریکه  بتواند ضمن حفظ پایداری خوب به طور مستمر در پیوند با ساختار  بیجان شهر خدمات کیفی خود  را ارائه دهد اگر شهر پیکره انسان ساختهُ طبیعت باشد فضای سبز به عنوان تعادل بخشنده و حیاتی ساخت بی جان شهری است . فضای سبز طبیعت بی جان شهرها را اصلاح و بهبود بخشیده و کارکرد آن را به سوی سازگاری  طبیعی همان گونه که در طبیعت وجود دارد سوق می دهد . ولی شهر بدواً با حضور جامعه انسانی در جریان تولید اجتماعی خاصی معنی دار می شود که در ان صنعت و گسترش آن در شکل گیری ساختار و سیماری فیزیکی و کارکرد شهر  روابط اجتماعی و فرهنگی و نیازهای زیستی جامعه  نقش تعیین کننده دارد . بنابراین اگر فضای سبز به عنوان جزئی از بافت شهرها و به عنوان بخشی از خدمات شهری ضرورت یافته باشد نی توانند جدا از  نیازهای جامعه شهری باشد . از این رو می توان گفت فضای سبز  باید از نظر کیفی و کمی متناسب با حجم فیزیکی شهر ( ساختمان ها و خیابانها و جادهها و نیازهای جامعه نیاز روانی . گذراندن اوقات فراغت نیازهای بهداشتی) با توجه به شرایط آکولوژیک شهر و روند گسترش اتی آن ساخته شود تا بتواند فضای سبز فعال دارای بازدهی زیست محیطی مستمری داشته باشد

فرم های کلی فضای سبز عبارتند از :

-         فضای سبز حاشیه شهر

-         محورهای دورن شهر فضای سبز

الگوهای فضای سبز حاشیه شهری به قرار زیرند :

 1- کمربند های سبز محاط کننده سبز محاط کننده

برای تجدید حدود شهر کنترل گسترش جلوگیری از رشد بی رویه و به هم خوردن تناسب ساخت و مورفولوژی شهر به کار می رود . این کمربند ها در روند پویش شهر نقش اولیه خود را ممکن است از دست دهند ولی نقش بالقوه آنها به عنوان فضای سبز تعادل بخشنده تفرجگاه درون شهری و نقش فرعی آنها به عنوان شاخص زنده جهت تشخیص روند شهر پا برجا باقی می ماند

2- مکان های سبز

کمربندهای سبز عریض می باشند که برای مهار شدن بی رویه شهرها و هدایت آنها در جهت دلخواه  برقراری پیوند میان هسته اصلی شهر و شهرکهای تجاری از یک سو و جدا کردن فضاهای اصلی  شهر از فضای حومه به کار می روند

3- محورهای سبز :  این محورها مشتمل بر محورهای سبز درون شهری ( فضای سبز امتداد خیابان ها و برون شهری فضای سبز جاده هایی که به طور مستقیم یا از طریق کمربندی  به درون شهر راه می یابند )

 جنگل داری شهری :

این اصطلاح  جدیداً در ترمینولوژی  فضای سبز جا باز کرده است و هدف آن سوق دادن شهرها به سوی فضای سبز شهری است که در آن درختان  نقش یشتری داشته باشد و معیار مدیریت آنها بر اساس  فنون جنگل داری صورت می گیرد . به نظر برخی از اهل فن و دوست داران  محیط زیست شهرها به ابعاد کلان خود وقتی می توانند در خدمت انسان قرار گیرند . که از فضای سبز مخصوص  درختان کافی برخوردار باشند

در غیر اینصورت  متابولیسم  شهر دچار وقفه شده و شهر کارایی  خود را از دست می دهد . جنگل های شهر به دلیل اثرات ژرف خود در بهبود شرایط  ( آب و هوایی ) کاهش الودگی ها ، تعدیل دما و تلطیف هوا . مطلوبیت سایر اشکال فضای سبز را نیزبرای استفاده عمومی ( تفّرج )  افزایش می دهند

به مجموعه درختان و فضای سبز موجود در محیط زندگی شهری که سیمای جنگلی پیدا می کنند را جنگل شهری می گویند که برای حفظ موجودیت و پایداری آنها باید ملاحظات ویژه  و متعددی از قبیل مدیریت کاشت اصلاح  و گسترش  به کار گرفت که بی شباهت به فعالیتهای جنگلد اری نیست به همین دلیل کلیه اقداماتی که در مدیریت  این جنگل ها به کار گرفته می شود  جنگل دارای شهری می گویند

جنگل شهری :  جنگل شهری حد و حدود خاصی دارد . جنگل شهری از نظر گاری مول به تمامی پوشش گیاهی  درون و پیرامون شهری گفته می شود از نظر مدیریت نقطه آغاز یک جنگل شهری خطی است که زمین های تحت مدیریت تولیدات کشاورزی ( جنگل و زمین های زراعتی )  را از زمین های که برای استفاده های شهری ( اماکن مسکونی و ادارات و تفرجگاه ها و اراضی ذخیره برای گسترش اتی اختصاص  یافته را  جدا می کند این مرز بیرونی یک جنگل شهری است و حد فاصل آن تا درونی ترین بخش های شهر کشیده می شود

جنگل شهری به مجموعه نباتات چوبی و دیگر  رستنی های همراه گفته می شود  که در مراکز  تراکم جمعیت اعم از روستایی و شهری بوجود می آید

به عبارت دیگر جنگل شهری شامل درختان – خیابان ها و رستنی های موجود در اقامتگاه ها پارکها و کمبرندهایی سبز است . تراکم جنگل شهری به نوع استفاه از زمین در محیط شهری بستگی دارد

و به 4 منطقه میان شهری به درون شهری و برون شهری و روستایی تقسیم بندی           می شود

الف ­ـ  منطقه میان شهری : مراکز عمده بازرگانی . محل صنایع قدیمی ، اقامتگاههای باتراکم بالا و متوسط است در این منطقه وسعت کمتری از زمین به منظور بالا تخصیص داده می شود و در نتیجه واجد تعداد کمتری درخت است و در بسیاری از موارد  کهنسالترین و رو به زوال ترین درختان در آن دیده می شود

 ب ـ منطقه درون شهری :  عموماً مختص سکونت با تراکم کم – مراکز  تجاری و دادوستد . عرضه صنایع جدید  و دهلیزهای تردد است و معمولاً  درختان جوانتری دارد که بعضاً با بازمانده جنگل ها و درختکاری های گذشته همراه است

 ج ـ منطقه برون شهری :  منطقه برون شهری بخشی است که در حاشیه منطقه درون شهری واقع شده است و غالباً فعالیتهای کشاورزی تفننی اختصاص دارد و از جنگل های اراضی زراعی ، ینی زمین هایی که برای تصاعد سودگارنه احتکار و نگهداری شده اند در ان نمونه هایی یافت می شود گسترش نامنظم شهرها موجب می شود که این بخش به کام منطقه درون شهری فرو رود

 د ـ منطقه روستایی :  منطقه روستایی مجاور شهرها به مرور به صورت  منطقه برون شهری در می آید

ضرورت فضای سبز : مهمترین  اثرات فضای سبز در شهرها کارکردهای زیست محیطی  آنهاست و با مقابله با اثرات سؤ گسترش  صنعت و کاربری نادرست  تکنولوژی ( تعادل بخش در متابولیسم شهر از یک سو و بالا بردن زیبایی از  سوی دیگر سب افزایش کیفیت  زیستی شهرها می شوند . و با توجه به اینکه گسترش از یک سو ارتباط ارگانیک با تکنولوژی و از سوی دیگر  با آلودگی کار دارد برای تداوم آن باکلیه عوامل لازم به کار گرفته می شوند

مؤلفه های اثرات گسترش در شهرها به طور گوناگون نظام زیستی شهرها را می توانند مختل کنند . فضای مناسب  در شهر ها یکی از عوامل مؤثر در کاهش این اثرات بوده و بویژه در رابطه با گرد و غبار آلودگی های شیمیایی  هوا تعدیل دما به افزایش رطوبت نسبی ، تلطیف هوا و سایر اثرات فضای سبز در شهرها نقش دارند

نقش عمده فضای سبز

فضای سبز  در شکل درخت به علت گسترش سطح برگی خود نسبت به سایر اشکال گیاهی می تواند از طریق تعریق نسبت به افزایش رطوبت نسبی و لطافت هوا شود عمل تعرق درختان با جذب کالری همراه است بدین سان نواری از گیاهان به پهنای(100-50 ) متر گرما را 3 تا 4 درجه  نسبت به مرکز شهر کاهش میدهد. درعین حال 50 درصد رطوبت  هوا می افزاید تفاوت دمایی که از این راه حاصل میشود موجب کاهش اندکی در فشار هوا می شودکاهش در فشار هوا با دمایی به سرعت  کیلومتر در ساعت پدید می آورد . همین بادها کافی است که هوای یک شهر بزرگ را در ظرف  یک ساعت به طور کامل عوض و پاکیزه کند

مقابله با جزایر گرما : هم اکنون پژوهشگران  نواحی شهری را جزایر گرما به شمار می آورند زیرا سطوح تیره زمین در شهرها 3 تا 5 درجه سانتیگراد بیش از زمین های مجاور گرمای خورشید را روزانه جذب میکنندو از این راه 30  درصد از آلودگی هوا سهیم می باشند. در بخش های فاقد درخت شهر که ساختمان ها و سیستم های لوله کشی سطح بیشتری از زمین را پوشانده اندچرخه های طبیعی کوتاه هستندو اختلال در جابجایی  انرژی  آنها را به جزایر گرما تبدیل کرده است

کاهش میزان سرب :

درختانی که در کاهش سرب به ویژه در حاشیه جاده ها و شاه راه ها نقش مؤثری دارند ،مقایسه تطبیقی درختان با سایر اشکال گیاهی نظیر گیاهان علفی و گیاهان زراعی نشان  می دهد که درختان  10  تا 20 برابر گیاهان زراعی میتواند سرب گیری کنند . برگ شاخه و ریشه وحتی تنه درختان در مناطق پر ترافیک شهر های انبوه و شاه راه ها ا در جذب و میزان سرب هوا ناشی از اگزوز ماشین ها اهمیت بسیاری دارد

عملکرد های اجتماعی روانی فضای سبز :

 امروزه جامعه شناسان و روان شناسان و پزشکان ، بر این باورند که فضای سبز افزون برتأمین بهداشت جو و محیط مکان های مسکونی نقش مثبتی  در بشر و روان آن بر عهده دارند افرادی که به طور روز افزون باید در فضاهای مکانیزه و محدودمثل خانه و محل کار و … زندگی کنند. بیش از پیش به استراحت در محیط طبیعی نیاز دارند

این مسأله  به ویژه در جوانان و افراد سالخورده اهمیت بیشتری دارد

فضای های سبز  در آن واحد محیطی است برای استراحت  و آشنایی با طبیعت و انجام فعالیت های که در شهر امکان پذیر است همچنین تأثیر  زیادی دربهداشت و سلامت محیط دارد از آن جمله می توان به اهمیت آنها در جذب پرتوهای خورشیدوهمچنین در تولید اکسیژن و جذب گاز کربنیک هوا اشاره کرد . آرامشی که انسان در سایه یک درخت احساس میکند  تا حدی به جذب پرتوهای مادون قرمز خورشید توسط درخت ومقداری نیز به جذب پرتوهای فرابنفش مربوط میشود. از دیگر عملکرد ها ی اجتماعی و روانی فضای سبز می توان به تولید فیتونسید  اشاره کرد . درختان مانند گردو وکاج و بلوط و فندق بیدو اکالیپتوس و زبان گنجشک  از خود ماده ای به نام فیتونسید در فضا رها می کنند

که این موادروی انسان اثر فرحبخشی  دارد. به گونه ای که این ماده می تواندتعادل بین  نیم کره مغز را به خوبی برقرار سازد . وحالت طبیعی و آرامش بخش را به انسان ارزانی کند . بنابراین نقش آرام بخشی درختان و فضای سبز  به خوبی نمایان میگردد . تقلیل صدا توسط گیاهان در بوجود آوردن محیطی سالم  و آرام تر می تواند مؤثر باشد . به این ترتیب که ارتعاش امواج صوتی به وسیله برگها و شاخه های درختان جذب شود . عواملی نظیر نور دیواره  جدا از هم و انعطاف پذیری  در جذب صدا مؤثرند . به همین دلیل است که درختان درجذب صداهای ناخوشایند با داشتن ویژگی های بالا تأثیر             می گذارند

 انبوهی درختان و چرمی بودن برگها و خمش پذیری شاخه ها اجازه میدهد  که صداهای ناهنجار و تراکم و عرض درختکاری در تقلیل صدا موثر شود

استانداردهای فضای سبز شهری : جنبه های مختلف عملکرد فضای سبز در شرایط مختلف اهمیتی متفاوت پیدا یکند . وحتی اشکال مختلف آن را در شرایط جغرافیایی متفاوت از نظر چیرگی نوع گیاهان ونیاز جوامع فرق می کند .  در منطقه ای ممکن است اهمیت اثرات اکولوژیکی  یا تأثیرات زیست محیطی  فضای سبز نسبت به اثرات روانی وزیبایی آن ضرورت بیشتری پیدا کند . مثلاً در شهرهای صنعتی اثرات فضای سبز در بهبود  شرایط زیست محیطی می تواند ، دیگر جنبه های فضای سبز را تحت شعاع قرار دهد به همین دلیل گرایش فضای سبز به سمت اشکال شبه جنگلی  به دلیل تأثیر سودمندی درختان درکاهش گرو غبار و آلودگی های شیمیایی هوا و آلودگی صدا چیرگی درختان رادر دستور کار خود قرار میدهد. در اقالیم مرطوب که امکان رویش درختان با سهولت بیشتری وجود دارد و نیازی به تلطیف هوا یا کاهش دمای محیط و تولید اکسیژن  و … وجود ندارد

  باتلر 10 اکر پارک و فضای سبز را برای هر 1000 نفر جمعیت در شهرها و همین مقدار را در مورد سایر اشکال فضای سبز بیرون از شهر ها کافی می داند . پیشنهاد انجمن ملی تفرجگاه ها آمریکا  و باتلر در ازاء  هر 1000 نفر جمعیت 10 اکر فضای سبز هنوز همچون معیار ارزش خود را حفظ کرده است ولی این به آن معنی نیست که بتوان آن را برای همه شهرهای بزرگ به کار بست از طرف دیگر توزیع مکانی فضای سبز در مناطق مختلف ( مناطق تجاری – خدماتی – صنعتی – یا مسکونی )  با تراکم  متفاوت خواهد بود

ولف اندازه متوسط فضای سبز را برای شهروندان 5/3  متر مربع ( 75 / 2 متر مربع  پارکهای محلی ) برآورد کرده است

 برخی دیگر با احتساب پارک های خارج شهر جمعاً 30 متر مربع برای هر شهروند سهم سرانه تطبیق کرد ه اند  .. فرمول زیر نیز در برآورد میزان فضای سبز شهری به کار گرفت شده است

ممکن است نیاز روانی جوامع سایر اشکال فضای سبز که یکنواختی محیطی  را بر می هم می زنند بیشتر باشد در این صورت عامل زیباشناسی در شکل گیری فضای سبز شهری نقش نسبی بیشتری پیدا میکنند علاوه بر این قابلیت ها و امکانات منطقه ای در گسترش یا محدودیت سایر اشکال فضای سبز تفرجگاه های جنگلی ، پارکهای پیرامون  شهری  تفرجگاه های خارج از شهر نیز کاملاً موثر است با توجه به موارد بالا از کمیتهای ارائه شده به وسیله صاحب نظران دراین جا گفته می شود استانداردهای ارائه شده توسط این دفتر بر پایه پیشنهادات باتلر بوده و بسته به نوع تفرجگاه این مقادیر ارائه شده است

 زمانی که تراکم جمعیت در واحد سطخ منطقه ای زیاد شود در این صورت باید مقدار درصد فضای سبز را طوری در نظر گرفت که از 15 درصد پائین تر نرود . یا به عبارت دیگر فضای سبز سرانه حداقل از 6 متر مربع کمتر نشود توزیع این مقدار فضای سبز سرانه باید به ترتیب زیر باشد

پارکها 2 متر مربع

مکان بازی 4 متر مربع

درمورد سطح سرانه فضای سبز بین آراء دست اندر کاران نیز هماهنگی دیده نمی شود برخی از منابع استاندارد سرانه  فضای سبز را 15 متر مربع و برخی دیگر از بین 15 تا 50 متر مربع اعلام کرده اند ( مجید مخدوم 1369 )  سطح استاندارد را باتوجه به تفاوتهای شرایط اکولوژیک به ویژه برای شرایط اقلیمی بین  50 – 5/7  ترتیب  میداند که دامنه این برآورد بسیار زیاد است

در همین راستا بر اساس مطالعات و بررسی های وزارت مسکن و شهرسازی سرانه متعارف و قابل قبول فضای سبز شهری در شهرهای ایران بین 12 – 7 متر مربع است که در مقایسه با شاخص تعیین شده از سوی محیط زیست ( 25 – 20متر مربع برای هرنفر ) رقم کمتری است

توضیحات : برای خانه های تک و دو واحدی که حیاط دارند به این صورت  می توان  نتیجه گیری کرد. اگر حیاط آنها کمتر از 1000 متر مربع است فضای پارک در مقیاس محلی منظور می شود و برای واحدهایی که حیاط  آنها بزرگتر از 1000 متر مربع است فضای پارک در نظر گرفته نمی شود

برنامه ریزی فضای سبز و پارکها

 در اکثر منابع مهم امروزی برنامه ریزی پارکها درچارچوب برنامه ریزی فضاهای تفریحی بر مبنای کاربردواقعیت ها و شاهدان عینی و اطلاعاتیکه با روش علمی جمع اوری میشود تنظیم شده است . این اصول کلی در فرآیند بهبود زندگی اجتماعی بر تمامی روش های برنامه ریزی  اجتماعی اثر می گذارد

کانون های تفریحی باید متناسب با محیط وهماهنگ با علم وناحیه و یا منطقه ای که در آن مستقر می شوند ، طراحی  میوشند به طور کلی برنامه ریزی  خدمات تفریحی باید بر اساس  نیازها علایق و امکانات و نظام ارزش ها و گرایشات مشترک مردم صورت گیرد این کانون ها شامل فضاهای باز و سبز شهری زمین های بازی ورزشی ، باغ های پرورش گل وگیاه و پارک جانوران وهمچنین ورزشگاه است . همان گونه که ذکر ذکر شد فضای سبز عمومی وپارکها بخشی از فضاهای سبز شهری اند ،که به همراه ساخت فیزیکی شهر ساختار کل شهر راتشکیل می دهد . و از سه دیدگاه شهرسازی محیط زیست و اکولوژی شهری ومیحط زیست بررسی می شود .و دارای کاربردهای متفاوتی است که شامل محدود ساختن توسعه شهری تفکیک کاربری ها و دارای کاربردهایی متفاوت است که شامل محدود ساختن توسعه  شهری تفکیک کاربری ها تنظیم کشش ها و واکنش ها تأثیر بر شرایط اقلیمی ، بیوکلماتیک ، آلودگی هوا  ، صدا و تثبیت خاک است ، بازدهی  اکولوژیک فضای سبز به 2گروه  عمومی  و تخصصی  تقسیم میشوند

 باغ های خصوصی در محوطه های مسکونی هم از نظر معماری هم از جنبه  اکولوژیکی دارای اهمیت است اما از نظر اجتماعی  کاربرد مهمی ندارند از طرف دیگر در محیط زیست اجتماعی، فضای سبز شهری باید برای عموم قابل استفاده باشدو پارکهای  شهری مشابه آن در این دسته قرار می گیرند . از دیدگاه زیست اجتماعی  اهداف زیر  در ایجاد فضای  سبز  مرسوم است

ـ استفاده از گیاهان به عنوان حریم بصری

- استفاده از درختکاری به عنوان حریم حفاظتی

ـ استفاد از فضای سبز بر اساس طراحی مناسب جهت عملکردهای اجتماعی ویژه

- استفاده از فضای سبز جهت ایجاد کیسه های هوایی

- سیر تحول فضای سبز عمومی در ارتباط با کالبد شهر

شیوه ایجاد فضای سبزی شهری در ایران به مفهوم امروزی آن ( پارک )  الهام گرفته از فضای سبز شهری در اروپا می باشد. با شناخت تاریخی و با در نظر گرفتن قدمت باغ سازی در ایران به این نکته پی می بریم که  این امر در ایران دارای ویژگی خاص بوده که می تواند الهام بخش برنامه ریزان و طراحان  پارک قرارگیرد

پارک به مفهوم امروزی آن مورد استفاده عموم است اما باغ سای جنبهخصوصی  داشته ومورد استفاده گروهی خاص قرار گرفته است . برخی ازویژگی های باغ سازی در ایران  که میتواند در برنامه ریزی پارکها مورد استفاده قرارگیرد

-         تناسب شکل باغ و چگونگی طبیعت و هوا ومیزان آب

-          اهمیت آب در باغ

-         بیشترین بهره گیری از آب با هدایت آب در جوی ها و جداول

-         احداث باغ و زمین شیب دار

-         وجود آب نما و استخر

استفاده علمی از گیاهان :

 استفاده‌علمی از گیاهان را می توان به 4 دسته کلی تقسیم بندی کرد

1-   کار برد گیاهان در معماری : عناصر معماری به تقسیم فضا کنترل و ایجاد محوطه های خصوصی

2-  کاربرد مهندسی گیاهان : کنترل و تثبیت خاک وکنترل صدا و پاکیزه سازی هوا ، کنترل ترافیک ،کنترل انعکاسی ونورهای مزاحم

3-   کاربرد گیاهان برای کنترل شرایط اقلیم ، کنترل اشعه نور خورشید و کنترل باد و باران وکنترل درجه حرارت

4-   کاربرد زیبایی گیاهان

بدین ترتیب  با ذکر عملکردهای مهم فضای سبز می توان به نقش ماهیت پارکها نیز پی برد

به همین دلیل  ضرورت وجود معیارهایی برای برنامه ریزی فضای سبز جهت پاسخگویی به نیازهای تفریحی افراد در سنین وگروه های مختلف به شدت احساس  می شود

اهمیت پارکهارا در محیط شهری می توان به صورت زیر خلاصه کرد

1-   پارکها بسیاری از نیازهای ویژه‌انسانی را که پدیده شهرنشینی به میزان وسیعی محدود نموده است را جبران می کند

2-   پارکها آب و هوای شهرها را در صورت که در وسعتی معقول انتخاب شوند را بهبود می بخشد

3-   پارکها ، شاخص سمبل سلامت و بهداشت محیط به شمار می آیند

4-   پارک ها به عنوان عنصر اساسی و شکل دهنده سیمای شهر ها به شمار می روند

5-  پارکها همراه با سایر مراکز خدمات شهری نظیر زمین های ورزشی تفریحگاه های گوناگون ، بافت شهری کانون حیاتی شهر ها را بوجود می آورند

کاربرد گیاهان و فضای سبز در معماری :