تحقیق پست های الکتریکی در word دارای 103 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد تحقیق پست های الکتریکی در word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است
بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق پست های الکتریکی در word
مقدمه
پست های انتقال برق
اجزای یک پست
پست انتقال
پست توزیع
پست جمع کننده
طراحی
جانمایی
راهگزینی
انواع پست
معایب پستها با عایق گازی
تجهیزات سویچگر
دستورالعملهای ثابت بهره برداری
کنترل فرکانس
کنترل ولتاژ
حفاظت جریان زیاد و فاز نوترال
حفاظت خطای زمین محدود شده
حفاظت رله دیفرانسیل
حفاظت شار زیاد
حفاظت امپدانس
حفاظت اتصال زمین تانک ( بدنه ترانسفورماتور )
حفاظت دمای سیم پیچ و روغن
الف : نشان دهنده حرارت سیم پیچ ها و روغن
ب : رله حرارتی
کلید مبدلها ( ترانس ) :
شماره گذاری سکسیونرها
سکسیونرهای هوائی یا زمینی :
هسته ترانس
سیم پیچها
اتصال سیم پیچ ها
تپ چنجر
مخزن روغن
سیلیکاژل
انواع ترانسفورماتور
اتصالات ترانسفورماتورهای قدرت سه فاز
مزایای این اتصال عبارتند از :
انواع حفاظت های ترانس
آتش نشانی
سنسور های حرارتی
ترانس مصرف داخلی و ترانس زمین
ترانس مصرف داخلی
ترانس زمین
دیزل ژنراتور
برقگیر
سکسیونر (
سکسیونر قیچی ای ( پانتوگراف )
سکسونر ارت
کلیدهای قدرت یا بریکرها
کلید قطع قدرت
انواع کلیدهای قدرت
کلید روغنی
کلید کم روغن ( نیمه روغنی )
کلید گازی ( SF6 )
ترانسفورماتور مصرف داخلی ( SS )
ترانسفورماتور زمین ( GT )
حفاظت ترانسفورماتور
خطاهای غیر الکتریکی
حفاظت بوخهلتس
حفاظت در مقابل فشار و آزادساز فشار
کاربرد برخی از رله ها و حفاظت کننده های ترانس:
کاربرد رله دیفرانسیل در ترانس ( رله اصلی )
کاربرد رله جریان زیاد بر روی ترانس ( رله کمکی )
کاربرد رله اتصال زمین بر روی ترانس ( رله کمکی )
کاربرد برقگیرهای ترانس ( حفاظت کمکی )
کاربرد رله فشارشکن ( حفاظت اصلی )
رله دیستانس
معرفی دکمه های روی دیستانس
رله فاصله یاب
رله نقص فیوز
کلید سنکرون
مبدل ( Inverter )
حفاظت خطوط
رله اضافه جریان ( over current relay )
رله اتصال زمین
د رله دیستانس ( Distance relay )
تنظیم رله دیستانس
باطری ( Battery )
شارژر ( Charger )
تابلو کنترل
تجهیزات و کلیدهای نصب شده بر روی تابلوی فرمان:
ثبات های دیگر موجود در تابلوی اتاق فرمان
روش بهره برداری و نگهداری از دستگاهها و تجهیزات و روش انجام کار
شماره گذاری برقگیرها
شماره گذاری کلیدهای قدرت
کلید خطوط :
کلید ژنراتور :
دستور العمل مانور قطع T1
دستورالعمل مانور برگشت T1 به حالت اول
دستور العمل مانور قطع باس ( 81 )
دستور العمل مانور برگشت باس 81 به حالت اول
دستور العمل وصل مجدد خط ( 808 )
دستورالعمل قطع خط ( 808 )
دستور العمل قطع و وصل بریکر ( 8812 )
دستورالعمل برگرداندن به حالت اول
دستور العمل قطع باس ( 63 )
دستور العمل برگرداندن باس ( 63 ) به حالت اول
دستور العمل کار بر روی خط ( 601 )
برگرداندن خط ( 601 ) به حالت اول
دستور العمل مانور بر روی خط ( 605 )
برگرداندن مانور خط ( 605 )
دستورالعمل مانور قطع بر روی خط ( 606 )
دستورالعمل مانور قطع بر روی خط ( 607 )
دستور العمل جابجایی شارژر
دستورالعمل مانور قطع خط ( 813 )
دستورالعمل برگرداندن مانور خط ( 813 )
دستورالعمل کار بر روی بریکر و CT خط ( 809 )
برگرداندن مانور به حالت اول
دستور العمل وصل راکتور
دستور العمل قطع راکتور
دستورالعمل مانور بر روی خط ( 810 )
دستورالعمل برگرداندن به حالت اول
دستور العمل مانور بر روی خط ( 809 )
دستور العمل برگرداندن به حالت اول
دستور العمل مانور بر روی خط ( 808 )
دستورالعمل برگرداندن مانور خط ( 808 )
دستور العمل مانور قطع بر روی خط ( 812 )
دستور العمل برگرداندن مانور خط ( 812 )
آتش نشانی
سنسور های حرارتی
ترانس مصرف داخلی و ترانس زمین
ترانس مصرف داخلی
ترانس زمین
دیزل ژنراتور
برقگیر
سکسیونر ( Disconnecting Switches )
سکسیونر قیچی ای ( پانتوگراف )
سکسونر ارت
کلیدهای قدرت یا بریکرها
کلید قطع قدرت
انواع کلیدهای قدرت
کلید روغنی
کلید کم روغن ( نیمه روغنی )
کلید گازی ( SF6 )
ترانسفورماتور مصرف داخلی ( SS )
ترانسفورماتور زمین ( GT )
حفاظت ترانسفورماتور
خطاهای غیر الکتریکی
حفاظت بوخهلتس
حفاظت در مقابل فشار و آزادساز فشار
کاربرد برخی از رله ها و حفاظت کننده های ترانس:
کاربرد رله دیفرانسیل در ترانس ( رله اصلی )
کاربرد رله جریان زیاد بر روی ترانس ( رله کمکی )
کاربرد رله اتصال زمین بر روی ترانس ( رله کمکی )
کاربرد برقگیرهای ترانس ( حفاظت کمکی )
کاربرد رله فشارشکن ( حفاظت اصلی )
رله دیستانس
معرفی دکمه های روی دیستانس
رله فاصله یاب
رله نقص فیوز
کلید سنکرون
مبدل ( Inverter )
حفاظت خطوط
رله اضافه جریان ( over current relay )
رله اتصال زمین
د رله دیستانس ( Distance relay )
تنظیم رله دیستانس
باطری ( Battery )
شارژر ( Charger )
تابلو کنترل
تجهیزات و کلیدهای نصب شده بر روی تابلوی فرمان:
ثبات های دیگر موجود در تابلوی اتاق فرمان
روش بهره برداری و نگهداری از دستگاهها و تجهیزات و روش انجام کار
شماره گذاری برقگیرها
شماره گذاری کلیدهای قدرت
کلید خطوط :
کلید ژنراتور :
دستور العمل مانور قطع T1
دستورالعمل مانور برگشت T1 به حالت اول
دستور العمل مانور قطع باس ( 81 )
دستور العمل مانور برگشت باس 81 به حالت اول
دستور العمل وصل مجدد خط ( 808 )
دستورالعمل قطع خط ( 808 )
دستور العمل قطع و وصل بریکر ( 8812 )
دستورالعمل برگرداندن به حالت اول
دستور العمل قطع باس ( 63 )
دستور العمل برگرداندن باس ( 63 ) به حالت اول
دستور العمل کار بر روی خط ( 601 )
برگرداندن خط ( 601 ) به حالت اول
دستور العمل مانور بر روی خط ( 605 )
برگرداندن مانور خط ( 605 )
دستورالعمل مانور قطع بر روی خط ( 606 )
دستورالعمل مانور قطع بر روی خط ( 607 )
دستور العمل جابجایی شارژر
دستورالعمل مانور قطع خط ( 813 )
دستورالعمل برگرداندن مانور خط ( 813 )
دستورالعمل کار بر روی بریکر و CT خط ( 809 )
برگرداندن مانور به حالت اول
دستور العمل وصل راکتور
دستور العمل قطع راکتور
دستورالعمل مانور بر روی خط ( 810 )
دستورالعمل برگرداندن به حالت اول
دستور العمل مانور بر روی خط ( 809 )
دستور العمل برگرداندن به حالت اول
دستور العمل مانور بر روی خط ( 808 )
دستورالعمل برگرداندن مانور خط ( 808 )
دستور العمل مانور قطع بر روی خط ( 812 )
دستور العمل برگرداندن مانور خط ( 812 )
مقدمه
پست الکتریکی ایستگاهی فرعی است که در مسیر تولید، انتقال یا توزیع انرژی الکتریکی ولتاژ را به وسیله ترانسفورماتور به مقادیر بالاتر یا پایین تر تغییر میدهد. توان الکتریکی ممکن است از میان تعداد زیادی پست بین نیروگاه و مصرف کننده عبور کند و ولتاژ آن در طول مسیر بارها تغییر کند
پستهایی که از ترانسفورماتورهای افزاینده استفاده میکنند باعث افزایش ولتاژ و به این ترتیب کاهش جریان میشوند، در حالیکه پستهایی که ازترانسفورماتورهای کاهنده استفاده میکنند برای افزایش ایمنی، ولتاژ را کاهش داده و جریان را افزایش میدهند
پست های انتقال برق
پست انتقال برق محلی است که تجهیزات انتقال انرژی درآن نصب وتبدیل ولتاژ انجام می شودوبا استفاده از کلید ها امکان انجام مانورفراهم می شود درواقع کاراصلی پست تبدیل ولتاژ یاعمل سویچینگ بوده که دربسیاری از پستها ترکیب دو حالت فوق دیده می شود. در خطوط انتقال DC چون تلفات ناشی از افت ولتاژ وجود ندارد وتلفات توان انتقالی بسیار پایین بوده ودر پایداری شبکه قدرت نقش مهمّی دارند لذا اخیرا ً پستها DC مورد توجه قراردارند ازاین پستها بیشتردر ولتاژهای بالا (800 کیلو ولت و بالاتر ) و در خطوط طولانی به علت پایین بودن تلفات انتقال استفاده می شود. درشبکه های انتقال DC درصورت استفاده ازنول زمین می توان انرژی الکتریکی را توسط یک سیم به مصرف کننده انتقال داد
اجزای یک پست
یک پست به طور کلی دارای یک یا چند ترانسفورماتور و همچنین از سیستمهای محافظت کننده و تجهیزات کنترل است. در پستهای بزرگ از مدارشکنها یا دژنکتور برای قطع هرگونه اضافه جریان ناشی از اتصال کوتاه یا اضافه بار استفاده میشود. در پستهای کوچکتر ممکن است از سکسیونر یا فیوز برای محافظت از مدارهای منشعب استفاده کنند
پستها معمولا دارای ژنراتور نیستند اگرچه نیروگاهها ممکن است در نزدیکی خود پست داشته باشند. یک پست الکتریکی شامل تجهیزات نگهدارنده پایان خط، تابلوی فشار قوی، یک یا چند ترانسفورماتور قدرت، تابلوی فشار ضعیف، جرقه گیر، سیستم کنترل، سیستم زمین و سیستمهای اندازگیری میشود، همچنین ممکن است از تجهیزات دیگری مانند خازنهای اصلاح ضریب توان یا تنظیم کننده ولتاژ نیز در پست استفاده شود
پستهای الکتریکی ممکن است بر روی سطح زمین و در حصار، زیر زمین و یا در ساختمانها با توجه به کاربردشان ساخته شوند. ساختمانهای بسیار بلند ممکن است دارای یک پست الکتریکی مجزا باشند. از پستهای داخلی معمولا در مناطق شهری و برای کاهش صدای ناشی از ترانسفورماتورها، ملاحظات بصری شهر و محافظت تابلوها از تاثیرات آلودگی هوا و تغییر آب و هوا استفاده میشود. در مناطقی که از حفاظ فلزی در اطراف پست استفاده میشود باید این حفاظ زمین شده باشد تا از خطر برق گرفتگی در موارد ایجاد جریان خطا در پست استفاده شود. بروز خطا در شبکه و تزریق جریان ناشی از آن به زمین در پست ممکن است باعث افزایش پتانسیل در مناطق اطراف پست شود. این افزایش پتانسیل در اطراف پست باعث ایجاد یک جریان در طول حصارهای فلزی میشود و در این مواقع ولتاژ مصارها میتواند با ولتاژ زمینی که فرد بر روی آن ایستاده کاملا متفاوت باشد که این موجب افزایش ولتاژ تماس تا حدی خطرناک خواهد شد
پست انتقال
وظیفه پست انتقال اتصال دو یا چند خط انتقال است. سادهترین حالت زمانی است که دو خط دارای ولتاژ یکسان هستند. در این موارد پست دارای مدارشکنهایی است تا در صورت نیاز مثل انجام تعمیرات مدار را از شبکه جدا کند. یک پست انتقال ممکن است دارای ترانسفورماتور برای تبدیل دو ولتاژ انتقال یا تجهیزات تنظیم اختلاف فاز باشد
پستهای انتقال ممکن است ساده یا پیچیده باشند. یک ایستگاه کوچک سوئیچینگ گذشته از چند مدارشکن چیزی بیشتر از یک گذرکاه ندارد. درحالیکه یک پست انتقال بزرگ, منطقه بزرگی را با چندین ولتاژ پوشش میدهد و دارای تجهیزات متعدد حفاظتی و کنترلی(خازنها, رلهها, سوئیچها, مدارشکنها و ترانسفورماتورهای جریان و ولتاژ) است
پست توزیع
وظیفه یک پست توزیع تحویل گرفتن توان از سیستم انتقال و تحویل آن به سیستم توزیع است. از نظر اقتصادی و ایمنی وصل مصرفکنندهها به طور مستقیم به شبکه انتقال به صرفه نیست بنابراین پست توزیع ولتاژ را تا میزانی مناسب برای مصرفکنندهها کاهش میدهد
حداقل برای ورودی یک پست توزیع از دو خط انتقال استفاده میشود. ولتاژ ورودی به پستها توزیع بع استانداردهای هر کشور وابسته است با این حال ولتاژ ورودی به پستهای توزیع معمولا ولتاژی متوسط بین 2.4 تا 33 کیلوولت است
گذشته از تغییر ولتاژ, وظیفه پست توزیع ایزوله کردن هر یک از شبکههای توزیع یا انتقال از خطاهای رخ داده در دیگری است. پستهای توزیع ممکن است وظیفه تنظیم ولتاژ را نیز بر عهده داشته باشند, البته در مسیرهای توزیع طولانی (چندین کیلومتر)تجهیزات تنظیم ولتاژ در طول خط نصب میشوند
پستهای توزیع پیچیده را بیشتر میتوان در مراکز شهرهای بزرگ دید
پست جمع کننده
در روشهای تولید غیر متمرکز مانند استفاده از انرژی بادی, ممکن است به پست جمعکننده نیاز باشد. این پستها تا حدودی شبیه پستهای توزیع هستند با این تفاوت که به جای توزیع برق آن را جمعآوری میکنند و عملکرد تقریباً معکوس دارند. معمولا به دلیل ملاحظات اقتصادی سیستم جمعآوری کننده ولتاژی در حدود 35 کیلوولت تولید میکند و سپس پست جمعآوری ولتاژ را تا ولتاژ انتقال برای وصل به شبکه انتقال بالا میبرد. این پستها همچنین دارای تجهیزات اندازگیری و اصلاح ضریب توان نیز هستند
طراحی
بزرگترین ملاحظات در مهندسی قدرت هزینه و اعتبار تاسیسات طراحی شده هستند. یک طراحی خوب در تلاش است تا تعادلی را بین این دو به وجود آورد تا بتواند به بیشترین میزان اطمینان با خرج کمترین هزینه برسد. طراحی باید امکان توسعه شبکه را نیز در نظر گرفته و راحی آسان برای آن ایجاد کند
در انتخاب محل نصب پست الکتریکی باید به عوامل مختلفی توجه کرد. برای انتخاب محل مناسب باید به امکان دسترسی به پست برای انجام عملیات تعمیر یا نگهداری توجه کافی داشت. در منطقی که قیمت زمین بالا است (مانند مناطق شهری )استفاده از تجهیزات کوچک بسیار پر اهمیت است. محل باید دارای اتاقی اضافه برای امکان توسعه پست باشد تا در صورت نیاز بتوان تجهیزات جدیدی را در آن نصب کرد. تاثیر محیطی بر کار پست نیز باید در موقع طراحی مورد توجه قرار گیرد. ملاحظات مربوط به سیستم زمین و افزایش پتانسیل باید مورد محاسبه قرار گیرد تا با استانداردها مغایرت نداشته باشد
جانمایی
یک پست الکتریکی در کانادا که به صورت یک خانه طراحی شده. تابلوی اخطار در ورودی به راحتی قابل رویت است
اولین قدم برای طراحی یک پست الکتریکی یک دیاگرام تک خطی سادهشده است که ترتیب سوئیچها و تجهیزات محافظ کننده مدار و همچنین خطوط ورودی, خروجی فیدرها یا خطوط انتقال را نشان دهد
خطوط ورودی تقریبا همیشه دارای سکسیونر و دژنکتور (مدار شکن)هستند. در برخی موارد خط دارای هر دوی آنها نمیباشد و با استفاده از یک سکسیونر یا دژنکتور نیاز مدار برطرف میشود. از سکسیونرها برای جداسازی یا ایزوله کردن قسمتی از مدار استفاده میشود چراکه این کلیدها قابلیت قطع مدار زیر بار را ندارند. از دژنکتور معمولا برای قطع خودکار جریانهای خطا استفاده میشود اما ممکن است برای قطع یا وصل بار نیز مورد استفاده قرار گیرد. زمانیکه یک جریان خطای بزرگ از میان دژنکتور عبور میکند با استفاده از یک ترانسفورماتور جریان میزان جریان تشخیص داده میشود. ممکن است از جریان خروجی ترانسفورماتور جریان به عنوان جریان تغذیه دژنکتور برای قطع مدار استفاده شود. این عملکرد موجب جدا شدن مدار معیوب از بقیه مدار میشود و این امکان را فراهم میکند که بقیه مدار با کمترین ضربه به کار خود ادامه دهد. دژنکتورها و سکسیونرها ممکن است به طور محلی (از داخل پست)یا از خارج به وسیله مرکز کنترل نظارتی فرمان بگیرند
پس از سوئیچها, خطوط با ولتاژی مشخص به یک یا چند شین وصل میشوند. این شینها معمولا به صورت سه تایی مرتب شدهاند چراکه استفاده از سیستم توزیع سه فازه به طور گستردهای در سراسر جهان رایج است
ترتیب استفاده از سکسیونرها, دژنکتورها و شینها سیستمی را به وجود میآورد که به طور اختصاصی دارای محاصن و معایبی از نظر هزینه و اعتبار است. به این ترتیب در اصطلاح سیستم شینبندی پست میگویند. در پستهای مهم ممکن است از سیستم شینبندی رینگ یا دوبل استفاده شود, به این ترتیب در این پستها با بروز خطا در هر یک از خطوط شبکه میتواند بدون وقفه به کار خود ادامه دهد و همچنین این امکان برای شبکه به وجود میاید تا بدون نیاز به قطع مدار عملیات تعمیر یا نگهداری از کلیدها انجام شود. پستهای که تنها برای تغذیه یک بار صنعتی مورد استفادهقرار میگیرند معمولا از کمترین میزان کلیدها و تدارکات استفاده میکنند
زمانی که از ولتاژهای مختلفی برای وصل به شینها استفاده میشود بین سطوح مختلف ولتاژ از ترانسفورماتور استفاده میشود. هر ترانسفورماتور نیز به نوبه خود دارای یک مدارشکن است تا در صورت بروز خطا در آن, بقیه مدار را از ترانسفورماتور جدا کند
راهگزینی
یکی از وظایف مهم که به وسیله پست انجام میشود راهگزینی یا سوئیچینگ است که به معنای قطع یا وصل خطوط انتقال یا مصرفکنندهها از یا به شبکه است. این راهگزینیها ممکن است از پیش برنامهریزی شده باشند یا به طور اتفاقی صورت گیرند
ممکن است نیاز باشد که خطهای انتقال یا تجهیزات موجود در پست برای انجام تعمیرات یا عملیات گسترش مانند اضافه کردن یک ترانسفورماتور از شبکه جدا شوند. برای انجام چنین عملیاتی به هیچ وجه کل شبکه را قطع نخواهند کرد بلکه کل عملیات در طول کار شبکه صورت میگیرد
در صورت بروز یک خطا در شبکه یا یک قسمت از تجهیزات موجود در پست نیز این ضرورت ایجاد خواهد شد که این قسمت از مدار جدا شود بدون آنکه تاثیری زیادی در کار دیگر قسمتها داشته باشد. در این موارد وظیفه پستها خواهد بود تا قسمتها اسیب دیده بر اثر باد, قوس الکتریکی یا هر دلیل دیگری را از شبکه جدا کنند تا عملیات تعمیر شروع شود
انواع پست
پست ها را می توان ازنظر نوع وظیفه،هدف،محل نصب ، نوع عایقی ، به انواع مختلفی تقسیم کرد
– براساس نوع وظیفه وهدف ساخت: پستهای افزاینده , پستهای انتقال انرژی , پستهای سویچینگ و کاهنده فوق توزیع
ــ براساس نوع عایقی:پستها با عایق هوا، پستها با عایق گازی که دارای مزایای زیراست:پایین بودن مرکز ثقل تجهیزات در نتیجه مقاوم بودن در مقابله زلزله، کاهش حجم، ضریب ایمنی بسیار بالا باتوجه به اینکه همه قسمت های برق دار و کنتاکت ها در محفظه گاز SF6 امکان آتش سوزی ندارد، پایین بودن هزینه نگهداری باتوجه به نیاز تعمیرات کم تر، استفاده در مناطق بسیار آلوده و مرطوب و مرتفع
معایب پستها با عایق گازی
گرانی سیستم و گرانی گاز SF6 ، نیاز به تخصص خاص برای نصب و تعمیرات، مشکلات حمل و نقل وآب بندی سیستم
ـــ بر اساس نوع محل نصب تجهیزات : نصب تجهیزات در فضای باز ، نصب تجهیزات در فضای سرپوشیده
معمولا پستها را از 33 کیلو ولت به بالا به صورت فضای باز ساخته وپستهای عایق گازی راچون فضای کمی دارندسرپوشیده خواهند ساخت
اجزای تشکیل دهنده پست : پستهای فشار قوی از تجهیزات و قسمتهای زیر تشکیل می شود
ترانس قدرت ، ترانس زمین و مصرف داخلی , سویچگر , جبران کننده های تون راکتیو , تاسیسات جانبی الکتریک،ساختمان کنترل ، سایر تاسیسات ساختمانی
ترانس زمین: از این ترانس در جاهایی که نقطه اتصال زمین (نوترال=نقطه صفر) در دسترس نمی باشد که برای ایجاد نقطه نوترال از ترانس زمین استفاده می شود.نوع اتصال در این ترانس به صورت زیکزاک Zn است
این ترانس دارای سه سیم پیچ می باشد که سیم پیچ هر فاز به دو قسمت مساوی تقسیم می شود و انتهای نصف سیم پیچ ستون اول با نصف سیم پیچ ستون دوم در جهت عکس سری می باشد
ـ ترانس مصرف داخلی:از ترانس مصرف داخلی برای تغذیه مصارف داخلی پست استفاده می شود
تغذیه ترانس مصرف داخلی شامل قسمتهای زیر است :تغذیه موتورپمپ تپ چنجر ، تغذیه بریکرهای 20kv تغذیه فن و سیستم خنک کننده ، شارژ باتری ها ، مصارف روشنایی ، تهویه ها
نوع اتصال سیم پیچ ها به صورت مثلث – ستاره با ویکتورکروپ نوع اتصال بندی DYn11 می باشد . سویچگر
تشکیل شده از مجموعه ای از تجهیزات که فیدرهای مختلف را به باسبار و یا باسبار ها را در نقاط مختلف به یکدیگر با ولتاژ معینی ارتباط می دهند.در پستهای مبدل ولتاژ ممکن است از دو یا سه سویچگر با ولتاژهای مختلف استفاده شود
تجهیزات سویچگر
باسبار:که خود تشکیل شده از مقره ها ، کلمپها ، اتصالات وهادیهای باسبار که به شکل سیم یا لوله توخالی و غیره است بریکر ، سکسیونر ، ترانسفورماتورهای اندازه گیری وحفاظتی ، تجهیزات مربوط به
سیستم ارتباطی ، وسایل کوپلاژ مخابراتی که شامل : موج گیر ، خازن کوپلاژ ، دستگاه تطبیق امپدانس است
برقگیر: که برای حفاظت در برابر اضافه ولتاژ و برخورد صاعقه به خطوط است که در انواع میله ای ، لوله ای ، آرماتور ، جرقه ای و مقاومتهای غیرخطی است
- جبران کننده های توان راکتیو: جبران کننده ها شامل خازن وراکتورهای موازی می باشندکه به صورت اتصال ستاره در مدار قرار دارند و نیاز به فیدر جهت اتصال به باسبار می باشند که گاهی اوقات راکتورها در انتهای خطوط انتقال نیز نصب می شوند
ـــ انواع راکتور ازنظر شکل عایقی :راکتور با عایق بندی هوا ، راکتور با عایق بندی روغنی
ـــ انواع نصب راکتور سری :راکتورسری با ژنراتور، راکتورسری باباسبار، راکتورسری با فیدرهای خروجی، راکتورسری بافیدرهای خروجی به صورت گروهی
ـ ساختمان کنترل: کلیه دستگاه های اندازه گیری پارامترها، وسایل حفاظت وکنترل تجهیزات ازطریق کابلها از محوطه بیرونی پست به داخل ساختمان کنترل ارتباط می یابد همچنین سیستمهای تغذیه جریان متناوب ومستقیم (AC,DC) در داخل ساختمان کنترل قراردارند. این ساختمان دارای تاسیسات مورد نیاز جهت کار اپراتور می باشد که قسمت های زیر را دارا می باشد
اتاق فرمان ، فیدر خانه ، باطری خانه ، اتاق سیستم های توضیع برق (AC,DC) ، اتاق ارتباطات ، دفتر ، انبار و ;
ـ باطری خانه:جهت تامین برقDC برای مصارف تغذیه رله های حفاظتی، موتورهای شارژ فنر و; مکانیزم های فرمان و روشنایی اضطراری و; نیاز به باطری خانه دارند که در اطاقکی تعدادی باطری با هم سر ی می شوند و در دو مجموعه معمولا 48 و110ولتی قرارمی گیرد وهرمجموعه با یک دستگاه باطری شارژر کوپل می شوند:
مقدمه
بدون تردید صنعت برق جزء اساسی ترین و حیاتی ترین صنعت یک کشور به شمار می آید . زیرا اکثر صنایع دیگر برای حرکت و کار ناگزیر به استفاده از انرژی برق می باشند . علاوه بر این انرژی برق به سهولت و پاکیزه در دسترس مصرف کنندگان قرار می گیرد . در واقع انرژی الکتریکی خون رگهای جهان صنعت می باشد . همانطوریکه سلولهای اندام یک موجود زنده نیاز مبرم به خون دارد ، جوامع صنعتی نیز نیاز اجتناب ناپذیری به جریان الکتریکی دارند. با این توصیف ، نقش سازنده تولید ، انتقال و توزیع انرژی الکتریکی بیشتر نمایان می شود
انرژی الکتریکی توسط سوختهای فسیلی در نیروگاههای حرارتی و یا با استفاده از پتانسیل آب پشت سدها در توربین های آبی و پس از صرف هزینه ها و سرمایه گذاری سنگین تولید شده و از آنجا به مراکز مصرف انتقال و در این مراکز به وسیله پستهای مربوطه ( ترانسفورماتورها ) تغییر و تحول می یابد . همانطور که می دانید برق تأمین شده جهت مصارف خانگی و صنعتی استان مازندران در نیروگاه نکا تولید و توسط خطوط انتقال بدست مصرف کننده می رسد . از آنجایی که ولتاژ تولید شده ژنراتورها 20kv می باشد. ( نیروگاه نکا دارای چهار واحد بخاری 440MW که جمعا 1760MW می شود) و نیاز به کابل با سطح مقطع خیلی بالا و عایق بندی بسیار قوی می باشد ، پس نمی توان این ولتاژ را جهت مصرف به مشترکین صنعتی و خانگی انتقال داد . به همین منظور به ترانس قدرتی با نسبت تبدیل افزاینده جهت کاهش جریان به منظور کاهش سطح مقطع کابل انتقالی و سهولت عایق بندی و افزایش ولتاژ به منظور افت نکردن در محل مصرف از 20kv به 400kv می باشد . این ولتاژ 400kv به نقاط مختلف در ایستگاههای
400/230 kv و سپس در ایستگاههای کاهنده دیگری از 230/63 kv و در ایستگاههای نزدیک شهر و روستا ( نقاط مصرف ) مجدد از 63/20 kv جهت مصرف کاهش داده می شود . این روش کلاً مقرون به صرفه ترین راه انتقال ولتاژ تولیدی نیروگاهها می باشد
دستورالعملهای ثابت بهره برداری
دستورالعملهای ثابت بهره برداری با هدف تعریف چارچوب اصلی وظائف و نحوه همکاری و هماهنگی عملیات بین مرکز دیسپاچینگ ملی ، مراکز دیسپاچینگ مناطق و مسئولین بهره برداری شبکه تولید و انتقال و مشخص نمودن حوزه عملیات و مسئولیتهای هر یک از مراکز کنترل تدوین گردیده اند. با عنایت به اهداف فوق الذکر و روند توسعه شبکه تولید و انتقال و افزایش ظرفیت های تولید و مصرف از یک سو و با تغییرات در ساختار و امکانات مراکز دیسپاچینگ از طرف دیگر ،دستور العملها بر حسب مورد و اقتضای ساختار و تعداد مراکز کنترل ، مورد بازنگری و تجدید نظر کلی قرار می گیرند
مسئولیتها و وظائف ایستگاهها در رابطه با مراکز دیسپاچینگ
مسئولین پستها و نیروگاهها در رابطه با بهره برداری از تجهیزات موظف به اجرای کلیه موارد ذیل می باشند
- گزارش کلیه حوادث و اعلام شرایط غیر عادی به مرکز کنترل
- گزارش کلیه مانورهای داخلی و عملیات گروههای تعمیراتی بر روی تجهیزات نیروگاهها و پستها ، که در بهره برداری مؤثر بوده و احتمال محدودیت و یا خروج ناخواسته تجهیزات را به دنبال داشته باشد
- گزارش نحوه انجام مانور های درخواست شده از طرف مرکز کنترل ، قبل از انجام آنها
- مطلع ساختن مسئولین برنامه ریزی و خروجیها از وضعیت و محدودیتهای خطوط ، واحدها ، ترانسفورماتورهای قدرت ، کلیدها و سایر تجهیزات ایستگاه قبل از تنظیم برنامه خروجی و مطلع نمودن مسئول نوبتکاری مرکز کنترل قبل از اجرای برنامه
- تشخیص و تصمیم گیری در مورد مساعد بودن شرایط بهره برداری از خطوط ، واحدها ، ترانسفورماتورهای قدرت و سایر تجهیزات ایستگاه با در نظر گرفتن تنظیمات ، محدودیتها و عیوب
- ثبت و گزارش دقیق عملکرد سیستمهای حفاظتی به مرکز کنترل در اسرع وقت و آماده سازی تجهیزات خارج شده جهت برقدار نمودن تجهیزات در حداقل زمان
- اجرای دقیق دستورات و فرامین مرکز کنترل در امر بهره برداری شبکه
کنترل فرکانس
در شبکه های بهم پیوسته تولید و انتقال نیروی برق ، فرکانس یکی از شاخصهای اصلی پایداری و تعادل بین میزان تولید و مصرف برق می باشد . در شبکه برق ایران ، فرکانس عادی بهره بهرداری از تجهیزات تولید و انتقال برابر 50 HZ می باشد. هرگونه نوسان و یا انحراف از فرکانس عادی بهره برداری، ضمن متأثر بودن کلیه تجهیزات برقی متصل به شبکه ( اعم از تجهیزات تولید و انتقال نیروی برق و یا وسایل برقی مشترکین ) کیفیت بهره برداری و یا درصد پایایی شبکه را نیز بطور مستقیم و متناسب با دامنه نوسانات و یا میزان انحراف ، تحت شعاع قرار خواهد داد
با توجه به مشخصه های دینامیکی تجهیزات مولد نیروی برق و خطوط و تجهیزات انتقال آن ، هرگونه نظارت و یا اعمال کنترل در جهت برقراری تعادل بین تولید و مصرف برق و نهایتا کنترل فرکانس در یک شبکه بهم پیوسته باید بصورت متمرکز انجام گیرد . در صنعت برق ایران ، با توجه به شرح وظائف و مسئولیتهای دیسپاچینگ ملی و با توجه به نرم افزارهای کنترل از راه دور تولید ، کنترل فرکانس ، چه بصورت دستی و یا خودکار بعهده مرکز کنترل دیسپاچینگ ملی می باشد
مشخصه دینامیکی تجهیزات تولید و انتقال نیرو و ماهیت وابستگی میزان مصرف به فرکانس ، به گونه ای است که هرگونه تغییرات در شرایط تولید و میزان مصرف ، منجر به نوسانات فرکانسی در سطح شبکه می گردد. با توجه به وابستگی دامنه این نوسانات به شدت تغییرات در مصرف و تولید ، کنترل فرکانس مستلزم اعمال سیاستها و ابزار کنترل کننده خاصی در هر مورد می باشد
کنترل ولتاژ
سطح ولتاژ شاخص اصلی تعادل بین توان راکتیو تولید شده و توان راکتیو مورد نیاز در سطح شبکه می باشد. تغییرات ولتاژ از حد نامی علاوه بر اینکه می تواند منجر به صدماتی بر روی دستگاهها ، تجهیزات شبکه و مصرف کننده ها گردد ، در حالات بحرانی و غیر قابل تحمل می تواند عامل بروز نوسانات ولتاژی ، ناپایداری و اختلالات قابل توجه در سطح شبکه گردد
مسئولیت کنترل ولتاژ در حوزه عملیاتی هر منطقه مستقیماً به عهده مرکز کنترل دیسپاچینگ مربوطه می باشد. مسئولین مراکز کنترل مناطق می توانند با توجه به سطح ولتاژ در حوزه عملیاتی و با استفاده از منابع مگاواری ( راکتورها ، خازنها ، قابلیت تغییر و تنظیم تپ ترانسفورماتورهای قدرت و قابلیت تولید توان راکتیو مولدهای نیروگاههای با ظرفیت کمتر از 100 مگاوات ) ولتاژ را کنترل نمایند
حفاظت جریان زیاد و فاز نوترال
الف : رله جریان زیاد لحظه ای
ب : رله جریان زیاد معکوس با حداقل زمان
کاربرد رله جریان زیاد لحظه ای برای برطرف نمودن خطاهای فاز به فاز با جریان خیلی زیاد و ترانسفورماتور به عنوان پشتیبان رله دیفرانسیل و در طرف اولیه ترانسفورماتور در نظر گرفته می شود . این حفاظت طوری تنظیم می شود که برای اتصالی های مدار خروجی ترانسفورماتور عمل ننماید و همچنین از رله جریان زیاد لحظه ای برای حفاظت در مقابل خطای تبخیر استفاده می شود
حفاظت خطای زمین محدود شده
حفاظت جریان زیاد و اتصال زمین به تنهایی پوشش خوبی را جهت سمت اتصالی ستاره ترانسفورماتور بوجود نمی آورد ، خصوصاً زمانی که نوترال با یک امپدانس زمین گردد. حفاظت ترانسفورماتور به خصوص بخش داخلی با استفاده از رله حفاظت خطای زمین محدود شده بسیار بالا خواهد بود . در این حفاظت جریان باقیمانده از سه فاز با جریان نوترال متعادل می شود . این رله از نوع جریان با امپدانس زیاد و تنظیم جریان پایین می باشد و عمل آن بدون تأخیر و آنی است . این حفاظت می تواند جهت اتصال مثلث نیز بکار رود ولی شرط آن ایجاد نقطه نوترال با استفاده از ترانس زمین است . پس این حفاظت زمانی که نوترال مستقیماً زمین شده باشد نیز استفاده می شود
حفاظت رله دیفرانسیل
جریان رله دیفرانسیل که به صورت یک رله جریانی مقایسه کننده جریان ورودی و خروجی می باشد جهت حفاظت و پوشش کل ترانسفورماتور در مقابل خطاهای فاز به فاز و فاز به زمین بکار می رود
حفاظت شار زیاد
اضافه ولتاژهای فرکانس قدرت باعث افزایش شار در هسته ترانسفورماتور شده و این افزایش شار باعث اشباع و در نتیجه افزایش تلفات آهنی و افزایش غیر متناسب جریان مغناطیس کنندگی می شود. علاوه بر این در شرایط اشباع ، هسته و سیم پیچ های هسته که معمولاً فلوی کمی را در بر دارد ، در بر گیرنده فلوی زیاد می شود . تحت این شرایط سیم پیچ ها خیلی سریع داغ شده و به درجه حرارتی می رسد که عایق را خراب می کنند ، که اگر این شرایط ادامه پیدا کند عایق بندی هسته نیز خراب خواهد شد. در این حالت حفاظت سرعت بالا و حفاظت لحظه ای لازم نیست . چرا که سبب فرمان قطع پشت سرهم و لحظه به لحظه خواهد شد . بلکه اگر ترانسفورماتور بیش از یک یا دو دقیقه در تحت شار زیاد باقی بماند باید توسط رله شار زیاد از سیستم ایزوله گردد
حفاظت امپدانس
در جایی که تنظیم رله جریان زیاد دارای مشکل باشد این حفاظت بعنوان حفاظت پشتیبان ترانسفورماتور بکار می رود و این حفاظت زمانی که جریان خطا در داخل ترانسفورماتور جاری شود عمل خواهد کرد . مقدار امپدانس ایزوله بر مبنای امپدانس ترانسفورماتور می باشد
حفاظت اتصال زمین تانک ( بدنه ترانسفورماتور )
اگر تانک ترانسفورماتور از زمین عایق شده باشد این حفاظت بکار برده می شود . در این صورت حفاظت اتصال زمین از طریق اتصال یک رله جریان به ثانویه ترانس جریانی که اولیه آن بین تانک و زمین بسته شده حاصل می شود
حفاظت دمای سیم پیچ و روغن
