مقاله انرژی هسته ای و کاربرد پزشکی در word دارای 41 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد مقاله انرژی هسته ای و کاربرد پزشکی در word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله انرژی هسته ای و کاربرد پزشکی در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد
بخشی از متن مقاله انرژی هسته ای و کاربرد پزشکی در word :
انرژی هسته ای و کاربرد کشاورزی
طرح تحقیق
بیان مسئله
امروزه سرعت پیشرفت اختراعات و اکتشا فات گویای آن است که زندگی بشر با علم ودانش گره خورده است به گونه ای که انسان بافعالیت های علمی وتحقیقاتی خود هر روز پرده از اسرار خلقت برداشته ، بیشتر به رمزوراز کائنات دست می یابد و هر روز دنیای جدیدی رافراروی خود می گشاید بشر با دست یافتن به درون ذرات اتم ها به توانایی و انرژی نهفته در آن پی برده است به نحوی که می تواند از آثار سازنده ی آن بهره جوید.
چرا که انرژِی هسته ای نقش موثری را در جامعه ایفا می کند وکاربرد های بسیاری در بخش های مختلف از جمله کشاورزی،پزشکی وصنعت دارد. مو ضوع پژوهش ما نقش انرژی هسته ای در بخش کشاورزی است که می توان از آن برای بالا بردن عمر محصولات کشاورزی ،تاثیر وفواید اشعه گاما بر محصولات وبالا بردن مقاومت گیاهان مورد استفاده قرارداد.که اگر بشر بتواند به طریق صلح آمیز ومفید از آن استفاده کند به رفاه اقتصادی وسیاسی دست می یابد.
سوالات تحقیق
1-کاربردانرژی هسته ای درکشاورزی چیست؟
2-تاثیر اشعه گاما بر روی محصولات کشاورزی چیست؟
3-چگونه می توان محصولات کشاورزی را از آسیب مصون داشت؟
اهداف واهمیت موضوع تحقیق
اهداف کلی:هدف از این تحقیق آشنایی بیشتر با انرژِی هسته ای وآثار کاربردهای آن در کشاورزی است
در راستای این هدف کلی اهداف جزئی طرح گردیده است.که از جمله آنها:
-بررسی نقش فن آوری هسته ای در:
• تغییرات ژنتیکی گیاهان
• افزایش طول عمر محصولات کشاورزی
• بالا بردن مقاومت گیاهان
• ساخت کود و آبیاری محصولات کشاورزی
نوع تحقیق
نوع تحقیق ما از نوع تحقیق کتابخانه ای ،به صورت مراجعه به کتابخانه، فیش برداری ،قرائت فیش ها ،نسخه برداری و خلاصه کردن ویادداشت برداری استفاده شد.
ما با مراجعه به سایت های مختلف و انتخاب بهترین مطالب که قابل فهم وانتقال برای ما باشد نیز استفاده کرده ایم .
روش تحقیق
روشی که در این تحقیق از آن استفاده کرده ایم روش توصیف نظام مند موقعیت انرژی هسته ای با دقت وحفظ عینیت موضوع آن بوده است به طور کلی می توان گفت ما از روش توصیفی و تا حدودی مورد کاوی و میدانی به صورت مطالعه فشرده ومتمرکز بررسی تاریخچه وتحولات انرژی هسته ای استفاده کرده ایم که از تقسیم بندی انواع روش های تحقیق می باشد.
پیشینه ی تحقیق
در این تحقیق سایت هایی مورد استفاده قرار گرفت به خصوص سایت مهندسی پزشکی که مطالب مفیدی در این باره استخراج کردیم هم چنین سایت پروفسور آفریده بسیار سودمند بود.
سایت کشاورزی و سایت پژوهشکده های هسته ای ایران نیز منبع اصلی این تحقیق بود و کتاب حقایقی در مورد انرژی هسته ای و کتاب انرژی اتمی نوشته ی دکتر اریک و بلا کر ترجمه ی بهروز بیضا یی پیشینه ی خوبی در این زمینه داشت .
تعریف واژه ها و اصطلاحات
انرژیEnergy: به معنای نیرو ، قوه ، قدرت ، توانایی واستعداد کار وکوشش است.
انرژی هسته ای :انرژی حا صل از شکافت هسته
کشاورزی :به معنای کشت ورزی – زراعت – کاشت وبرداشت محصول است .
تکنولوژی: فناوری –علم صنایع و حرفه ها –به کار بردن ،ترکیب کردن امور، استعمال کردن
چکیده:
تحقیق و پژوهش را باید پایه توسعه و تعالی دانست که یکی از مهم ترین و حیاتی ترین برنامه های جوامع و سازمان ها برای با لندگی و شکو فایی است .
بنابراین وظیفه پژوهشگران این است که با پژوهشهای دائمی وکار بردی نمودن آن ها مشخص کنند که ((چه چیز))یا((چه کار))،((به چه مقدار و میزان))،((چگونه ))،((برای چه کسانی))و(( کجا)) انجام شود که به هدف نزدیک تر شویم.
در این تحقیق هدف بررسی انرژی هسته ای در کشاورزی ایران،و استفاده ی کلی این انرژی سودمند در کشاورزی مورد تحقیق و بررسی است .
استفاده از این انرژی در کشوری هم چون ایران که بیشتر مناطق آن خشک وکویری هستند و با کمبود آب مواجه است بسیار سودمند است وبا تکنیک های هسته ای می توان این کمبودها را جبران نمود.
به طور کلی انرژی هسته ای در کشاورزی کاربردهای مفیدی داشته و با پرتو دهی بسیاری از مضرات روش های قبل جبران شده وبا استفاده ی بهینه از این تکنیک ها می توان از آسیب های وارده بر محصولات کشاورزی جلو گیری کرد.
مقدمه
انرژی هسته ای کاربرداری زیاد در کشاورزی دارد. لازم به ذکر است انرژی هسته ای به تمامی انرژی های دیگر قابل تبدیل است ولی هیچ انرژی به انرژی هسته ای تبدیل نمی شود.
انرژی هسته ای خدمات برجسته ای در زمینه های مختلف دارد که مهمترین خدمت آن را می توان در بخش کشاورزی در نظر گرفت؛ افزایش جمعیت و نیاز روز افزون به غذا، آب و حتی صادرات محصولات غذایی محتاج علمی است که بتواند به این نیازها پاسخ دهد.
امروزه استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای در بسیاری از کشورهای پیشرفته و در حال توسعه متداول است و ایران نیز مانند خیلی از کشورهای در حال توسعه، تحقیقات هسته ای خود را دنبال می کند.
امروزه با بالا رفتن جمعیت جهان کشاورزی از اهمیت بالایی برخوردار شده است وتامین و امنیت غذایی از مهمترین دغدغه های هر کشور می‌باشد.یکی از مهمترین چالش‌های کشاورزی خسارات ضایعاتی است که به محصولات کشاورزی وارد میشود بطوریکه گفته‌می‌شود‌امروزه بیش از یک سوم محصولات کشاورزی در جهان از بین می‌روند.وجودآفات گوناگونی که به محصولات کشاورزی حمله ور شده وباعث نابودی آنها میگردد باعث شده از دیربازانسانها بفکر یافتن روشهای گوناگون برای از میان برداشتن این آفات ودر بدست آوردن محصولات کشاورزی سالم باشند تا با بالابردن سطح کمی و کیفی محصولات کشاورزی را توسعه ببخشند .
تولید محصولات کشاورزی از جنبه های مختلف آسیب پذیر است .به طور معمول عوامل مختلفی مانند شرایط آب وهوایی ، میزان بارندگی ، وضعیت خاک کشاورزی، تجهیزات تکنو لوژی کشاورزی میتواند میزان تولید وکیفیت تولید ما را تحت تاثیر خود داشته با شد .در بین این مجموعه عوامل یکسری عواملی هستند که تولیدات ما را تهدید میکنند که این مجموعه عوامل زنده ای که محصولات کشاورزی را تهدید میکنند . استفاده کردن از روش هسته‌ای یا پرتو تابی وابسته به مجموعه دانش هسته ای میشود تکنولوژی نسبتا جدیدی هست .
کشاورزی هسته ای هیچ ارتباط خاصی با مقولات اورانیوم، غنی‌سازی،
سانتریفوژ، باز فرآوری و غیره ندارد، بلکه هر نوع فعالیت کشاورزی که در آن به نوعی از ایزوتوپ و رادیوایزوتوپ مستقیم و یا غیرمستقیم استفاده کند، زیر مجموعه کشاورزی هسته‌ای محسوب میشود.
1- انرژی چیست ؟
2- انرژی چیست ؟
3- واپا شی هسته ای چیست؟
4- -شکافت هسته ای
5- پرتوها
6- توضیح چند اصطلاح علمی
7- رادیو ایزوتوپ
مقدمه علمی:
1-انرژی چیست ؟
انرژی برای به حرکت در آ وردن ،شتاب دادن،بلند کردن، گرم کردن ویانورانی کردن اشیاء لازم است.انرژی نه به وجود می اید ونه ازبین می رود .انرژی رانیز می توان از منابع طبیعی به دست اورد.
2- انرژی هسته ای چیست؟
انرژی که از هسته ی ام ها حاصل می گردد.
3-واپا شی هسته ای چیست؟
هسته بسیاری از اتم ها به ویژه ان هایی که خیلی سنگین وبزرگ اند پایدار نیستند ،گاهی اوقات اتم ازه ساخته شده نیز ناپایدار است ودوباره فرو می پاشد وبه این ترتیب دوره کاملی از فروپاشی ها زنجیر های صورت می گیرد تا بلاخره این روند با ایجاد یک عنصر پایدار پایان می یابد .
واپاشی هسته ای به سه صورت :
1-شکافت هسته ای
2-جوش هسته ای
3- پرتو زایی
انجام می گیرد.
4-شکافت هسته ای
هسته یک اتم سنگین ناپایدار ممکن است به صورت طبیعی یامصنوعی واپاشی کند وتعداد نوترون اغلب بین 0تا5عدداست تبدیل شده وانرژی تولید میگردد.
شکل1 : نمایی ساده از شکافت هسته ای
5-جوش هسته ای:
هنگامی که هسته دواتم سبک تحت فشار بسیار زیاد وگرما قرار گیرد این دو دو هسته یک هسته ی بزرگتر وسنگین تر را همراه با تعدادی نوترون ومقداری انرژی که البته این انرژی ازانرژی اولیه داده شده کمتر است.
6-پروتوزایی:
عناصری هستند در طبیعت که بطور طبیعی پروزا هستند.مانند :عناصر توریم ،اورانیم ،نپتولیم ،اکتونیم واورانیم که همگی در مجموع سه نوع پرتو ممکن است از خود متساعد کنند:
1-پرتو آلفا . 2پرتو بتا 3-پرتو گاما
برخی از عناصر دیگر از برخورد اشعه های کیهانی به جو ایجاد می شود که عبارتند از:
هیدرژن وکربن
7-پرتوها:
1- پرتو آلفا:
اگر تعدادی نوترون به هسته ی یک اتم پرتوزا با عدداتمی مشخص برخورد کند وهسته راناپایدار کند هسته پس از فرآیند به هسته ای پایدارهمراه باپرتوی آلفا تبدیل می شود .
آلفا هسته ی هلیم می باشد.
2-پرتوبتا:
اگر هسته ی اتم پرتو زایی به طور طبیعی برای پایداری به هسته اتم ناپایدار تبدیل شود
نورون ها یا عدد اتمی ویا عدد جرمی به میزانی کاهش می یابد وبه بتا تبدیل می شود .
در این حال اگراز شدید نوترون ها کاسه شود پرتو بتا منفی واگراز تعدادپوزیترو ها کاسته شود پرتو بتا مثبت می گردد.
3-پرتوی گاما:
هسته ی اتم که به طور طبیعی برانگیخته شده است با گسیل پرتوی گاما به پایداری می رسد.
منابع تولید نوترون:
منابع اصلی تولید نوترون ها عبارت اند از: راکتورهای هسته ای ،واکنش های هسته ای
ترکیب امرسیم،برلیم است.
در راکتورهای هسته ای شکافت هسته ای صورت گرفته ونوترون ها نیزتولید
می شوندوچشمه نوترون هستند.درواکنش های هسته ای طی واکنش،هسته ی
ذره سبک واتم سنگین یک ذره سبک واتم سنگین دیگریبه وجود می آید همراه
با پرتو دهی وانرژی است.
چشمه ی امرسیم آلفا دهنده ی خوبی است ،یک لایه نازک برلیم روی آن قرار
قرار داده ونوترون تولید می کند.
8-توضیح چند اصطلاح علمی:
1- نیمه عمر ماده رادیو اکیو :
هیچ کس نمی تواند زمان فروپاشی هسته ی اتم به خصوصی را پیش بینی کند.اما زمانی خاصی که بای فروپاشی نیمی از اتم های یک ایزوتوپ لازم است
را،نیمه عمر آن ایزوتوپ می گویند.
2- ایزوتوپ:
به اتم های یک عنصر که از لحاظ عدد اتمی یعنی تعداد الکترون ها وپروتن ها به هم شبیه هستند ولی اختلافی از لحاظ تعداد نوترون ها دارند راایزوتوپ ها ی یک عنصر می گویند.
3-اکتیویته:
آهنگ واپشی هسته هادر یک ثانیه اکتیویته می گویند.
واحد زمان /تعداد واپاشی هسته اکتیویته
واحدهای اندازه گیری اکتیویته درابتدا کوری (Ci) است وامروزه ازواحد بکرل (Bq)استفاده می شود.
4-دوز جذب شده:
پرتوهای ایجاد شده به هنگام تبدیل های هسته ای نوعی جریان انرژی دارتولید میکنند که تمام یا قسمتی از آن به وسیله ی ماده ای که پرتو به آن می تابد جذبمی شود.آن مقدار از انرژی که موادمورد تابش در هر کیلو گرم جذب می کنندجذب تابش یا دوز جذب شده گویندکه واحدهای اندازه گیری آن ،گری(Gy)واحدی که قبلا برای اندازه گیری متداول بوده ،راد(rad)است.
9-رادیو ایزوتوپ:
ایزوتوپها با عدد جرمی آنها مشخص می‌شوند. حتی در حالت پایه بسیاری از ایزوتوپها ناپایدارند که ایزوتوپهای ناپایدار را رادیوایزوتوپ میگویند.
1-در ایران
2-در جهان
3-در عقیم سازی حشرات
4-روش استریل کردن مواد غذایی در جهان
5-پرتو دهی
تاریخچه
افزایش جمعیت و نیاز روز افزون به غذا، باعث شده تا استفاده از انرژی هسته ای در بخش کشاورزی
مورد توجه کشورهای مختلف قرار گیرد و این ضرورت در ایران نیز مورد توجه محققان، دانشمندان و مسؤولان امر قرار گرفته است.
1- برای اولین بار در سال 1354 بود که مسأله استفاده از دانش هسته ای در ارتقای کمی و کیفی محصولات کشاورزی در ایران مطرح شد و آن قدر به این مسأله بها داده شد، تا اینکه درسال 1367 مرکز مستقلی با عنوان «مرکز تحقیقات کشاورزی و پزشکی هسته ای» در کرج شکل گرفت که صرفاً روی مسایل تحقیقات هسته ای فعالیت کند. اولین پایه‌های تحقیقات کشاورزی هسته‌ای در ایران در سال 1356 گذاشته شد و به تدریج و با جذب نیروهای متخصص این رشته توسعه یافت.
2- پایه این کار از حدود سال 1953 در کشور آمریکا گذاشته شده از ان به بعد تحقیقات بسیار زیادی در کشورهایی مانند آمریکا ،کانادا ، روسیه ، انگلیس ، فرانسه ، هلند شده ونتایج بسیار مثبتی هم داشته است
3-در بخش حشرات به خصوص حشرات آفت تاریخچه اش به حدود صد سال پیش برمی‌گردد که در سال 1916 سوسک لازیوور لازینکن و شپش های سیتو فیلوریزر استفاده شد که عمل کرد خوبی داشت.
4- روش استریل کردن حشرات یا عقیم کردن حشرات از سال 1938 این روش در آمریکا شروع شد تا الان هم ادامه داشته است .
5- شروع پرتودهی مواد غذایی در دنیا براساس پذیرش استاندارد پرتودهی مواد غذایی در سال 1983 بود. این استاندارد به وسیله کمیته غذایی، سازمان خواربار و کشاورزی جهانی و سازمان بهداشت جهانی به نمایندگی بیش از 130کشور دنیا براساس تایید کمیته مشترک کارشناسی پرتودهی مواد غذایی (JECFI)مورد قبول قرار گرفت.
1- تغییرات ژنتیکی
2- افزایش طول عمر در محصولات کشاورزی
3- ردیابی کود و آب در گیاهان
4- عقیم سازی
5- ردیابی پرندگان و حشرات
6- زود رسی و دیر رسی میوه ها
7- بالا بردن مقاومت گیاهان
8- تعیین مسیر آبهای زیر زمینی
9- استر لیزه کردن
1-تغییرات ژنتیکی
با دادن مقداری اشعه که این میزان اشعه زیاد است می توان تغییرات ژنتیکی بوجود آورد ولی قابل ذکر است که این تغییرات کنترل شده نیست.بعضی از این تغییرات بعد از یکی دو نسل از بین میرود و بعضی از آن ها دائمی است.
مثال ها:
-بررسی استفاده از موتاژن فیزیکی پرتوی گاما دراصلاح بذر، ایجاد تنوع ژنتیکی در گیاه برنج، بررسی مقدماتی موتانتهای خالص سویا، القای موتاسیون در نارنگی به منظور تنوع ژنتیکی، ایجاد پرتو گاما درافزایش تولید جوجه های گوشتی، اصلاح نژاد دام در جهت بازدهی بیشتر مثل اصلاح نژاد گاوها به صورتی که گوشت قابل استفاده آنها به حداکثر برسد.
تولید پرتقال نارنگی و پرتقال کم هسته در باغات تنکابن که در این حالت میوه تولیدی دارای کیفیت بالا همراه با بازار پسندی خوب و قابل استفاده در صنایع تبدیلی است. افزایش محصول بذر گندم طبس که با استفاده از این روش میزان برداشت محصول گندم از یک و نیم تن در هر هکتار به هفت تن در هر هکتار افزایش یافته است.
شکل2-تولید پرتقال و نارنگی بدون هسته
اصلاح نباتات که با این روش می توان بطور مصنوعی جهش هایی را در گیاه ایجاد کرد و با گزینش واریته های موتانت با عملکرد بیشتر،آن را مقاوم به بیماریها و آفات، سازگاری بهتر به شرایط محیطی و تغذیه کارآمدتر تبدیل کرد. این روش برای ایجاد تنوع، در محصولاتی که بطور معمول بذری تولید نمی کنند و دارای تنوع پایینی هستند موثرتر است.
تحقیقاتی نیز بر روی پیازهای زعفران به منظور بالا بردن کیفیت و افزایش گل در حال انجام است.
پرمحصول کردن بذر که این امر در کشور خودمان اتفاق افتاده و با استفاده از همین تکنیک به جای برداشت 30 تن گوجه فرنگی از یک هکتاربه50 تن در هکتار افزایش یافته است. که با این روش مصرف آب و مصرف کود هم به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش پیدا کرد.
-هم چنین با تغییرات ژنتیکی در آفات و حشرات می توان آن ها را عقیم و غیر قابل بارور کرد ومیتوان با دستکاری ژنتیکی بعضی گیاهان مانند سویا –گوجه فرنگی ولوبیا را زود رس و پر محصول کرد ودر مورد گیاه سویا تا بین 10تا 20 روز زود رس میشود.
شکل3 :پرتو تابی باعث زود رسی گیاه می شود .
گندم طبس در ابتدا مشکل بلندی‌قد داشت، بذر آن در مرکز تحقیقات کشاورزی هسته‌ای مورد بررسی و اصلاح قرار گرفت. به کارگیری بذر این گندم در بعضی از نقاط کشور، مثل طبس تا 70 درصد افزایش تولید به همراه داشت. در سالهای 69 – 70 در ده‌نمک گرمسار این گندم کاشته شد که کشاورزان این منطقه از تغییری که این گندم در مقایسه با گندم‌های گذشته پیدا کرده بود، بسیار شگفت‌زده شدند، در حال حاضر تقریبا در تمام حاشیه‌ی کویر ایران این نوع گندم در حال کشت است.
شکل4 : با پرتو دهی می توان مشکلات بذر را حل کرد.
2-افزایش طول عمر در محصولات کشاورزی:
اشعه موجود زنده را از بین می برد بنابراین با اشعه دادن به محصولات کشاورزی حشرات یا کرمها از بین می روند وباعث طول عمر محصول میشود.
شکل 5: پرتو تابی مانع فعالیت حشرات وکرم ها است.
مثال ها:
تولید گلهایی کوچک و زیبا، گلهای زینتی با طول عمر بیشتر ،پرتو دهی به جوانه های پیاز، سیر و سیب زمینی که موجب متوقف شدن جوانه زدن شده و جلوی پوسیدگی واز بین رفتن محصولات گرفته میشود.
شکل6 :پرتو تابی ما نع جوانه زدن پیاز می شود.
شکل7 : پرتو تابی ما نع جوانه زدن سیب زمینی می شود.
باا استفاده از پرتو دهی گاما و افزایش عمر ماند گاری محصولات باغی به ویژه مرکبات می توان ضایعات میوه را کاهش دادو زمان بیشتری برای بازار یابی و صادرات این محصولات به بازارهای بین المللی برای تولید کنندگان و صادر کنندگان فراهم کرد.
شکل8:ماندگاری بیشتر میوه ها با انرژی هسته ای
کاهش میکروب های بیماری زا در مواد غذایی که موجب کاهش عوامل بیماریزا بخصوص برای مصرف کنندگانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، همچون افراد مسن ، بیماران سرطانی و ایدزی مفید است.که این کاربا تشعشع مواد رادیو اکتیو ضعیف بر روی مواد غذایی می باشد که باعث از بین بردن باکتری های خطرناک شده و طول عمر بیشتر غذا را موجب می شوند، استفاده از این روش برای کشتن میکروب وبا سالهاست که کاربرد دارد و نیز حمل و نقل در مسیرهای طولانی یا نگهداری دراز مدت مواد غذایی بدون استفاده از این مواد کاری بسیار دشوار است.
3-ردیابی کود و آب در گیاهان
با استفاده از مواد رادیو اکتیو می توان خاصیتی در گیاهان ایجاد کرد که آنها از حد اکثر آب موجود در خاک استفاده کنند. به این ترتیب علاوه بر کاهش میزان آب مصرفی و هزینه های تولید مانع از به هدر رفتن آب خواهیم شد.محققان در این روش مقداری مواد رادیو اکتیو به آب مورد استفاده ی گیاه می افزایندو سپس به وسیله ی آشکار سازها ماکسیموم پرتو دهی را اندازه گرفته وسپس به مقدار کافی به گیاه آب می دهند.
همچنین با استفاده از این روش می توانند کود مناسب گیاه را مورد بررسی قرار داد در این روش نیز به کود مواد رادیو اکتیو اضافه میشود وکودی که ماکسیموم پرتو دهی آن بیشتر باشد مورد استفاده قرار خواهد گرفت هم چنین لازم به ذکر است که کود مناسب با نفوذ پذیری بیشتر برای کم تر استفاده کردن آب مناسب تر خواهد بود. که از این روش برای صرفه جویی در مصرف آب و انتخاب کود مناسب است.
4-عقیم سازی
کارشناسان و متخصصان کشورمان با استفاده از انرژی هسته ای و پرتو تابی گاما افات را عقیم می کنند و با رها سازی افات و حشره های عقیم این فعالیت اقتصادی را، سالم به نسل های بعد ی انتقال می دهند و به این ترتیب جمعیت افات کاهش می یابد این روش هم اکنون برای کنترل افت کرم گلوگاه انار و بیماری میکروبی خرما که سبب ترشیدگی و شکرک این محصول می شود پرتو دهی به محصول خرما و کنترل عوامل میکروبی می توان از کاهش کیفیت سالانه 700 هزار تن خرمای کشور جلو گیری کرد.مبارزه با آفات با تششع دهی و ایجاد جهش های مرگ آور در
کروموزومهای آفات صورت می گیرد که باعث عقیمی آنها می شود. نرهای عقیم در مناطقی که بتوانند در جفت یابی با حشرات نر بارور رقابت کنند رها می شوند. بدین ترتیب نتاجی تولید نمی شود و به میزان قابل توجه ای آفات کنترل می گردند.
به خصوص در مورد آفات پزشکی یعنی حشراتی که ناقل بیماری ها هستند مثل مگس تسه تسه که ناقل بسیاری از بیماری ها است این روش ها خیلی مؤثر بوده و تا حد زیادی توانسته است این آفات را کنترل کنند. در کشور هایی مثل الجزایر که خرما یکی از تولیدات مهمشان است عقیم
سازی حشرات را در مورد آفات خرما ا استفاده میکنند کشوهایی مثل مصر از این روش استفاده میکنند. کشورهایی مثل آمریکای مرکزی ، آفریقای جنوبی این یک روش کاملا پذیرفته شده است.
برای اولین بار در سال 2001 در آمریکا اولین حشره ترانسیونیک که نوعی آفت است در حال حاضرپکتریوفسیپلا که در ایران به صورت یک آفت قرنطینه در جنوب شرقی در استان سیستان و بلوچستان فعالیت میکند با بهره گیری از دستکاری ژنتیکی از یک طرف و تکنیک نر عقیمی توانستند این آفت را به خوبی در سه نسل کنترل کنند. آفات انباری بخصوص شپشه‌های‌گندم آرد و بسیاری از آفات انباری عملاً از طریق این روش با دزهای بالا کشتن آنها و یا با دزهای پایین برای عقیم کردنشان استفاده میشود.
کرم گلوگاه انار یکی ازمهم ترین آفت انار در ایران است میدانیم که انار یک میوه بسیار خوب است ، یعنی بازار پسندی خوبی در سطح بین المللی دارد، متاسفانه این آفت برای صادرات این محصول مشکل ایجاد کرده کنترلش هم کنترل ساده ای نیست چون سموم شیمیایی خوب جواب ندادند، حتی مبارزات بیولوژیک هم یعنی استفاده از حشرات مفید هم در مورد کنترل این آفت خیلی مؤثر نبوده است.روش به این صورت است که پروانه های نر را جمع آوری می کنند به میزان زیاد پرورش می دهند در آزمایشگاه عقیم‌شان می کنند ودر محیط رهاسازی می کنند در سطح باغ و طبیعتاً اختلال در جفت گیری که ایجاد می شود جمعیت آفت را تا سطح قابل قبولی را پایین می آورد.
قابل ذکر است که غلات، دانه‌ها و بعضی میوه ها مانند پاپایا، انبه و توت فرنگی جهت از بین بردن حشرات و کاهش آلودگی قارچی پرتودهی می‌شوند.
5-ردیابی پرندگان و حشرات
برای ردیابی حشرات مضر از جمله ملخ ها که به صورت دسته جمعی حمله کرده وآسیب های زیادی را به محصولات کشاورزی وارد می کنندمورد استفاده قرار می گیرد به همین دلیل یک یا چند ملخ را جمع آوری کرده و به آن ها دستگاهی که تششِّعات گاما دارد متصل می کنند و با وسایلشیمییایی از بین میبرند ویا با گذاشتن موادی که به آن حساس اند در اطراف مزرعه آن ها را دور کرده و مزرعه از آسیب مصون می ماند.
در ردیابی پرندگان نامه رسان نیز این فنّاوری مورد استفاده قرار می گیرد تا به همین روش محققان در مورد پرندگان و قدرت پیدا نمودن راه را مورد بررسی قرار دهند.
6-زود رسی ودیر رسی میوه ها
تحقیق بر روی زودرسی گندم و برنج و دیررسی نارنگی انجام شده که هر کدام فواید خاص خودش را دارد. مثلاً دیررسی مرکبات باعث تداوم بازار و تثبیت قیمت و وجود این میوه در زمان بیشتری از سال می شود که از نظر اقتصادی هم برای باغدار و هم مصرف کننده مقرون به صرفه است.برای انجام این کار ریشه ی گیاه را مورد پرتو دهی قرار میدهند که پس از این میوه های درخت با تغییرات حاصل شده دیرتر خواهند رسید و میتوان ازمیوه آن درخت در فصل مورد نظر که میوه کم یا نا یاب است استفاده نمود.
لازم به ذکر است که درخت با توجه به میزان پرتو دهی یا به حالت عادی باز میگردد یا این که این خاصیت را به نسل های بعدی منتقل میکند. تحقیقاتی نیز بر روی زودرسی گندم و برنج انجام شده که هر کدام فواید خاص خودش را دارد.
7-تعیین مسیر آبهای زیر زمینی
تکنیکهای هسته ای برای شناسایی حوزه های آب زیر زمینی هدایت آبهای سطحی و زیر زمینی ، کشف و کنترل نشت و ایمنی سدها مورد استفاده قرار میگیرد. برای انجام این کار محققان با افزودن مواد رادیواکتیو به چشمه ی آب در بالای کوه به وسیله ی دستگاه های آشکار ساز آب را رد یابی وبا استفاده ازاین روش می توان محل های مناسب برای احداث زمین های کشاورزی مورد استفاده قرار داد.
8-بالا بردن مقاومت گیاهان
می توانیم با اتم های رادیواکتیو؛ فسفر، پروتئین، گوگرد و اسیدهای آمینه را ردیابی و استخراج و از طریق آن صفات مثبت را تقویت و صفات منفی گیاه مثل بیماری را از بین ببریم.
می توان با پرتو دهی گیاهان را مقاومبه شوری و سرما کرد و در مناطق کویری کاشت و بارورکرد.و با توجه به این که بیشتر مناطق مرکزی ایران خشک و کویری هستند این روش بسیار مفید و سودمند خواهد بود.
هم چنین می توان با پرتو دهی گاما ارقام بومی کم محصول را به ارقام مقاوم پر محصول تبدیل کرد. اشاره به این که با اشعه گاما لاین های مقاوم به پژمردگی به خصوص در نخود و لاین های زود رس و مقاوم در کنجد و هم چنین اصلاح بذر گندم برنج وجو که مقاوم به بیماری های قارچی ،سرماوخوابیدگی
خالی از لطف نخواهد بود.
9- استر لیزه کردن
پرتو افکنی بر روی مواد غذایی بدون آنکه حالت فیزیکی یا مزه ماده خوراکی را تغییر دهد می تواند آنرا بطور کامل استرلیزه کند در روشهای قدیمی با گرم کردن ماده سعی در کشتن میکروبهای آن می کردند.بدیهی است که این روش تنها برای برخی از مواد می تواند کاربرد داشته باشد ضمن اینکه میتواند کیفیت فیزیکی مواد را تحت تا ثیر خود قرار دهند. پرتودهی مناسب به مواد غذایی موجب پاستوریزه و استریلیزه شدن و افزایش زمان ماندگاری آنها می شود .
شکل 9: استرلیزه کردن یکی از کاربرد های پرتودهی است.
1-پرتو دهی
2-کاربرد پرتو دهی
1-پرتو دهی محصولات و مزایای آن:
فناوری پرتودهی مواد غذایی یکی از این روشها است که کارایی و ایمن بودن آن از بیش از 50 سال پیش اثبات شده است. همچنین کنترل فرآیند پرتودهی آسان بوده و با سیستمهای نظراتی ارزیابی نقاط بحرانی فرآیند تولید موادغذایی مانند HACCP به خوبی سازگار است. مهمترین مزایای فرآیند پرتودهی عبارتند از 1) کارایی بالا در از بین بردن میکروارگانیسمهای مهم از نظر سلامت 2) کاهش آلودگی بعدی محصول به دلیل امکان انجام فرآیند برای مواد غذایی بسته‌بندی شده 3) حفظ کیفیت مواد غذایی. با توجه به مزایای ذکر شده بکارگیری پرتودهی مواد غذایی تاثیر چشمگیری بر ایمنی
مواد غذیی خواهد داشت. علاوه بر این سازمانهای معتبر جهانی مانند سازمان بهداشت جهانی و انیستیتو تکنولوژیست‌های مواد غذایی کارایی این فرآیند را تایید کرده‌اند. بنابراین گسترش بکارگیری این فرآیند میتواند شیوع بیماری را در جهان کاهش داده و باعث ارتقاء سطح سلامت جهانی شود. از اینرو تلاش و توجه دولتها، صنایع و مصرف کنندگان جهان منجمله ایران جهت بکارگیری این فرآیند ضروری است.
2- کاربردهای پرتودهی مواد غذایی ماکیان و محصولات ماکیان
• گوشتهای قرمز
• غذاهای دریایی
• محصولات لبنی
• غلات، دانه‌ها و میوه‌ها و سبزیجات
• ادویه‌جات و گیاهان خشک شده
• جلوگیری از جوانه زنی پیازها و غده‌ها
مواد غذایی استریل
1- طرح های خاتمه یافته در ایران
2- طرح های در دست اجرا در ایران
1-طرح های خاتمه یافته در ایران:
-تعیین راندمان زراعی کودهای باکتریایی تولید شده بر روی عملکرد برنج در شرایط مزرعه
-تعیین تاثیر تلقیح باکتریهای پیش برنده رشد گیاه بر گیاه برنج در شرایط کنترل شده
-تهیه مواد تلقیحی از باکتریهای تثبیت کننده ازت جدا شده از رایزوسفر برنج و تعیین بهترین ماده ناقل جهت بسته‌بندی و نگهداری آنها
-جمع آوری گیاه برنج مبتلا به بیماری سوختگی غلاف (sheath blight) از مناطق برنجکاری کشور و جداسازی قارچ Rhizoctonia solaniعامل بیماری.
-پروژه جداسازی لاینهای مقاوم به شوری در جو با استفاده از پدیده Somaclonal Variation
-بهینه سازی باززایی از طریق کشت بافت در ارقام زیره سبزایرانی
-بررسی تکثیر گیاهچه‌های‌انبه بااستفاده‌از تکنیک کشت بافت
-تولید گیاهچه‌های سالم سیب‌زمینی از طریق ترموتراپی و کشت مریستم
-تکثیر گیاهچه‌های سالم سیب‌زمینی از طریق کشت بافت و تهیه مریستم‌های Invitro
-بهینه سازی روش کشت بافت در کلزا
-بهینه سازی روش انتقال ژن به کلزا
– بهینه سازی روش کشت بافت ترشک
-بهینه سازی روش کشت بافت اسفناج
-ارزیابی پاکوتاهی در گیاهان تراریخته توتون
-بررسی واکنش آنزیم H+-ATPase در چهار گونه هالوفیت و گلیکوفیت در شرایط تنش شوری
-ارزیابی و انتخاب ژنوتیپ های متحمل گندم نان تحت تنش شوری
-بررسی تاثیر تنش شوری و سرما بر تولید رادیکالها و آنتی اکسیدانتهای آنزیمی و غیر آنزیمی در گوجه‌فرنگی تراریخته با ژن GO
-جمعآوری و شناسایی گیاهان علوفهای(گرامینه و لگوم) از مناطق شور کشور
-مطالعه الگوی بیان ژن OsHKT1 در بافتهای مختلف گیاه برنج و تعیین نقش تنش خشکی و یونهای سدیم، پتاسیم، روبیدیوم و آمونیوم بر بیان آن
-ساختن ژن hcs برای انتقال به گندم و جو جهت مقاومت به ویروسهای مختلف
-شناسایی ارقام زیتون موجود در ایران با استفاده از نشانگرهای ژنتیکی(انگشت نگاری DNA )
2- فعالیتهای پژوهشی در دست اجرا در ایران:
• القاء موتاسیون در نارنگی بمنظور ایجاد تنوع ژنتیکی در جهت تولید موتانتهای با صفات کیفی برتر،
• ایجاد لاینهای زودرس و مقاوم به خشکی در گلرنگ با استفاده از تکنیک موتاسیون،
• القاء موتاسیون به منظور ایجاد صفت زودرسی در 8 لاین پنبه بوسیله پرتوتابی با اشعه گاما،
• راه اندازی آزمایشگاه مارکرهای مولکولی و تعیین RAPDs در لاینهای موتانت گندم،
• ایجاد مقاومت به ریزش دانه در کلزا با استفاده از تکنیکهای موتاسیون و بیوتکنولوژی ،
• ارزیابی پتانسیل روش عقیم سازی در کنترل کرم گلوگاه انار،
• بررسی کارایی تثبیت بیولوژیک ازت سویه های ریزوبیوم در همزیستی با دو رقم لوبیا به روش رقت ایزوتوپی ازت – 15،
• بهبود کیفیت نانوائی و ارزش غذایی گندم نان (استفاده از مارکرهای مولکولی برای انتخاب گیاهان برتر)،
• القاء موتاسیون توسط اشعه گاما در پرتقال تامسون ناول به منظور ایجاد ژنوتیپهای با صفات برتر،
• ایجاد تنوع ژنتیکی و ارزیابی لاینهای متحمل به شوری در کلزا با استفاده از روش جهش زایی،
• کاربرد تکنیک ردیابی علف کش D2.4 نشاندار به کربن 14 جهت تعیین مناسبترین زمان کنترل انتخاب علفهای هرز یکساله خرفه، هفت بند، تاج خروس و سلمه‌تره،
• بررسی کاهش آلودگی میکروبی میگو با استفاده از پرتو گاما و اندازه گیری باقیمانده کلرا مفنیکل در آن محصول با استفاده از روش الیزا،
• مطالعه اثر سطوح مختلف گوگرد و مایه تلقیح باکتریهای ریزوبیوم و تیوباسیلوس بر عملکرد ، توان تثبیت ازت و جذب برخی عناصر غذایی ارقام سویا به روشهای ایزوتوپی ازت 15 و فسفر32،
• تهیه واکسن بیماری تب برفکی از طریق غیر فعال سازی ویروس FMD type A87/IRN با پرتو گاما،
• بررسی تاثیر اشعه گاما کبالت – 60 بر روی افزایش باروری اسپرم خروس،
• طراحی کیت تشخیصی رادیوایمونواسی جهت تشخیص بیماری بروسلوز،
