تحقیق بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر با تأکید بر قرآن در word

 تحقیق بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر با تأکید بر قرآن در word دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر با تأکید بر قرآن در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر با تأکید بر قرآن در word

چکیده  
مقدمه  
پیشینه بحث  
روش  
جامعه و نمونه آماری  
ابزارگردآوری اطلاعات  
اعتبار و پایایی آزمون  
گروه کنترل و آزمایش  
خلاصه جلسات آموزشی  
جلسه اول  
جلسه دوم  
جلسه سوم  
جلسه چهارم  
جلسه پنجم  
جلسه ششم  
جلسه هفتم  
جلسه هشتم  
جلسه نهم  
جلسه دهم  
یافته‌های پژوهشی  
نتیجه‌گیری  
پیشنهادات کاربردی:  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر با تأکید بر قرآن در word

احسائی، ابن ابی جمهور، عوالی اللئالی، قم، سیدالشهداء، 1403ق

اسلامی، عبدالله، «تعریف مثبت اندیشی»، دلتای مثبت، ش 10، 1387، ص 10 و 11

اشرفی، منصور، «خوش بینی و درک خوبی‌ها»، مکتب اسلام، ش 1، 1387، ص 23-21

تمیمی آمدی، عبدالواحدبن محمد، غررالحکم و دررالکلم، ترجمه سیدهاشم رسولی محلاتی تهران، نشر دفتر فرهنگ، 510ق

ثابتی، محمدرضا، راه و رسم زندگی «مثبت نگری»، دلتای مثبت، ش 10، 1387، ص 61-51

خدایاری فرد، محمد، «کاربرد مثبت نگری در روان درمانگری با تأکید بر دیدگاه اسلامی»، روان شناسی و علوم تربیتی، سال پنجم، ش 1، 1379، ص 164-140

خدایاری فرد، محمد، و دیگران، «روان درمانگری و توانبخشی زندانیان و بررسی اثربخشی آن در زندان رجایی شهر»، روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران، تحقیق و پژوهش به سفارش شورای برنامه ریزی و مدیریت بهداشت روان و اصلاح رفتار زندانیان اداره کل سازمان زندان‌‌های استان تهران، سال دوازدهم، 1386، ص 45-23

سلیگمن، مارتین، خوش بینی آموخته شده، ترجمه قربانعلی خدایی، تهران، چنار، 1386

عرب نوکندی، رحمت الله، کلید سعادت، قم، عصر رسانه، 1382

غباری بناب، باقر، مشاوره و روان درمانگری با رویکرد معنویت، تهران، آوران، 1388

فانی، رضا، «چرا برخی نیمه خالی لیوان را می‌بینند»، دلتای مثبت، ش 10، 1387، ص 26 و27

کویلیام، سوزان، مثبت اندیشی و مثبت گرایی، ترجمه فریده براتی سده و افسانه صادقی، تهران، رشد، 2003

کار، آلن، روان شناسی مثبت علم شادمانی و نیرو‌های انسانی، ترجمه حسن پاشا شریفی، جعفر نجفی زند، تهران، سخن، 1385

مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ترجمه خسروی، تهران، المکتبه الاسلامیه، 1403ق

موحد، احمد، بررسی رابطه علی بین نگرش‌‌های مذهبی، خوش بینی، سلامت روانی و سلامت جسمانی دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه شهید چمران اهواز، 1382

نیک‌رو، طیبه، بررسی اثر بخشی گشتالت درمانی بر افزایش امید به زندگی و عزت نفس زنان بازنشسته آموزش و پرورش شهرستان بهبهان، پایان نامه کارشناسی ارشد مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اهواز، 1387

Achat, H., & Cohen, L, optimism and depression as prediction of physichal and mental health functioning: the Normative Aging Study. Ann be have med vol. 22, 2000, p.127-

Alberto, J. & Joyner, B, Hope, optimism, and self-care among Better Breathers Support Group members with chronic obstructive pulmonary disease. Applied Nursing Research, 2008, V21, I.4 , p.212-

Cathrine, C. L., Bulter, J. R. & Koopman, L, Supportive expressive group therapy and distress in patient with metastatic breast cancer. Journal of Medical psychology, 2001, v.122, N.1, p.52-

Ho, M. Y., et al, The role of meaning in life and optimism in promoting well-being. The Chinese University of Hong Kong: Shatin, University of Macau, China,

Lee, V., Cohen, S. R., , etal, Meaning-making intervention during breast or colorectal cancer treatment improves self-esteem, optimism, and self-efficacy. Social Science & Medicine, 2006, V.62, Is12, P.3133-

Miller, J. F. & Powers. M, Development of an instrument to measure hope . Nursing Cousins Research, V.37,

Peterson, C. & Seligman, M, Values in Action (VIA) classification of strengths.http://www.positivepsychology.org/taxonomy.htm,

Peterson, The future of optimism. American Pcychologists, V.55, 2000, p.44-

Scheier, M., Carver, C. & Bridges, M, Optimism, pessimism and psychological well-being. In E. Chang (ed.), optimism and pessimism: Theory, Research and Practice. Washington, DC: American Psychology Association,

Snyder, C. R, Handbook of Hope. Orlando FL: Academic Press,

Snyder, C. R. & Lopez, J, Handbook of positive psychology. New York: Oxford University Press,

Spiegel, D., Bloom, J. R. & Gotthehi, E, Family environment as of predictor of adjustment to metastatic breast carcinoma, Journal of psychology, V.103, 1997, V.102-

Taylor, S. and Brown, J, Positive illusions and well-being revisited: separating fact from fiction.Psychological Bulletin, 1994, V.116, p.7-

Taylor, S., Kemeny, M., etal., Psychological resources, Positive illusions and health. American Psychologists, V.55, 2000, p.99-

Taylor, S., Dickerson, S. & Cousino Klein, L, Toward a biology of social support. In C. R. Snyder and S. Lopez. (eds), Handbook of Positive Psychology. New York: Oxford University Press,

Tracy, M, Effect of future writing and optimism on health behavioral medicine, V.43, 2001, p.20-

Trunzo, JJ. & Pinto, B M, Social support as a mediator of optimism and distress in breast Cancer Survivors. Journal of Consulting and Clinical Psychology, V.71, 2003 , p.805-

Vandervelden, R. J., Grievink, K, L., & dijkand, D, The association between dispositional optimism and mental health problems among disaster victims and comparsion group: A prospective study. Journal of affective disorders,

Wong, S. & Lim ,T, Hope versus optimism in Singaporean adolescent: Contribution to depression and life satisfaction. Psychological Studies Academic Group, National Institute of Education, Nan Yang Technological University, 1 Nan Yang Walk, Singapore 637616, Republic of Singapore,

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری در افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر شهر اهواز پرداخته است. نمونه آماری پژوهش 50 نفر بود که به روش تصادفی خوشه‌ای و تصادفی ساده انتخاب شده و به دو گروه آزمایش و شاهد تقسیم گردید. برای گردآوری داده ها، از پرسش‌نامه امیدواری میلر استفاده شد که ضریب پایایی آن به شیوه آلفای کرونباخ (91/ 0 r=) محاسبه گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌های آزمون، از روش آماری تحلیل کواریانس یک متغیر استفاده گردید. سطح معناداری برای تأیید فرضیه پژوهش 05/0= در نظر گرفته شد. یافته‌‌های پژوهش نشان دهد که، کاربرد مثبت نگری با تأکید بر آیات قرآن بر افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر شهر اهواز مؤثر بوده(0001/0 P=) و تأثیر آموزش مورد نظر، با توجه به نتایج آزمون پیگیری، از ثبات لازم برخوردار بوده است.

کلیدواژه‌ها: مثبت‌اندیشی، خوش‌بینی، مثبت‌نگری، امیدواری.

 

مقدمه

درباره روان شناسی اسلامی، به ویژه روان درمانگری از دیدگاه قرآن، تاکنون مطالعه علمی و مدوّنی صورت نگرفته است. در حالی که قرآن و سایر منابع اسلامی، زمینه‌‌های مناسبی برای انجام چنین مطالعه‌های هستند. هدف اصلی شیو‌های توصیه شده در قرآن، یاری رساندن به انسان، به منظور برخورداری از روح و روان سالم است تا بتواند با توسل به بهترین راه‌‌های ممکن، با مشکلات مقابله کند و با امید به الطاف بیکران الهی به آرامش نایل آید. نگرش صحیح نسبت مسائل و ناکامی‌ها، موهبتی است که به واسطه آن، آدمی در برخورد با نمونه‌‌های به ظاهر موزونِ خلقت، زیبایی و توانایی را در آن‌ها می‌بیند و حتی در زشتی‌ها نیز زیبایی‌ها را جست وجو می‌کند. قرآن کریم با هدف کاهش فشار وارده بر انسان، در رویارویی با مصایب و حوادث، شیوه‌ها و عملکرد‌هایی را آموزش می‌دهد تا با دستیابی به نتایج مطلوب، امیدواری به آیند‌های روشن را کسب نماید. یکی از زمینه‌هایی که در دیدگاه روان درمانگری اسلامی، از جایگاه ویژ‌ه‌ای برخوردار است، مثبت نگری می‌باشد.145 «مثبت نگری» را می‏توان، استفاده کردن از تمامی ظرفیت‌های ذهنی مثبت و نشاط انگیز و امیدوار کننده در زندگی، برای تسلیم نشدن در برابر عوامل منفی ساخته ذهن و احساس‌های یأس‏آور ناشی از دشواری ارتباط با انسان‌ها و رویارویی با طبیعت دانست. به عبارت دیگر، مثبت نگری را می‏توان «خوش‏بینی» نسبت به جهان، انسان، و خود برشمرد

بررسی آیات قرآن کریم نشان می‏دهد که اغلب تأکیدها بر خوبی‏ها، درستی‏ها و نقاط قوت افراد است و ضعف و کژی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. پروردگار عالم با تأکید به توانایی‏ها و ظرفیت بشر می‏فرماید: «و چون پروردگار تو به فرشتگان گفت: من در زمین جانشینى خواهم گماشت»(بقره:30)؛ «پس وقتى آن را درست کردم و از روح خود در آن دمیدم، پیش او به سجده درافتید»(حجر:29)؛ یا «ما امانت الهى و بار تکلیف‏ را بر آسمانها و زمین و کوهها عرضه کردیم، پس، از برداشتن آن سر باز زدند و از آن هراسناک شدند، ولى‏ انسان آن را برداشت»(احزاب:72)؛ «به راستى انسان را در نیکوترین اعتدال آفریدیم»(تین:4). ارزش مثبت اندیشی آنگاه معلوم می‌شود که بدانیم امید و نشاط در سایه خوش‌بینی حاصل می‌شود. پیشوایان دین این نکته را در روایات خود تأکید کرده و بزرگان و فقها نیز بابی مستقل برای آن گشوده‌اند.147 امام علی می‌فرماید: «خوش گمانی، از بهترین صفات انسانی و پربارترین مواهب الهی است.»148«خوش‌بینی، مایه آرامش قلب و سلامت دین است.»،149 « خوش بینی اندوه را سبک می‌کند.»،150 «کسی که به مردم خوش گمان باشد، محبت آن‌ها را به سوی خود جلب خواهد کرد.»151 در کتاب شریف بحارالانوار آمده است: «روزی حضرت عیسی با حواریون از جایی می‏گذشت. لاشه سگ مرد‌های را دیدند. هر یک از حواریون از بوی تعفن آن اظهار ناراحتی می‏کرد و چیزی می‏گفت. نوبت به حضرت عیسی که رسید، فرمود: «به دندان‏‌های سفید این سگ توجه کنید که چه‌قدر براق است»

این روش برخورد مثبت با موضوعات، آموزشی است به انسان‏ها که همیشه نیمه پر لیوان را ببینند و همه چیز را با نگاهی مثبت و سازنده بنگرند.153 آموزه‌های قرآنی بر این مطلب تأکید ‌دارند که افراد جامعه ایمانی در امور خویش، نه تنها مثبت و شایسته عمل می‌کنند، بلکه درباره سایر افراد دیگر جامعه نیز نگاهی مثبت داشته و اعمال و رفتار آنان را بر امور هنجاری مثبت تفسیر می‌کنند. اسلام برنمی‌تابد که فردی نسبت به دیگری نگرش و بینشی منفی داشته باشد.154آنگاه که قرآن مؤمنان را از بسیاری از گمان‌ها درباره دیگران منع می‌کند، که مراد، گمان سوء است؛ نه گمان خوب(حجرات:12)؛ زیرا انسان در قرآن به حسن ظن و گمان نیکو، تشویق شده است. (نور:12) همچنین پیامبر اکرم می‌فرماید: «خداوند با نگاهی خوش بینانه با قضایا برخوردکردن را دوست می‌دارد.»

«امید» نیز از جمله مقوله‌‌های مهم در اسلام می‌باشد. چنان که خداوند همواره انسان را به امیدواری و خوش بین بودن به نظام زندگی دعوت کرده و آینده روشنی را برای او ترسیم می‌کند. بر عکس، یأس و ناامیدی را بسیار قبیح و زشت شمرده، آن را دومین گناه کبیره قلمداد می‌کند؛ زیرا سبب یأس از لطف، رحمت و اعتقاد نداشتن به قدرت و کرم بی پایان الهی می‌شود. در قرآن کریم آمده است: گفت: چه کسى ـ جز گمراهان ـ از رحمت پروردگارش نومید مى‏شود؟»(حجر:56) و «از رحمت خدا نومید مباشید، زیرا جز گروه کافران کسى از رحمت خدا نومید نمى‏شود.»(یوسف:87) یأس و ناامیدی از مغفرت خداوند، همچنین سبب جرأت بر جمیع گناهان می‌گردد؛ زیرا فرد بر این باور است که مورد عذاب قرار خواهد گرفت. پس چرا خود را از لذایذ و شهوات دنیا محروم نماید

مطالعات آینده‌نگر و گذشته‌نگر در مورد مثبت‌نگری و امیدواری، نشان می‌دهد که افراد دارای سبک تبیینی خوش بینانه، به عبارت دیگر، افراد مثبت نگر، در مقایسه با افراد دارای سبک تبیینی بدبینانه، کم‌تر احتمال دارد که به هنگام رویارویی با رویداد‌های استرس زای عمده زندگی، به ضعف سلامت جسمانی یا افسردگی و ناامیدی دچار شده و یا به خودکشی دست بزنند. همچنین معلوم شده که بین خوش‌بینی، امید و سلامت، همبستگی معناداری وجود دارد. خوش‌بینی و امید با شاخص‌‌های آسیب شناختی روانی فعلی شخص و به طور کلی، با افسردگی موجود در وی به طور خاص، همبستگی منفی دارند. خوش بینی و امید، سلامت جسمی و روانی را، آن گونه که با انواع شاخص‌ها، از جمله سلامت خودگزارشی، پاسخ مثبت به مداخله‌‌های پزشکی، سلامت ذهنی، خلق مثبت، نیرومندی ایمن شناختی، کنار آمدن مؤثر(ارزیابی مجدد، حل مسئله، اجتناب از رویداد‌‌های استرس‌زای زندگی، جستجوی حمایت اجتماعی) و رفتار ارتقا دهنده سلامت مشخص شده‌اند، پیش بینی می‌کند

افراد مثبت‌نگر سالم‌تر و شادترند و دستگاه‌‌های ایمنی آنان بهتر کار می‌کند .آن‌ها با بهره گیری از راهبرد‌های کنار آمدن مؤثرتر مانند ارزیابی مجدد و مسئله گشایی، با تنیدگی‌‌های روانی بهتر کنار می‌آیند. همچنین به نحوهِ فعال از رویداد‌های تنیدگی زای زندگی پرهیز می‌کنند و شبکه‌‌های حمایت اجتماعی بهتری را پیرامون خود می‌سازند. سبک‌‌های زیستی سالم تری دارند که آنها را از ابتلای به بیماری حفظ می‌کنند. اگر هم چنین افرادی بیمار شوند، به توصیه‌‌های پزشکی بهتر عمل می‌کنند. آنان این توصیه‌ها را با الگو‌های رفتاری مناسب دنبال می‌کنند که بهبودی را سرعت می‌بخشد. از روی خوش بینی اوایل بزرگسالی، می‌توان سطح سلامت جسمانی و روانی افراد را در اواخر دوره بزرگسالی و در فاصله 35 سال پیش بینی کرد

پیشینه بحث

در تحقیق هو، چنگ و چنگ(2009) بر دانشجویان دانشگاه چینی شاتین در هنگ کنگ، ونگ و لیم (2009) بر 334 دانش‌آموز دبیرستانی در سنگاپور، آلبرتو و جوینر(2008) بر بیماران مزمن انسداد ریوی، وندرولدن، گریوینک و دیجکاند(2006) بر قربانیان بلایای طبیعی، ترنزو و پینتو(2003) بر زنان مبتلا به سرطان سینه، همچنین اچت و کهن(2000)، بر بیماران مبتلا به سرطان کلیه و افراد میانسال، موحد(1382) بر دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز، مشخص گردید که رابطه مثبتِ معناداری بین «خوش بینی» و «امید به زندگی» وجود دارد.159 نتایج تحقیق لی، کهن، ادگار، آندریا وگوگنان(2006) نشان داد، آموزش خوش‌بینی به صورت طرح وقایع سخت زندگی گذشته و تعدیل آن‌ها با تعین اهداف مثبت برای آینده، بر افزایش خود اثربخشی و امید به زندگی بیماران مبتلا به سرطان سینه و روده بزرگ مؤثر است.160 در پژوهش‌هایی که توسط کاترین، بالتر و کوپمن(2001) بر روی بیماران دارای تومور بدخیم صورت گرفت، مشخص گردید بیمارانی که به طور هفتگی در جلسات حمایتی با دستورالعمل‌هایی چون بیان هیجانات و تجربیات مثبت و آموزش در مورد چگونگی عملکرد تومور شرکت کردند، بهبودی‌‌های مؤثرتری نسبت به گروه کنترل داشتند و طول مدت زنده ماندن آنان نیز به طور معناداری افزایش یافت.161 همچنین یافته‌‌های پژوهش تراسی(2001)، که به بررسی اثربخشی نوشتن در مورد یک آینده مثبت، بر افزایش خوش بینی و سلامت رفتار زنان آلوده به ویروس ایدز پرداخت، نشان می‌دهد که نوشتن در مورد آینده مثبت موجب افزایش خوش بینی و امید در افراد گروه آزمایش گردید. نتایج حاکی از آن بود که مداخلات نوشتاری جهت دار آینده‌نگر، یک روش نویدبخش جهت افزایش امید به درمان و کاهش درد، رنج و بدبینی دراین بیماران است.162 در تحقیقات طولی که به مدت 10 سال متوالی توسط اشپیگل، بلوم و گوتهی(1997) بر بیماران سرطانی انجام گرفت، مشخص گردید که درمان‌‌های حمایتی همرا با تشویق بیماران برای بیان احساسات مثبت، زمان زنده ماندن این بیماران را به طور قابل توجهی افزایش داده است.163 تیلر و براون(1994) هم در پژوهش خود به این نتیجه رسیدند که گرایش و پرداختن به جنبه‏‌های مثبت وجود خود، با بهداشت روانی و سلامت شخص سازگارتر است.164 مطالعات توسط اسدالهی(1386) تأثیر درمان‌‌های شناختی، با تکیه بر درمان عقلانی ـ عاطفی الیس و خوش بینی سلیگمن، بر کاهش ناامیدی و افسردگی دانش آموزان دبیرستان‌‌های دخترانه شهر تهران را به شکل معناداری نشان داد.165 خدایاری فرد و همکاران(1386) همچنین در تحقیقاتی، تأثیر آموزش مثبت‌نگری به عنوان بخشی از شیوه‌‌های درمانی بر اساس آموزه‌‌های دینی بر زندانیان رجایی شهر را مورد بررسی قرار دادند. نتایج این تحقیق نشان داد که شیوه‌‌های درمانی همزمان با تأکید بر آموزه‌‌های دینی و آموزش مثبت نگری در تمامی زیر مقیاس‌‌های سلامت عمومی، به جز زیر مقیاس وسواس اجباری، روابط فردی، ترس مرضی و روان‌پریشی تأثیر معناداری داشته است. مطالعات پیگیرانه نیز نشان داد که پس از گذشت 9 ماه از آزادی مددجویان بهره‌گیرنده از مداخلات آموزشی، هیچ یک از آنان به مراکز تأدیبی در زندان‌ها بازنگشته‌اند و این در حالی است که اعضای گروه کنترل در این مدت حدود 15 درصد بازگشت به زندان داشته اند

بنا بر آنچه تا کنون بیان شد و با توجه به این‌که در دنیای لجام گسیخته کنونی، که مادیات همه چیز را تحت الشعاع قرار داده است، عواطف انسانی، احساسات، نوع دوستی به فراموشی سپرده شده، چیزی جز پشتوانه معنوی، مثبت اندیشی، امیدواری، تغییر و تحول درونی نمی‌تواند بشر را از این همه نابسامانی، از هم گسیختگی و از هم پاشیدگی‌‌های روانی نجات دهد(کویلیام167،2008).168 به خصوص زنان جامعه که توجه به سلامت جسمانی و روانی آنان بسیار اهمیت بوده و برخورداری از روحیه امیدوار، سرزنده و شاداب می‌تواند تأثیر بسزایی در نحوه کارکرد و فعالیت آنان داشته و به نوبه خود، موجبات شادی نسل بعد را فراهم کند. در این میان، زنان بدون همسر، که علاوه بر به دوش کشیدن بار مسئولیت مردان و تأمین هزینه‌‌های زندگی، باید نگاه تلخ جامعه به خود را متحمل شوند، بیشتر در معرض آسیب بوده و اغلب، دچار سرخوردگی، یاس و ناامیدی می‌گردند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش مثبت نگری با تأکید بر آیات قرآن بر افزایش امید به زندگی زنان بدون همسر صورت گرفته است

روش

مقاله سنگ بوکسیت در word

 مقاله سنگ بوکسیت در word دارای 29 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله سنگ بوکسیت در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله سنگ بوکسیت در word

پیشگفتار
واحد عملیات
خالص سازی
رسوب دهی
فرایند جانبی
نشست گل
خذف اسکالات
سودسازی
جامدات پسماند باید
خواص فیزیکی
محصولات سیلیس زدائی (DSP)
انحلال آلومینا توسط سوسوز آور
کنترل حلال باید (Control of the bayer Digester)
منشأ
ترکیب
خالص سازی دوغاب بایر
شستشو کننده ها
تبادل حرارت
رسوب دهی هیدرات آلومینا
طبقه بندی
دوغاب مصرف شده
تکلیس آلومینا
تکلیس
سرکردن
عملیات اروپایی
عملیات امریکای

پیشگفتار

بوکسیت سنگ معدن اقتصادی آلومینیوم نام خود را از «Baux Les» در جنوب فرانسه جایی که برای اولین بار پیدا شد گرفته است. ترکیب بوکسیت تقریبا به صورت دی هیدارت  ­((Al₂ O₃ . 2H₂ O) است ما در آن کانی به این صورت وجود ندارد در نتیجه از مخلوط منوهیدرات به صورت دیاسپور (Al₂ O­₃ . H₂O) و بوهمیت(Al₂ O­₃ . H₂O) وتری هیدرات به صورت گپسیت (Al₂O₃ , 3 H₂ O) تشکیل شده است. بنابراین بوکسیت از مخلوط تری هیدرات و منوهیدرات آلومینیوم به همراه مقادیری ناخالصی مانند اکسید فریک، تیتانیا (به صورت رتیل یا ایلمینیت) و سایر کانی های مخصوص به مناطق معین تشکیل شده است.  ناخالصی تعیین کننده سیلیکا است که در طوا فرآیند ترکیب 3SiO₂ . Al₂ O₃ . Na ₂ O  تشکیل می دهد که آلومینا را به همراه خود وارپسمانه کرده و یک منبع اصلی اتلات آلومینیوم به حساب می آید

ترکیب بوکسیت ثابت نیست و سسته به محل استخراج و اجزای صخره اصلی که از آن تشیکل شده است تغییر می کند

Table

کلا محتوای آلومینا از 65 – 45 درصد، سیلیکا 12 –1 درصد، آهن 25 –2 (به صورت Fe₂ O₃) و آب متصل 36-14 درصد تغییر می کند. رنج اکسید تیتانیم در جهان تا 3 درصد است اما بوکسیت هند 12 درصد تیتانیم دارد، در اثر شرایط آب و هوایی، بوکسیت به صورت سطح رسوب کرده به ضخامت تا 100 فوت ایجاد می شود

عموما سنگ معدن به فواصل دور از معدن در عملیات کارگاهی برای خشک کردن مقدماتی  برای حذف رطوبت آزاد به کار می رود

پروسه باید

بوکسیت توسط پروسه انحلال – تبلور مجدد به آلومینا تصفیه می شود. این پروسته از چهار مرحله اصلی انحلال، خالص سازی، رسوب دهی و تکلیس تشیکل شده است. (شکل زیر). پروسه باید به دلیل آلومینیوم کانیهایی دارد که در محلول سود غلیظ حل می شود در حالی که بیشتر کانیها نمی توانند، موفق باشد. سنگ معدن بوکسیت به گستره ابعادی مناسبی (معمولاً leey ازید 30 میلی تر) قبل از عملیات با سود، خرد می‌شود. زمانی که باطله جدا شد، تبلور مجددتری هیدروکسید آلومینیوم خال₃ (OH) Al تولید می کند که به Al₂ O₃ تکلیس می شود. (کلیسنه می شود.)

واحد عملیات

انحلال: بوکسیت از آلومینیوم حاوی کانیهایی است که مهمترین آنها گیپسیت، ₃(OH)Al  و بوهمیت، (Alo (OH یم باشد. نسبت این کانیها در بوکسیت دمای پروسته را تعیین می کند که برای گیپسیت حدود 150⁰ C  و برای بوهمیت C 250⁰ می باشد. هر دوی این واکنش ها تحت فشار بالایی انجام می شود. (تا 240 کیلو پاسکال) گیپسیت در بوکسیت، «دارلینگ رنج» (استرالیای غربی) کانی اصلی‌ آلومینیوم است ومطابق واکنش زیر حل می شود: Na⁺ + Al (OH)_­4^- Al(OH)­₃ + NaoH

محلول به دست آمده از فرایند انحلال توسط آلومینیوم اشباع شده است و به آن دوغاب باردار می گویند. بعد از انحلال دما و فشار در سری محفظه های تششعی، تا حدود C ⁰  100  و فشار اتمسفر کاهش می یایند. (شکل زیر)

 خالص سازی

  جامدات پسماند باید از دوغاب بارقبل از رسوب دهی جدا شوند. پسماندهای باطله توسط سیفون های ماسه ای بین بخش ماسه های درشت (بزرگتر از حدود 150 میلکرومتر) و ماسه ریز (زیر 150 میکرومتر) منشعب می شود که اغلب به عنوان (گل سرخ) یا پسماند باید شناخته شوند. این ماسه ها شسته می شوند تا اینکه قبل از نشست حداکثر ممکن از سود بازیابی شود

پسماندریز از دوغاب باردار توسط اضافه کردن پلیمر ماکرومولکومی محلول در آب (فلوکالنت) جدا می شوند تا  باطله انباشته شود. این پلیمر  با جذب  روی چند ذره باعث می شود که ذرات معلق به شکل ساختارهای بزرگتر دربیایند که منجر به ته نشین شد سریع می شوند. جامدات فلوکاله شده در تانک بزرگی موسوم تیکنر ته نشین می شوند تا رسوب چگال تشکیل شود

سر ریز تیکنر از میان فیلتر عبور داده می شود تا هر جامدی از آن جدا شود و دوغاب باردار تا 80⁰C  قبل از مرحله رسوب  دهی، سر می شود. جدایش جامدها و دوغاب باید سریعا هدایت بشود در غیر این صورت تری هیدارت آلومینیوم در طی فرایند خالص سازی رسوب می دهد. این مساله تحت عنوان رسوب دهی خود به خودی شناخته شده است و باعث اتلاف محصول می شود. فرایند خالص سازی مناسب در تولید آلومینا ضروری است . فلوکولاسیون (جمع کنندگی) ضعیف باعث می شود ذرات ریز اضافی در سرریز بتوانند فیلترها را مسدود کنند و نرخ تولید را کاهش بدهند. علاوه بر این، هر جامدی که از میان فیلتر عبور می کند باعث آلودگی محصول می شود. فلوکولاسیون غیر موثر بعث اتلاف بیشتر سود (NaoH) که همراه پسماند  وارد می شود، می گردد

رسوب دهی

رسوب دهی یک فرایند بسیار آهسته است که درچند مرحله انجام م شود و این فرایند عکس واکنش انحلال است

 Al (OH)­₄^-  NaoH + Al (OH)₃ + Na⁺

در ابتدا کریستالهای گیپسیت دانه ریز به دو غاب باردار سرد شده در رسوب دهنده‌های اولیه اضافه میش وند. آگلومرایسون کریستالهای ریز با تشکیل ذرات بزرگتر انجام می شوند. ذرات جدید جوانه زده شده به داخل ساختار آگلومره شده می پیوندند. در مراحل بعدی، رسوب دهی بیشتر، حفرات بین نشین بین آگلومره ها را پرا می کند. بنابراین به ذرات رشد یافته استحکام می بخشد

در پایان رسوبدهی درمای دوغاب حدود 60⁰c است. دیگر دوغاب از آلومینیوم اشباع نیست و به آن دوغاب مصرفی شده می گویند. تری هیدرات آلومینیوم (معروف به هیدرات) توسط هیدرویسکلونها برای رسیدن به اندازه مطلوب، طبقه بندی می شود. ذرات درشت، فیلتر و تکلیس می شود، در حالی که ذرات ریز برای رسوب دهی به عنوان کریستالهای دانه ای برشگ داده می‌شوند

تکلیس: تبدیل هیدارت به آلومینای بدون آب توسط تکلیس ان در ستر سیال یا تکلیس کننده نوارع در دمای حدود 1000⁰C  انجام می‌شود. حرارت برخلاف حرکت جامدات جریان می یابد. (جریان متقابل Counter Current) محصول تکلیس معمولاً کمتر از % 1 رطوبت دارد. واکنش به صورت زیر می باشد

  Al₂  O₃ + 3 H₂  2Al  (OH)₃

 فرایند جانبی

 واحدهای عملیاتی اصلی فرایند باید را تعیین می کنند اما عملیات دیگری هم  وجود دارند که برای تولید آلومینا مهم هستند از قبیل شستشوی پسماند، نشست گل، حذف اکسالات و سودسازی، که مختصرا در زیر توضیح داده می‌شود

مقاله مصاحبه و بازجویی در تعقیب و مراقبت در word

 مقاله مصاحبه و بازجویی در تعقیب و مراقبت در word دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله مصاحبه و بازجویی در تعقیب و مراقبت در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله مصاحبه و بازجویی در تعقیب و مراقبت در word

عنوان                                                                                               صفحه

مقدمه                                                                                                     

شرح تعقیب و مراقبت                                                                                

طراحی عملیات و مراقبت                                                                            

اهداف تعقیب و مراقبت                                                                              

امکانات مورد نیاز و تجهیزات                                                                       

تعقیب سوزه در حال حرکت با اتومبیل                                                          

شرح تعقیب سوژه ساکن                                                                           

شرح پوشش                                                                                          

معضلات و مشکلات پلیس در تعقیب                                                           

تعریف مصاحبه و بازجویی و اهداف                                                             

دسترسی و نتیجه گیری                                                                             

فهرست منابع                                                                                         

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله مصاحبه و بازجویی در تعقیب و مراقبت در word

1- هاشمی ، حیدر – مصاحبه و بازجویی نوین – انتشارات ناقوس – چاپ اول –

2- منصور جهانگیر – آئین دادرسی کیفری – موسسه انتشارات آگاه – چاپ اول –

3- انصاری – تعقیب و مراقبت – نشر معاونت آموزش – دانشکده جنایی –

4- ماهنامه کارآگاه – شماره های 14 و 15 و 16 و 17 سال

5- رپ برت ترجمه سرهنگ حسن شمس نژاد – تعقیب و مراقبت ،نشر معاونت آموزش دانشگه پلیس – چاپ اول –

شرح تعقیب و مراقبت

تعقیب درلغت به معنای دنبال کردن و مراقبت بمعنای زیر نظر داشتن است و معنی جامع آن دنبال کردن و زیر نظر گرفتن است و برای پی بردن به اطلاعات و اخبار پنهان در ارتباط با افرادیکه بنحوی در مذان اتمام قرار دارند بکار گرفته می شود تعقیب و مراقبت می تواند به دو روش پیاده و یا با استفاده از خودرو و یا بهره گیری از تجهیزات پیشرفته مانند دستگاههای سمعی و بصری ، ماهواره ها – دوربین های حساس و بسیار کوچک ، ردیاب های گوناگون صورت گیرد که با توجه به نوع ماموریت های واگذار شده اتخاذ روش می شود

جمع آوری و تحلیل اطلاعات اولیه

برای انجام یک عملیات تعقیب و مراقبت بی نقص اولین اقدام جمع آوری و بررسی کلیه اطلاعات موجود و ممکن درباره سوژه مورد تعقیب است بدیهی است حداقل اطلاعات درباره سوژه موارد متعددی را شامل می شود که بدون وجود آن اطلاعات امکان انجام تعقیب و مراقبت میسر نیست مانند مشخصات ظاهری سوژه – محل کار یا محل تردد سوژه – زمان حضور در محل یا تردد سوژه – نوع وسیله نقلیه مورد استفاده سوژه و علت مظنونیت به سوژه حائز اهمیت اساسی است و هر نوع اطلاعات دیگری که مورد استفاده سوژه و علت مظنونیت به سوژه حائز اهمیت اساسی است و هر نوع اطلاعات دیگری که در ارتباط با سوژه موجود باشد ، دارای اهمیت خواهد بود بنابراین اولین اقدام مامورین جمع آوری و مرور اطلاعات درباره سوژه تحت تعقیب است

پایان نامه ارزیابی اقتصادی و فنی و راه اندازی قطار سریع السیر در مسیر تهران ـ زنجان در word

 پایان نامه ارزیابی اقتصادی و فنی و راه اندازی قطار سریع السیر در مسیر تهران ـ زنجان در word دارای 205 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه ارزیابی اقتصادی و فنی و راه اندازی قطار سریع السیر در مسیر تهران ـ زنجان در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه ارزیابی اقتصادی و فنی و راه اندازی قطار سریع السیر در مسیر تهران ـ زنجان در word

فصل اول: مقدمه
1- مقدمه
1ـ1ـ تاریخچه قطارهای سریع السیر
1-1-1- تاریخچه مطالعات قطارهای سریع السیر در ایران
1ـ2ـ تاثیرات غیرمستقیم و تاثیرات فرهنگی- اجتماعی قطارهای سریع السیر
فصل دوم: سرعت در راه آهن و راه‌آهن سریع السیر
2ـ1ـ سرعت در راه آهن
2ـ2ـ سرعت بازرگانی
2ـ3ـ قطار سریع السیر
2ـ3ـ1ـ فواید راه آهن سریع السیر
2ـ3ـ2ـ چگونه این فواید بدست می‌آیند؟
2ـ3ـ3ـ تاثیرات افزایش خدمات راه‌آهنی (تاثیرات مثبت قطارهای سریع السیر)
2ـ3ـ4ـ مقایسه کوتاه با هوا و جاده
2ـ4ـ معرفی برخی ازعوامل و شاخص‌های تصمیم‌گیری درارزیابی پروژه‌های راه آهن سریع السیر
2ـ4ـ1ـ پراکندگی جمعیت و تولید ناخالص ملی
2ـ4ـ2ـ افزایش سرعت، کاهش زمان سفر،افزایش ظرفیت ترافیکی
2ـ4ـ3ـ مصرف انرژی
2ـ4ـ4ـ تامین منابع مالی
2ـ5ـ واژه‌ها و مفاهیم کلیدی در موضوع سرعت قطارهای مسافری
2ـ5ـ1ـ رکورد سرعت
2ـ5ـ2ـ حد نهایی سرعت عملیاتی
2ـ5ـ3ـ رکورد سرعت در شرایط واقعی
2ـ5ـ4ـ رکوردهای سرعت قطارهای مسافری چگونه بجا گذاشته می‌شوند؟
2ـ6ـ مقایسه وضعیت قطارهای سریع در ایران و جهان
2ـ6ـ1ـ بررسی گذشته راه آهن ایران از دیدگاه تکنولوژی کاربردی جهت نیل به سرعتهای روز
2ـ6ـ2ـ بررسی تکنولوژی و سرعت عملیاتی در ایران
عنوان صفحه
2ـ6ـ3ـ بررسی وضعیت سرعتها در ایران و جهان
2ـ6ـ4ـ رکوردهای سرعت رسمی و عملیاتی درایران
2ـ6ـ5ـ سیر تحول تکنولوژی حمل و نقل ریلی جهان در ارتباط با سرعت
2ـ6ـ6ـ خلاصه آمارهای مهم سریع السیر
فصل سوم: بررسی روسازی خطوط آهن برای کاربرد در قطارهای سریع
3-1- مقدمه
3-2- تراورسهای بتنی و دیگر تراورسهای مصنوعی
3-2-1- تراورسهای بتنی
3-2-2- تراورسهای دیگر
3-3- طراحی های مدرن
3-4- اتصالات
3-5- ریلهای پیوسته جوش شده (CWR)
3-5-1- مزایا و معایب
3-5-2- تئوری انبساط
فصل چهارم: موانع موجود دردستیابی به سرعتهای بالا در راه آهن
4ـ1ـ پارامترهای کاهنده سرعت
4-1-1- مقاومت هوا
4ـ1ـ2ـ عبور از تونلها
4ـ1ـ3ـ علائم
4ـ2ـ فاصله ترمز
4ـ2ـ1ـ نیاز به توان کششی زیاد
4ـ2ـ2ـ پایداری درمسیر مستقیم
4ـ2ـ3ـ نیاز به طراحی ویژه خط
4ـ3ـ اثرات زیست محیطی
4ـ3ـ1ـ تصادفات
4ـ3ـ2ـ آسایش مسافرین
4ـ3ـ3- عبور از سوزنها و تقاطع‌ها
عنوان صفحه
فصل پنجم: ضرورت برقی کردن خطوط راه‌آهن
5ـ1ـ مقدمه
5ـ2ـ انرژی، حمل ونقل و راه آهن
5ـ2ـ1ـ اهمیت صرفه‌جویی درمصرف فراورده‌های نفتی
5ـ2ـ2ـ برقی کردن راه آهن ومزایای آن ازنظر انرژی ومحیط زیست
5ـ2ـ3ـ مزایای برقی کردن راه آهن از دیدگاه ترابری
5ـ3ـ اصول زیربنایی
5ـ4ـ تاریخچه برقی کردن در راه آهن ملی ژاپن
5ـ5ـ ضرورت برقی کردن راه آهن
5ـ6ـ مقایسه سیستم‌های دیزل- الکتریک و برقی
5ـ7ـ مزایای استفاده ازراه‌آهن برقی در سطح کلان اقتصادی
5ـ8ـ مزایای استفاده ازراه‌آهن برقی در سطح خرد اقتصادی
فصل ششم: آشنایی با سیستم Tilting و معرفی قطارهای سریع السیر دنیا
6ـ1ـ مقدمه
6ـ1ـ1ـ سیستم Tilting یا متعادل کننده واگن
6ـ1ـ2ـ مزایای سیستم Tilting
6ـ1ـ3ـ انواع سیستم‌های موجود Tilting
6ـ1ـ4ـ مقایسه واگنهای معمولی و واگنهای مجهز به سیستم متعادل کننده واگن
6ـ1ـ5ـ سیستم های متعادل کننده از نوع فعال
6ـ1ـ6ـ تجربه استفاده از سیستم Tilting در کشور پرتغال
6ـ2ـ معرفی قطارهای سریع السیر دنیا
6ـ2ـ1ـ قطار TGV
6ـ2ـ2ـ قطار AGV نسل جدید قطارهای TGV فرانسه
6ـ2ـ2ـ1ـ ازبین بردن ارتعاشات
6ـ2ـ2ـ2ـ تصویر کلی قطار AGV
6ـ2ـ3ـ قطارهای ICE
6ـ2ـ3ـ1ـ قطارهایICE2 ،ICE

عنوان صفحه
6ـ2ـ3ـ2ـ قطارهای ICE3 نسل جدید قطارهای ICE
6ـ2ـ4ـ ترن‌ست سریع السیر اسپانیای S-
فصل هفتم: نیاز دنیا به استفاده از قطارهای سریع السیر و نگاهی به بزرگترین طرح‌های سریع السیر دنیا
7ـ1ـ مقدمه
7ـ1ـ1ـ راه آهن سریع السیر اروپا در قرن
7ـ1ـ2ـ نتایج بهره برداری از خطوط سریع اروپا
7ـ2ـ راه آهن سریع السیر اسپانیا(Renfe)
7ـ3ـ نگاهی به بزرگترین پروژه ریلی سریع السیر انگلستان
7ـ4ـ راه آهن سریع السیر ایالت کالیفرنیا
7ـ4ـ1ـ بخش درون ناحیه‌ای کالیفرنیای جنوبی
7ـ4ـ1ـ1ـ اهداف و نیازهای پروژه
7ـ4ـ1ـ2ـ نیاز به قطار سریع السیر درایالت کالیفرنیا
7ـ5ـ راه آهن سریع السیر ایالت فلوریدا
7ـ5ـ1ـ دلایل عقب ماندگی آمریکا از قافله ی طرح قطارهای سریع السیر
7-6- اطلاعاتی کوتاه در مورد Maglev
فصل هشتم: نگاهی به راه آهن سریع السیر ژاپن واستفاده از تجربیات آنها
8ـ1ـ مقدمه
8ـ2ـ اقدامات شرکت باری راه آهن ژاپن پس از خصوصی شدن تا سال
8ـ3ـ نمونه‌هایی ازپیشرفت راه‌آهن ژاپن درزمینه حمل کالا
8ـ4ـ راه‌آهن ژاپن پس از دو دهه ضرر چگونه به سود دهی رسید؟
8ـ4ـ1ـ انگیزه‌های خصوصی کردن راه آهن
8ـ4ـ2ـ نتایج اقتصادی شرکتهای راه‌آهن ژاپن
8ـ4ـ3ـ اصلاح وجدان کار کارکنان
8-4-4- تجربه موفق شرکتهای منطقه‌ای
8ـ5ـ همکاریهای فنی ـ اقتصادی راه آهن ایران و ژاپن
8ـ6ـ راه‌آهن سریع السیر شینکانسن
8ـ6ـ1ـ فاکتورهای محدود کننده سرعت
8ـ6ـ1ـ1ـ کشف زودتر زمین لرزه
عنوان صفحه
8ـ6ـ1ـ2ـ سیستم ترمز
8ـ6ـ1ـ3ـ پایداری مجموعه
8ـ6ـ1ـ4ـ راحتی درهنگام سیر وحرکت
8ـ6ـ1ـ5ـ کاهش سرو صدا
8ـ6ـ1ـ6ـ کاهش لرزش زمین در هنگام حرکت قطار
8ـ7ـ سهم شینکانسن در محیط زیست
8ـ7ـ1ـ سهم شینکانسن در صرفه‌جویی انرژی
8ـ7ـ2ـ آلودگی صوتی در قطار شینکانسن
فصل نهم: طرح راه‌آهن سریع‌السیر تهران ـ زنجان
9ـ1ـ جابه‌جایی مسافر در سطح کشور
9ـ1ـ1ـ شبکه راه‌آهن ایران
9ـ2ـ پیشینه طرح راه‌آهن سریع‌السیر تهران ـ زنجان
9ـ2ـ1ـ مشخصات فنی و هندسی راه‌آهن تهران ـ زنجان
9ـ2ـ2ـ اهمیت خط سریع‌السیر تهران ـ زنجان
9ـ3ـ بررسی آمار حمل و نقل مسافر در محور تهران ـ زنجان
9ـ3ـ1ـ ناوگان جاده‌ای عمومی
9ـ3ـ2ـ حمل و نقل توسط سواری شخصی
9ـ3ـ3ـ حمل و نقل ریلی مسافر
9ـ3ـ4ـ حمل و نقل مسافر توسط ناوگان هوایی
9ـ4ـ پیش‌بینی تقاضا برای حمل و نقل مسافر در مسیرهای تهران ـ زنجان
9ـ4ـ1ـ سناریوها‌ی تحول آتی جمعیت و شاخص‌های اقتصادی
9ـ4ـ1ـ1ـ تحول آتی جمعیت شهری
9ـ4ـ1ـ2ـ تحول آتی تولید ناخالص داخلی به قیمت‌های ثابت
9ـ4ـ2ـ نتایج سناریوهای پیش‌بینی تقاضا برای حمل و نقل ریلی مسافر
عنوان صفحه
9ـ5ـ برنامه‌ زمان‌بندی احداث راه‌آهن سریع‌السیر تهران ـ زنجان
9ـ5ـ1ـفعالیتهای عمده احداث راه‌آهن سریع‌السیر تهران ـ زنجان
9ـ6ـ برآورد هزینه‌های اجرای طرح
9ـ6ـ1ـ هزینه‌ تملیک اراضی
9ـ6ـ2ـ هزینه‌های زیرسازی
9ـ6ـ3ـ هزینه‌های روسازی، علائم و ارتباطات و برقی کردن
9ـ6ـ4ـ هزینه‌های بهره‌برداری
9ــ6ـ4ـ1ـ برآورد هزینه‌های بهره‌برداری بر اساس هزینه‌های سرمایه‌‌ای
9ـ6ـ4ـ1ـ1ـ هزینه‌ نگهداری از تاسیسات زیربنایی و ناوگان
9ـ6ـ4ـ1ـ2ـ هزینه‌های بازاریابی و مصرف سوخت
9ـ6ـ5ــ هزینه‌های سرمایه‌ای برای خرید قطارهای سریع‌السیر برقی
9ـ6ـ5ـ1ـ تعداد قطارهای سریع‌السیر مورد نیاز
9ـ6ـ6ـ هزینه‌های جاری در بیست‌سال نخست بهره‌برداری
9ـ7ـ بررسی تعرفه خدمات
9ـ7ـ1ـ تعیین جایگاه راه‌آهن سریع‌السیر در سامانه حمل و نقل مسافری
9ـ7ـ1ـ1ـ سیاست جلب مسافرین حمل و نقل جاده‌ایی
9ـ7ـ2ـ قیمت بلیط مسافری راه‌آهن سریع‌السیر تهران ـ زنجان
9ـ8ـ برآورد درآمدهای طرح
9ـ9ـ نرخ داخلی بازگشت سرمایه
9ـ10ـ آنالیز حساسیت نرخ بازگشت سرمایه نسبت به متغیرهای پایه
9ـ10ـ1ـ آنالیز حساسیت نرخ‌ بازگشت سرمایه نسبت به تعرفه‌ خدمات مسافری
9ـ10ـ2ـ آنالیز حساسیت نرخ ‌بازگشت سرمایه نسبت به هزینه‌ تملیک اراضی

عنوان صفحه
9ـ11ـ هزینه‌های اجتماعی یا هزینه‌های خارج از حمل و نقل
9ـ11ـ1ـ هزینه‌های خارج از حمل و نقل
9ـ11ـ2ـ روش‌ محاسبه هزینه‌ها
9ـ11ـ3ـ هزینه‌های کلی
9ـ11ـ4ـ هزینه‌های نهایی
9ـ12ـ صرفه‌جویی در مصرف سوخت
9ـ12ـ1ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه
9ـ12ـ2ـ مصرف سوخت لکوموتیوهای راه‌آهن ایران
9ـ12ـ3ـ میزان مصرف سوخت وسایل نقلیه مسافری در ایران
9ـ12ـ4ـ میزان صرفه‌جویی در مصرف فرآورده‌های نفتی
فصل دهم: نتیجه‌گیری
نتیجه‌گیری
پیشنهادات
منابع و مأخذ

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه ارزیابی اقتصادی و فنی و راه اندازی قطار سریع السیر در مسیر تهران ـ زنجان در word

1ـ احمدی مجید، «قطارهای جدید Tilting»، مرکز تحقیقات راه‌آهن، 1376

2ـ امورتحقیق و طراحی شرکت واگن‌ پارس، «بررسی سیستم‌های Tilting در قطارهای مسافری»، تابستان 1378

3ـ حوزه معاونت فنی راه‌ آهن ایران، «ضرورت برقی کردن خطوط راه آهن ایران»، فرودین 1376

4ـ دفتر آمار و خدمات ماشینی راه‌آهن ایران، «آمار فعالیتهای راه آهن ایران سالهای 1370 تا 1378»

5ـ دفتر آمار و خدمات ماشینی راه‌آهن ایران، «تحلیل سرعت قطارهای جهان»، 1379

6ـ دفتر طرح‌ها و هماهنگی پروژه‌ههای وزارت راه و ترابری، «سرعت در راه آهن»، 1372

7ـ رحمانی محمود، «بررسی راه آهن و سیر تکاملی آن در ژاپن»، 1377

8ـ رحیم اف کامران، «راه آهن سریع السیر در قرن 21»، مرکز تحقیقات راه‌آهن، اسفند 1378

9ـ سازمان برنامه و بودجه، «پیوست قانون دوم توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران»، 1372

10ـ سازمان برنامه و بودجه «پیوست قانون سوم توسعه اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران»، تابستان 1378

11ـ سازمان حمل و نقل و پایانه‌های کشور، «حمل و نقل در یک نگاه»، 1376 تا 1380

12ـ سازمان حمل و نقل و پایانه‌های کشور، «سالنامه آمار حمل و نقل جاده‌ای سالهای 1372 تا 1380»

13ـ عیسایی ابراهیم، «مشکلات فنی موجود در دستیابی به سرعتهای بالا در راه آهن»، مرکز مطالعات و تحقیقات روابط بین‌الملل 1374

14ـ کشانی غلامعلی، «راه آهن برقی»، مرکز تحقیقات راه آهن، 1368

15ـ مرکز آمار و اطلاع ‌رسانی سازمان هواپیمایی کشور، «آمار حمل و نقل هوایی بار و مسافر در مسیر تهران ـ زنجان در طی سالهای 1373 تا 1379»

16ـ مرکز تحقیقات راه آهن، «بررسی برقی کردن خطوط راه آهن ایران»، 1375

17ـ مرکز تحقیقات وزارت راه و تربری، «تأثیر توسعه قطارهای سریع السیر در سیستم‌‌های اجتماعی، فرهنگی»، ویژه‌نامه همایش ایجاد و توسعه شبکه قطارهای سریع‌السیر، 1376

18ـ مرکز مطالعات و تحقیقات روابط بین المللی راه آهن، «طرح راه آهن 1400»، 1376

19ـ ناصریان مرتضی، «بهینه سازی مصرف انرژی در حمل و نقل باترابری ریلی و برقی کردن آن»، دومین همایش ملی انرژی، اسفند 1377

20ـ مرکز مطالعات و تحقیقات روابط بین المللی راه آهن، «طرح راه آهن 1400»، 1376

21ـ ناصریان مرتضی، «بهینه سازی مصرف انرژی در حمل و نقل باترابری ریلی و برقی کردن آن»، دومین همایش ملی انرژی، اسفند 1377

22- منجم سعید، «طراحی مسیر راه آهن و مترو»، نشر انگیزه، 1381

23- Dudley Frederick, “High speed rail in florida”, 2002

24- Endo Takashi, “shinkansen’s cont ribution to the envinronment, 2002

25- European railway review, Vol 5, June 1999

26- Fischer josef,“ From intereity express of german rail to s – 103 of Renfe”, 2003

27- Haddad nazih, “High speed rail in california, challenges and opportunities”, 2003

28- IRJ Magazine, may 2002.

29- Joly Richard, “ High speed rail in California, challenges the overall competitiveness of rail services”, octobr 2002

30- Korean High speed rail construction Authority, “korean High speed railwag project”, Seoul, 2002

31- Lacote Francois, “the manurity of european high speed network”, 2002

32- melo francisco,“modernization of conventional tracks for high speed with tilting trains portugal”, 2002

33- Miura hideo, “Advanced systems to maintain safe and punctual transport on sanyo shinkansen”, 2002

34-Perdon albert, “Experience with prospects for high speed rail in america”, octobr 2002.

35- Picard Roger, “the private led – Delievery of acomplex high speed rail line”, 2002

36- Rail engineering international, “High speed rail: meeting the techinical challenge”, 1994

37- Rail engineering international, “High speed Rail’s role in en hancing the overall competitiveness of rail services”, 2002

38- RGI magazine, octobr 1997.

39-Soejima Hiroumi,“ Proven Technologies, new developments and Maglev”, 2002

40-Tanaka Hiromasa,“Innovative Strategy For the Tokaido Shinkansen”,2002

41- Tarumi hisashi, “R& D by RTRI, Japan for high speed rail”, 2002

42- Tessier Marcel, “ traction electronique,” 1987

43- UIC – INFRAins/ IWW, “external costs of transport” 2000

44- worns Michel, “ICE intercity express facts and Figures”, April 1992

1- مقدمه

پس از جنگ جهانی دوم، صنعت راه آهن در اکثر نقاط دنیا با بی اقبالی روبرو شد. از دلایل عمده عدم رشد این صنعت در سالهای اولیه پس از جنگ رشد سریع صنایع اتومبیل سازی بود. در ایران نیز صنعت نوپای راه آهن پس از شهریور 1320 با آهنگ رشد بسیار کندی مواجه شد. هر چند در دهه 1960 و پس از آن
راه آهن در کشورهای صنعتی با رشد تکنیک، تقاضا و قابلیت رقابت با گونه های دیگر حمل و نقلی روبرو گردید و توانست با تغییر در شکل اداره، بهره برداری و به گونه ای فعال و کارآ در امر جابجائی کالا و مسافر ایفاء نماید. اما معهذا در ایران این رشد بسیار بطئی بود. برای مثال در سالهای بین 1350 تا 1357 علیرغم شرایط خوب اقتصادی تنها 60 کیلومتر بر طول راه راه آهن ایران افزوده شده و این در حالی بود که برتری قطار در حمل کالا در مسافتهای طولانی و گستردگی کشور ما توجیه مناسبی برای رشد این صنعت می باشد

در برنامه پنج ساله اول جمهوری اسلامی رشد سالانه 3/12% در حمل بار و 8% در جابجایی مسافر مدنظر بوده است اما در اولین سال برنامه (سال 1368)، کاهش حمل بار به میزان 4% و افزایش حمل مسافر به میزان 5% را شاهد بوده ایم. بدیهی است نیل به اهداف دو برنامه تغییر و تحول در سیستم های فنی و اداری و به کارگیری تکنولوژی جدید را می طلبد

حقیقت آن است که سیستم فعلی خط آهن سیستمی فعال (به نسبت توان بالقواه آن) می باشد. بیش از 85 درصد از سهم ارزش افزوده بخش حمل و نقل متعلق به حمل و نقل جاده ای است و از طرف دیگر در حمل و نقل جاده ای نسبت سرمایه به محصول در مقایسه با کل اقتصاد و بخشهای دیگر پایین تر است که این امر نشاندهنده سرعت بازگشت سرمایه در حمل و نقل جاده ای می باشد. تغییر دیگر این مسئله عملکرد ضعیف راه آهن است

این ضعف علاوه بر آن که راه آهن را متکی به حمایتهای پیاپی دولت در جهت بقای خویش نموده مجموعه حمل و نقل را نیز تحت تأثیر قرار داده است. زیرا در پیوست شماره یک لایحه برنامه پنج ساله اول آمده است که

² سیستم متناسب حمل و نقل از جمله عوامل فیزیکی عمده توسعه اقتصادی و پیشرفت اجتماعی است و از نظر ایجاد اشتغال نیز از بخشهای مهم اقتصادی تلقی می شود. در چهل سال اخیر حمل و نقل از توسعه کافی برخوردار نبوده و سهم ارزش افزوده این بخش در تولید ناخالص ملی از سطح نازل 6 درصد تجاوز نکرده است (این نسبت در کشورهای کم توسعه یافته 5 درصد و در کشورهای پیشرفته ترین بین 12 تا 18 درصد است)²

تمامی مسایل بالا تنها یک روی سکه است و بیانگر آن است که عدم توجه به این ساختار فرسوده باعث عدم امکان رقابت این صنعت با سایر گونه های حمل و نقل می گردد هم از اینرو است که افزایش کارایی شبکه راه آهن و گسترش آن به منظور افزایش سهم آن در حمل و نقل کالا و مسافر از طریق نو کردن شبکه، دو خطه کردن مسیرهای پر تردد، توسعه شبکه و اصلاحات موضعی با تأکید بر استفاده از راه آهن برقی جزو اهداف استراتژیک برنامه بوده است

اما روی دیگر سکه آن است که رشد سریع جمعیت از طرفی و رشد اقتصادی از طرف دیگر افزایش تقاضای جابجایی مسافر و کالا را  در پی دارد و عدم توجه به وسایل حمل و نقل انبوه و عمومی مسافر و کالا باعث ایجاد مشکلات عدیده ای در آینده نزدیک خواهد شد. مشکلاتی که هم اکنون در حمل کالا از مبادی ورودی کشور و نیز در جابجایی مسافر در بعضی از کریدورها مشاهده می شود

فراهم نمودن امکانات مناسب جهت حمل و نقل کار و مسافر یکی از عمده ترین اهداف توسعه ملی بلکه از اصلی ترین پیش نیازهای تحقق امر توسعه است. تأکید بر بکارگیری وسایل حمل و نقل انبوه و عمومی مسافر از موارد ذکر شده در این اهداف است. واضح است که حمل و نقل ² انبوه و عمومی مسافر و کالا² و
² گسترش شبکه و تجهیزات حمل و نقل زمینی سریع مسافر² جز با راه آهن سریع السیر امکان پذیر نیست

بررسی همه جانبه تغییر در ساختار راه آهن از عهده این سطور خارج است اما آنچه با بضاعت موجود به نظر ممکن آمد بررسی امکان استفاده از تکنولوژی برتر در جهت ارتقاء سطح سرویس دهی قطارها در یک مسیر است. در دهه های اخیر خطوط آهن در دنیا مرتباً در جهت تقلیل هزینه های نگهداری مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته اند و تغییراتی در مهندسی خط (ریلها، پابندهای الاستیک تراورسها و بالاست) به جهت امکان کاربرد این خطوط در قطارهای سریع انجام شده است. از طرفی آنچنان که در فصول بعد خواهد آمد افزایش سرعت قطار به گونه ای که اولاً بتواند با سایر گونه های حمل و نقل رقابت نماید و ثانیاً کارایی اقتصادی نیز داشته باشد ما را به سمت استفاده از قطارهای برقی سوق می دهد

اما استفاده از قطارهای سریع (ولاجرم استفاده از قطارهای الکتریکی) نیاز به سرمایه گذاری دارد و سرمایه گذاری توجیه اقتصادی آنرا در مقایسه با گونه های دیگر حمل و نقل (قطارهای دیزل، حمل و نقل جاده ای و هوایی) می طلبید

یکی از خطراتی که همواره پروژه هایی از این دست را تهدید می کند نگرش محدودی است که ارزیابی مزایا و هزینه ها را نه در سطح کشوری بلکه در سطح یک سازمان و یا وزارتخانه بخصوص و صرفاً از جهت سود و زیان و عملکرد مالی آن موسسه در نظر می گیرد. در این خصوص در بررسی استراتژی راه آهن در کشورهای در حال توسعه تصریح شده است که: ² اعمال معیارهای مالی در رابطه با انتخاب و برآورد پروژه ها امری است طبیعی زیرا که مدیریت ها در رابطه با تأثیر پروژه ها بر جریان نقدی بودجه هایشان در کوتاه مدت و دراز مدت و حساب سود و زیان و ترازنامه های سالانه ذینفع و حساس هستند چرا که عملکرد مدیریت ها از این طریق قضاوت می شود. مع الوصف ارزیابی مالی صرف در مورد طرحهای راه آهن کافی نبوده و این طرحها باید در رابطه با ارزش اقتصادی منافع و هزینه هایی که در مقایسه با سایر گزینه های بلافصل دیگر تولید می کنند بررسی شود. ²

در یک بررسی دقیق اقتصادی حتماً باید گزینه های موازی بررسی و مقایسه شوند. عدم بررسی
گزینه های موازی و صرفاً مقایسه قطارهای دیزل با قطارهای برقی نه یک بررسی اقتصادی که حداکثر یک نوع بهینه یابی است. بعلاوه مزایا و هزینه های مربوط به مقایسه اقتصادی طرحهای حمل و نقل محدود به دفاتر سود و زیان مؤسسات ذیربط نبوده و از آن فراتر می رود. بعنوان مثال صرفه جویی در وقت مصرف کننده کاهش مسایل ناشی از آلودگی صدا و آلودگی هوا به خصوص در نواحی شهری و در تونلها، کنترل سوانح را نیز شامل
می شود

در این رساله ابتدا وضعیت حمل و نقل سریع در جهان ارائه شده و سپس به مطالعه مهندسی خط جهت استفاده در قطارهای برقی سریع و نیز بررسی لکوموتیوهای مختلف پرداخته می شود و تحولات اخیر در این زمینه بیان می گردد سپس کاربرد قطارهای سریع در یک مسیر خاص بررسی می گردد

1ـ1ـ تاریخچه قطارهای سریع السیر

        اولین شبکه راه آهن سریع السیر دنیا کار خود را در ژاپن در سال 1964 میلادی با قطارهای شینکانسن بین توکیو ـ اوزاکا کار خود را آغاز کرد. طول این خط 515 کیلومتر بوده است و دراین مسیر سرعتهای تجاری بالای  210 بدست آمده این محور شهرهای بزرگ و متوسط زیادی را بهم متصل می‌نماید. هم‌چنین 45 درصد جمعیت ژاپن دراین منطقه ساکن بوده و 70 درصد تولید ناخالص ملی(GNP) دراین محور تولید می گردد.[35]

          تلاش برای رسیدن به سرعتهای بالا درراه‌آهن پدیده‌ای جدید نیست. اولین باردرسال 1825 درکشور انگلستان با استفاده ازقطاربخاری سرعت 47 بثبت رسید. بعد از آن درسال 1846 درکشور فرانسه بوسیله قطار بخاری با سرعت  120 رکورد جدیدی بثبت رسید و این روند ادامه پیدا کرده تاامروز رکورد این سرعتها از مرز 500 کیلومتری برساعت گذشته. مثلاً قطار مغناطیسی درطی سالهای اخیر به رکورد  552 رسید است اما قطار الکتریکی دارای رکورد سرعت  3/515 درفرانسه است.[35]

اما بعد ازظهور قطارهای سریع السیر درسال1964 در ژاپن، دراروپا عصر قطارهای سریع السیر با قطارهای فرانسوی درآلمانی آغاز شد. درسال 1983، فرانسه اولین خط جدید خود را برای TG
(قطار سریع السیر)، بین پاریس- لیون احداث نمود. فعالیت قطارهای بین شهری(ICE) از سال 1971 شروع شد. سرعت قطارهای ICE  ، از سال 1991 بالغ بر 250 کیلومتر بر ساعت میباشد و خدمات رفاهی بالایی را نیز به مسافرین ارائه می‌دهد و امروزه این سرعت با نسل جدید قطارهای 3ICE آلمان به280 رسیده است. امروزه با توجه به این نکته که درسالهای اخیر، راه ‌آهن نسبت به جاده،بخش اعظم بازار حمل و نقل کالا را از دست داده، نیاز به احداث خطوط جدید سریع السیر برای قطارهای سریع السیر بسیار محسوس است. درسال 1970، درجامعه اروپا، حدود28درصد کالا و 10 درصد مسافر توسط قطار جا به جا می‌شد. دراواسط دهه 90 این میزان به 15 درصد برای کالا و6 درصد برای مسافر کاهش یافته است.. اما درسال 2000 با ایجاد یک شبکه ریلی اروپایی برای قطار‌های سریع السیر به وسعت 35 هزار کیلومتر، این روند دوباره معکوس شده است [35]

در حال حاضر غیر از کشورهای فرانسه، ژاپن، آلمان، انگلستان، ایتالیا، سوئد، اسپانیا، بلژیک،  هلند، استرالیا، کانادا، آمریکا، کره، چین، روسیه کشورهایی همچون تایلند، سنگاپور، ترکیه و تایوان و ; در صدد دستیابی به این تکنولوژی هستند

1-1-1- تاریخچه مطالعات قطارهای سریع السیر در ایران

این پایان نامه بنا به نیاز کشورمان به وجود سیستم‌های قطار سریع السیر بین شهری در ایران اتخاذ شده است . در حالیکه تاریخچه مطالعات مربوط به قطارهای سریع السیر در ایران به قبل از انقلاب اسلامی ایران بر می‌گردد (مطالعات مقدماتی مربوط به خط تهران – مشهد توسط شرکت مشاوره توسعه راه آهن
ژاپن JARTS) و بعد از انقلاب و بهتر می‌توان گفت بعد از جنگ تحمیلی با توجه به نیاز کشور و می‌توان گفت تمامی کشورهای دنیا به این سیستم اوایل دهه 70 شمسی کار مطالعات خط تهران – قم – اصفهان سال 1375 توسط شرکت مترا به انجام رسید و توجیه اجتماعی و اقتصادی این طرح نیز در همین سال به اتمام رسیده اما کماکان این خط بدلیل مشکلات(بیشتر مالی)دولت ناکام مانده است. این در حالی است که در طرح راه آهن 1400 ایران پیش‌بینی شده که سه خط تهران – مشهد و تهران – اصفهان و تهران – تبریز در این سال دارای قطار سریع السیری 350باشند. در حالیکه رکورد سرعت قطارها در دنیا از مرز 550و در قسمت مسافری‌ 350 است اما کماکان ما با اجرای طرح راه آهن سریع السیر تهران – اصفهان با مشکل مواجه هستیم. اما دولت تضمین کرده که در سال 1385 این طرح کلید بخورد سرعت قطار این خط در حدود         250 است.]20[

1ـ2ـ تاثیرات غیر مستقیم و تاثیرات فرهنگی ـ اجتماعی قطارهای سریع السیر

امکان دسترسی به سرعتهای بالا عرصه جدیدی را به روی راه آهن باز کرده است. قطارهای سریع السیر تنها به عنوان جایگزینی کارا در مقابل حمل و نقل جاده‌ای و هوایی نبوده بلکه میتوانند نقش تکمیلی برای دیگر روشهای حمل و نقل ایفا نموده و به ایجاد یک سیستم حمل و نقل هماهنگ و اقتصادی کمک نمایند

بعد از ساخت راه آهن در سال 1825 میلادی در انگلستان و تولید راه آهن به عنوان سیستم حمل و نقل عمومی جدید ثابت شده است که راه آهن سهم بزرگی در جوامع انسانی، اقتصادی و پیشرفت آنها تا به امروز داشته است. بالا و پایین زیادی در زمینه پیشرفت راه آهن وجود داشته است. ولی اخیراً ثابت شده است که راه آهن توانایی رقابت با هواپیما و دیگر مدهای حمل و نقل را داراست و اگر تلاشهای خود را بهبود در سرعت و خصوصیات عملیاتی بیشتر کند گوی سبقت را حتی از هواپیما خواهد ربود. هم‌چنین فواید راه آهن در قبال ایمنی، مصرف انرژی و آلودگی محیطی که به عنوان معضل قرن بیست و یکم هستند بر همه گواه است. بر اساس اطلاعات اخیر کسب شده در ژاپن سهم راه آهن از مصرف انرژی  هواپیما و  اتومبیل است و از لحاظ آلودگی محیط زیستی و تولید گاز CO₂  هواپیما و   اتومبیل است. [19]

یک شبکه راه آهن سریع السیر دارای مزایای غیر مستقیم زیر است

1ـ بهبود در روابط بازرگانی و اقتصادی بین کشورها

2ـ مشارکت در سازماندهی دوباره شرکتهای راه آهنی

3ـ کمک به توسعه و گسترش سریعتر تکنولوژیهای نوین

4ـ تشویق توسعه محلی و خروج از تمرکز زدایی

اما به نظر می‌رسد قطارهای سریع السیر دارای تاثیرات متعدد فرهنگی ـ اجتماعی نیز هستند که از آن جمله می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد

الف) عامل سرعت انتقال تجربیات و اطلاعات را بیشتر فراهم نمود. در نتیجه همسازی فرهنگی و تحول فرهنگی افزایش می‌یابد و فرهنگها به یکپارچگی بیشتری گرایش می‌یابد به عبارت دیگر نوعی هم‌گرایی و وحدت فرهنگی را تشدید می‌کنند

ب) حجم کالاها کاهش می‌یابد اما ارزش اقتصادی و بهره‌وری بازرگانی آنها بیشتر می‌شود

ج) سرعت گرایش به صنعت‌های ظریف را تشدید می‌کند بنابراین نیروی فعال جامعه به سمت دانشها و تکنیک‌های چون الکتروینک، مخابرات و رایانه‌ها گرایش عمده‌تری پیدا می‌کنند

د) عوارض زیست محیطی به شدت کاهش پیدا کرده و آلودگی‌های شیمیایی، صوتی، هوا، خاک و آب قابلیت کنترل بیشتری می‌یابد

هـ) شکل فیزیکی شهرها تغییر کرده و جغرافیای فضایی جدید را پدید خواهد آورد

این اثرات دنیای پیشرفته را بر آن داشته است که تلاش کند تا هر چه سریعتر تکنولوژی را توسعه دهد. بنابراین دستیابی به توسعه پایدار در تمامی ابعاد ضرورتاً با دستیابی به تکنولوژیهای سریع گره خورده است . ضرورت توسعه هماهنگ و یکپارچه و دستیابی به راهکارهایی که انسان را در زمان محدودتر و با هزینه کمتر به مقصود برساند، خود دلیل ضرورت توسعه تکنولوژی قطارهای سریع السیر در جهان است زیرا تحولات اجتماعی- اقتصادی ساختاری را ایجاد می‌کند که متناسب با آن ساختار همه فعالیتها و نقش‌های جامعه و انسان شکل می‌گیرد. ساختار دنیای فعلی بدون بهره‌گیری از قطارهای سریع، ساختاری ناهماهنگ و ناقص خواهد بود. ضروتاً دستیابی به توسعه هماهنگ با استفاده از تکنولوژی قطار سریع السیر میسر است

مقاله تصفیه و تولید پارافین در word

 مقاله تصفیه و تولید پارافین در word دارای 50 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله تصفیه و تولید پارافین در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله تصفیه و تولید پارافین در word

مقدمه

پارافین‌ها از لحاظ کاربرد به سه دسته تقسیم می‌شوند

1- کاملاً تصفیه شده

2- تصفیه شده

3- نیمه تصفیه شده

فصل اول

نحوه تولید پارافین در پالایشگاه

مراحل تولید اسلک‌وکس در پالایشگاه

دو نوع Lubcard داریم

روغن‌گیری [De oiling]

فصل دوم

نحوه تولید پارافین در کارخانه تصفیه و تولید پارافین 202

مکانیسم تصفیه و تولید پارافین

محل نگهداری و مذاب نگهداشتن مواد اولیه

دستگاه سختی‌گیر

مشخصات کیت مورد استفاده در کارخانه

روش کار با کیت

محاسبه

تبدیل واحد

محل سرد کردن مواد اولیه ]سردخانه[

له کردن مواد به صورت رشته‌ای ]له‌کن[

واحد گرم‌خانه

ارتباط واحد له‌کن و واحد گرم‌خانه

اتاقک منبع روغن هیدرولیک و تابلو برق

ضایعات فوتزاویل [مواد زائد روغنی یا ناخالصی‌های اسلک‌وکس]

مخزن پودری پارافین و میکسر

توضیحات مختصری درباره شکل صفحه قبل

دستگاه فیلترپرس;

توضیحاتی مختصر

- کوئل‌ها

- انشعابات کلکتور

توضیحات مختصری درباره اجزای دستگاه فیلترپرس

مخزن هوایی پارافین و سالن سردخانه

- سه راهه ها

- فرق پودر پارافین با پارافین قالب بندی

- موارد استفاده و مصارف ضایعات فوتزاویل

- تفاوت پارافین تولیدی در کارخانه 202 و پالایشگاه با پارافین خوراکی

- موارد استفاده پارافین در ایران و کشورهای صنعتی دیگر

مکانیسم تصفیه و تولید پارافین

سیاست و مکانیسم تولید پارافین در کارخانه تصفیه و تولید پارافین به طور مختصر به شرح زیر است

قطر لوله‌ها Inch2 می‌باشد و فاصله بین لوله‌ها cm20 می‌باشد و طول لوله بستگی به بزرگی استخر ماده اولیه دارد

در بالای استخر ماده اولیه یک شیر ورودی و یک شیر خروجی وجود دارد که جهت انتقال حرارت هر دو شیر باز می‌باشد. با باز کردن شیر ورودی، آب داغ یا بخار آب وارد لوله‌های کف استخر می‌شوند آب داغ یا بخار آب از شیر شماره 1 کلکتور (توزیع   کننده( تامین می‌شود به طوری که اگر شیر آب داغ باز شود و شیر بخار آب بسته باشد آب داغ از طریق ورودی به داخل لوله‌ها انتقال می‌یابد، و بالعکس اگر شیر آب داغ بسته باشد و شیر بخار آب باز باشد بخار آب از طریق ورودی به داخل لوله‌ها انتقال می‌یابد. دلیل استفاده از آب داغ یا بخار آب این است که اسلک‌وکس مذابی را که به طور مذاب به وسیله نفتکش به استخر ماده اولیه انتقال دادیم به همان صورت مذاب نگه داریم (آب داغ یا بخار آب از درون لوله‌های داخل استخر عبور می‌کند و با این عمل باعث مذاب بودن ماده اولیه می‌شود.)

فشار بخار آب atm5/1 می‌باشد و بخار آب دمایی حدود دارد که این درجه حرارت، گرمای خود را صرف مذاب نگه‌داشتن و مذاب کردن مواد اولیه (اسلک‌وکس) می‌کند و اما فشار آب داغ atm3 است و دبی حجمی آب داغ300 می‌باشد و آب داغ حدوداً می‌باشد. (اسلک در هر دو دمای و به صورت مذاب می‌باشد که اسلک با این دما به سالن سردخانه که مفصلاً درباره آن بحث می‌شود، منتقل می‌شود و به همین منوال دمایش به کاهش می‌یابد.) لوله‌های که در کف استخر کار گذاشته می شود را کوئل می‌نامند. (کوئل به معنی تغذیه کننده چند خط لوله می‌باشد) از درون این لوله‌ها (کوئل) یا آب داغ یا بخار آب عبور می‌کند و این کوئل درون استخر مسئول مذاب کردن و مذاب نگه‌داشتن اسلک‌وکس می‌باشد. لوله‌های درون استخر دارای چند زانو هستند (زانوهای) که این زانوها هر کدام، معادل یک متر لوله می‌باشد و باعث افت فشار می‌شود در نتیجه انتقال حرارت مشکل‌تر می‌باشد در نتیجه اگر از آب داغ در کوئل استفاده شود بهتر است چون در این صورت می‌باشد و بخار آب می‌باشد در نتیجه آب داغ برای ما بهتر است چون زمان کمتری تا رسیدن به دمای است اما بخار آب بیشتر مواقعی استفاده می‌شود که نتوانیم از آب داغ استفاده کنیم مثلاً زمانی که اسلک درون استخر جامد شود از بخار آب که دمای بیشتر نسبت به آب داغ دارد استفاده می‌شود

یک نکته مهم دیگر اینکه آب داغ نگهدارنده اسلک‌وکس، در استخر به صورت مذاب می‌باشد یعنی وقتی نفتکش‌ها اسلک را درون استخر خالی می‌کنند به علت درجه حرارت بالا اسلک به صورت مذاب وجود دارد و آب داغ که در کوئل جریان پیدا می‌کند جهت نگه‌داری اسلک به صورت مذاب می‌باشد) پس از مدتی (چند روز) که از اسلک مذاب به سردخانه انتقال صورت گرفت اسلک درون استخر پایین می کشد و اسلک بالایی یا اسلکی که در تماس با هوا می‌باشد به صورت جامد درمی‌آید که اینجا ضرورت استفاده از بخار آب به درون کوئل برای مذاب کردن پیش می‌آید. (آب داغ جهت مذاب کردن نیست و فقط جهت نگه‌داری مواد به صورت مذاب می‌باشد و اما شیر خروجی که فقط شامل آب داغ می‌باشد و فقط آب داغ از شیر خروجی بیرون می‌آید اگر از قسمت ورودی آب داغ وارد شود آب داغ به تدریج وارد لوله‌ها شده و به جلو پیش می‌رود و به همین منوال که درون لوله‌ها حرکت می‌کند از گرمای خود به اسلک منتقل می‌کند و همین امر باعث پایین آمدن دمای آب داغ می‌شود تا زمانی که آب با دمایی پایین‌تر از دمای اولیه خود از شیر خروجی خارج می‌شود و در نهایت به منبع خروجی (مخزن) ریخته می‌شود

اما اگر از قسمت ورودی بخار آب وارد شود ابتدا چون فشار اولیه دیگ بخار، که منبع اصلی و اولیه تولید بخار می‌باشد atm5/1 می‌باشد و ناگهان بخار آب با فشار به درون لوله‌های استخر (کوئل) وارد می‌شود دچار یک افت فشار می‌شود، مثلاً به حدودatm  5/0 می‌رسد که این افت فشار توسط مشعل دیگ بخار جبران می‌گردد. دیگ بخار دارای مشعل می‌باشد و ارتباط آن با کلکتور به صورت زیر می‌باشد

در وسط دیگ بخار یک مشعل وجود دارد و در اطراف آن لوله‌هایی دو جداره وجود دارند که این لوله‌ها دو جداره‌اند. درون جداره داخلی آتش و بین دو جداره آب و اطراف لوله‌ها ورقی از جنس فولاد می‌باشد در جداره خارجی لوله‌ها سوراخی وجود دارد که آب از پمپ به درون بین دو جداره می‌آید و آتش که درون جداره داخلی می‌باشد باعث گرم کردن و بخار آب می‌شود و بخار از طریق شیر فلکه روی دیگ که خروجی دیگر می‌باشد به کلکتور 3 انشعابی ما منتقل می‌شود از طریق یک مخزن که در اطراف دیگ بخار می‌باشد و در آن آب داغ موجود است به کلکتور آب داغ منتقل می‌شود. بخار آب پس از اینکه به درون مخزن 3 شعبه‌ای بالای دیگ بخار منتقل شد از طریق یکی از شیرها یا یکی از انشعابات به درون مخزن خروجی منتقل می‌‌شود

مخزن خروجی یا منبع در ابتدا حاوی آب سرد می‌باشد و این بخارهای آب که از طریق کوئل به مخزن می‌رسند باعث گرم شدن آب درون منبع می‌شود آب درون مخزن یا منبع از طریق پمپ به دیگ بخار می‌رسد و ادمه فرآیند در بالا گفته شد. بخارهایی که از طریق کوئل به مخزن منتقل می‌شوند چون کوئل در تماس با آب سرد می‌باشد بخارها به صورت مایع هم درمی‌آیند از درون کوئل آب هم به صورت مایع هم به صورت بخار بیرون می‌آید. انرژی گرمایی ما از دیگ بخار تامین می‌شود که این دیگ بخار تولید بخار آب کرده و از آن استفاده می‌کنیم و یا همین بخار به وسیله کوئل در منبع خروجی با میعان خود و همچنین نیز با شکل اصلی خود (به شکل بخار) تولید آب گرم می‌کند و آب و بخار آب ما اصلاً هدر نمی‌رود سیستم ما یک سیستم بسته می‌باشد

در قسمت‌های انتهایی استخر اسلک ما به صورت جامد درآمده است دلیل آن هم مشخص است چون در قسمت انتهایی لوله‌ها قرار داریم و از ابتدا چه آب داغ چه بخار آب واردلوله‌ها شوند چون به تدریج آب یا بخار که به جلو پیش می‌روند و از همان ابتدا گرمای خود را به اسلک‌وکس می‌دهند و به تدریج که به جلو پیش می‌روند به طور دائم گرمای خود را از دست می‌دهند و در نهایت در انتهای مسیر بخار تبدیل به آب می‌شود و آب گرم، گرمای خود را از دست می‌دهد و در نتیجه در انتهای مسیر بیشتر اسلک ما در اطراف لوله مذاب نیستند. موقعی که از بخار آب برای گرم کردن و مذاب کردن اسلک استفاده می‌شود فشار بخار، از دیگ بخار تامین می‌شود و باعث می‌شود آبی که از میعان بخار درون لوله‌ها (کوئل درون استخر) بوجود آمده به وسیله بخاری که توسط فشار بخار دیگ بخار جبران شود  و به جلو رانده شود و در نهایت به صورت مایع گرم به مخزن خروجی (منبع) ریخته شود

سیستم  لوله‌کشی روغن باید حتماً دو جداره باشد (بعداً به طور مفصل توضیح داده می‌شود) برای اینکه اسلک به طور مذاب منتقل شود مثالا به محل سردخانه و این کار توسط پمپاژ صورت می‌گیرد. همان طور که گفته شد استخر، دارای ورودی و خروجی است و ورودی، یا آب داغ یا بخار آب داغ می‌باشد و خروجی فقط آب گرم می‌باشد که در قسمت منبع خروجی (مخزن) تخلیه می‌شود. ضمناً باید بدانیم که قطر کلکتور آب بیشتر از قطر کلکتور بخار می‌باشد به دلیل اینکه فشار بخار خیلی بیشتر از فشار آب می‌باشد (کلکتور پنج خط لوله دارد) همه ورودی‌ها چه آب داغ چه بخار آب از کلکتور تامین می‌شوند

لوله‌های کوئل درون استخر یک جداره می‌باشد و جنس لوله‌ها همگی سیاه می‌باشد برای عبور روغن لوله‌هایی از سپندا (از دسته لوله‌های سیاه) و جنس لوله‌ها برای عبور آب و بخار مانسما می‌باشد. ضخامت لوله‌های سپندا با مانسما فرق دارد و ضخامت مانسما بیشتر و کلفتر است چون آب و بخار آب سبب پوسیدگی بیشتر و در نتیجه خوردگی بیشتر می‌شوند و سپندا چون روغن چرب است و پوسیدگی کمتری دارد نازک‌تر از مانسما است

یک دماسنج الکترونیکی داریم که ترموستات دیجیتالی دارد و درجه حرارت منبع خروجی را نشان می‌دهد و توسط این دماسنج می‌توانیم کار دیگ بخار و همچنین دمای منبع خروجی (منبع) را کنترل کنیم. دو انشعاب از مخزن خروجی (که هم منبع ورودی و هم منبع خروجی می‌باشد) وجود دارد که این دو انشعاب به دو پمپ منتقل می‌شود که یکی آب را به درون کلکتور و پمپ دیگری آب را به درون دیگ بخار منتقل می‌کند. Max فشاری که دیگ بخار می‌تواند داشته باشد atm4 است یعنی تا atm4 را می‌تواند تحمل کند و اگر این فشار از حد خود بالاتر رود سوپاپ‌هایی که در کنار فشارسنج کار گذاشته شده به بالا می‌پرد

دستگاه سختی‌گیر

دستگاهی در کارخانه وجود دارد که دستگاه تصفیه و یا در اصطلاح تخصصی‌تر دستگاه سختی‌گیر نامیده می‌شود که توسط فیلترها و ماسه‌ها و رزین‌ها خود سختی آب که شامل Ca⁺² و Mg⁺² می‌باشد را می‌گیرند. دستگاه سختی‌گیر دارای یک مخزن استوانه‌ای است که درون آن ماسه در یک طبقه و در طبقه دیگر رزین وجود دارد که هر دو روی هم عمل فیلتراسیون را انجام می‌دهند در قسمت رزین، آبی که وارد می‌شود سختی خود را از دست می‌دهد یعنی رزین‌های  Ca⁺² و Mg⁺² سختی آب را می‌گیرند که پس از مدتی این رزین‌ها چون اشباع از Ca⁺² و Mg⁺² می‌شوند دیگر عمل فیلتراسیون را انجام نمی‌دهند پس باید هر روز آب فیلتر شده از دستگاه سختی‌گیر را کنترل کرد

شکل ظاهری رزین‌ها و ساختمان آن‌ها به مانند دانه‌های خاویار می‌باشد و زمانی که سختی یا Ca⁺² و Mg⁺² آب را می گیرند و اشباع می‌شوند به هم می‌چسبند و جذب هم می‌شوند و با یک فشار آب که به آن داده می‌شوند از هم جدا و پخش می‌شوند سپس آن‌ها را به وسیله آب نمک و سپس آب معمولی تمیز می‌کنیم همچنین می‌توان با کاغذ تورنسل (PH) در محدوده 7 تا 13 برای کنترل کردن مقدار سختی آب نیز استفاده کرد. در کارخانه کیتی وجود دارد که برای اندازه‌گیری مقدار سختی کل آبهای خام توصیه می‌شود سختی کل شامل یون‌های Ca⁺² و Mg⁺² می‌باشد برای انتخاب کیت سختی کل (مجمع کلسیم و منیزیم) و یا کلسیم به جدول صفحه بعد مراجعه می‌کنیم

کیت مورد آزمون

روش آزمون

حد تشخیص

دامنه اندازه‌گیری

مورد مصرف

سختی کل

حجم سختی

8/

1200-

آب خام

سختی کل

حجم سختی

150-

آب تصفیه شده (سختی گیر)

سختی کل

حجم سختی

8/

1000-

آبهای قلیایی همانند دیگ بخار

کلسیم

حجم سختی

8/

1200-

آب خام (سختی‌گیر)

کلسیم

حجم سختی

150-

آب تصفیه شده (سختی‌گیر)

مشخصات کیت مورد استفاده در کارخانه

روش آزمون حجم سنجی با محلول ا.د.ت.آ

 تعداد آزمون حدود 280 آزمایش برای محتوی 

دامنه اندازه‌گیری 1200-

حد تشخیص 8/

ابعاد بسته 52 120 200 میلی‌متر

وزن کل حدود 400 گرم

روش کار با کیت

 

تحقیق رابطه پایبندی به دعا و اضطراب با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی در دانشجویان در word

 تحقیق رابطه پایبندی به دعا و اضطراب با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی در دانشجویان در word دارای 11 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق رابطه پایبندی به دعا و اضطراب با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی در دانشجویان در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه تحقیق رابطه پایبندی به دعا و اضطراب با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی در دانشجویان در word

چکیده  
مقدمه  
فرضیه‌های تحقیق  
جامعه آماری  
ابزار گردآوری اطلاعات  
روش آماری  
نتایج  
نتیجه‌گیری  
منابع  

بخشی از منابع و مراجع پروژه تحقیق رابطه پایبندی به دعا و اضطراب با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی در دانشجویان در word

ـ آهنگر، طلعت، دعا (نیایش) و تاثیر آن بربهداشت روانی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن،1372

ـ آلیانی، زهرا، رابطه دعا با میزان اضطراب در دانشجویان، پایان نامه کارشناسی ارشد روانشناسی دانشگاه تبریز،1382

ـ جلیل‌وند، محمدامین، «بررسی رابطه نماز با اضطراب»، دانش و پژوهش در روان‌شناسی، ش 3، 1380

ـ سرگلزایی، محمدرضا و همکاران تاثیر فعالیت های مذهبی برافسردگی، اضطراب، سوء مصرف مواد، همایش بین المللی تاثیر دینی در بهداشت روانی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، 1379

ـ غباری بناب، باقر، روش‌های مقابله مذهبی در بین دانشجویان و تاثیر آن در سلامت روانی، سمینار بهداشت روانی دانشجویان ، دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران،1379

ـ قدس، صهبا، بررسی تأثیر میزان دعا در کاهش اضطراب دانشجویان دانشگاه تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد واحد رودهن، 1375

ـ کاپلان، هارولد و دیگران (1989)، خلاصه روان پزشکی، ترجمه نصرت الله پورافکاری، تبریز، ذوقی تبریز، 1368

ـ کوپر، کاری، غلبه بر اضطراب، ترجمه ماشاء الله مدیحی، بی‌جا، انتشارات یادآوران، 1372

-Elvin,j, Religions vole Involeve in healing confirmed . Journal of Insight. Vol.B:18-83,

-Hant, Bal, Effect religion on mental health . Journal of virhant life .  articles.com,

-Maltby.Day,L, Depression symptom and religion oriented action. Journal of personality and Individual. Differentes. Vol.25:383-392,

-Shuler,P.A, The effect of spiritual religious practices on psychological well being arrong homeless woman. Journal of psychiatry. vol. 15: 106-113,

-Tevis, ch, Religion faith may be good for what ails you Journal of success fully farming. Vol2: 33-41,

چکیده

پژوهش حاضر به بررسی رابطه پایبندی به دعا و اضطراب، با توجه به متغیر‌های جمعیت‌شناختی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی انزلی پرداخته است. به همین منظور، تعداد دویست نفر از دانشجویان دختر و پسر این دانشگاه به شیوه نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب، و به وسیله پرسش‌نامه میزان پایبندی به دعا و اضطراب‌سنج اشپلبرگر مورد آزمون قرار گرفتند. هدف این پژوهش تعیین رابطه بین میزان پایبندی به دعا و اضطراب در دانشجویان با توجه به متغیر‌های جمعیت‌شناختی بود. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین میزان پایبندی به دعا و اضطراب رابطه منفی (25/0 ـ = r) وجود دارد و بین سن و اضطراب در افراد معتقد به دعا، همبستگی منفی (26/0 ـ = r) وجود دارد. نتایج آزمون t و تحلیل واریانس بیانگر آن بود که بین جنسیت و اضطراب و گروه‌های تحصیلی علوم انسانی، فنی ـ مهندسی، علوم پایه و دانشجویان متأهل و مجرد، تفاوت از لحاظ آماری معنا‌دار نیست و بین دانشجویان بومی و غیر‌بومی از لحاظ اضطراب، تفاوت معنادار است

کلید‌واژه‌ها: دعا، اضطراب

 

مقدمه

یکی از عواملی که در سلامت روانی انسان در جوامع کنونی تأثیر بسیار گذاشته و روز‌به‌روز بر میزان آن افزوده می‌گردد، پدیده اضطراب است که حالتی از متناسب نبودن انسان با محیط زندگی‌اش است؛ به‌طوری‌که از دیدگاه بسیاری از صاحب‌نظران علوم رفتاری، قرن حاضر «قرن اضطراب» نامیده می‌شود. اضطراب، یک احساس منتشر بسیار ناخوشایند و اغلب مبهم و همراه با دلواپسی است که با یک یا چند نوع از احساس‌های جسمی همراه می‌گردد؛ مانند خالی شدن سر، تنگی قفسه سینه، طپش قلب، تعریق، سردرد، بیقراری و میل برای حرکت از علائم شایع می‌باشد

امروزه توجه و گرایش به معنویت و مذهب به‌طور اعم و دعا به‌طور اخص، و ارتباط دائمی انسان با خالق هستی و اعتقاد به وجود دائمی او در لحظه‌های حساس، تأثیر بسزایی در ایجاد بهداشت روانی سالم و درمان بیماری‌های جسمی و روانی می‌تواند داشته باشد

محققان به این نتیجه دست یافته‌اند که بین روش مقابله مذهبی و سلامت روانی، ارتباط و همبستگی مثبتی وجود دارد؛ یعنی به هر میزان فرد در مسائل و مشکلات زندگی از مذهب بهره گیرد، از سلامت روانی بالایی برخوردار خواهد بود

همچنین نتایج پژوهش‌ها نشان داد که بین دعا و اضطراب (حالتی و صفتی) رابطه منفی وجود دارد؛ به این صورت که با افزایش میزان پایبندی به دعا، از سطح اضطراب افراد کاسته می‌شود

افزون بر این، نتایج بیانگر آن است که افرادی که به‌صورت دسته‌جمعی به کلیسا می‌روند و به نیایش می‌پردازند، در زندگی کمتر دچار استرس می‌شوند؛ گروه نیایش‌گر می‌کوشد در خارج از کلیسا شبکه ارتباطی بین خود و گروه نیایش به‌وجود آورد تا در هنگام بروز سختی‌ها و مشکلات یاریگر هم باشند

سرگلزایی، بهدانی، قربانی، (1379) در پژوهشی نشان دادند که هر چه میزان وقت صرف شده برای فعالیت‌های مذهبی بیشتر باشد، افسردگی، اضطراب حالتی و صفتی و احتمال سوء مصرف مواد کاهش می‌یابد

آهنگر(1372) در پژوهشی با عنوان «دعا و نیایش و تأثیر آن بر بهداشت روانی» به این نتیجه رسید که بین دعا و نیایش و کاهش اضطراب رابطه معناداری وجود دارد. همچنین فرض وی درباره رابطه بین دعا نیایش و افزایش اعتماد به نفس تأیید شد. هم‌چنین بین دعا و نیایش و احساس گناه کردن و بی‌هدفی در زندگی رابطه منفی وجود دارد

نتایج پژوهش هانت (2001) نشان می‌دهد افرادی که به‌طور منظم به کلیسا می‌روند و فعالیت‌های مذهبی دارند، مرگ و میرشان 29 درصد کمتر از افرادی است که به کلیسا نمی‌روند و فعالیت مذهبی ندارند؛ کمتر گرایش به خود دارند؛ از فشار خون بالا رنج نمی‌برند و از سیستم ایمنی بالاتری برخوردارند؛ امید به زندگی در آنها زیاد است؛ گرایش به مصرف مواد مخدر و مشروبات الکلی در آنها کمتر است و سطح اضطراب پایین دارند

نتایج پژوهش میرولا (1999) نشان داد که بین گرایش به فعالیت‌های مذهبی بالا و افسردگی، همبستگی منفی وجود دارد؛ به این معنا که هرچه فعالیت‌های مذهبی افراد بیشتر باشد، آرامش بیشتری در خود احساس می‌کنند و در نتیجه، میزان افسردگی و ناامیدی در سطح پایین‌تری قرار می‌گیرد

مالتبی (2000) در پژوهش با عنوان «ارتباط بین جهت‌گیری مذهبی و افسردگی» به این نتیجه رسید که ارتباط معناداری بین نمرات فرد در جهت‌گیری‌های مذهبی و افسردگی، عزت نفس و خوش‌بینی و روش‌های مقابله با مشکلات به‌صورت روشن متمرکز بر مسئله وجود داشت؛ به این معنا که با افزایش نمرات فرد در جهت‌گیری‌های مذهبی، نمرات مربوط به مؤلفه‌های خوش‌بینی و روش‌های مقابله با مسائل با توجه به روش مسئله مداری و عزت نفس افزایش می‌یابد

شولر (1994) در پژوهش‌های خود به این نتیجه رسید که افرادی که در کلیساها مراسم دعا و نیایش را انجام می‌دهند، به‌طور معنا داری کمتر از الکل، داروهای ضد استرس و اضطراب استفاده می‌کنند؛ میزان افسردگی در آنها بسیار پایین است و می‌کوشند با مسائل و مشکلات زندگی به‌طور مسئله مداری برخورد کنند

استولی و جکولین (1999) در پژوهشی با عنوان «تأثیر دعا در درمان افسردگی بیماران الزایمری» به این نتایج رسیدند که افرادی که از دعا و اصول مذهبی بسیار استقبال می‌کردند، از خداوند به مثابه منبع حمایتی نام می‌بردند و احساس اعتماد به نفس بالاتری داشتند. بنابراین، سطح استرس و اضطراب آنها کمتر از افرادی بود که دعا نمی‌کردند. ریسبرگ (1999) در زمینه تأثیر مذهب بر بهداشت روانی، به این نتایج دست یافتند که رابطه مثبت و معنا داری بین باورهای مذهبی افراد و سلامت روانی آنها وجود دارد. بدین معنا که با افزایش گرایش‌های مذهبی، سلامت روانی افراد در زمینه عزت نفس و کاهش اضطراب و افسردگی نیز مشهود است

فرضیه‌های تحقیق

پروژه فروشگاه بازیهای کامپیوتری تحت وب در word

 پروژه فروشگاه بازیهای کامپیوتری تحت وب در word دارای 74 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پروژه فروشگاه بازیهای کامپیوتری تحت وب در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پروژه فروشگاه بازیهای کامپیوتری تحت وب در word

1-    مقدمه 
2-    محیط کاری 
3-    امکانات 
4-    بانک اطلاعاتی 
4-1- فایل مشخصات کاربران 
4-2- فایل بازیها، سفارشات، مشخصات مشتریان و اخبار سایت    
4-3- فایل بانک فرضی طرف قرارداد با فروشگاه 
5-    منوی کلی سایت 
6-    صفحه ی اصلی 
6-1- جدید ترین محصولات 
6-2- بازی برتر 
6-3- تیتر اخبار سایت 
7-    طبقه بندی بازیها 
8-    روند خرید و ثبت آن 
9-    امکانات اضافه 
9-1- اخبار سایت 
9-2- درباره ما 
9-3- پیشنهادات 
10-    مدیریت سایت 
10-1- تغییر کلمه عبور 
10-2- مدیریت اخبار 
10-3- مدیریت پیشنهادات 
10-4- مدیریت سفارشات 
10-5- مدیریت بازیها 
10-6- مدیریت گروههای بازی
11-     جمع بندی 
12-     منابع 

بخشی از منابع و مراجع پروژه پروژه فروشگاه بازیهای کامپیوتری تحت وب در word

 -         کتاب آموزش VB.NET 2003 در 21 روز،  ترجمه علیرضا زارع پور ، انتشارات نص

-         کتاب آشنایی با WEB  و HTML (XHTML) ، تالیف دکتر شاپور شایگانی ، انتشارات نص

-         کتاب گام به گام با ASP.NET 2.0 2007 نوشته کریس هارت، ترجمه علیرضا انصاری، انتشارات ناقوس

-         کتاب مرجع کامل ASP.NET نوشته استفان والتر، ترجمه بابک احترامی، انتشارات دانش نگار

-         کتاب آموزش SQL Server 2003 ، نوشته علیرضا زارع پور ، انتشارات نص

 

1-   مقدمه

 توسعه ی روز افزون شبکه ی اینترنت در دو دهه ی اخیر و پیشرفت چشم گیر آن در دنیا، و حرکت از دنیایی با تعاملات رو در رو یا چهره به چهره به سمت دنیایی الکترونیکی و دیجیتالی و تعاملات مجازی، بر تمام شاخه های زندگی بشر تاثیر گذاشته و تغییر عادات در زندگی روزمره و تغییر نحوه ی زندگی مردم را درپی داشته است. امروزه با فشرده تر شدن بافت شهر ها و به تبع آن افزایش تراکم جمعیت، حرکت مردم در سطح شهر به کاری وقت گیر تبدیل شده. فرهنگ زندگی در اینگونه جوامع نیز رفته رفته به سمتی تغییر می یابد که مردم ترجیح می دهند سفرهای درون شهری خود را به حداقل ممکن کاهش دهند و نیازهای روزمره خود را با روشهایی نوین تامین نمایند. البته تامین نیازها با روشهای جدید،‌ امکانات و زیرساختهای جدید را نیز طلب می کند

در کشور ما نیز با جا افتادن روز افزون فرهنگ استفاده از کامپیوتر و اینترنت،‌ این امکان یکی از زیر ساختهای مهم بالقوه در این زمینه محسوب می شود. می توان به جرات گفت که امروزه  هر خانواده ی متوسط ایرانی یک دستگاه کامپیوتر در خانه دارد و زیر ساخت دیگر که همان ارتباط اینترنت است به سهولت با خطوط مخابرات که در تمامی بخشهای کشور،‌از شهرهای بزرگ گرفته تا کوچکترین روستاها موجود است تامین می شود

بنابراین، نیاز راه اندازی یک سایت فروشگاه مجازی برای هر شرکت یا سازمان تولیدی و فروشگاهی که به پیشرفت و تحول ساختار خود اهمیت می دهد احساس می شود

 ما در این پروژه (پیاده سازی فروشگاه مجازی بازیهای کامپیوتری تحت وب) این کار را برای یک فروشگاه فرضی بازیهای کامپیوتری انجام داده و ضمنا بستر را برای توسعه های آتی نیز با قرار دادن امکانات لازم برای مدیریت فروشگاه فراهم نموده ایم

2- محیط کاری

 پیاده سازی فروشگاه Game-Shop با تکنولوژی ASP.NET 2.0 صورت گرفته است. فناوری ASP.NET یک بستر برنامه ‌نویسی است که بر اساس سیستم CLR در چارچوب دات نت کار می ‌کند. این فناوری امکانی را فراهم می‌آورد تا در سایه آن برنامه ‌نویس بتواند با استفاده از هر یک از زبان ‌های برنامه ‌نویسی موجود در چار چوب دات نت، صفحات داینامیک و نرم‌افزارهای تحت وب تولید کند. نسخه اول ASP.NET توانست با فراهم ساختن قابلیت ‌های پیشرفته زبان‌ های برنامه ‌نویسی شیء ‌گرا، همچون ویژوال بیسیک دات نت و سی شارپ، تحول بزرگی را نسبت به نسل قبلی (ASP) ایجاد کند. نسخه دوم ASP.NET همان مسیر را با بهبود عملکرد موتور ASP.NET در زمینه مدیریت و توسعه نرم‌افزار و نیز آسان‌تر کردن روند برنامه‌نویسی طی کرده است

 در هسته و مرکز ASP.NET 2.0 ، یک معماری مبتنی بر کنترل (Control-Base) و رویداد گرا (Event-Driven) وجود دارد و این بدان معناست که می توان بلوکهای کوچکی از کد را به یک صفحه افزوده و نتایج پویایی را مشاهده کرد و برای فراهم آوردن محیطی هموار تر برای کاربر، ورودیهائی را برای وی مهیا کرد

در حال حاضر برای ایجاد برنامه های کاربردی ASP.NET ابزاری به نام Visual Web Developer وجود دارد. این ابزار هم به تنهائی و هم بعنوان بخشی از Visual Studio 2005 موجود می باشد و توسط آن می توانید نرم افزارهای کاربردی تحت وب پویا و قدرتمندی را ایجاد کنید. ابزار Visual Web Developer یک محیط ویرایشگر بسیار عالی برای ویرایش کدهای HTML نیز دارد. مهمترین ویژگی Visual Web Developer قیمت پائین آن می باشد که موجب شده است تا این ابزار در دسترس کسانی که نمی توانند از عهده پرداخت هزینه مربوط به بسته کامل Visual Studio برآیند نیز قرار گیرد

تولید یک سایت معمولا با فرآیند خواندن داده های ذخیره شده در یک بانک اطلاعاتی و نمایش اطلاعات بر روی صفحه، و بالعکس (یعنی خواندن از اطلاعاتی که کاربر روی صفحه وارد نموده و ذخیره آنها در بانک اطلاعاتی) همراه می باشد. برای ساخت بانک اطلاعاتی این سایت از محیط SQL Server 2005 استفاده شده که بخاطر همتراز بودن و عرضه ی همزمان با ASP.NET 2.0 به بازار توسط مایکروسافت، برای پیاده سازی این پروژه از انواع دیگر بانک اطلاعاتی مناسبتر بوده است

کدهای مورد استفاده در پروژه نیز به زبان Visual Basic .NET نوشته شده است که بعلت آشنایی قبلی با این زبان انتخاب شد. در نوشتن پروژه های مشابه می توان از هر زبانی که توسط .NET پشتیبانی می شود ( اعم از C#.NET و;) استفاده نمود

3- امکانات فروشگاه Game-Shop

 طی تحقیق و بررسی که روی سایتهای فروشگاه بازیهای کامپیوتری خارجی اعم از Game.co.uk و ایرانی اعم از شهر CD با آدرس ShahreCD.com ، فروشگاه سرای بازی با آدرس sarayebazi.com ، و فروشگاه بازی شاپ به آدرس  انجام  شد، امکانات آنها را مورد تحقیق قرار دادیم و امکاناتی را که بصورت معمول می بایست در یک سایت فروشگاه بازیهای کامپیوتری باشد را استخراج کرده و بترتیب برای پیاده سازی آنها اقدام کردیم. این موارد به شرح ذیل می باشند

1 نمایش تاریخ شمسی

این مورد در بالای صفحه ی اصلی قرار داده شده که جزئیات آن به تفصیل در بخش “صفحه اصلی” مورد بررسی قرار می گیرد

2 جدیدترین بازیهای ثبت شده توسط مدیر

این بخش تحت عنوان جدیدترین محصولات در صفحه اصلی قرار داده شد، که مانند مورد قبل به آن خواهیم پرداخت

3 بازی برتر

شامل عنوان بازی، و عکسی بزرگتر نسبت به بازیهای دیگر می باشد که در صفحه ی اصلی قرار گرفته است

4 فهرست موضوعی بازیها  به صورت منوی عمودی: اکشن، بازی کودکان، فکری، ماشین بازی، موتورسواری  و ;

این مورد در “منوی کلی سایت” قرار گرفته است

6 منوی میله ای افقی شامل لینک به صفحه اصلی، معرفی سایت، سبد خرید و;

این امکان در بالای منوی کلی فایل قرار داده شده که شامل لینک به صفحه اصلی، سبد خرید، اخبار سایت، درباره ما، و پیشنهادات می باشد

7 معرفی و ارتباط با مدیریت سایت

این بخش تحت عنوان “درباره ما” در منوی عمودی و افقی قرار گرفته که در بخش “درباره ما” درباره ی آن صحبت می شود

8 مدیریت خبر

امکان مدیریت اخبار بصورت ارسال خبر جدید ویرایش آنها نیز در سایت وجود دارد که جزئیات آنها در بخش “مدیریت اخبار ” در قسمت “مدیریت سایت” وجود دارند

9 مدیریت سفارشات و بازیها

این موارد نیز در بخش مدیریت سایت قرار داده شده اند که در بخشهایی به همین نامها به بررسی آنها خواهیم پرداخت

10 مدیریت پیشنهادات

    مدیر سایت باید بتواند پیشنهادات رسیده از سوی بازدیدکنندگان سایت را بررسی نموده و به آنها رسیدگی کند. این مورد در بخش مدیریت سایت گنجانده شده است

11 قابلیت تغییر پویای زمینه ی کاری فروشگاه

این مسئله بسیار حائز اهمیت است که مدیر فروشگاه بتواند بدون تماس با پشتیبانی فنی، به تغییر زمینه ی کاری فروشگاه بپردازد. ما این مسئله را نیز در این پروژه پیش بینی نموده و امکانات آنرا در قسمت مدیریت سایت قرار داده ایم

4- بانک اطلاعاتی

 به دلیل اینکه تمام بخشهای مختلف سایت بر پایه ی اطلاعات خوانده شده از بانک اطلاعات و نوشتن اطلاعات در آن استوار است، لازم است پیش از اینکه مطلبی در مورد امکانات سایت بدانید، اطلاعات کاملی از جزئیات بانک اطلاعاتی پروژه داشته باشید

این پروژه شامل سه  فایل مجزای بانک اطلاعاتی می باشد

4-2- فایل بازیها، سفارشات، مشخصات مشتریان و اخبار سایت  eShop.mdf

 این فایل همانطور که در شکل زیر می بینید از شش جدول و یک دیاگرام تشکیل شده است

 جدول اول به نام Categories شامل یک کد و نام گروه هایی است که در طبقه بندی بازیهای فروشگاه مورد استفاده قرار خواهند گرفت. داده هایی که در ابتدا در این جدول وارد کرده ایم و بعدا در گروه بندی بازیها از آن استفاده کرده ایم بترتیب زیر است

 جدول دوم به نام Comments برای ثبت پیشنهادات کاربران طراحی شده و شامل فیلدهای زیر است که نام و مشخصات کاربر، متن پیشنهاد و تاریخ ارسال آنرا ذخیره می نماید

 در  این جدول، کد پیشنهاد (id) بعنوان کلید اصلی جدول می باشد و در سایت به کاربر برای پیگیریهای بعدی اعلام می شود. جدول سوم که Goods نام دارد مشخصات بازیهایی را که توسط فروشگاه ارائه می شوند در خود ذخیره می کند و شامل فیلدهای زیر است. در این جدول فیلد id بعنوان کد بازی و کلید اصلی جدول محسوب می شود و فیلد cat_ID کد گروهی را که بازی در آن قرار می گیرد ذخیره می کند. این فیلد کلید خارجی از جدول Categories می باشد. فیلد qty تعداد بازیهای موجود در انبار، فیلد fee قیمت بازی، فیلد description توضیحاتی در مورد بازی، و فیلد pro_date تاریخ تولید و یا تاریخ عرضه ی بازی به بازار را ثبت می کند

 جدول چهارم به نام News مربوط به اخبار سایت بوده و شامل فیلدهای زیر است

 جدول پنجم به نام OrderLines ریز سفارشات مشتریان را ذخیره می کند و شامل فیلدهای زیر است

 در این جدول فیلد id، کلید خارجی از جدول Goods است که کد بازی سفارش داده شده را در خود نگه می دارد. فیلد OrderID نیز کلید خارجی از جدول Orders است که فیلدهای آنرا در شکل بعد می بینید. جدول ششم، جدول Orders برای ثبت نام و مشخصات خریدار طراحی شده است. فیلد OrderID در واقع شماره ی فاکتور فروش می باشد. در این جدول فیلدی به نام Sent_Date وجود دارد که در ابتدا خالی است و وقتی پر است که سفارش رسیده به سایت تایید و بازیهای سفارش داده شده برای مشتری ارسال شده باشند و این فیلد با تاریخ ارسال سفارش برای مشتری مقداردهی می گردد

در این دیاگرام یک رابطه (Relationship) از جدول Categories به Goods رسم شده است تا در صورت حذف شدن یا بروز شدن رکوردی در جدول Categories، بصورت آبشاری روی جدول Goods نیز تاثیر گذارد. این کار باعث می شود فقط بازیهایی که در گروه خاصی از فروشگاه قرار دارند در بانک باقی بمانند. دو رابطه دیگر نیز از جداول Goods و Orders به جدول OrderLines رسم شده تا شماره فاکتور و کد بازی را که کلیدهای اصلی دو جدول فوق الذکر می باشند بعنوان کلید خارجی در جدول OrderLines تعریف نماید

4-3- فایل بانک فرضی طرف قرارداد با فروشگاه  bank.mdf

 

این فایل نیز برای یک بانک فرضی طراحی شده است که با بررسی شماره حساب بانکی مشتری،‌ پول را از حساب مشتری برداشته و به حساب فروشگاه (فرضا) منتقل نموده و خرید الکترونیک کاربر از سایت را امکانپذیر کند. این فابل مانند شکل زیر از دو جدول تشکیل شده که در یکی اطلاعات مشتریان (اعم از شماره حساب،‌ نام،‌ شماره رمز کارت و موجودی) و در دیگری اطلاعات فروشگاههای طرف قرارداد بانک (اعم از کد فروشگاه،‌نام و موجودی آنها) را در خود ذخیره می کند

 5- منوی کلی سایت (Master Page)

مقاله بسته بندی فلزی در word

 مقاله بسته بندی فلزی در word دارای 39 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بسته بندی فلزی در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله بسته بندی فلزی در word

بسته بندی

بسته بندی پلی است بین تولید کننده ومصرف کننده

جایگاه صنعت بسته بندی در جهان وایران

تعریف بسته بندی فلزی

مزایا ومعایب

زیرگروههای بسته بندی فلزی

تاریخچه ساخت قوطی

تاریخچه قوطی سازی درایران

روند رشد قوطی سازی درایران

کمیته فنی ارتقاء کیفیت قوطی

تاریخچه تولید کمپوت وکنسرو در ایران

جایگاه قوطی غذائی در عرضه محصولات

خصوصیات قوطی فلزی

تعریف قوطی و حلب

مواد لازم جهت ساخت قوطی

مواد لازم جهت پوشش قوطی

روشهای تولید

روشهای دوخت بدنه

وضعیت استاندارد

تعرفه کالا

مقایسه سود بازرگانی چند کشور

سازگاری باشرایط زیست محیطی

بازیافت قوطی

لیست تولید کنندگان قوطی غذائی

پراکندگی واحدهای سازنده قوطی غذائی در کشور

متوسط عمر ماشین آلات موجود

میزان اشتغال

ارزبری ومقایسه قیمتهای داخلی وخارجی

ارزش افزوده قوطی غذائی

آمار تولید قوطی کمپوت وکنسرو

بحث عرضه وتقاضای قوطی

واردات قوطی 

صادرات قوطی 

پیشنهادات

منابع و ماخذ

بسته بندی

بخش کشاورزی به عنوان یکی از بخش‌های زیربنایی کشور تاثیر بسزایی در حفظ و تامین استقلال کشور دارد و کارشناسان این بخش ضمن تاکید بر ضرورت کیفیت بسته‌بندی محصولات آن را عاملی بر ارزش افزوده در این حوزه دانستند

بسته بندی و درجه بندی محصولات کشاورزی یکی از فرآیندهای این بخش است که کارشناسان و متخصصان امر آن را نیاز اصلی فعالیت‌های کشاورزی می‌دانند

کارشناسان این حوزه معتقدند بسته بندی و درجه بندی در ایران متناسب با اثربخشی آن مورد توجه جدی قرار نگرفته و از کاستی کشاروزی کشور سالیانه زیان‌های فراوانی را متحمل می‌شود

در کشورمان به دلیل فاصله بسته‌بندی‌ها و درجه‌بندی‌های محصولات مختلف با استانداردهای جهانی، ضایعات بسیاری در زمینه محصولات کشاورزی ایجاد می‌شود

بسته بندی پلی است بین تولید کننده ومصرف کننده

 نوع بشر از بدو آفرینش ، آنگاه که موفق به ساخت ادوات و تجهیزات جهت بهبود وضعیت زندگی خود شد ، جهت نقل مکان آنها نیازمند بسته بندی گردید

بسته بندی به لحاظ دارابودن ویژگیهای خاص در زمینه های مختلف و فراهم نمودن امکان ذخیره سازی فرآورده ها ی گوناگون از جمله مواد غذائی بخصوص پس از دسترسی به فنون پاستوریزاسیون از اهمیت ویژه ای برخوردار شد

صنعت بسته بندی به عنوان یکی از مهمترین و تعیین کننده ترین عوامل موثر عرضه کالا و موفقیت در کسب بازار ، هم اکنون تمامی فعالیتهای تولیدی و بازرگانی را در جهان متوجه خود کرده به نحوی که اگرچه مقوله جدیدی در صنعت و اقتصاد نیست ولی با تحولاتی که یافته توجه بسیاری را به خود جلب نموده و به عاملی تعیین کننده در موفقیت عرضه کالا و خدمات تبدیل شده است

متاسفانه با تمام اهمیت آن هنوز در ایران توجهی اساسی به آن نشده و می توان گفت صنعت قوطی سازی که شاید یکی از مهمترین شاخه های صنعت بسته بندی است آنچنانکه باید مورد توجه قرارنگرفته ، اگرچه در سالهای اخیر اقداماتی در جهت نوسازی آن بعمل آمده ولی هنوز راهی دراز در پیش است

دراین گزارش پس از تعریفی اجمالی از بسته بندی و تقسیمات آن ، به گروه قوطی غذائــی ( کمپوت و کنسرو ) توجه خواهد شد

 جایگاه صنعت بسته بندی در جهان وایران

اهمیت صنایع بسته بندی در دنیای امروز و نقش تعیین کننده آن در حفظ و نگهداری، شکیل شدن کالا ، سهولت حمل ونقل ، طول عمر ، استحکام ، قیمت تمام شده ، و0000 در حدیست که گاها” اهمیت آن در جلب مشتری بیش از کیفیت محتوی است. بدین جهت به آن بها داده شده و درنتیجه به پیشرفتهای بسیار نائل گردیده به نحوی که سیستم بسته بندی در حال حاضر، حتی با ده سال گذشته نیز قابل مقایسه نیست . اما متاسفانه در کشور ما این رشته علاوه بر مشکلات عام صنعت همانند عدم ثبات و قانون مندی اقتصادی ، تاثیرپذیری از نرخ ارز ، مدیریت ناکارآمد ، کمبود نیروی متخصص ، افزایش بی رویه دستمزدها ، قانون کار ، تورم نیروی کار غیر متخصص ، کثرت عوارض ، مالیاتها و 0000 در سالهای اول انقلاب یعنی در دوران ارزهای ارزان با نامهربانی مسئولین وقت روبرو بوده به نحوی که ارز تخصیص یافته به آن اساسا” صرف ورود مواد اولیه و قطعات یدکی گردید و سهم چندانی جهت بازسازی ، نوسازی و جایگزینی ماشین آلات اختصاص نیافت و در نتیجه از کاروان پیشرفت تکنولوژی بسیار عقب ماند. البته باید اذعان داشت که صنعت بسته بندی نیز همانند سایر رشته های صنعت در دوران سازندگی به پیشرفتهائی نائل آمده از جمله استفاده از ماشین آلات مدرن ولی متاسفانه دارای حلقه های مفقوده ایست که باعث ناکاراشدن آن گردیده که مهمترین آن شاید عدم توجه لازم به آموزش ، تحقیقات و نوآوری باشد

به هرحال به منظور بررسی این صنعت بعلت گستردگی دامنه وتنوع مواد اولیه مصرفی وبه تبع آن تفاوت تکنولوژی ،می بایست ابتدا آن را به گروههائی تقسیم نمود

1-    بسته بندی بافلز

2-    بسته بندی با چوب ، کاغذ یا مقوا

3-    بسته بندی با مواد شیمیائی همچون نایلون ، پلاستیک و

4-    بسته بندی با شیشه وسرامیک

5-    بسته بندی با الیاف وپارچه

تعریف بسته بندی فلزی

منظور از بسته بندی فلزی آنست که ماده اولیه اصلی مصرفی برای بسته بندی کــالا فلــزی می باشد . بدیهی است از سایر مواد بعنوان مواد کمکی و جنبی در این گروه استفاده می شود

مزایا ومعایب

الف – مزایا : بسته بندی فلزی دارای مزایای بسیار است از جمله

1-    استحکام مکانیکی بالا

2-    مقاومت در شرایط محیطی مختلف و حفظ کالا برای مدت طولانی

3-    قابلیت نگهداری کالا در حالتهای جامد ، مایع وحتی گاز

4-    قابلیت بسته بندی کالا در فرمهای متنوع

5-    قابلیت بازیافت

6-    و

ب- معایب: این نوع بسته بندی هم در مقابل مزایا ، دارای معایبی است از جمله

1-    نیاز به تکنولوژی ویژه ودانش فنی بالا

2-    لزوم استفاده از ماشین آلات مدرن و تولید انبوه جهت اقتصادی نمودن تولید

3-    نیاز به سرمایه گذاری ثابت زیاد

4-    محدودیت بسته بندی بعضی از مواد از جمله مواد اسیدی

5-    محدودیت منابع تامین مواداولیه مرغوب

6-    و

زیرگروههای بسته بندی فلزی

این رشته را میتوان به زیر گروههای ذیل تقسیم نمود

الف –جعبه ، صندوق ، کانتینر

ب – سیلندر ، منبع ومخزن

پ – چلیک وبشکه

ت – قوطی وحلب

تاریخچه ساخت قوطی

 

پایان نامه خصوصیات حسابداری شهرداری ها در word

 پایان نامه خصوصیات حسابداری شهرداری ها در word دارای 81 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه خصوصیات حسابداری شهرداری ها در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه خصوصیات حسابداری شهرداری ها در word

فصل اول
خصوصیات حسابداری شهرداری   
روش حسابداری         
روش نگهداری حسابها       
بودجه          
تهیه وتنظیم بودجه      
فصل دوم
تعاریف         
حسابهای عمومی (بامانده بدهکار)      
حسابهای عمومی (بامانده بستانکار)   
بستانکاران        
بانک /صندوق      
پیش پرداخت وعلی الحساب     
تنخواه گردان      
تامین اعتبار       
فصل سوم
طبقه بندی عملیات        
طبقه بندی هزینه ها       
انواع درآمد      
وام دریافتی وسایرمنایع اعتبار    
استقراض ازیک حساب برای استفاده درحساب دیگر     
سپرده هاووجوه امانی        
فصل چهارم
دارائیهای جاری      
دارائیهای ثابت        
عملیات مربوط به خرید دارائی ثابت         
فروش    زائل کردن    حذف دارائی ثابت    
مشارکت یاسرمایه گذاری دربخش خصوصی وعمومی     
بدهی های جاری      
فصل پنجم
عملیات مربوط به بستن حسابها درشهرداریها        
بستن حساب تنخواه گردان پرداخت   
بستن حساب تنخواه گردان حسابداری  
تعدیلات یا اصلاحات      
بستن حسابهای اعتباری (بودجه ای )     
بستن حسابهای موقت    
گزارشها و صورتحسابهای مالی    
صورتحساب مازاد      
ترازنامه      
صورت پیش بینی وضعیت صندوق وبانک        
منابع 

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه خصوصیات حسابداری شهرداری ها در word

حسابداری شهرداری – علی تاجیک – انتشارات ونوس – پاییز

حسابداری مالی – مهدی جبلی – انتشارات رها –

حسابهای شهرداریها – دکتر حمید رضا حیدریان – انتشارات منیر –

دفاتر مالی شهرداری کرج

      فصـل اول

     خصوصیات حسابداری شهـرداری ها

    حسـابداری شهـرداریها در مقام مقایسـه با حسـابداری بازرگانی جزئی از حسابداری دولتی میبـاشد وکلـیه خصوصیـات قائل شده در کتـب و منابـع مخـتلف حسـابـداری دولتی در مورد حسابداری شهـرداریها نیز صـادق است ولی حسـابداری شهرداریهـا در مقایسـه با حسـابداری دولتـی دارای ویژگی خاص میباشد . دستگاه های اجرائی دولتی که اعتبار بودجه برنامه ای آنان از محـل اعتبار کل کشور تأمین و پرداخت میگردد ایجاد کننده تعهدات و پرداخت کننده هزینـه های انجـام شـده خـواهنـد بود و هزینـه های انجـام شده را در دفاتر خود ثبت مینماید و درآمد دولت در دستـگاه دیگـری متمـرکـز میگـردد. در صورتیکـه در شهـرداریها حسابداری درآمـد و هزینـه در یک واحد مالـی مجتـمع و در دفـاتر منعـکس خواهـد شد و میتـوان حسـاب های درآمد شهـرداری را توأم یـا غیـرمتمـرکز و به طور جداگانه عمل نمـود

1- روش حسـابداری

     از نقطه نظـر مبانی ثبت فعالیت های مالی روش حسـابداری در شهرداریها روش نقدی خواهد بود« بدین معنی که درآمـد از جمع اقـلام وصـول شده تا پایان سـال مالـی و نیز هزینـه از جمع اقلام پرداخـت شده تا پایان دوره عمـل بودجه که 15 اردیبهشـت سـال بعـد میباشد تشکیل میشـود»

در مـورد درآمد هائیکه عملاًبرگ تشخیص و یا پیش آگهی صادر میشود و یا دین مـودی نسبت به آنها تحقـق پیدا میکنـد حسابهای انتظامی تشکیل و در آنها ثبـت میگـرددتا اقـلامی از درآمـد های مـذکور که در طول سال مالی به حیطه وصول درنیامده اســت عند اللزوم در پیش بینی درآمدهای بودجـه سال بعـد منظـور شود

در مورد هـزینـه های آن قسـمت که در طول سال مالی تحقق یافته ولی پرداخت آن تا پایـان دوره عمـل بودجـه صـورت نگـرفته اسـت در حساب دیـوان شهرداری منظـور میگردد تا از محل اعتباراتی که در بودجـه بعنـوان پرداخـت دیوان پایـدارو به تصـویب میرسـد و پرداخـت شـود

جمـع اقـلام درآمدهای وصـول نشده تا پایان سـال مالـی نسـبت به هر یک از منـابع درآمـد و هـزینـه هـای تحقــق یافته پرداخت نشده تا پایان دوره عمل بودجه باید در گزارش وضـع مالی سـالانه که همـراه با تفـریغ بودجه جهت رسدگی و تصویب انجمـن تسلیم میگردد درج و صورت های ریز اقـلام مذکور زمینه گـزارش فوق الذکـر شـود

1-  روش نگهـداری حسـاب

   روش نگهــداری حساب های شهرداری طبق ماده 43 آئین نامه شهرداری باید مترادف یا دوبل باشـد. برای اینکـه روش حسـابداری شهرداریهای کشـور متحد الشکل باشد تا تنظیـم آمارهای سالانه از درآمد و هزینه ها و دارایی و بدهی شهرداریها و تجزیه تحلیـل آنها را توسط وزارت کشور امکان پذیر سازد. کلیه شهرداریها باید سرفصـل حساب هـای درآمـد و هزینـه و سایر حسابهای مربوط را بر اسـاس مقـررات این دستورالعمل و سایر

دستورالعمل های مالی شهرداریها که توسط وزارت کشور ابلاغ شده یا میشود تنظیم و از فرم های مقـرر در این دستورالعمل استفاده نمایند

2-  حسـاب اختصـاصـی

    برای فعالیت هائیـکه جنبه اختصـاصی دارد« یعنـی تمـام یاقسـمتی از هزینه های آن از محـل درآمـدهای حاصل از همـان فعالیت یا برنامه و وظیفه تامین و پرداخت میشود یا درآمد خــاص برای آن اختصـاص داده میشـود بایـد در هـر مورد حسـاب های جداگانه تنظـیم گــردد». مـلاک تشـخیص فعـالیت هـای اختصـاصی در هر شهـرداری بودجـه

 شهرداری خواهد بود که برای هر یک از فعالیت های اختصاصی طبـق دستورالعمـل مربوط یک بودجه اختصـاصی   تنظـیم و به تصویب میرسد. در مواردیکه شهـرداری دارای فعالیت اختصاصی و حساب اختصاصی بـرای هر فعالیـت باشد در استقـراض از یک حسـاب برای استفاده در حساب دیگــر باید مقررات ماده 39 آئین شهرداریها رعایـت شــود

بـودجـه

  «  بودجه کل کشور برنامه مالی دولت است که برای یکسال مالی تهیه و حاوی پیش بینی درآمدها و سـایر منابع تأمین اعتبار و برآورد هزینـه ها برای انجام عملـیاتی که منجر به وصول هدف مالی دولـت میشــود»

بودجـه از زمان شـروع تا خاتمه دارای چـهار مرحلـه به شـرح زیر است

ـ  مرحله تهیه و تنظیم بودجه

ـ مرحلـه تصـویب بودجه

ـ مرحلـه تفریغ بودجه

ـ مرحله اجرای بودجه

تهیـه و تنظیـم بودجه

 شهردای مکلف است منتهـی تا روز آخردیماه بودجه سالیـانه خود را به انجمن پیشنهاد نماید. همچنین شهردار مؤظف است به محض پیشنهاد بودجه به انجمن شهر با استفاده از اختیاری که  بر طبـق ماده 38 قانـون شهرداری به اوتفـویض شده موضوع را تا حصـول نتیجه پیگیری نمـوده و حداقل هفته ای سه روز تقاضای تشکیل جلسه انجمن را بنماید و شخصـاً نیز در جلسـات حضـور یافته و توضیـحات لازم را در باره اقـلام منـدرج در بودجـه بدهـد

  تصویب بودجه

     بودجه پیشنهادی شهرداری زمانی قابل اجرا میباشد که از تصویب انجمن شهر بگذرد و در این رابطـه انجمن نیـز باید قبل از اسفند ماه آنرا رسیدگی و تصویب نماید، بنابراین موعد تصویب نهائی بودجه سالیـانه به وسـیله انجمن شهر و ابلاغ آن به شهرداری طبـق ماده 67 قانون حـداکثـر تا اول اسفند ماه سال قبل میبـاشد و در صورتـیکه انجمـن در رأس موعـد مذکـور به وظیفه قانونـی خـود در این مورد عمل نکند شهردار موظف است مراتب را به استاندار یا فرماندار کل و در شهرداری تهران به وزارت کشور اطلاع دهد تا بر طبق ماده 41 اصـلاحی قانون شهرداری اقدام لازم معمـول گـردد. بودجه پیشنهادی پس از تصـویب جهت اجرا به شهـرداری ابلاغ خواهد شد ، شهردار مکلف اسـت نسخه ای از بودجه را حداکثر تا 15 روز بعد از تصویب بوسیله فرمـانداری به وزارت کشور ارسال دارد

اجـرای بودجـه

    همانطورکه اشـاره شد بودجه پس از تهیه و تنظیم و تصویب جهـت اجرا به شهرداری، ابلاغ میگـردد، در این مرحله است که بودجه بعنـوان یک برنامه از قوه به فعل درآمده و طی آن عایدات برابر قانون وصول و مخـارج در پس اجـرای فعـالیت و برنامه ها با رعایت کامل مقررات تعهد و پرداخـت میگــردد

پیش بینی درآمـد یا سـایر منابـع تأمیـن اعتبـار در بودجـه مجـوزی بـرای وصـول از اشخاص تلقـی نمیگـردد، و در هر مورد احتیـاج به مجـوز قانونی دارد، همچنیـن وجود اعتبار در بودجه مصوبه بخودی خود برای اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی ایجاد حق نمیکند و استفاده از اعتبارات باید با رعـایت مقـررات مربوط به خـود به عمـل آید

اجـرای بودجه از لحاظ انجـام هزینه خود به دو مرحله تقسیم میگردد

الف ) مرحله اداری و حقوقی شامل: تشخیص ـ تأمین اعتبار ـ تعهد ـ تسجیل ـ حواله درخواست وجه ـ پرداخت که به موجب قانون لازم الاجرا میباشد

ب ) مرحـله مالی و حسابداری شامل : ثبت عملیات و فعالیتهای مالی شهرداری در دفتر روزنامه و نقل آن به دفـاتر کل و معین ، تهیه تراز عملیات ماهیانه (تراز آزمایشی) انجام اصلاحات  در پایان دوره و انعکاس آنادائمی و موقت در پایان دوره مالی و نقل حسابهـای دائمی از طریق تراز اختتامیه و تراز افتتاحیه به سال مالی بعـد و بالاخره تهیـه و تنظیـم گزارشهـای مالی و صورتحسابهای نهائی در پایان سال مالی همراه با ضمائم مربوطه به آن ، اجرای این مرحله با برقراری یک سیتم صحیـح حسـابداری که در فاصله زمانی مناسب نظارت مستمر بر امور مالی را ایجاد نماید امکان پذیر است

  تفــریغ‎ بودجـه

    در پایان سـال مالـی و در پایان دوره عمل بودجه ، امورمالی نسبت به بستن حسابهای موقت و دائمی شهرداری و نقل مانده از طریق تراز افتتاحیه اقدام و صورتحسابهای مالـی را ، تهیه و مراتب را جهت  تصـویب تفریغ بودجه تـا آخر اردیبهشت ماه سال به انجمـن شهر گزارش خواهد نمود ، انجمن شهر نیز باید تا آخر خـرداد مـاه آنرا رسیـدگی نمـاید

همچنیـن شهـرداری مکلف است نسخه ای از تفـریغ بودجه را حداکثر تا 15 روز بعـد از تصویب به وسیله فرمانداری به وزارت کشور ارسال دارد به مـوجب ماده 44 و آئیـن نامه شهرداریها مصـوب تیرماه 1346 رسیدگی و ممیزی حساب شهرداریها در سه مرحلـه به شرح زیر انجام خواهد گردید

الف) حسابرسی به وسیله شهرداری قبل و بعد از خـرج بوسیله کارکنان ثابـت شهرداری که اطلاعات کافی درامور مالی و حسابداری داشته باشند

ب) حسـابرسی به وسیـله حسابداران قسم خـورده یا متخصص که از طرف انجمن شـهر انتخـاب خواهند شـد، در موقع تفـریغ بودجه شهـرداری مکلـف است نتیـجه گـزارش حسابرسـان مذکـور را هماره تفریغ بودجه در اجرای مفاد ماده 67 و تبصره آن به انجمن شهر و وزارت کشور ارسال دارد

ج) رسیدگـی نهائی به وسیـله انجمن شهـر از طـریق بـررسی گزارشهای مالی و گزارش حسـابرسـان مـذکور در بند  ‹ ب › ماده فوق . بدیـن ترتیـب انجـام مرحـله اول یعنـی تهیه و تنظیـم بودجه از اختیارات شهـرداری و مرحلـه دوم تصـویب بودجه از اختیارات انجمن شهر مرحله سوم یعنی اجرای بودجه بوسیله شهرداری و مـرحله چهارم که نظارت بر بودجه است ، در آغاز توسط شـهرداری و سپس مستقیم و غیر مستقیم بوسیله انجمن انجام میگیـرد

  طبقـه بندی بودجـه

 بودجه در شـکل نوین خود به شرح زیر طبقه بندی گردیده است

ـ طبقه بنـدی عملیـات

ـ طبقه بندی درآمدها و سایر منابع تأمین اعتبار

ـ طبقه بندی هزینـه ها

ـ طبقه بندی واحد سازمانی

ـ طبقه بندی اقتصـادین در سرفصل های مربوط در دفتر کل از طریق دفتــر روزنامه، بستن حسابهای

  فصـل دوم

   تعــاریف

 سال مالی شهرداری :  عبارت از یک سال کامل شمسی که از اول فروردین ماه شـروع و به روز آخر اسفند ماه ختم میگــردد

1- دوره عمل بودجه :  طبق ماده 24 آئین نامه های شهرداری ها دوره عمل بودجه هر سال تا 15 اردیبهشت ماه سال بعد میباشد و تعهدات تحقق یافته در طـول سال مالی تا آخـر دوره عمل بودجه از محل اعتبار بورجه مربوط قابل پرداخت است

2-اعتـبار:  عبارت است از مبلغی که برای مصرف یا مصـارف معیـن در بودجـه شهـرداری منظور و به تصویب رسیده است

3-تعهـد :  عبارت است الزاماتی که بر ذمه شهـرداری بطـرق زیر ناشی میشود

          الف) تحویل کالا یا انجام دادن خدمت

          ب) اجرای قراردهایی که با رعایت قوانین و مقرارت منعقد میشود

          ج) احکام صادر شده از مراجع قانونی و ذیصلاحیت

4- تسجیل: عبارت است ازتعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد مثبته

5- حواله : سندی است که ازطرف ذیحساب شهرداری در وجه ذینفع صادر میشود

6-  کد: عبارت است از شماره قراردادی که برای سهولت و نظم در ثبت فعالیت های مالــی و طبقـه بنـدی وظایف و برنامه ها و فعالیت ها یا درآمدها و هزینه هـا

و اموال و غیره طبق فهرست های ضمیمه دستور العمل های مالی در نظر گرفته شده اسـت

حسابهای عمومی ( با مانده بدهکــار)

 بانک ـ پس از تهیـه صـورت مغایرات بانکـی در پایان هر ماه این حسـاب به مبلغ جمع دریافتـی ها بدهکار و به میزان چکهای صادره و هزینـه های بانکی بستانکـار میشـود و در صورتیکه حسابهای متعدد از طرف شهرداری در بانک افتتـاح شده باشد برای هر یک از آنهـا یک حساب جداگانه در دفتر کل به منظور و بترتیب فوق عمل خواهد شـد

تنخواه گردان ـ مطالبات تحقق یافته شهرداری از اشخـاص و مؤسسات اعم از موسسـات دولتـی و غیردولتـی در بدهـکار این حسـاب منظور میشود( طرف این حسـاب از لحاظ عوارض در حسابهای با مانده بستانکار ذخیره مطالبات قابل وصول است )

مطالبـات از حسـاب مخصـوص ـ در صورتیـکه برای فعالیتهـای اختصاصـی یک گـروه جداگانه ایجـاد گردد بدهی آن گروه حسابها بگروه حساب های عمومی ، در این حسـاب ثبت میگـردد

درآمـدهای پیش بینی شـده ـ این حسـاب در ابتـدای سال نسبت به جمع کلّ درآمدهای مصـوب در بودجه بدهکار و حساب مازادبودجه به همان میزان بستانکار میشود. در پایان هر ماه معادل جمـع درآمدهای وصولی که در دفتر معین درآمد ثبت گردیده این حساب بستانکار و طرف آن ( حساب مازاد بودجه) بدهکار میشود

پیش پرداختهـا ـ برای ثبـت پیش پرداخـت به فروشنـدگان یا پیمـانکاران بر اســاس قـراردادهای منعقده یا سفارشهای که داده میشود بمبلغ پرداختی حساب پیش پرداخت بدهکار و به بستـانکار حساب بانک منظور میگـردد

  اسناد دریافتی

  حسابهای عمومی ( با مانده بستانکار)

مازادبودجه ـ طرف این حساب درآمدهای پیش بینی شده است

ذخیره مطالبات قابل وصـول ـ طـرف این حسـاب در گـروه حسابهـای با مانده بدهکار حسـاب بدهکـارن میباشـد

درآمدها ـ با وصول درآمدها که قاعدتاً از طرف بانک صورت میگیرد این حساب بستانکار میشود

پیش دریافتها ـ تین حساب در مقابل دریافتها زودتر از موعد بستانکار میشود

 بستانکاران

پایان نامه بررسی تاریخی شخصیت بابک و جنبه های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی نهضت اول در word

 پایان نامه بررسی تاریخی شخصیت بابک و جنبه های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی نهضت اول در word دارای 93 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد پایان نامه بررسی تاریخی شخصیت بابک و جنبه های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی نهضت اول در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه پایان نامه بررسی تاریخی شخصیت بابک و جنبه های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی نهضت اول در word

چکیده  
پیشگفتار   
مقدمه  
معرفی برخی منابع و مأخذ  
بخش اول : جغرافیای تاریخی آذربایجان  
فصل اول : وجه تسمیه و پیشینه تاریخی آذربایجان  
فصل دوم : بررسی وضعیت آذربایجان در عهد باستان  
فصل سوم : آدربایجان در دور اسلامی و نحوه فتح آن  
فصل چهارم : موقعیت و وسعت آذربایجان  
فصل پنجم : قلع جمهور یابذّ (پیشینه و موقعیت جغرافیایی)  
1-5-1 : موقعیت جغرافیایی  
2-5-1 : پیشینه تاریخی   
بخش دوم : بررسی تحولات تاریخی ایران بعد از اسلام  
فصل اول : نهضت های مذهبی در ایران باستان و تأثیر در دور اسلامی   
1-1-2 مانوی  
2-1-2 مزدک  
3-1-2 خرمیه  
فصل دوم : دلایل بروز نهضت سیاسی در دوران بنی امیه و بنی عباس  
فصل سوم : دلایل سکوت آذربایجان پیش از حرکت بابک  
بخش سوم : بررسی افکار و دیدگاههای بابک  
فصل اول : بابک در منابع تاریخی   
فصل دوم : دامنه حرکت بابک  
فصل سوم : شخصیت بابک  
فصل چهارم : گرایشات سیاسی، نظامی بابک  
فصل پنجم : عقاید بابک  
بخش چهارم : تحرکات سیاسی و نظامی بابک  
فصل اول : دوران کودکی  
فصل دوم : آشنایی با جاویدان  
فصل سوم : جانشینی جاویدان  
فصل چهارم : درگیری های بابک با مأمون خلیفه عباسی  
فصل پنجم : درگیری های بابک با معتصم خلیفه عباسی  
بخش پنجم : افشین و مازیار و نهضت بابک  
فصل اول : افشین  
1-1-5 : ولایتمداری آذربایجان  آغاز جنگ با بابک  
2-1-5 : جنگ افشین و بابک  
3-1-5 : بابک و بغاسردار ترک معتصم  
4-1-5 : ستیز دوباره بین افشین و بابک و شکست بابک  
5-1-5 : سهل بن سنباط و اسیر شدن بابک  
فصل دوم : سرانجام بابک  
فصل سوم : مازیار  
فصل چهارم : نقد و بررسی نهضت بابک  
نتیجه گیری  
فهرست منابع و مأخذ  

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه بررسی تاریخی شخصیت بابک و جنبه های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی نهضت اول در word

 1-   ابن اثیر ، عزالدین : تاریخ کامل ( تاریخ بزرگ اسلام و ایران ) ، ترجمه عباس خلیلی ، تهران : کتب ایران ، 1351 ، ج 10 و 11

2-      ابن اسفندیار ، بهاء الدین محمد : تاریخ طبرستان ، تصحیح عباس اقبال ، تهران : کلاله خاور ، 1366 ، ج

3-   ابن اعثم کوفی : الفتوح ، ترجمه محمد بن احمد مستوفی هروی ، مصحح غلامرضا طباطبایی مجد ، تهران : علمی و فرهنگی ، 1372

4-      ابن جوزی . ابوالفرج : تلبیس ابلیس ، ترجمه علی رضا ذکاوتی قراگزلو ، تهران  : مرکز دانشگاهی ، 1368

5-      ابن خرداد به : المسالک و الممالک ، ترجمه حسین قره چانلو ، تهران : امیرکبیر ، 1365

6-   ابن خلدون ، عبدالرحمان : تاریخ ابن خلدون ، ترجمه عبدالمحمد آیتی ، تهران : مطالعات و تحقیقات فرهنگی ، 1363 ، ج

7-      ——- : مقدمه ابن خلدون ، ترجمه محمد پروین گنابادی ، تهران : علمی و فرهنگی ، 1362 ، ج

8-      ابن عبری ، غریغور یوس بن هارون : تاریخ مختصر الدول ، ترجمه عبدالحمید آیتی ، تهران : علمی و فرهنگی ، 1377

9-   ابن فقیه ، احمد بن محمد : مختصر البلدان ( بخش مربوط به ایران ) ، ترجمه ح . مسعود ، تهران : بنیاد فرهنگی ایران ، 1349

10-  ابن مسکویه رازی ، ابوعلی : تجارت الامم ، تحقیق ابوالقاسم امامی ، تهران : سروش ، 1366 ، ج

11-  ابن ندیم . محمد بن اسحاق : الفهرست ، ترجمه محمدرضا تجدد ، تهران : اساطیر ، 1381

12- اصطخری ، ابواسحاق ابراهیم : ممالک و مسالک ، ترجمه محمد بن احمد تستری ، به کوشش ایرج افشار ، تهران : بنیاد موقوفات و دکتر ایرج افشار ، 1373

13-  اصفهانی . حمزه بن حسین : تاریخ پیامبران و شاهان ، ترجمه جعفر شعار ، تهران : امیرکبیر ، 1367

14-  بغدادی . ابومنصور : ترجمه الفرق بین الفرق ، به اهتمام محمد جواد مشکور ، تهران : اشراقی ، 1358

15-  بلاذری . احمد بن یحیی : فتوح البلدان ، ترجمه آذرتاش آذرنوش ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ، 1346

16-  بلعمی . ابوعلی : تاریخنامه طبری ، تصحیح محمد روش ، تهران : نشر نو ، 1366 ، ج

17-  بیرونی . ابوریحان : آثار الباقیه ، ترجمه اکبر دانا سرشت ، تهران : ابن سینا ، 1352

18-  جوزجانی . منهاج السراج : طبقات ناصری ، تصحیح عبدالحی حبیبی ، تهران : دنیای کتاب ، 1363 ، ج 1

19-  چلبی . مصطفی : ترجمه تقویم التواریخ ، تصحیح میرهاشم محدث ، تهران : احیاء کتاب ، 1363 ، ج

20-  حموی . یاقوت : معجم البلدان ، ترجمه علی نقی منزوی ، تهران : سازمان میراث فرهنگی ، 1380 ، ج

21-  خوارزمی . محمد بن احمد : مفاتیح العلوم ، ترجمه حسین خدیو جم ، تهران : علمی و فرهنگی ، 1362

22-  خوافی . احمد بن جلال الدین محمد : مجمل فصیحی ، تصحیح محمود فرخ ، مشهد : باستان ، 1341 ، ج

23-  دینوری . احمد بن داوود : اخبار الطوال ، ترجمه محمود مهدوی دامغانی ، تهران : نشرنی ، 1384

24-  طبری . محمد بن جریر : تاریخ طبری ، ترجمه ابوالقاسم پاینده ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران 1354 ، ج 5 ، 10 ، 13

25-  شیروانی . زین العابدین : ریاض السیاحه ، به کوشش اصغر حامد ( ربانی ) ، تهران : سعدی ، 1339

26-  عوفی . محمد : جوامع الحکایات و لوامع الروایات ، تصحیح و توضیح جعفر شعار ، تهران : سخن ، 1374

27-  غفاری کاشانی : قاضی احمد ، تاریخ نگارستان ، تصحیح مرتضی مدرسی گیلانی ، تهران : حافظ ، 1404 هـ . ق

28-  قزوینی . محمد : آثار البلاد و اخبار العباد ، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی ، تهران : موسسه علمی اندیشه جوان ، 1366

29-  گردیزی : تاریخ گردیزی ، با مقدمه میرزا محمد خان قزوینی ، تهران : بی نا ، 1327

30-  گمنام . تاریخ سیستان ، تصحیح ملک الشعراء بهار ، به همت محمد رمضانی ، تهران : کلاله خاور ، 1314

31-  گمنام . محمل التواریخ و القصص ، تصحیح ملک الشعراء بهار ، به همیت محمد رمضانی ، تهران : کلاله خاور ، 1318

32-  محمد حسین . مجدالدین : زینت المجالس ، تهران : سنایی ، 1362

33- مرعشی . میرسید ظهیرالدین ، تاریخ طبرستان ، رویان و مازندران ، به کوشش محمد حسین تسبیحی ، تهران : مطبوعاتی شرق ، 1345

34-  مستوفی . حمدالله : تاریخ گزیده، به اهتمام عبدالحسین نوایی ، تهران : دنیای کتاب ، 1362

35-  ——-  نزهه القلوب ، به کوشش محمد دبیر سیاقی ، تهران : طهوری ، 1366

36-  مسعودی  ابوالحسن علی بن حسین : التنبیه والاشراف ، ترجمه ابوالقاسم پاینده ، تهران : علمی و فرهنگی ، 1365

37-  ——-  مروج الذهب ، ترجمه ابوالقاسم پاینده ، تهران : بنگاه ترجمه و نشر کتاب ، 1347 ، ج

38-  مقدسی . محمد بن احمد : احسن التقاسیم ، ترجمه علی نقی منزوی ، تهران : شرکت مؤلفان ، 1361 ، ج

39- مقدسی . مطهر بن طاهر ، البدء والتاریخ ( آفرینش و تاریخ ) ، ترجمه محمدرضا شفیعی کدکنی ، تهران : آگه ، 1374 ، ج 6 تا

40-  میرخواند . روضه الصفا ، تصحیح جمشید کیان فر ، تهران : اساطیر ، 1380 ، ج

41-  نظام الملک توسی . سیاست نامه ، به اهتمام هیوبرت دارک ، تهران : بنگاه ترجمه و نشر کتاب ، 1355

42-  نوبختی . ابومحمد حسن بن موسی : فرق الشیعه ، ترجمه محمد جواد مشکور ، تهران : بنیاد و فرهنگ ایران ، 1353

43-  یعقوبی . احمد بن ابی یعقوب : البلدان ، ترجمه محمد ابراهیم آیتی ، تهران : بنگاه ترجمه و نشر کتاب ، 1343

بخشی از منابع و مراجع پروژه پایان نامه بررسی تاریخی شخصیت بابک و جنبه های سیاسی ، اجتماعی و مذهبی نهضت اول در word

 44-  حنبلی . ابی الفلاح: شذرات الذهب فی اخبارمن ذهب ، بیروت ، دارالکتب العلمیه ، بی تا ، ج 2

 تحقیقات

 45-  آشوری . داریوش : دانشنامه سیاسی ، تهران : مروارید ، 1373

46- اشپولر . برتولد : تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی ، ترجمه جواد فلاطوری ، تهران : بنگاه ترجمه و نشر کتاب ، 1341 ، ج

47- اعتماد السلطنه . محمد حسن خان : مرآه البلدان ، به کوشش عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث ، تهران ، دانشگاه تهران : 1366 ، ج

48-  —– . تاریخ طبرستان ، با مقدمه میترا مهرآبادی ، تهران : دنیای کتاب ، 1373

49-  انجوی شیرازی . میرجمال الدین حسن : فرهنگ جهانگیری ، مشهد : دانشگاه مشهد ، 1351

50- انصاف پور . غلامرضا : تاریخ زندگی اقتصادی روستاییان و طبقات اجتماعی ایران ، تهران : شرکت سهامی انتشار ، 1352 ، ج

51-  ——  . ساخت دولت ، تهران : امیرکبیر ، 1356

52-  بارتولد . و. و : ترکستان نامه ، ترجمه کریم کشاورز ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ، 1352 ، ج

53-  بدیعی . ربیع : جغرافیای مفصل ایران ، تهران : اقبال ، 1367 ، ج

54-  پرمون . م : ابرمرد ، ابرحماسه ( بابک خرّم دین ) ، تهران : جهان کتاب ، 1354

55-  پورداود. ابراهیم : یسنا، به کوشش بهرام فره وشی ، تهران ، دانشگاه تهران : 1356 ، ج 2

56-  پیرنیا . حسن : تاریخ ایران قبل از اسلام ، تهران : نامک ، 1385

57-  تقی زاده . سید حسن : مانی و دین او ، به کوشش عزیز الله علیزاده ، تهران : فردوس ، 1379

58-  حکیم . محمد تقی : گنج دانش ، به کوشش محمد علی صوتی ، جمشید کیان فر ، تهران : زرین ، 1366

59-  خاماچی . بهروز : فرهنگ جغرافیایی آذربایجان شرقی ، تهران : سروش ، 1370

60-  ——- . قلعه های تاریخی آذربایجان ، تبریز : آشینا ، 1372

61-  دیباج . اسماعیل : آثار باستانی و ابنیه تاریخی آذربایجان ، تهران : بی نا ، 1345

62-  رستم زاده . سهیل : کلیبر درّه التاج ایران ، تبریز : اختر ، 1384

63-  رنجبر . احمد : خراسان بزرگ ، تهران : امیرکبیر ، 1364

64-  رئیس نیا . رحیم : آذربایجان در مسیر تاریخ ایران ، تبریز : نیما ، 1368

65-  زرین کوب . عبدالحسین : تاریخ ایران بعد از اسلام ، تهران : امیرکبیر ، 1383

66-  زندی . نصرت الله : بابک خرّم دین یا مرد جاویدان به کوشش حسین احمدی پور ، تبریز : شورای مرکزی جشن شاهنشاهی ، 1346

67-  شریعتی . علی : بازشناسی هویت ایرانی ـ اسلامی ، تهران : الهام ، 1381

68-  صدیقی . غلام حسین : جنبش های دینی ایرانی در قرن های دوم و سوم ، تهران : پاژنگ ، 1375

69- صغری فروشانی . نعمت الله : غالیان (کاوشی در جریان ها و برآیندها تا پایان سده سوم) مشهد : بنیاد پژوهش های اسلامی ، 1378

70-  علی زاده محسن : فرهنگ خاص علوم سیاسی ، تهران : روزنه ، 1377

71-  فره وشی . بهرام : فرهنگ پهلوی ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ، 1346

72-  فرهنگ جغرافیایی ایران ، تهران : نشر ارتش ، 1328 ، ج

73-  کلیما  اوتاکر . تاریخچه مکتب مزدک ، ترجمه جهانگیر فکری ارشاد ، تهران : قوس ، 1371

74-  مشکور . محمد جواد : فرهنگ فرق اسلامی ، مشهد : بنیاد پژوهش های اسلامی ، 1357

75-  معین . محمد : مزدینا و تأثیر آن در ادبیات پارسی ، تهران : دانشگاه تهران ، 1326

76-  موسوی .فخرالدین : تاریخ اردبیل و دانشمندان ، نجف ، بی تا ، 1348

77-  نفیسی . سعید : بابک خرّم دین دلاور آذربایجان ، تهران : فروغی ، 1348

78-  —— . تاریخ اجتماعی ایران در دوران پیشی از تاریخ و آغاز تاریخ ، تهران : مطبوعاتی شرق ، 1355

79-  —— . تاریخ تمدن ایران ساسانی ، تهران : چاپخانه تابشی ، 1335

80-  وکیلی.سید اسماعیلی : آذربایجان پیش از تاریخ و پیش از آن ، تهران : بی نا ، 1362 ، ج1

81-  هویدا . رحیم : جغرافیای طبیعی آذربایجان ، تبریز :دانشگاه تبریز ، 1352

82-  یوسفی . غلامحسین : یادداشت هایی در زمینه فرهنگ و تاریخ ، تهران : سخن ، 1375

 83-  دهخدا .علی اکبر : لغت نامه ، تهران ، دانشگاه تهران : 1377 ، ج 3 و 12

84-  موسوی بجنوردی ، کاظم : دائره المعارف بزرگ اسلامی ، تهران : مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی ، 1367 ، ج

 مقالات

 85- پرویز .عباسی : (( خرّم دینان و قیام بابک برای استقلال ایران )) مجله بررسی های تاریخی ، تهران : ( 1345 ) ، ش 1 و

86-  شاملوئی ، حبیب الله : (( بابک شکوهمند افسانه ای )) مجله مهر ، تهران : س 11 ( 1355) ، ش

87- کام بخش فرد ، سیف الله : (( قلعه جمهور ، جایگاه بابک خرّم دین )) ، مجله بررسی های تاریخی ، تهران : س (1345 ) ، ش

88-   ——  : (( قلعه جمهور )) ، مجله هنر و مردم ، تهران : س (1345) ، ش

فصل اول : وجه تسمیه و پیشینه تاریخی آذربایجان

 در نامگذاری آذر بایجان که بیش از بیست قرن زینت بخش کتابهای نویسندگان ایران و جهان بوده، نظریه های مختلفی از افسانه تا حقیقت ابراز شده است. ماضمن نقل وبررسی عقاید، نظری را که از جنبه های علمی، لغوی، تایخی و جغرافیایی، محکم وعقلانی به نظر می رسد بر می گزینیم ودرباره ی آن سخن می گوییم

عده ای به تبعیت از تورات که غالب یا بسیاری از استانها وشهرها را منتسب به فرزندان نوح می داند، آذربایجان را باکم و زیاد کردن واسطه ها، بر گرفته از نام آذرباد بن ایران بن اسود بن سام بن نوح( ع) می دانند. آذربایجان را در اقلیم پنجم جای می دهند و ضمن توصیف و توضیح آن از قول ابن مقفع گویند

« آذربایجان نامیده می شود به نام آذرباد بن ایران بن اسود بن سام بن نوح( ع)»[1]

مورخین دیگری نیز پی ریزی این سرزمین را به وی نسبت داده اند و معتقدند نام آذربایجان از نام وی مشتق شده است.[2] همچنین در تجزیه آذربایجان گفته شده است

« آذربادگان ورزشگاه باد شمال است وآذر از ماه های زمستان است آنگاه آذربادگان معرب شده و آذربیجان گردیده است.»[3]

عده ای نیز صورت ظاهری آذر را همان «آتر» Ater پهلوی به معنای آتش و پسوند بایگان را به معنی نگاهدارنده گرفته و مجازاً آذربایجان را جایگاه آتش یا آتش خانه معنی کرده اند ودلیل آن را وجود آتشکده های فراوان در این ناحیه دانسته اند.[4] همچنین در جای دیگر آورده اند که آذرباد، آذر آبادگان وآذربایگان این سه لغت مترادفند، به دو معنی : اول نام آتشکده ای بود که در شهر تبریز بنا کرده بودند و معنی ترکیبی آن معموره آتش است، چه آذر، آتش را گویند وآباد، معموره را خوانند .دوم شهر تبریز رانامند، چون آتشکده در آن شهر بود، آن شهر را به نام آتشکده موسوم ساختند و معرب آن آذربایجان است.[5] یکی از مولفان قدیمی نیزآورده

« آتش خانه های عجم آن جا بودی، و عجم آتش را آذر خوانند به زبان پهلوی.»

و نیز

((از بهرآن آذربایگان خوانند که در اصل آتش های عجم آنجا داشتندی و پرستیدنی )) [6]

مؤلفان دیگری نیز دراین مورد نظراتی داده اند از آن جمله می توان گفت که آذربادگان را نام آتشکده ای در تبریز نام برده اند و معنی ترکیبی آن نگهدارنده و حافظ و خازن آتش است چه آذر به معنی آتش و بادگان به معنی نگهدارنده و خزانه دار و حفظ کننده باشد.[7] در واقع می توان گفت آذربایجان را آتروپاتیه نام نهاده اند ، زیرا درآن سرزمین آتش و آتشکده فراوان بوده است این وجه به دو دلیل عنوان شده است

الف) آتش پرستان از آذربایجان ظاهر شدند و یا اینکه این منطقه شامل کوههای آتشفشان
بوده است

ب) آذر به معنی آتش است و بایگان یا بادگان به معنی نگهبان و خازن آمده است و لذا معنای آذربادگان که معرب آن آذربایجان است می شود نگهبان آتش یا نگهبان آتشکده. [8] همچنین شارل لبوی فرانسوی دراین باره این چنین بیان کرده : پرستش این عنصر ( آتش ) که معبود بزرگ ایران بوده، در هیچ جا به اندازه آذربایجان باستانی پابرجای تر نبود. همین هم هست که به این سرزمین نام آذربایجان داده است. آذر در زبان ایرانیان به معنی آتش است.[9] در فرهنگ پهلوی نیز کثرت وجود آتشکده ها در آذربایجان را ناشی از چند عامل دانسته اند.[10]

در زمینه وجه تسمیه آذربایجان آمده است که مردی آذرباد نام در  عهد شاپور ذوالاکتاف در آذربایجان، دعوی پیغمبری کرد. اهل آن ولایت متابع او شدند ، آذربایگان را به او باز خوانند.[11]

آنچه ذکر شد اقوال نویسندگان در سده های متمادی در زمینه وجه تسمیه آذربایجان بود. اما سخن مقرون به حقیقت و وجه تسمیه معقول آذربایجان، نظریه ذیل است که دارای پشتوانه ای محکم در تاریخ و جغرافیا و لغت است. براساس سنگ نوشته های موجود از عصر داریوش اول این منطقه ماد نامیده می شود. در عصر داریوش سوم آتروپات ( Atropat ) که والی ماد صغیر بود. پس از شکست داریوش سوم از اسکندر، وی از طرفداران اسکندر شد و بر حکومت خویش باقی ماند و همچنین دخترش را نایب السلطنه اسکندر نمود. استقرار طولانی وی دراین سرزمین ، نام او را براین ولایت قرار داد و به آتروپاتگان و بعداً آذربایجان شهرت یافت.[12]

نوشته زیر از این قرار است

(( ماد دو بخش است، بخشی از آن را ماد بزرگ نامند و پایگاه آن همدان شهر بزرگی است کاخ شاهی کشور ماد در همانجا است ; و بخش دیگر ماد را آتروپنه خوانند. نام این بخش به نام ساتراپ آتروپاتن بازخوانده شده است. اوست که نگذاشت این سرزمین هم پاره ای از ماد بزرگ گشته، به زیر فرمان شهریاری مقدونی ها درآید، این چنین او خود را پادشاه خوانده، آنگاه جداگانه کشوری خودکامه گردید. هنوز هم جانشینان او از همان خاندان هستند ; )) .[13]

آتروپات در آثار بعد از اسلام تبدیل به آذربادیا آذربد شده که همان معنی آذرپناه را دارد. غالب نویسندگان دوران بعد از اسلام نام آذربایجان را به همین آذرباد و یا آذربادهای دیگری نسبت داده اند. آذربایگان یا آتورپاتکان که اکنون یک کلمه شمرده می شود در اصل مرکب از سه کلمه بوده است : آتوریا آذر ـ پات یا بای ـ کان یا گان

دست آخر به نگارش های مختلف واژه (( آذربایجان )) در منابع قدیم و جدید

(( آتورپاتگان )) Aturpatakon                           (( آذرپاذکان )) Azarpazakan

(( آذرپایگان )) Azarpaigan                              (( آتروپاتنه [14] ))  Atrupateneh

(( آذرباذگان [15] )) Azorbazogan               (( آترپاتکان ))   Atorpatakan

(( آترپایکان [16] )) Atorpayekan               (( آذربایگان [17] ))  Azarbayegan

(( آدربایگانن[18] )) Adarbaiganon             (( آذربادکان [19] ))   Azarbadakan

(( آذربیجان [20] )) Azarbeijan                             (( آذر پیکان [21] ))   Azarpeikan

فصل دوم  ـ بررسی وضعیت آذربایجان در عهد باستان

 آذربایجان یکی از کانون های کهن زندگی انسان است. کاوش های باستان شناسی سابقه زندگی انسان دراین سرزمین را تا دوران پارینه سنگی پیش می برد. غارآزیخ که فاصله کمی با رودارس دارد، یکی از اقامتگاه های دسته جمعی انسان های پیش از تاریخ است. اکنون در نتیجه کاوش های باستان شناسی، اشیای فراوانی که مربوط به تمدن و فرهنگ عصر پارینه سنگی در آذربایجان و سرزمین های اطرافش هستند، پیدا شده است.[22] در اوایل هزاره نخست پیش از میلاد سه کانون نژادی در آذربایجان و سرزمین های همجوار آن وجود داشته است که عبارتند از

الف) طوایف و اقوام بومی که اصطلاحاً آسیانی Asianiyue خوانده شده اند

ب) مردم سامی نژاد که دست کم از هزاره دوم پیش از میلاد با تاخت و تازهای آشوریان به این سرزمین رسوخ کرده اند تعداد بی شماری از مردم و اسیران سوری و فلسطین و بابلی نیز به دست شاهان آشور و دیگران به این سامان کوچانده شده اند. بعضی نیز بنا به علل مختلف و از آن جمله تجارت، خود دراین سامان رحل اقامت افکنده اند

ج) بالاخره اقوام آریایی و به ویژه مادی ها که در نیمه نخست هزاره اول پیش از میلاد به این سرزمین آمده و نفوذ یافته اند.[23]

طوایف ساکن آذربایجان و اراضی همجوار آن در جریان رشد نیروهای تولیدی و تکوین طبقات در ترکیب اتحادیه های طایفه  ای متحد می شدند. دراین اتحادیه ها نیروی متحد کننده طوایفی بودند که معمولاً ازنظر اقتصادی پیشرفته بودند. اتحادیه ها غالباً نام همین طایفه های متحد کننده را به خود می گرفتند. تشکیل این اتحادیه های طایفه ای همجوار که به تدریج مناسبات اقتصادی و سیاسی با هم ایجاد می کردند، گاهی به سوی تکوین دولت بود

نخستین دولت هایی که از همین اتحادیه ها در آذربایجان فرا روییدند عبارت بودند از دولت های اورارتو، مانا، و ماد که بخش هایی از این سرزمین جزو قلمروشان بوده است.[24] کشوری که در حدود سده نهم ق.م. در شرق آناطولی و در اطراف دریاچه وان واقع در ارمنستان از اتحاد اتحادیه های طایفه ای پدید آمد، در زبان آشوری اورارتو و در زبان عبری و در تورات آرارات خوانده شده است و آن نام هنوز هم بر کوه آرارات که در سرزمین اورارتو قرار داشت، باقی مانده است. آذربایجان در زمان دولت اورارتو به پیشرفت های اقتصادی و بازرگانی داخلی و خارجی نایل آمد.[25]

دومین دولت معتبر و قدیمی که در اراضی آذربایجان تشکیل گردیده است، دولت مانا است. آثاری که تاکنون از تمدن مردم (( مان )) یا (( مانا )) و یا (( مانای )) بدست آمده است معلوم می کند که سرزمین ایشان از یک سو به حوالی شهر تبریز کنونی و دریاچه ارومیه و از سوی دیگر به حوالی شهر کرمانشاه امروز و قسمتی از کردستان می رسیده است و با مردم اورارتو همسایه بوده است.[26] پیدایش و دوام دولت مانا گام مهمی در جهت اتحاد سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و درهم جوش طوایف قدیمی آذربایجان و شکل گیری خلق و تمدن و فرهنگ این سامان به شمار می آید

بالاخره در دوره استیلای آریایی ها و دولت ماد بر سرزمین ایران، آذربایجان همچنان از اهمیت ویژه ای برخوردار بود، دراین دوران آذربایجان جزو مملکت ماد بوده و ساکنان آن از طوایف آریایی به شمار می رفتند که از آسیای مرکزی مهاجرت کرده و در بعضی از نواحی آسیای غربی ساکن شده بودند.[27]

درزمان هخامنشیان و اسکندر نیز بر رونق آذربایجان افزوده شده و پس از داریوش سوم و مرگ اسکندر (323 ق.م) و روی کار آمدن سلوکیان آذربایجان با قسمتی از نواحی مجاور به صورت ساتراپ نشین مستقل درآمد و به اعتبار نام آتروپاتن فرمانروای ایرانی این سرزمین به نام آتروپاتن یا آذربایگان نامیده شد. در اوایل دوره اشکانی (256-226 ق.م) دست سلوکی ها ازاین مرز و بوم کوتاه شد در نبردهای پادشاهان اشکانی با رومیان، آذربایجان مهمترین مرکز تدارک و تجهیز ارتش برای غلبه بر دشمن به شمار می آمد و در مقابل آنان سنگر تمدن و ملیت ایرانیان بود.[28]

از آثار باقیمانده این دوره در آذربایجان خرابه های تخت سلیمان و حجاری نقش شاپور اول ، دومین پادشاه ساسانی می باشد.[29] در دوره حکومت ساسانی ، آذربایجان همچنان از مناطق مورد توجه بوده است. ایالت بزرگ آذربایجان جزو قلمرو یزدگرد و پسرش فیروز بود. به طوری که دینوری ، ساخت شهر اردبیل مرکز و کرسی آذربایجان را به پسر بزرگ یزدگرد یعنی فیروز نسبت می دهد.[30] در زمان حکومت انوشیروان نیز کشور به چهاربخش مهم تقسیم می شد که آذربایجان به همراه ایالت های ارمنستان و جبال، بخش دوم کشور ایران محسوب می شد

از افسرانی که قبل از اسلام بر آذربایجان حکمرانی کرده اند می توان به بهرام چوبین و مهران اشاره کرد. مهران در جنگ با مسلمانان شرکت داشت. وی با تمام لشکریانش و امکانات و تجهیزاتش عاقبت در جنگ قادسیه به دست سپاهیان اسلام به سرکردگی سعدبن ابی وقّاص کشته شد.[31]

فصل سوم ـ آذربایجان در دوره اسلامی و نحوه فتح آن

 در زمینه فتح آذربایجان روایات فراوانی وجود دارد که هرکدام به شکلی نحوه فتح را نوشته اند، اما اکثر مورخان و محققان براین سخن متّفق القولند که آذربایجان به صلح فتح شده است. دراین باره آمده است که فتح آذربایجان را به زمان خلافت عمر نسبت می دهد که در سال ( 22 هجری ، 43-642 م ) عمر به شخصی به نام حذیفه بن یمان دستور فتح آذربایجان را صادر کرد. حذیفه سردار فاتح آذربایجان که درآن زمان در نهاوند بود به شهر اردبیل مرکز آذربایجان رفت. وی با مرزبان سردار و گروهی از جنگجویان اردبیل ( پایتخت آذربایجان ) جنگید و سپس طبق صلحی که مرزبان برای همه سرزمین آذربایجان از سردار مسلمانان طلب کرد ، قرار شد که در قبال این صلح مبلغ 000/800 درهم به مسلمانان پرداخته شود. [32] دراین زمینه روایت شده است

(( چون پارسیان در نهاوند شکست خوردند سپاهیان همه به شهرهای خود بازگشتند، جز اهل کوفه که اینان با حذیفه به آذربایجان حمله بردند و آن سرزمین را گشودند و مردم آن 100 هزار  درهم پرداخته و صلح را پذیرفتند )).[33]

همچنین مورخی دیگر آورده که به غیر از فتح آذربایجان در زمان  عمر، ولید بن عقبه نیزدر دوره حکومت عثمان آذربایجان رادوباره فتح کردند وآن هم با صلح درسال (22 هـ / 43-642 م) .[34]

مؤلف دیگری نیز به این موضوع اشاره کرده و می گوید

(( چون نعیم ری را بگشود ، عمر او را فرمان داد که سماک بن خرشه الانصاری را به آذربایجان بفرستد تا بکیربن عبدالله را یاری دهد. بکیربن عبدالله، چون به آذربایجان می رفت با اسفندیار پسر فرخزاد در کوهها برخورد کرد که از نبرد با نعیم منهزم شده بود و ازماخ رود نزدیک همدان می آمد. ابن اسفندیار برادر رستم بود . بکیر لشکر اورا بشکست و خودش را اسیر کرد. بکیر را گفت : مرا نزد خود نگهدار تا من بلاد آذربایجان را به صلح با تو وادارم وگرنه به کوهها می گریزند و درآنجا سنگر خواهند گرفت. بکیر اورا نگهداشت و همه جز آنان که در دژها بودند ، صلح کردند. دراین حال سماک نیز با سپاهی در رسید و بلاد نواحی مجاور را فتح کرد و  عقبه بن فرقد نواحی مجاور دیگر را گشود )) .[35]

اما واقدی در اسناد خویش آورده است که مغیره بن شعبه در سال (22 هـ / 43-642م ) لشکر از کوفه به آذربایجان کشیده تا آن سرزمین را فتح کند و آنجا را به جنگ فتح کرد، نه به صلح. وی همچنین معتقد است که مغیره بن شعبه پس از فتح آذربایجان برآن خراج مقرر نمود.[36] همچنین یکی از مؤلفان قدیمی معتقد است

(( آذربایجان در سال ( 22 هـ . / 43-642 م ) توسط مغیره بن شعبه در زمان خلافت عثمان گشوده شد و خراج آن 400 هزار درهم بوده است )) . [37]

پس از فتح آذربایجان حکمرانانی چند از سوی خلفای اسلامی براین سرزمین حکمرانی کرده اند که از آن جمله حذیفه بن یمان ، عتبه بن فرقه ، ولیدبن عقبه ، اشعث بن قیس و ;. می باشند. اشعث بن قیس که در تمامی مدت خلافت عثمان والی آذربایجان بود، در زمان خلافت حضرت علی (ع) نیز دوباره ولایتداری این سامان را گرفت. چون به آذربایجان رسید چنان دید که اکثر مردمان اسلام آورده اند و قرآن می خوانند. پیش گروهی از تازیان اهل غطاء و دیوان را در اردبیل مرکز آذربایجان مسکن داد و آن شهر را آبادان گردانید و مسجد آن را ساخت.[38]

در دوره عباسیان و از جانب هارون الرشید ، خزیمه بن خازم والی آذربایجان و ارمنستان شد و حصار مراغه را ساخت و شهر را استوار و آبادان کرد ، وی همچنین سپاهی عظیم در مراغه جای داد. در دوره خلافت خلفا, آذربایجان یکی از مهمترین ایالات حکومت اسلامی و در همان حال یکی از بزرگترین مراکز مقاومت ایرانیان با خلفای اسلامی و از این حیث در ردیف دیلمان، مازندران، خراسان، سیستان و ماوراالنهر بود و از این ناحیه است که بابک خرمدین یکی از مردان بزرگ تاریخ ایران بر ضد تسلط عرب برخاست و مدتها با عمال خلفای عباسی در جنگ بود.[39]

فصل چهارم ـ موقعیت و وسعت آذربایجان

 آذربایجان با مساحت تقریبی حدود ( 105952 ) کیلومتر مربع در شمال غربی ایران بین دو عرض جغرافیایی 35/58 و 39/46 درجه شمالی واقع شده که در جنوب به استان گیلان و کردستان و درشمال به کشورهای آذربایجان [ آران و شروان تاریخی ] و ارمنستان محدود می باشد. از طرفی این سرزمین بین دو طول جغرافیایی از 3/44 تا 56/48 شرقی گسترده شده است. در  غرب با کشورهای ترکیه و عراق مرز مشترک دارد و حد شرقی آن را نوار کم عرضی از سرزمین گیلان در کرانه های دریای خزر تشکیل می دهد

آذربایجان از نظر طبیعی قسمتی از فلات بزرگ ارمنستان می باشد که هم اکنون بین سه کشور ایران و ترکیه و شوروی ( آذربایجان و ارمنستان ) تقسیم شده است.[40] فلات آذربایجان را رشته جبال مرتفع و مستور از برف آرارات از شمال غرب و رشته های پراکنده و نامنظم ارسباران ( قراداغ = کوه سیاه ) و قوشاداغ ( کوه زوج) و نیز سبلان از شمال شرقی و رشته بزغوش ( بُزُکش = کچی قیران ) از شمال شرق و قله فلانکوه از شرق و جنوب شرق و رشته کوه سهند از جنوب و دریاچه ارومیه در غرب تشکیل داده اند.[41]

فلات آذربایجان توسط دریای مازندران و دریاچه ارومیه و رود مرزی ارس و سفید رود زهکشی شده است. در مرکز این فلات دشت های تبریز، مرند، مراغه، مغان و اردبیل قرار گرفته اند. دو زهکشی طبیعی آبی یعنی رود ارس، فلات آذربایجان را در شمال از خاک کشورهای شمالی و رود قزل اوزن، در جنوب شرقی از خاک خمسه ( زنجان ) جدا می سازد. در فلات آذربایجان دو منطقه باز و قابل نفوذ وجود دارد که یکی در شمال غرب واقع شده و عبارت است از دشت چالدران و دره قطور، و دومی دشت مغان در شمال شرقی این استان است که در حدود یکصد هزار هکتار وسعت دارد.[42]

آذربایجان منطقه ای کوهستانی است و کوههای بلند ازجهات مختلف، تقریباً اغلب آن را فرا گرفته که این کوهها، دالان ها و گذرگاه ها و چین خوردگی هایی ایجاد کرده اند. به سبب همین ناهمواری ها و نیز چین خوردگی های فراوان است که در این ایالت اختلاف آب و هوایی قابل ملاحظه ای مشاهده می شود.[43] این ناهمواری ها سبب پیدایش دشت وسیع و حاصلخیزی در شمال شرقی ( دشت مغان ) شده است که از رودی به همین نام مشروب می گردد

دره های عمیق کوههای سبلان ( ساوالان ) و طالش ( باغرو) پس از عبور مسافتی به صورت جلگه ای در اردبیل درآمده، همچنین کوههای کچی قیران ( برغوش یا بُزکُش ) قوشاداغ یا کوه زوج ، قره داغ یا ارسباران نیز سبب پیدایش جلگه تبریز ـ سراب گشته که خاک های حاصلخیز آنها بقایای خاکسترهای آذرین و آبرفتی است. سرانجام سلسله کوهستان سهند در مرکز آذربایجان در بوجود آوردن جلگه حاصلخیز مراغه ـ بناب تا سواحل دریاچه ارومیه اثر و نقش مهمی داشته است

بلندترین نقطه آذربایجان قله کوهستان سبلان با ارتفاع 4844 متر در مغرب اردبیل کوهستان سهند با ارتفاع 3722 متر در پنجاه کیلومتری جنوب تبریز است و پست ترین نقطه آن حوالی دریاچه ارومیه با 1220 متر ارتفاع و دشت مغان  است.[44]

مقدسی ، آذربایجان را به همراه ارّان ( قسمتی از کشورآذربایجان کنونی ) و ارمینیه ( ارمنستان ) (( اقلیم رحاب )) یعنی منطقه جلگه های مرتفع نامیده است.[45]

موقعیت و حدود آذربایجان را نیز چنین بیان کرده اند

(( در شمال و شمال شرقی آذربایجان، اران و موغان واقع شده و درشمال غربی آن، ارمینیه، در شرق گیلان و بحر خزر و در غرب و جنوب غربی جزیره و در جنوب و جنوب شرقی آن منطقه جبال واقع شده است )).[46]

آذربایجان حدود 600 کیلومتر با کشورهای آذربایجان و ارمنستان و ; و 450 کیلومتر با کشور عراق و حدود 185 کیلومتر با کشور ترکیه مرز مشترک دارد.[47]

فصل پنجم ـ قلعه جمهور یابذّ ( پیشینه و موقعیت جغرافیایی )

 1 – موقعیت جغرافیایی

در ارتفاعات جنوب غربی و جنگلی شهر کلیبر با شکوه ترین و تاریخی ترین بقایای قلعه حماسه آفرین آذربایجان مشتاقان و علاقه مندان را به سوی خود دعوت می کند. آنچه امروزه ، بقایای قلعه به نام قلعه بابک معروف شده است در اصل، این قلعه  تاریخی، قلعه جمهور ، قلعه بذّیا قلعه جاویدان نام داشته است

بنای فعلی جمهور یا قلعه بابک در پنجاه کیلومتری شمال اهر، در سه کیلومتری جنوب غربی شهر کلیبر و درارتفاعات پوشیده از جنگل و کنار شعبه ای از رود بزرگ قراسو واقع است. امروزه کلیبر یکی از شهرهای زیبا و قابل توجه استان آذربایجان شرقی است سابق براین منطقه کلیبر جزء بخش های تابعه شهرستان اهر بوده ولی از سا ل 1369 هـ . ش / 1990 م . رسماً به عنوان یک شهرستان مستقل اعلام شده است. کلیبر و اهر در روزگاران گذشته یکی از بخش های معتبر و قصبات پیشکین ( مشکین شهر ) بوده اند.[48] در باب تومان پیشکین چنین آمده است

(( ; تومان پیشکین ، دراین تومان هفت شهر است : پیشکین، خیاو، انار، ارجاق، اهر، تکلفه، کلنبر ( کلیبر ) )).[49]

قلعه بابک به دلیل اینکه در ارتفاعات بذّ قرار گرفته به قلعه بذّ معروف بوده است و چون بومیان به این کوهستان به دلیل تلاقی مه های شمالی منطقه ( کناره های ارس ) و مه های غربی و جنوبی می باشد       (( چخمیر )) ( چم : مه ) می گفتند که به مرور زمان به واژه جمهور مبدل گردیده است و یا با توجه به قسمت دوم کلمه جمهور (( هور ))، که معنوی لغوی آن خورشید است چنین استنباط می گردد که چون قلعه بابک اولین نقطه ای است که خورشید هنگام طلوع بدانجا می تابد لذا این کوهستان به جمهور نامیدند. همین طور برای اینکه قلعه در جای بکر و سالم و دست نیافتنی ساخته شده است، قلعه دختر                    ( قیزقالاس) می گفته اند زیرا گذشته از بحث آناهیتا، دختر در زبان پهلوی ساسانی به معنی بکر می باشد و از اینکه این نوع قلعه ها در دوره ساسانی چنین موقعیت هایی ساخته می شد به قلعه ی دختر معروف می شده است.[50]

بنای جمهور مرکب از قلعه و قصری است بر فراز قله کوهستان بالغ بر 2300 تا 3600 متر بلندتر از سطح دریا ، اطراف این قلعه را از هر طرف دره های عمیقی با 400 تا 600 متر  عمق فرا گرفته است. تنها از یک سو به این قله راهی باریک و در اصطلاح (( بزرو)) وجود دارد. مسافت راه کلیبر به قلعه با اینکه از 3 کیلومتر تجاوز نمی کند ولی صعب و دشوار است و به هنگام عبور، از گردنه ها و کتلها و انبوه جنگل ها بایستی گذر کرد ، و برای مسافر خسته ای که نفس زنان و با رنج فراوان پس از سه ساعت کوه پیمایی و باکوفتگی حاصل از سواری اسب و استر خود را به پای باروهای استوار این دژ می کشاند و عظمت بنا را با دو چشم می بیند و از فراز آن ستیغ، دره ها و کوهها و قراء و قصبات را بس حقیر می نگرد از رنجی که برده پشیمان نمی شود. [51]

قلعه بابک دارای 2 دروازه می باشد : دروازه ی شمالی و دروازه ی غربی. ظاهراً اصلی ترین و پرترددترین دروازه قلعه ، دروازه شمالی می باشد که همین دروازه درست در روبروی دالان مذکور قرار گرفته است . این دروازه دارای باروی شرقی و غربی می باشد که هردو بارو دارای برج دیده بانی می باشد . دروازه غربی به عنوان دروازه فرعی محسوب می شود. این دروازه نسبت به دروازه شمالی از رونق چندانی برخوردار نبوده است. دروازه دارای باروی شمالی و جنوبی می باشد. [52]

2 – پیشینه تاریخی

در مورد تاریخ بنای این دژ با اینکه کاوش و بررسی های باستان شناسی در یافتن مدارک و اسناد مکتوب از دوره های مختلف که در تابستان 1345 توسط هیأتی از اداره کل باستان شناسی و فرهنگ عامه به ریاست آقای کام بخش فرد انجام گرفته به نتیجه کامل رسیده نشد، ولی چنین به نظر می رسد که تاریخ بنای این دژ به گذشته های دورتر از بابک می رسد چرا که سبک و سیاق معماری قسمت هایی از قلعه که از سنگ های تراش دار استفاده شده ( قسمت جنوبی ) و از چفت و بست ها و ملاط ساروج این بنا و به خصوص وجود ستون کاذب معلوم می شود که بنه آن به دوره ساسانی و قبل از آن ( شاید اشکانی ) برمی گردد و همینطور با مقایسه این قلعه با قلعه هایی دیگر دوره ساسانی متوجه می شویم که قلعه بعدها مورد بازسازی مستفیدان در دوره ساسانی و اسلامی گردیده و الحاقاتی هم بدان اضافه کرده اند

در گزارش باستان شناسی از قلعه چنین آمده است : کاوش در چهار اتاق قصر که با علامت D،C،B،A مشخص می شوند، انجام گردید. در اتاق C پلکانی از زیر خاک بیرون آمد که به تالار اصلی قصر کشیده شده است. در اطاق D سکویی در مرکز اتاق تعبیه شده بود که از آن خاکبرداری گردید. تکه هایی از آلات و ابزار حرب آهنی که مرور دهور آنها را پوسانیده دراین محل به دست آمده وجود سفالینه ها منقوش و لعاب خورده که از دل خاکها بیرون آمده یک دوره استقرار را تا اوایل قرن هفتم هـ . ق . / سیزدهم م . نمایش می دهند. سکه هایی کشف شده که پاره ای از آنها به علت ساییدگی و زنگ فراوان قابل خواندن نیست و در بین اینها سکه هایی مربوط به اتابکان آذربایجان و هزاراسپان ( قرن ششم و هفتم هـ . ق / دوازدهم و سیزدهم م .) به دست آمد

بررسی و تحقیق در کیفیت ساختمان نشان داد که بخش های فوقانی بنا یک بار دستخوش ویرانی شده و تعمیر و ساختمان مجدد احتمالاً در ( قرون چهارم و پنجم هـ . ق / دهم و یازدهم م . ) انجام گرفته است و ساکنان این قرون برای اولین بار در کف بندی اتاق ها آجر به کار برده اند ; دراینجا به تنورهای متعددی برخورد شد که احتمالاً برای سربازان و به هنگام محاصره ها نان تهیه می شده است.  در جوار همین تنورها سفالینه های بسیار زیبایی که مربوط به قرن سوم هجری قمری است کشف شد. با این کشف و همچنین شواهد تاریخی که از مورخان تازی و پارسی وجود دارد. مسلم گردید که بنای موصوف ( دژ بذ ) یکی از جایگاه های اصلی بابک است. [53]

بخش دوم : بررسی تحولات تاریخی ایران بعد از اسلام

[1] . حموی .یاقوت : معجم البلدان ، ترجمه ، علی نقی منزوی ، تهران : سازمان میراث فرهنگی ، 1380 ، ج 1، ص 128

[2] . ابن فقیه . احمد بن محمد: مختصر البلدان ( بخش مربوط به ایران) ، ترجمه ح، مسعود، تهران : بنیاد فرهنگ ایران، 1349، ص126؛ مقدسی .محمدبن احمد: احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم ، ترجمه علی نقی منزوی، تهران : شرکت مولفان، 1361، ج2، ص

[3] .خوارزمی . محمد بن احمد: مفاتیح العلوم ، ترجمه حسین خدیو جم ، تهران : علمی و فرهنگی ، 1367، ص

[4] .حموی ، یاقوت: معجم البلدان ، ج 1، ص 160 ، اعتمادالسلطنه ، محمد حسن خان: مرآه البلدان ، به کوشش عبدالحسین نوایی ومیر هاشم محدث ،‌تهران، دانشگاه تهران : 1366-1368، ج1، ص 29؛ حکیم . محمد تقی : گنج دانش ، به کوشش محمد علی صوتی،‌جمشید کیانفر، تهران : زرین ، 1366،ص 47؛ شیروانی. زین العابدین : ریاض السیاحه ، به کوشش اصغر حامد«ربانی» ، تهران : سعدی ، 1339، ص 25

[5] . انجوی شیرازی .میر جمال الدین حسن: فرهنگ جهانگیری ، مشهد : دانشگاه مشهد ، 1351، ص 98

[6]. بلعمی . ابوعلی : تاریخ نامه طبری ، تصحیح محمد روشن ، تهران : نشرنو ، 1366 ، ج 1 ، ص

[7]. دهخدا . علی اکبر : لغت نامه ، تهران ، دانشگاه تهران : 1377 ، ج 3 ، ص 54  

[8]. موسوی . فخرالدین : تاریخ اردبیل و دانشمندان ، نجف : بی نا ، 1348 ، ص

[9]. نفیسی . سعید : تاریخ تمدن ایران ساسانی ، تهران : چاپخانه تابش ، 1355 ، ص

[10]. فره وشی . بهرام : فرهنگ پهلوی ، تهران : بنیاد فرهنگ  ایران ، 1346 ، ص

[11]. مستوفی . حمدالله : تاریخ گزیده ، تهران : دنیای کتاب ، 1362 ، ص 109 ، در ریاض السیاحه (ص 25) همین نظر را با پیرایه های افسانه وار آورده است

[12]. وکیلی . سید اسماعیل : آذربایجان پیش از تاریخ و پس از آن ، تهران : بی نا ، 1362 ، ج 1 ، ص 129 ؛ خاماچی . بهروز : فرهنگ جغرافیایی آذربایجان شرق ، تهران : سروش ، 1370 ، ص 23 و

[13].پور داود . ابراهیم : یسنا ، به کوشش بهرام فره وشی ، تهران : دانشگاه تهران ، 1356 ، ج 2 ، ص

[14]. تلفظ یونانی واژه ، موسوی بجنوردی . کاظم : دایره المعارف بزرگ اسلامی ، تهران : مرکز دایره المعارف ، 1367 ، ص

[15].حدس آندره آس از تلفظ واقعی کلمه در قرن 3 م . همان کتاب ، ص

[16].کتابت دوگانه فاوستوس بیزانس ، مورخ ارمنی قرن 4 م . همان کتاب ، ص

[17]. تلفظ مادی و آذری باستانی واژه در قرن 6 م . ابن خرداذ به . ابوالقاسم عبدالله : المسالک و الممالک ، ترجمه حسین قره چانلو ، تهران : امیرکبیر ، 1365 ، ص ص

[18]. نگارشی بیزانسی قرن 6 م ( پرکپ ، جنگ های ایران ) دائره المعارف بزرگ اسلامی ، ص 199

8 0مفاتیح العلوم ، ج 1 ، ص

[20] . المسالک و الممالک ، ص

[21] . ریاض السیاحه ، ص 25

[22]. رئیس نیا . رحیم : آذربایجان در مسیر تاریخ ایران ، تبریز : نیما ، 1368 ، ص

[23]. همان کتاب ، ص 106

[24]. همان کتاب ، ص 163

[25]. نفیسی . سعید : تاریخ اجتماعی ایران در دوران پیش از تاریخ و آغاز تاریخ ، تهران : مطبوعاتی شرق ، 1335 ، ص

[26] . تاریخ اجتماعی ایران در دوران پیش از تاریخ و آغاز تاریخ ، ص

[27] . آذربایجان در مسیر تاریخ ایران ، ص

[28] .  یسنا ، ج 2 ، ص

[29] . دیباج ، اسماعیل ، آثار باستانی و ابنیه تاریخی آذربایجان ، تهران ، بی نا ، 1345 ، ص

[30] . دینوری ، ابوحینفه ، اخبار الطوال ، ترجمه محمود مهدوی دامغانی ، تهران ، نی ، 1384 ، ص

[31] . کوفی . ابن اعثم : الفتوح ، ترجمه محمد بن احمد مستوفی هروی ، مصحح غلامرضا طباطبایی مجد ، تهران : علمی و فرهنگی ، 1372 ، ص

[32] . بلاذری . احمد بن یحیی : فتوح البلدان ، ترجمه آذرتاش آذرنوش ، تهران ، بنیاد فرهنگ ایران ، 1346 ، ص 451-

[33] . همان کتاب ، ص 459

[34] . طبری ، محمد بن جریر : تاریخ طبری ، ترجمه ابوالقاسم پاینده ، تهران : بنیاد فرهنگ ایران ، 1354 ، ج 5 ، ص

[35] . ابن خلدون عبدالرحمن : تاریخ ابن خلدون ، ترجمه عبدالمحمد آیتی ، تهران : موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ، 1363 ، ج 1 ، ص

[36] . فتوح البلدان ، ص

[37] . یعقوبی . احمد بن ابن یعقوب : البلدان ، ترجمه محمد ابراهیم آیتی ، تهران : بنگاه ترجمه و نشرکتاب ، 1343 ، ص 41 ؛  مختصر البلدان ( مربوط به ایران ) ، ص

[38]. فتوح البلدان ، ص 462

[39] .صفا.ذبیح الله : (( آذربایجان و آذربایجانیان )) مجله ارتش، تهران: سال ششم، تیرماه 1326، ش 4، ص

[40] . اصطخری . ابواسحق ابراهیم : ممالک و مسالک ، ترجمه محمد بن اسعد تستری ، به کوشش ایرج افشار ، تهران : بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار ، 1373 ، ص 186 ؛ بدیعی ، ربیع : جغرافیای مفصل ایران ، تهران :  اقبال ، 1367 ، ج 3 ، ص 86

[41] . فرهنگ جغرافیای آذربایجان شرقی ، ص

[42] .فرهنگ جغرافیایی ایران ، تهران ، ج 4 ، ص

[43] .  همان کتاب ، ص 94

[44] . جغرافیای مفصل ایران ، ج 3 ، ص 87

[45] . احسن التقاسیم ، ج 2 ، ص 555

[46] . قزوینی . زکریا محمد : آثار البلاد و اخبار العباد ، ترجمه عبدالرحمن شرفکندی، تهران : موسسه علمی اندیشه جوان ، 1366 ، ص

[47] . هویدا . رحیم : جغرافیای طبیعی آذربایجان ، تبریز : دانشگاه تبریز ، 1352 ، ص 11

[48] . کام بخش فرد . سیف الله: (( قلعه جمهور ، جایگاه بابک خرم دین )) ، مجله بررسی های تاریخی ، تهران : سال اول1345 ، ش 4 ، ص

[49] . مستوفی . حمدالله : نزهه القلوب ، به کوشش محمد دبیر سیاقی ، تهران : طهوری ، 1336 ، ص

[50] . رستم زاده . سهیل : کلیبر دُرّه التاج ایران، تبریز : اختر ، 1384 ، ص

[51] . (( قلعه جمهور ، جایگاه بابک خرم دین )) ، مجله بررسی های تاریخی ، تهران : س ا ( 1345 ) ، ش 4 ،ص 71 ؛ آذربایجان ، ص

[52] . کلیبر دُرّه التاج ایران ، ص

[53] . کامبخش فرد : (( قلعه جمهور )) ، مجله هنر و مردم ، تهران : سال اول، 1345 ، ش 50 ، ص