تحقیق سقراط در word

 تحقیق سقراط در word دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق سقراط در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق سقراط در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن تحقیق سقراط در word :

سقراط در حدود سال 470 سال ق.م در آلوِپِکا متولد گردید. آغاز زندگی او مصادف بود با دوران شکوفایی عظمت و افتخار آتن که در همان زمان امپراتوری دریایی خود را بنا نهاده بود. در دوران جوانی، قدرت بدنی شگفت انگیز سقراط، همگان را به تعجب وا داشت. قدرت تحمل او بسیار بالا بود، به طوری که در زمستان سخت، پا برهنه با یک جامه ی معمولی راه می رفت.
هنگامی که بیست و چند ساله بود ، افکارش متوجه مفهوم انسانیت شد. در آن زمان بیشتر تلاش های فلاسفه و متفکران، درباره جهان و چیستی آن بود و این که از چه موادی تشکیل شده و ماده آصلی آن چیست.
اما او اعلام کرد که باید جهان شناسی را کنار گذاشت وبه انسان بازگشت. او بیان می کرد که پیامهای مخصوصی از سروش غیبی دریافت می کند.
در کتاب های تاریخی آمده است که روزی یکی از دوستان سقراط از سروش غیبی پرسید که آیا خردمند تر از سقراط وجود دارد؟ سرش غیبی پاسخ داد : نه. این واقعه سقراط را بر انگیخت تا ببیند که چه چیزی موجب شده تا او خردمند ترین انسان باشد؛ در حالی که خود را عالم و دانشمند نمی داند. سرانجام به این نتیجه رسید که: او خردمند ترین انسان است ، زیرا به جهل خود علم دارد و ادعای عالم بودن ندارد.
از این پس، وی این رسالت را در وجود خود احساس کرد که در جست و جوی حقیقت ثابت و یقینی ، یعنی حکمت راستین باشد و به همگان نشان دهد که علم حقیقی یعنی: علم به این که نمی دانم.
او در جنگهای پلوپونز شرکت کرد و شجاعتی که در آن جنگها از خود نشان داد ،از وی شخصیتی برجسته و ممتاز ساخت. در ادامه ی زندگی ، سقراط به رسالتی که بر دوش گرفته بود، پرداخت. در آن دوران سوفسطائی ها نفوذ زیادی بین جوانان آتنی داشتند و به آنها سفسطه و فن جدل آموزش می دادند وادعایشان این بود که حقیقتی وجود ندارد . آنها خود را دانشمند ترین وعالمترین مردمان می خواندند.
سقراط بنا بر نتیجه ای که در زندگی بدان رسیده بود، با آن ها که ادعای علم و دانش داشتند، به مقابله پرداخت.
روش عملی سقراط برای مبارزه با چنین اشخاصی این بود که با یکی از آنها وارد گفت و گو می شد و می کوشید تا از او افکارش را درباره موضوعی خاص، مثلا شجاعت بیرون بکشد. آن شخص در ابتدا فکر می کرد که حقیقت شجاعت را می شناسد و به آن آگاه است.
سقراط گفتگو را به شیوه پرسش و پاسخی شروع می کرد و در آغاز خود را با آن چه شخص مقابلش می گفت، همراه نشان می داد. ممکن بود این گفتگو به طول بینجامد، اما سر انجام بحث را به جایی می رساند که شخص مقابل به نادانی خود پی می برد؛ یعنی به این نتیجه می رسید که حقیقتا هیچ چیزی را درباره شجاعت نمی داند و به این صورت، سقراط به او می فهماند که اعتراف به نادانی ، بزرگترین دانش است.
این روش، روش دیالکتیکی نام گرفت. وی اولین کسی بود که این شیوه را در بحث های فلسفی به کار برد و به همین دلیل، روش دیالکتیک را به نام او، دیالکتیک سقراطی می خوانند.


سقراط در آتن می گشت و با افراد مختلف به این روش بحث و گفتگو می نمود. او شاگردانی هم داشت که اکثر آن ها جوانان آتنی بودند. یکی از شاگردان وی که بعدها در شمار بزرگترین فلاسفه جهان قرار کرفت، افلاطون بود.
سقراط بسیاری از بزرگان آتن را که ادعای علم و دانش داشتند، به همین نحو محکوم ساخت واین برای آنان خوشایند نبود.عاقبت این فشارها همراه با تحولات سیاسی ای که پیش آمد ، سقراط را در سال 399 ق.م به محکمه کشاند.
در محکمه سقراط متهم شد که:
1) خدایانی را که آتنیان می پرستند، عبادت نمی کند، بلکه اعمال دینی جدید و نا آشنا آورده است.
2) به علاوه جوانان شهر آتن را با افکار خود فاسد می کند.
به دلیل همین اتهام ها، برای او تقاضای مرگ شده بود. سقراط با خونسردی و متانت به تمام اتهام ها پاسخ گفت و آنها را به سوی خود متهم کنندگان بازگرداند. سقراط اعلام کرد که از مرگ هیچ باکی ندارد ، اما مرگ وی لکه ننگینی بر چهره آتن بر جای خواهد گذاشت و آیندگان، در این مورد، آتنیان را محکوم خواهند کرد. با تمام این احوال و دفاعیات مستحکم وی، هیئت منصفه ی دادگاه که تحت تأثیر جو سیاسی آشفته ی آن ایام بود ، حکم به مرگ سقراط داد.
درچند روزی که تا اجرای حکم باقی مانده و سقراط زندانی بود ، دوستان وی تلاش زیادی کرده و همه چیز را برای فرار او مهیا ساختند ، ولی سقراط با بیان اینکه چنین اقدامی مخالف اصول و ارزشهای اوست ، پیشنهادشان را رد کرد.
در روز موعود در حالی که خانواده و دوستان و شاگردانش گرد وی جمع شده و بی تابی می کردند، آنها را به آرامش فراخواند و پس از اینکه وصیتهایش را کرد، جام زهر را به آرامی سرکشید و پس از دقایقی جان سپرد .

منبع:دانشنامه رشد
خرد سقراط
متن زیر گزیده ای از دفاعیه سقراط در حضور هیات منصفه شهر آتن است. او متهم است که به خدایگان باوری ندارد و جوانان آتن را نیز گمراه کرده است. او دلایل این اتهامات تشریح می کند, اما هیئت منطفه علیه او رإی می دهد و او شگفت زده می شود که چرا با این اختلاف آرای کم محکوم شده است. هیئت منصفه 501 نفر بودند و اختلاف آرا تنها 3 نفر بود. پس از آن، کریتون یکی از مریدان او زمینه ی فرار او را فراهم می کند, اما او به بحث و گفتگو با او می پردازد و در نهایت هر دو می پذیرند که احترام به قانون ارزشی والاتر دارد و در نهایت با سرکشیدن جام شوکران حکم اجرا می شود.]
خرد سقراط

[متن زیر گزیده ای از دفاعیه سقراط در حضور هیات منصفه شهر آتن است. او متهم است که به خدایگان باوری ندارد و جوانان آتن را نیز گمراه کرده است. او دلایل این اتهامات تشریح می کند, اما هیئت منطفه علیه او رإی می دهد و او شگفت زده می شود که چرا با این اختلاف آرای کم محکوم شده است. هیئت منصفه 501 نفر بودند و اختلاف آرا تنها 3 نفر بود. پس از آن، کریتون یکی از مریدان او زمینه ی فرار او را فراهم می کند, اما او به بحث و گفتگو با او می پردازد و در نهایت هر دو می پذیرند که احترام به قانون ارزشی والاتر دارد و در نهایت با سرکشیدن جام شوکران حکم اجرا می شود.]

تحقیق سیستم سوخت رسانی در word

 تحقیق سیستم سوخت رسانی در word دارای 25 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق سیستم سوخت رسانی در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق سیستم سوخت رسانی در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن تحقیق سیستم سوخت رسانی در word :

بخشی از فهرست تحقیق سیستم سوخت رسانی در word

فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه …………………………………..……………..……...……………………..…………………………………1
سیستم سوخت ………………………….….…….….………………………………………………………….2
چگونگی کار سیستم سوخت ……………………….…………..….………………………………………2
نسبت اختلاط سوخت و هوا …………………….…….…….…….……………...………………………..3
لوله کشی سوخت …………………………………………….…..…………………………………………….4
ساختمان کاربراتور ساده …………………….…….…………………….………………………………..4
اصول کاربراتور…………………………..…..…………………………………………………………………5
کاربراتور ریگلاژ …………………….………………………………………………………………………10
بخش دوم : مدارهای کابراتور ……………………...……………………….………………………….11
الف - مدار شناور …………………….………………………………………………………………………11
ب - دریچه گاز …………….…….……………………………..………………………………………………12
ج- دستگاه شتاب دهنده ………….…….……..……………………………………………………………12
د- دستگاه ساسات …………..………..……………………………………………………………………..13
تامین سوخت ( بنزین ) ………..….………………………………………………………………………..16
1- باک بنزین ………………………………………….………………………………………………………16
تعمیرات مخزن بنزین …………….…….……………….………………………………………………….18
2- صافی بنزین ………….……….…………….……………………………………………………………19
3- اتصالات لوله بنزین ………..……..……………….…..……………………………………………..20
پمپ کردن بنزین به کاربراتور …….…..…………………….………………………………………..20
صدای موتور نشانه کدام نقص فنی است ؟ ……..….…….………………...…………………..21
صدای تیک تیک یا کلیک کلیک پرتاب جرقه …………………..………………..…………………23
فاصله زیاد سوپاپها ( فیلر سوپاپها ) ….….………..…………….………………………………..23
سیلندر - پیستون - رینگها ….…….……….…………………..……………………………………….24
آوانس بودن زمان جرقه .……….……………………………………………………………………….24
ضربه حاصل از خودسوزی روی پیستون ( تق تق ) …...….……………………………..25
سیستم کاهش مصرف روغن اتومبیل ………….…..…………………..…………………………26
آب بجای بنزین ….………….………………………………..……………………………………………..27

بنزینی که از برج تقطیر بدست می آید دارای اکتان پایین است وبایستی عمل آورده شود و اکتان مناسب را کسب نماید و فرآیندی را طی نماید که عوامل زنگ زدگی و چسبندگی را از بین برده و یا اینکه حداقل آنها را بی اثر نماید . سپس به گرید یا درجات مختلف جداسازی شده و برای افزایش مقاومت آنها در برابر انفجار و نیز چلوگیری از یخ زدن کاربراتور، افزودنی های لازم به آن اضافه می شود .
بنزین ، مخصوصاً‌ برخی از گرید های بالا بعنوان فرآورده جانبی و به روش شیمیایی نیز تولید می گردد اما منبع اکثر بنزین ها نفت خام می باشد .



سیستم سوخت
1-چگونگی کار سیستم سوخت : برای اینکه موتور به راحتی روشن شود و بدون اشکال گاز خورده . از نظر مصرف سوخت نیز مقرون به صرفه باشد و درعین حال بتواند تمام قدرت را تولید نماید و د رحین رانندگی خاموش نشود ، کاربراتور نقش اساسی خواهد داشت .
به طور خلاصه ، وظیفه کا ربراتور مخلوط کردن مقدار صحیح از سوخت با مقدار متناسب از هوا جهت احتراق در سیلندرها و نیز ارسال به موقع از مخلوط تبخیر شده مذکور به هر سیلندر و برابر نیاز آن می باشد . سیکل کامل کاربراتور از لحظه مخلوط شدن سوخت با هوا شروع شد ه و تا لحظه احتراق در سیلندرها ادامه دارد . از اینرو این سیکل شامل کاربراتور ، منیفولد هوا ، سوپاپ هوا ، وحتی اتاق احتراق و پیستون نیز می گردد .
سوخت لازم برای کاربراتور از طریق سیستم سوخت تامین می گردد و این سیستم شامل باک بنزین ، تلمبه یا پمپ بنزین و تعدادی صافی بنزین می باشد . پمپ بنزین ،‌سوخت را با فشار به پیاله سوخت که دارای شناور است می فرستد و صافی نیز از ورود مواد زاید به سیستم سوخت جلوگیری می نماید .
نسبت اختلاط سوخت و هوا : بنزین از نظر درجه اکتان انواع مختلفی دارد و در مورد اکثر آنان تناسب صحیح اختلاط بنزین و هوا از حیث وزن عبارت است از حدود 15 قسمت هوا به 1 قسمت از بنزین که آنرا « نسبت شیمیایی » اختلاط گویند و احتراق کامل سوخت را تضمین می نماید . اما در عمل این اختلاط یا نسبت بنزین و هوا حداکثر قدرت راتولید نمی کند و از نظر مصرف بنزین اقتصادی نمی باشد . برای رانندگی معمولی و سرعت اقتصادی نسبت اختلاط حدود 16 به 1 یعنی 16 قسمت هوا و یک قسمت بنزین لازم است .درحالیکه روشن کردن موتور در هوای سرد ممکن است حتی به مخلوطی از 1 قسمت بنزین و 1 قسمت هوا نیاز باشد . به طور کلی نسبت اختلاط در شرایط مختلف به شرح زیر می باشد :
• لحظه استارت زدن با نسبت اختلاط کمتر و متوسط
• در سرعتهای پایین و دور آرام با نسبت اختلاط کمتر و متوسط
• در سرعت اقتصادی با نسبت اختلاط ضعیف ( 16 به 1 )
• هنگام گاز دادن و سرعت های بالا با نسبت اختلاط قوی
ا زسوختن بنزین و هوا موادی باقی می ماند که شامل مونوکسید کربن (CO) ، انیدرید کربنیک (CO2) و هیدروکرتن های مختلف و اکسیدهای ازت می باشد . میزان این مواد در دود اگزوز بستگی به مقدار بنزین در مخلوط سوخت و هوا دارد .

مقاله مقایسه ضد ویروس ها در word

 مقاله مقایسه ضد ویروس ها در word دارای 25 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله مقایسه ضد ویروس ها در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله مقایسه ضد ویروس ها در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله مقایسه ضد ویروس ها در word :

ضد ویروس ها با استفاده از شیوه های متفاوتی ویروس ها را شناسایی می کنند . یک روش ، استفاده از امضای ویروس (Virus Signature) در فایل هاست.
بهتر است کمی در مورد روش کار نرم افزارهای ضد ویروس بدانید . ضد ویروس ها با استفاده از شیوه های متفاوتی ویروس ها را شناسایی می کنند . یک روش ، استفاده از امضای ویروس (Virus Signature) در فایل هاست.
هرگاه یک فایل توسط ویروس ها آلوده شود بخشی از آن تغییر پیدا می کند . هر ویروس تغییر خاص و منحصر به فردی را در فایلها ایجاد می نماید .
ضد ویروس ها می توانند با شناسایی این تغییر و مقایسه آن با لیست امضای ویروس هایی که در پایگاه اطلاعات (Database) خود دارند به این امر پی ببرند که فایل توسط چه ویروسی آلوده شده .
ولی از آنجا که ویروس هایی وجود دارند که برای فرار از شناخته شدن امضای ثابتی ندارند و در واقع از سیستم پیشرفته ای استفاده می کنند ضد ویروس ها مجبورند شیوه های دیگری را نیز به کار بگیرند تا ویروسها را شناسایی کنند . یکی از این شیوه های کمکی ، بررسی رفتار فایلها می باشد .
به عنوان مثال هنگامی که ویروس یک فایل را آلوده کرد ، سعی می کند خودش را تکثیر کند . این عمل ممکن است باعث شود ویروس فایل آلوده شده را کپی کند و یا سعی کند قسمتی از فایل های دیگر را تغییر دهد تا آنها نیز به ویروس آلوده شوند .
همچنین ویروس ممکن است شروع به تخریب و کد نمودن فایلها و یا بخش هایی از دیسک سخت (Hard Disk) نماید . به همین دلیل ضد ویروس های پیشرفته در بیشتر موارد از این طریق می توانند حتی ویروسهایی را که امضایشان در لیست دیتابیس آنها وجود ندارد ، شناسایی کنند .
بدون شک این امر که ضد ویروس رفتار کلیه فایلهای سیستم را تحت نظر بگیرد باعث پایین آمدن سرعت سیستم خواهد شد . البته میزان این کند شدن به مشخصات سخت افزاری کامپیوتر مورد استفاده بستگی خواهد داشت . معمولا داشتن حافظه رم (Ram) بیشتر و پردازنده (CPU) سریعتر باعث می شود این افت سرعت چندان به چشم نیاید .
ضد ویروس ها همچنین توانایی شناسایی کرم ها و تروجان ها را نیز دارند. موثر ترین روش جلوگیری از آلوده شدن یک کامپیوتر به تروجان ، استفاده از یک ضد ویروس قدرتمند و همواره به روز (Up To Date ) می باشد .
به این ترتیب حتی اگر فایلهای آلوده به تروجان در قالب تصویر یا موسیقی ویا هر فایل دیگر وارد سیستم شوند ، توسط ضد ویروس شناسایی خواهند شد.
نکته مهمی که در مورد ضد ویروس ها نباید فراموش کرد این است که حتی بهترین و قدرتمند ترین ضد ویروس ، تا زمانی که از طریق شرکت سازنده به روز (Update) نشود ، توانایی شناسایی و مقابله با ویروس های جدید را نخواهد داشت . این ارتقا به طور معمول از طریق اینترنت و به صورت رایگان (در صورتی که نرم افزار را خریداری کرده باشید ) قابل انجام است .
ضد ویروس های پیشرفته نظیر Norton Anti Virus توانایی اسکن کردن ایمیل های ورودی به کامپیوتر را نیز دارند و به این طریق می توانند از ورود ویروس های منتشر شونده از طریق ایمیل ها و کرم ها جلوگیری کنند .
یک کامپیوتر بدون ضد ویروس و یا با ضد ویروس ارتقا نیافته ، ریسک امنیتی بسیار بالایی دارد و دیری نمی پاید که به انواع نرم افزارهای مخرب و خطرناک آلوده شود . در واقع نصب ضد ویروس اولین و مهم ترین قدم در راستای افزایش امنیت هر کامپیوتر است .
پس در صورتی که یک ضد ویروس بر روی سیستم خود نصب نموده اید ارتقای آن را فراموش نکنید . در غیر این صورت ضد ویروس توانایی محافظت از کامپیوتر را نخواهد داشت و فقط باعث افت سرعت خواهد بود . انواعی از ضد ویروس ها در بخش دانلود و همچنین از صفحه اصلی سایت قابل دریافت هستند
مقدمه
امروزه با توجه به تعدد ویروس های کامپیوتری در کشور،که اغلب آنها نیز ایرانی می باشند، شناخت و جلوگیری از تخریب آنها مفید ولازم به نظر می رسد . پیش از هر گونه بحث فنی لازم است توضیحی در مورد ویروس و خوب وبد بودن ویروس سازی از دیدگاه مثبت آن بررسی شود تا مبادا افراد بد گمان و احتمالا متنفر از ویروس ، سیل بدو بیراه خود را نثار ویروس نویسان! کنند بد نیست بدانیم جدای از هنر و تکنیک زیبای عملکرد ویروس های مختلف و شیرینی جدال با ویروس یابها ، خود ویروس عاملی برای حمایت از برنامه های کاربردی می توامند به شمار آید، چرا که اولین ویروس ها در راه جلوگیری از کپی برداریهای غیر مجاز طرح و نوشته شده و زمان فعالیت آن را موکول به وقتی کرده اند که فرد خاطی از خواهش عدم کپی غیر مجاز نیاز به گوش مالی دارد ! تا شاید همین فرد عادت به خرید و تهیه ی برنامه های مورد استفاده خود از طریق اصولی بنماید. واما ویروس ها برنامه هایی هستند که به شکل پنهانی، موقع اجرا شدن برنامه آلوده خود را به برنامه های اجرایی نظیر فایل های COM و EXE می چسبانند و معمولا بدون اینکه تاثیری در کار اصلی برنامه آلوده بگذارند، منتظر زمان فعالیت نهایی یا برقراری شرط خاصی می شوند . حال این فعالیت می تواند بزرگتر کردن فایلهای مختلف DATA باشد ، یا آلوده کردن فایلهای اجرایی و یا از بین بردن اطلاعات PARTITION TABLE، معدوم کردن اطلاعا ت با ارزش یا از کار انداختن فایل های اجرایی و ... باشد . ولی در هر حال یک چیز در اکثر ویروس ها مشترک می باشد و آن انتقال ویروس از فایل های آلوده به فایل های سالم است . در این مقاله سعی شده است که نحوه عملکرد یکی از انواع ویروس های کامپیوتری بیان شود که قبل از مطالعه لازم است به نکته ذیل توجه گردد.

مقاله بررسی مصالح هوشمند به عنوان راهکاری در بهبود آلودگی هوا – در word

  مقاله بررسی مصالح هوشمند به عنوان راهکاری در بهبود آلودگی هوا – در word دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله بررسی مصالح هوشمند به عنوان راهکاری در بهبود آلودگی هوا – در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله بررسی مصالح هوشمند به عنوان راهکاری در بهبود آلودگی هوا – در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله بررسی مصالح هوشمند به عنوان راهکاری در بهبود آلودگی هوا – در word :

چکیده
یکی از مشکلاتی که امروزه در کلان شهرها با آن روبه رو هستیم،مسئله آلودگی هوا و پیامدهای زیست محیطی

ناشی از آن است. در حال حاضر در شهرهای بزرگ ایران نیز با این مشکل و تبعات ناشی از آن مواجه هستیم. لذا تلاش در جهت کشف پتانسیل هایی که کارایی لازم را در برابر این مشکل داشته باشد ضروری است. پتانسیل هایی که شاید نسبت به مسئله آلودگی هوا نقش خاصی نداشته باشند اما با مطالعه و تلفیق نمودن آنها با شیوه های نوین می توانیم آنها را به عناصری موثر تبدیل کنیم. یکی از این پتانسیل ها جداره های شهری و نمای عمومی می باشد که می توانیم با تغییر مصالح آنها، این جداره های عمومی را به عواملی کاربردی در کاهش آلودگی هوای هر منطقه تبدیل کنیم. لذا استفاده از تکنولوژیهای نوین در ارائه مصالحی که در کاهش آلودگی هوا موثر باشد ضروری است. چرا که یکی از تاثیرگذارترین نتایج تکنولوژی را می توان در زمینه مصالح هوشمند دید که تغییراتی را در ابعاد مختلف معماری ایجاد کرده است. مصالح هوشمند در برابر تغییرات مستقیم و غیر مستقیم محیط پیرامون خود واکنش نشان داده و خود را با شرایط محیطی تطبیق می دهند. بنابراین با استفاده از این فناوری در ساختمان ها، بناهایی با کارایی بالاتر و صرفه اقتصادی بیشتر و همچنین سازگار با محیط زسیت و پایدار خواهیم داشت.در این مقاله به طور اجمالی به بررسی آلودگی هوا و تبعات آن در شهر تهران خواهیم پرداخت در ادامه به شناخت ویژگی های کلی مصالح هوشمند پرداخته خواهد شد. سپس به معرفی مصالح موثر در بهبود آلودگی هوا و نحوه ترکیب آنها با جداره عمومی شهری، همراه ارائه جزئیات و نمونه کاربردی خواهیم پرداخت. در انتها خواهیم دید که چگونه با استفاده صحیح از این تکنولوژی می توانیم به بهبود شرایط زیست محیطی در شهر خویش کمک کنیم.

کلمات کلیدی: مصالح هوشند، جداره، آلودگی هوا، نما

-1 مقدمه

پیشرفت تکنولوژی و صنعتی شدن تحولاتی را در کلان شهرهای دوران ما به دنبال داشته است. این تغییرات را می توان همچون شمشیر دولبی دید که مرزی میان شرایط مطلوب زندگی و شرایط مخاطره آمیز است چراکه از سویی موجب فراهم آوردن آسایش برای انسان ها می گردد و از سویی تبعات منفی را برای سلامت روح و جسم افراد و همچنین محیط زیست به دنبال دارد. یکی از این پیامدهای منفی را می توان در آلودگی هوای کلان شهرها به خصوص در روزهای سرد سال دید که با کاهش سطح سلامت هوای شهرها، شاهد راهی شدن بسیاری از افراد به بیمارستان ها و تعطیلی مدارس و ادارات هستیم. به دنبال این آلودگی، ضررهای اقتصادی فراوانی را مردم و مسئولین متحمل می شوند. حال جهت فائق آمدن بر این مشکل به دنبال راه حلی هستیم که شاخه دیگری از تکنولوژی نوین برای ما فراهم کرده و به مصالح هوشمند مربوط می گردد. پایداری و هماهنگی این تکنولوژی با طبیعت و قابلیت تطابق با محیط و توانایی در بهبود کیفیت شرایط محیطی موجب شده تا این مصالح در زمینه های گوناگونی کاربرد داشته باشد. بنابراین می توان مشاهده نمود که با جستجو در دنیای وسیع تکنولوژی می توان به راه حلی نوین دست پیدا نمود که در جهت کاهش آلودگی های محیطی هوا کار آمد باشد. در این راستا به شناخت گروه های اصلی تشکیل دهنده مصالح هوشمند و کاربرد این مصالح در نماسازی معماری خواهیم پرداخت. سپس به معرفی مصالحی خواهیم پرداخت که به عنوان یکی از راه حل هایی که در ترکیب با دنیای معماری از سوی محققان مصالح هوشمند تا کنون ارائه شده است می پردازیم. در ادامه به نحوه استفاده از این مواد در جهت کاهش آلودگی هوا در فضای کالبدی خواهیم پرداخت. بررسی نمونه های کاربردی با ارائه جزئیات نیز بخشی از این روند خواهد بود.

-2 پیشینه تحقیق

در قرن بیستم توانایی متخصصان به حدی رسید که جهت پاسخ گویی به نیازهای تعریف شده ای،به انتخاب و مهندسی نمودن روی ویژگی های مواد پرداختند و کارایی لازم را در آنها ایجاد نمودند. مصالح هوشمند به عنوان موادی که دارای محدودیت زمانی و مکانی نمی باشد و قابلیت پاسخ گویی به محیط اطراف خود را دارد بیشتر از یک دهه است مورد توجه بیشتری قرار گرفته و پیشرفت سریعی در زمینه های مهندسی، طراحی و مواد داشته است.

-3 روش تحقیق

در تحقیق حاضر از روش تحلیلی و توصیفی استفاده شده است. در ابتدا به بررسی شرایط آلودگی هوای تهران و ضرورت ارائه راه حل هایی در جهت بهبود این شرایط خواهیم پرداخت . در این راستا ابتدا به شناخت گروه های اصلی تشکیل دهنده مصالح هوشمند و کاربرد این مصالح در نماسازی معماری می پردازیم سپس به شناخت یکی از راه حل هایی می پردازیم که در ترکیب با دنیای معماری

از سوی محققان مصالح هوشمند در کاهش آلودگی هوا معرفی شده است. در ادامه به نحوه استفاده از این مواد در جهت کاهش آلودگی هوا در فضای کالبدی شهر تهران خواهیم پرداخت. بررسی نمونه های کاربردی با ارائه جزئیات نیز بخشی از این روند خواهد بود.

-4 آلودگی هوا

به وجود مواد مضر، علاوه بر ترکیبات طبیعی در جو که توسط پدیده های طبیعی یا فعالیت های آلوده کننده هوا توسط انسـان بوجـود می آید، آلودگی هوا اطلاق می شود(حسینی و همکاران،1،.(1389 عمده ترین منابع آلاینـده هـوا را بـه دو قسـمت تقسـیم مـی کننـد : طبیعی و غیر طبیعی.

– منابع آلاینده طبیعی :

منابع طبیعی آلاینده ها آن دسته از منابعی است که انسان در آنها دخالت کمتری دارد که شـامل فعالیـت هـای آتشفشـان هـا ، آتـش سوزی طبیعی جنگل ها و مراتع ، فرسایش بادی و ایجاد ذرات معلق در هوا ، ذرات دیگر مثل بذر گیاهان و قارچ ها ، هاگ هـا کـه %50 آلـــودگی هـــ ا را تشـــکیل مـــی دهنـــد ولـــی از آنجـــایی کـــه منبـــع طبیعـــی دارنـــد آنچنـــان اهمیـــت ندارنـــد.
– منابع آلاینده غیرطبیعی :

ب) ترافیک و وسایل نقلیه موتوری ج) وسایل گرمایشی

در بخش صنایع گازهای آلاینده کارخانجات مطرح است در. بخش دوم دود ماشین ها مخصوصاً در شهرهای بزرگ و در بخش سوم سوخت گازهای فسیلی برای ایجاد گرما مطرح می شوند .

انواع مواد آلاینده بدین صورت است :
(1 ترکیبات گوگردیSH2 , SO2 , SO3 (2 ترکیبات کربن دار : CO , CO2 و دوده (3 ترکیبات ازت دارNO2 , NO

(4 ترکیبات فلوئوردار : F , HF و سرب (5 گرد و غبار و اسموگ

(6 ازون((www.ngdir.ir
در این میان COرا می توان ، شاخص ترافیک بیان کرد و NO2 نیز به شدت وابسته بـه ترافیـک اسـت.ولـی بیشـترین مقـدار ازون سطحیمستقیماً بر اثر تابش خورشید بر مواد آلی فرار (voc) در حضور NO 2 تشکیل می شود که به آن آلاینده ثانویه گویند کـه از دود خودروها ایجاد می گردد.

1-4 شاخص کیفیت هوا 1
شاخص کیفیت هوا، جهت پیش بینی روزانه کیفیت هوا و مشخص نمودن میزان آلودگی و یا پاک بودن هوا به کار برده می شود. نتایج این شاخص میزان ارتباط آلودگی هوا را با سطح سلامت انسان نشان می دهد. سازمان حفاظت محیط زیست2 شاخص کیفیت هوا را با در نظر گرفتن 5 نوع آلاینده هوا محاسبه می کند:

1AQI

(1 ازون موجود در سطح زمین

(2مونواکسید کربن (3دی اکسید گوگرد

(4گرد و غبار ( ذرات آلاینده)
(5دی اکسید نیتروژن (publicrelations.tums.ac.ir)

-2-4 آلودگی هوای تهران

یکی از مهم ترین عوامل تشدید کننده آلودگی هوا در دهه های اخیر به ویژه در شهرهای بزرگی نظیر تهران، رشد جمعیت و بالا رفتن سطح زندگی و به تبع آن استفاده هر چه بیشتر از سوخت های فسیلی به عنوان منبع اصلی تامین کننده انرژی مـی باشـد. همچنـین پدیده هایی نظیر باران های اسیدی، گرم شدن کره زمین، نازک شدن ضخامت لایه ازون و ; نیز در هر چه بیشتر مـورد توجـه قـرار گرفتن پدیده آلودگی هوا در مقیاس جهانی تاثیر قابل توجهی داشته است.

عوامل متعددی در آلودگی شهر تهران مؤثرند که در بین آنها ویژگی های جغرافیایی و هواشناسی از عوامل موثر بر آلودگی هـوا اسـت. کوه های اطراف به خصوص کوه های البرز در شمال که تهران را احاطه کرده اند، مانند سدی عمل می کنند و باعث تجمع آلاینده هـا در سطح شهر می شوند و در مورد عوامل دیگر می توان به منابع متحرک شامل خودروهای سبک و سنگین اشاره کرد.

بر اساس آمار موجود بیش از 75 درصد آلودگی هوا در کلان شهر تهران حاصل همین منابع متحرک است. براسـاس تحقیقـات صـورت گرفته عوامل اصلی آلودگی هوای شهر تهران در قسمت منابع متحرک را می توان بصورت زیر دسته بندی کرد:

• وسایل نقلیه موتوری در حال تردد در خیابان ها و معابر شهری شامل خودروهای سواری، تاکسی ها، موتورسیکلت ها، اتوبوس ها، مینی بوس ها و کامیون ها

• وسایل نقلیه هوایی شامل ورود و خروجی هواپیماها از فرودگاه
• وسایل نقلیه ریلی شامل ترن ها، لوکوموتیوها و متروهای در حال تردد در شهر و اطراف شهر((air.tehran.ir

روزانه آلاینده های متعددی که در هوای شهر تهران استنشاق می شود که اثرات جوی همچون وارونگی دما و یا باران اسیدی را به دنبال دارد. از طرفی بیماری های قلبی، تنفسی، سرطان و ; از جمله مشکلاتی است که آلودگی هوا برای ساکنان شهر های بزرگ به ارمغان آورده است. در آمارها و گزارشات سازمان هواشناسی همواره غلظت مونواکسیدکربن و ذرات معلق بیشتر از حد مجاز اعلام می شود و شاید آلودگی هوا بر دوش این دو آلاینده باشد. (www.aftabir.com)

بر اساس گزارش شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران شاخص کیفیت هوا در طول چهار سال اخیر به ترتیب زیر می باشد.

2EPA

شکل :(1) نمودار شاخص کیفیت هواAQIدر تمام ایستگاه های تهران-.92-93منبع: www.air.tehran.ir

شکل(:(2 نمودار شاخص کیفیت هواAQIدر تمام ایستگاه های تهران-.92-91منبع: www.air.tehran.ir

شکل(:(3 نمودار شاخص کیفیت هواAQIدر تمام ایستگاه های تهران-.91-90منبع: www.air.tehran.ir

علی رغم آمار روبه افزایش تعداد روزهای پاک در سطح شهر تهران، همچنان روزهای ناسالم از نظر آلودگی هوا نیز رو به افزایش است. کما اینکه روزهای پاکی هم که تاکنون ثبت شده چندان چشمگیر نبوده و همچنان شاهد افزایش آمار بیماری های ناشی از این آلودگی هستیم. طبق گفته رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در سال)):91 تا زمانی که آلودگی هوا به قوت خود باقی بماند تعداد بیشتری از شهروندان جان خود را بر اثر ایست قلبی و بیماریهای قلبی از دست می دهند.)) (sdil.vahedi.tebyanidc.ir)

-3-4 آلودگی هوا و تاثیر آن بر سلامت

مطالعات کشورهای مختلف و بررسی ها نشان می دهد منوکسیدکربن با هموگلوبین خون ترکیب پایداری را تشکیل می دهد که این ترکیب از رسیدن اکسیژن مطلوب به سلول ها جلوگیری کرده و سوخت و ساز سلول را مختل می سازد و اثرات سوء بر سلامتی انسان از جمله اختلال در بینایی، تاری دید، خستگی، سردرد و تغییر در عملکرد قلب و شش دارد. مطابق مطالعات صورت گرفته 70 درصد مرگ و میرها در تهران به مشکلات قلبی و تنفسی مربوط می شود که ارتباط مستقیم و غیرمستقیمی با آلودگی هوا دارد . (sdil.vahedi.tebyanidc.ir ) در این بین کودکان و نوزادان به عنوان گروهی با حساسیت و تاثیر پذیری بالادر معرض کاهش وزن و ابتلا به سرطان خون هستند.

-4-4 تاثیر آلودگی های هوا روی اعضای مهم بدن

مغز : آلودگی هوا موجب کاهش توانایی ذهنی و آسیب سیستم عصبی، همچنین موجب سردرد، کاهش هوشیاری و حتی مرگ میشود.

قلب و عروق: تاثیر نامطلوب بر سیستم عروقی و گردش خون شکم و سبب بروز دردهای شکمی دهان و حلق و بینی: آسیب به بافت بینی، سینو سها و مخاط تنفسی .آسیب پذیری بدن در مقابل بیماری ها به خصوص آلرژی به مواد حساسیت زا ریه: بیماری های ریوی، سرطان ریه و مرگ زودرس، تنگی نفس

-5-4 ضرورت ارائه راهکار هایی در جهت کاهش آلودگی هوای تهران

حال با مشاهده وضعیت آلودگی هوا که به گفته برخی مسئولان در حالت بحرانی به سر می برد، بدون شک دست روی دست گذاشتن و انتظار از این که گروه های مربوطه به بهبود شرایط بپردازند، بیهوده به نظر می رسد چراکه که هر گروه و صنفی در سطح توان و تخصص خود می تواند در ارتقاء شرایط آلودگی هوا مشارکت داشته باشد. برخی از راهکارهایی که گروه های مربوطه، از گذشته همچنان در صدد عملی نمودن آن می باشند ، شامل موارد زیر است:

• جلوگیری از کارکرد عوامل دودزا مانند انتقال کارخانجات سطح شهر و جلوگیری از تاسیس هر نوع کارگاه و کارخانه صنعتی در مناطق نزدیک به شهر

• توسعه حمل و نقل عمومی ، ریلی و خودروهای گازسوز

• از سرویس خارج کردن اتومبیل های فرسوده
• تبلیغ جهت فرهنگ سازی استفاده از دوچرخه و بسیاری راهکارهای دیگر.

(Ritter, 2007)

در این بین معماران به عنوان طراحان بناها و جداره هایی که شهر را شکل داده، می توانند برای برون رفت از این بحران راه حل هایی را ارائه دهند که برخواسته از تکنولوژی نوین است. مصالح هوشمند یکی از تکنولوژی های نوینی است که با بهره گیری از ویژگی های منحصر به فرد آن می تواند در بهبود آلودگی هوا در سطح مناطق کوچک تاثیر گذار باشد.

-5 مصالح هوشمند و معماری

نقش مصالح در معماری بعد از انقلاب صنعتی دچار دگرگونی شد. به مرور مصالح متفاوت و استاندارد شده ای مورد استفاده قرار گرفت اما همچنان این مصالح مانند چوب یا سنگ دارای کیفیاتی مشخص و محدودیت هایی خاص بودند. امروزه معماران به دنبال بهره بردن از ابعاد مختلف یک مصالح در طرح خود می باشند. بنابراین ناگزیر به استفاده از مصالح هوشمند هستیم. معماران با بهره بردن از ویژگی های مختلف مصالح هوشمند در فضاها و جداره های مختلف می توانند به ارائه ساختمانی پایدار با مصرف انرژی کمتر، پر بازده و سازگارتر با محیط زیست نائل گردند.

-1-5 مصالح هوشمند

((مصالح هوشمند یک اصطلاح جدید برای مصالح و فر آورده هایی است که توانایی درک و پـردازش رویـدادهای محیطـی را داشـته و نسبت به آن واکنش مناسب نشان می دهند . به بیان دیگر این مصالح قابلیت تغییرپذیری داشته و قادرند شکل، فـرم، رنـگ و انـرژی درونی خود را به طرز برگشت پذیری در پاسخ به تاثیرات فیزیکی و یا شیمیایی محیط اطراف تغییر دهند . اگر مصالح را به سـه گـروه مصالح غیر هوشمند، نیمه هوشمند و هوشمند طبقه بندی کنیم، گروه اول یعنی مصالح غیر هوشمند ویژگی خاص بالا را ندارند، نیمه هوشمندها تنها قادرند در پاسخ به تاثیرات محیطی شکل و فرم خود را برای یک بار یا مدت زمان انـدکی تغییـر دهنـد امـا در مصـالح هوشمند این تغییرات تکرارپذیر و قابل برگشت خواهد بود.)) (Ritter, 2007)
((متغیرهای تاثیرگذار شیمیایی و فیزیکی که در زیر معرفی شده اند، محرک هایی هستند که مصـالح هوشـمند در برابـر آنهـا از خـود

عکس العمل نشان می دهند.))

جدول :(1) محرک ها و متغیرهای شیمیایی و فیزیکی تاثیرگذار بر مصالح هوشمند
محرک ها تعریف
نور، اشعهUV بخش فرابنفش و مرئی اشعه الکترومغناطیسی
دما تغییرات دمایی که یک سیستم فیزیکی مثل بدن انسان ایجاد می نماید
فشار اختلاف فشار ایجاد شده در یک ناحیه
میدان الکتریکی میدان ایجاد شده پیرامون یک بار الکتریکی
میدان مغناطیسی میدان ایجاد شده پیرامون یک آهن ربا یا یک بار الکتریکی متحرک
محیط شیمیایی حضور یک عنصر یا ترکیب شیمیایی خاص مثل آب

-2-5 طبقه بندی مصالح هوشمند

نمود ظاهری، بافت، ترکیب شیمیایی، خواص مکانیکی و فیزیکی، اثر محیطی و ; از جمله خصوصیات طبقه بندی مصالح ساختمانی موجود اعم از سنتی، طبیعی و مصنوعی می باشد. اما در طبقه بندی مصالح هوشمند علاوه بر در نظر داشتن مشخصه های فوق، خواص

دیگری که به طور ویژه به تمیز دادن مصالح هوشمند از مصالح سنتی مربوط می شود نیز لحاظ شده است. در واقع طبقه بندی پیشنهادی مصالح هوشمند بر پایه سه خاصیت زیر ارائه شده اند: (Ritter, 2007)

جدول :(2) طبقه بندی پیشنهادی مصالح هوشمند

.1 مصالح هوشمند دارای قابلیت تغییرخواص درونی مصالح هوشمند تغییر شکل دهنده
مصالح هوشمند تغییر رنگ دهنده

مصالح هوشمند تغییر پیوند دهنده

.2 مصالح هوشمند دارای قابلیت مبادله انرژی مصالح هوشمند ساطع کننده نور
مصالح هوشمند تولید کننده الکتریسیته

مصالح هوشمند ذخیره کننده انرژی

3 مصالح هوشمند دارای قابلیت تغییر و مبادله مواد درونی

-1-2-5 مصالح هوشمند تغییر شکل دهنده:

این گروه از مصالح هوشمند که دارای قابلیت تغییر خواص درونی خود هستند در پاسخ به محرکات خارجی تغییراتی در شکل و ابعاد خود ایجاد می کنند که این تغییرات بستگی به نوع توزیع و آرایش ترکیبات تحریک پذیر درونی آنها دارد. از پرکاربردترین آنها می توان به مصالح هوشمند دما پیزوالکتریک3، واکنشی4،الکترو واکنشی 5 و شیمی واکنشی6 اشاره نمود که در حال حاضر بیشترین توجه را در زمینه معماری به خود معطوف نموده اند.

-2-2-5 مصالح هوشمند دما واکنشی:

این نوع از مصالح هوشمند که زیر مجموعه مصالح هوشمند تغییر شکل دهنده می باشند، نوعی ویژگی ذاتی دارند که آنها را قادر می سازد تا در برابر تغییرات دمای محیط پیرامون به طور برگشت پذیر واکنش نشان دهند. تغییرات دمایی ممکن است تاثیر غیر فعال داشته باشد به طوری که مصالح به طور مداوم وضعیت دمای داخلی خود را با وضعیت طبیعی پیرامون خویش از طریق پوسته بیرونی تنظیم کند و اگر تاثیرات آن به صورت فعال باشد، نوعی گرمایش فعال با بکار بردن یک میدان الکتریکی از طریق تماس ایجاد می گردد. مصالح دما واکنشی انواع متنوعی را شامل می شوند اما تعداد محدودی از آنها در معماری کاربرد دارند . مانند مصالح منبسط شونده.

3Thermostrictive 4.Electroactive 5. Piezoelectric 6. Chemostrictive

( Ritter, 2007 )

-3-2-5مصالح هوشمند تغییر رنگ دهنده

این مصالح قادرند رنگ یا مشخصه های بصری خود را در پاسخ به یک یا چندین محرک خارجی به صورت برگشت پذیر تغییر دهند. این گروه با توجه به محرک انگیزاننده خود انواع مختلفی را شامل می شوند ولی تعدادی از آنها که در کاربردهای معمارانه بسیار مورد توجه اند شامل مصالح فتوکرومیک7، ترموکرومیک 8و الکتروکرومیک 9می باشند. (Addington& Schodek , 2005)

-4-2-5 مصالح هوشمند ساطع کننده نور

مصالح و فرآورده هایی هستند که مولکول های درون آنها با تاثیر انرژی هایی مثل روشنایی یا میدان الکتریکی، برانگیخته شده نور تولید می کنند. این پدیده در واقع یک حالت موقتی برای مولکول ها می باشد که بر اثر تاثیر انرژی بالاتر اتفاق می افتد که در این زمان بخشی از انرژی جذب شده توسط مولکول ها به شکل اشعه الکترومغناطیسی مرئی ساطع می شود بدون آنکه حرارت اشعه خارج

شود. از مهمترین و کاربردی ترین آنها در زمینه معماری، مصالح فتولومینس و الکترولومینس می باشد.

-5-2-5 مصالح هوشمند دارای قابلیت تغییر و مبادله مواد درونی

این مصالح دارای ترکیبات قابل بازگشت می باشند که می توانند مواد را در فرم مولکول و به شکل گاز، مایع یا جامد با فرایندهای مختلف فیزیکی یا شیمیایی، در خود محصور و یا اینکه آزاد کنند. عملکرد این مصالح به صورتی است که با قرار گرفتن در برابر انواع گاز، بخار آب، آب و یا حتی محلولهای آبدار، با چسباندن آنها به سطح داخلی خود و یا اضافه کردن آنها به حجم خود واکنش نشان دهند. این مصالح با خصوصیات ذکر شده به طور عمده می توانند در نمای خارجی و یا داخلی ساختمان ها استفاده شوند و معروف ترین آنها مواد و مصالحی هستند که خودبخود تمیز می شوند و همچنین پوشش ها و لایه هایی هستند که با قرار گرفتن روی سطوح ساختمان، آلاینده های موجود در هوا را بی اثر کرده و از بین می برند. به طورکلی این متریال ها با انجام فرآیندهای درونی خاص خود می توانند خصوصیات و ویژگی های زیر را از خود نشان دهند:

ضد آب نمودن نما، تمیز نمودن جداره نما، بالا بردن کیفیت هوای فضای داخل، از بین بردن آلودگی هوای اطراف، جاذب صدا، ایجاد بوی معطر در فضا.

حال پس از بررسی اجمالی خواص و دسته بندی مصالح هوشمند، بررسی موادی که دارای ویژگی های مناسب در جهت کاهش آلودگی ها از جمله آلودگی هوا می باشد، ضروری به نظر می رسد. دی اکسید تیتانیوم یکی از این مواد می باشد. در ادامه به بررسی خواص این ماده و کاربرد آن در خلق مصالح هوشمند جهت بهبود آلودگی هوا پرداخته شده است.

-6 دی اکسید تیتانیوم10

7Photo chromic 8.Thermo chromic 9.Electro chromic× 10TiO2

دی اکسید تیتانیوم از اکسیدهای فلزی است که در زندگی روزمره کاربرد فراوانی دارد .این ماده پودر سفیدرنگی است که دارای سه فاز کریستالی آناتیس، روتایل و بروکیت است .پودر این ماده به عنوان رنگدانه سفید در صنعت استفاده می شود. این ماده می تواند نور فرابنفش را جذب کند. دو خاصیت مهم این ماده که آن را در زندگی بسیار کارا و مفید می سازد، خواص فوتوکاتالیستی و فوق آب

دوستی آن است. از این دو خاصیت برای تصفیه آب و فاضلاب ها، حذف آلودگی هوا و ساختمان ها، تسریع واکنش های فتوشیمیایی مانند تولید هیدروژن، ساخت سطوح و لایه های ضد مه و شیشه های خود تمیزشونده استفاده می شود.

تحقیق رایگان کارت صدا در word

 تحقیق رایگان کارت صدا در word دارای 5 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق رایگان کارت صدا در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق رایگان کارت صدا در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن تحقیق رایگان کارت صدا در word :

کارت صدا یکی از عناصر سخت افزاری استفاده شده در کامپیوتر است که باعث پخش و ضبط صدا( صوت) می گردد. قبل از مطرح شدن کارت های صدا ، کامپیوترهای شخصی برای پخش صدا ، صرفا قادر به استفاده از یک بلندگوی داخلی بودند که از برد اصلی توان خود را می گرفت . در اواخر سال 1980 استفاده از کارت صدا در کامپیوتر شروع و همزمان با آن تحولات گسترده ای در زمینه کامپیوترهای چند رسانه ای ایجاد گردید. در سال 1989 شرکت Creative labs کارت صدای خود را با نام Creative Labs soundBlaster Card عرضه نمود. در ادامه شرکت های متعدد دیگری تولیدات خود را در این زمینه عرضه نمودند.
مبانی کارت صدا
یک کارت صدا دارای بخش های متفاوت زیر است :
یک پردازنده سیگنال های دیجیتال (DSP) که مسئول انجام اغلب عملیات( محاسبات ) مورد نظر است .
یک مبدل دیجتیال به آنالوگ (DAC)
یک مبدل آنالوگ به دیجیتال(ADC) برای صوت ورودی به کامپیوتر
حافظه ROM و یا Flash برای ذخیره سازی داده
یک اینترفیس دستگاههای موزیکال دیجیتالی (MIDI) برای اتصال دستگاه های موزیک خارجی
کانکنورهای لازم برای اتصال به میکروفن و یا بلندگو
یک پورت خاص بازی برای اتصال Joystick
اغلب کارت های صدا که امروره استفاده می گردد از نوع PCI بوده و در یکی از اسلات های آزاد برد اصلی نصب می گردند. کارت های صدای قدیمی عمدتا از نوع ISA بودند. اکثر کامپیوتر های جدید کارت صدا را بصورت یک تراشه و بر روی برد اصلی دارند. در این نوع کامپیوترهای اسلاتی برروی برد اصلی استفاده نشده وبدین ترتیب یک اسلات صرفه جوئی شده است ! SoundBlaster Pro بعنوان یک استاندارد در دنیای کارت های صدا مطرح است . شکل زیر یک نمونه از این نوع را نشان می دهد.


اغلب تولید کنندگان کارت صدا از مجموعه تراشه های مشابه استفاده می نمایند.پس از طراحی تراشه های فوق توسط شرکت های مربوطه تولید کنندگان کارت صدا، امکانات و قابلیت های دلخواه خود را به آنها اضافه می نمایند.
کارت صدا را می توان به یکی از دستگاههای زیر متصل نمود :
هدفون
بلندگو (Speaker)
یک منبع ورودی آنالوگ نظیر : میکروفن رادیوضبط صوت و CD player
یک منبع ورودی دیجیتال نظیر CD-Rom
یک منبع آنالوگ خروجی نظیر ظبط صوت
یک منبع دیجیتال خروجی نظیر CD-R

تحقیق فشرده سازی صوت در word

 تحقیق فشرده سازی صوت در word دارای 10 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق فشرده سازی صوت در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق فشرده سازی صوت در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن تحقیق فشرده سازی صوت در word :

فشرده سازی صوت
کوانتیزه کردن
• خطی
– فواصل ثابت
– مستقل از دامنه
• غیر خطی
– فواصل متغیر
– افزایش فواصل در دامنه های بالا
– نگاشت لگاریتمی
مدولاسیون داده
• به جای کد کردن دامنه واقعی فقط افزایش یا کاهش را به کمک یک بیت کد کنیم






PCM Differential
• Differential PCM = DPCM
• تفاضل دامنه فعلی با دامنه قبلی توسط بیت های کمتر
• ADPCM
• Adaptive Differential PCM
– بخش های ساکت بیت کمتر
– بخش های شلوغ بیت بیشتر
فشرده سازی به روش Psycho-Acoustic
• حذف بخش های غیر قابل شنود
• تاثیرات ماسکها
– یک سیگنال با دامنه زیاد سیگنالهای کم دامنه مجاور خود را ماسک میکند






MPEG AUDIO
• فشرده سازی:
– 32 ، 64 ، 96 ، 128 یا 192 کیلو بیت درثانیه
• کانالها:
– تک باند (mono )
– دو باند مستقل
– استریو مشترک Joint Stereo
MPEG AUDIO
• نرخ نمونه برداری :
– 32Khz
– 44.1 Khz
– 48 Khz
• هر نمونه به صورت 16 بیتی
• حداکثر تاخیر در گدگذاری و کدگشایی : 80 میلی ثانیه
• استفاده از Psycho –acoustic در کوانتیزه کردن

کدگذار و کدگشای MPEG






تاریخچه MP3
• Fraunhofer Institut
– موسسه تحقیقاتی ( کشور آلمان )
– بکارگیری خواص شنوایی انسان برای فشرده سازی صوت
• استاندارد –ISO
• حداکثر ضریب فشرده سازی برابر با 12
• ISO کلیات را بیان کرده
• جزئیات وابسته به نحوه پیاده سازی


لایه های صوت در MPEG
• Frame ها
• شامل 384 نمونه
• این نمونه های مربوط به 32 Sub-Band هستند
• برای هر sub-band 12 مقدار ذخیره میشود

کارآموزی شرکت داروسازی ثامن در word

 کارآموزی شرکت داروسازی ثامن در word دارای 66 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد کارآموزی شرکت داروسازی ثامن در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی کارآموزی شرکت داروسازی ثامن در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن کارآموزی شرکت داروسازی ثامن در word :

شرکت داروسازی ثامن .
شرکت داروسازی ثامن، در سال 63 به منظور تولید 12 میلیون انواع فرآورده های تزریقی در شهر مشهد، با عنوان شرکت سرم سازی ثامن، تاسیس شد و سپس به دلیل گسترش فعالیت شرکت و تولید تعدادی از انواع محلول های تزریقی، علاوه بر تولید انواع سرم به پیشنهاد شرکت ثامن و تایید وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در اسفند ماه سال 79 به شرکت داروسازی ثامن تغییر نام یافت.
بر طبق مفاد اساس نامه شرکت داروسازی ثامن، ایجاد یا مشارکت در تاسیس کارخانه ها، به منظور تهیه و تولید محلول های تزریقی، دیالیز خونی و صفاقی، شست و شوی استریل و فرآورده های لیوفلیزه و غیرلیوفلیزه، تجهیزات دارویی و پزشکی و تولید مواد اولیه و ماشین آلات صنعتی، قطعات یدکی مورد نیاز، فروش و صادرات محصولات کارخانه موضوع فعالیت اصلی این شرکت است.
تنوع محصولات شرکت داروسازی ثامن بالغ بر 62 نوع محصول است. تولید انواع فرآورده‌های دارویی و شست و شو در حجم 500 تا 5 هزار میلی لیتر، انواع داروها و آنتی بیوتیک های تزریقی، انواع آمپول و همچنین انواع محلول های همودیالیز و دیالیز صفاقی و انواع پپتیدهای نوترکیب با انواع بسته بندی شیشه ای و پلاستیکی، بطری و کیسه، با حجم های متفاوت از مهم ترین تولیدات این شرکت است. کلایسین، شست و شوی سه لیتری، دولیتری، مودیفاید ژلاتین، بوسرلین، دیالیز صفاقی، منیزیم سولفات 10 درصد، 20 درصد، 50 درصد در حجم 10 سی سی و سدیم کلراید 5 درصد، از جمله محصولات تولید شده انحصاری شرکت داروسازی ثامن است.
در سال گذشته، بزرگ زرینی در کارخانه درخشان شرکت داروسازی ثامن ورق خورد، به طوری که در بخش فرآورده های تزریقی، انواعی از آمپول منیزیوم سولفات 10 درصدی، 20 درصدی، 50 درصدی و 10 میلی لیتری تهیه شده است که اولین سری ساخت آن به آزمایشگاه کنترل وزارت بهداشت ارسال شده است.
همچنین تهیه محلول سدیم کلراید9/0 درصد شست و شوی دو لیتری، محلول همودیالیز اسیدی 920 میلی لیتری و نیز سدیم کلراید 5 درصد 50 میلی لیتری و سدیم کلراید 45/0 درصد 500 میلی لیتری که پروانه تولید آن صادر شده، در مرحله برنامه ریزی تولید شرکت داروسازی ثامن است.

تحقیق شبکه های کامپیوتری در word

 تحقیق شبکه های کامپیوتری در word دارای 56 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد تحقیق شبکه های کامپیوتری در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی تحقیق شبکه های کامپیوتری در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن تحقیق شبکه های کامپیوتری در word :

بخشی از فهرست تحقیق شبکه های کامپیوتری در word

مقدمه 1
شبکه کامپیوتری چیست ؟ 2
مدل های شبکه : 4
اجزا ء شبکه : 7
انواع شبکه از لحاظ جغرافیایی : 8
ریخت شناسی شبکه 9
پروتکل های شبکه : 14
مدل 17
ابزارهای اتصال دهنده 20
مفاهیم مربوط به ارسال سیگنال و پهنای باند 25
کابل شبکه 27
کارت شبکه 34
عملکردهای اساسی کارت شبکه 35
نصب کارت شبکه 37
تنظیمات مربوط به ویندوز برای ایجاد شبکه 41
شبکه های بی سیم 43
پارامترهای مؤثر در انتخاب و پیاده‌سازی یک سیستم WLAN 50
جمع‌بندی 54

استفاده از شبکه های کامپیوتری در چندین سال اخیر رشد فراوانی کرده وسازمانها وموسسات اقدام به برپایی شبکه نموده اند . هر شبکه کامپیوتری باید با توجه به شرایط وسیاست های هر سازمان ، طراحی وپیاده سازی گردد. در واقع شبکه های کامپیوتری زیر ساخت های لازم را برای به اشتراک گذاشتن منابع در سازمان فراهم می آورند ؛ در صورتیکه این زیر ساختها به درستی طراحی نشوند، در زمان استفاده از شبکه مشکلات متفاوتی پیش آمده و باید هزینه های زیادی به منظور نگهداری شبکه
وتطبیق آن با خواسته های مورد نظر صرف شود.
در زمان طراحی یک شبکه سوالات متعددی مطرح می شود :
- برای طراحی یک شبکه باید از کجا شروع کرد؟
- چه پارامترهایی را باید در نظر گرفت ؟
- هدف از برپاسازی شبکه چیست ؟
- انتظار کاربران از شبکه چیست ؟
- آیا شبکه موجود ارتقاء می باید ویا یک شبکه از ابتدا طراحی می شود؟
- چه سرویس ها و خدماتی برروی شبکه ارائه خواهد شد؟

بطور کلی قبل از طراحی فیزیکی یک شبکه کامپیوتری ، ابتدا باید خواسته ها شناسایی وتحلیل شوند، مثلا در یک کتابخانه چرا قصد ایجاد یک شبکه را داریم واین شبکه باید چه سرویس ها وخدماتی را ارائه نماید؛ برای تامین سرویس ها وخدمات مورد نظر اکثریت کاربران ، چه اقداماتی باید انجام داد ؛ مسائلی چون پروتکل مورد نظر برای استفاده از شبکه ، سرعت شبکه و از همه مهمتر مسائل امنیتی شبکه ، هریک از اینها باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. سعی شده است پس از ارائه تعاریف اولیه ، مطالبی پیرامون کاربردهای عملی آن نیز
ارائه شود تا در تصمیم گیری بهتر یاری کند.

شبکه کامپیوتری چیست ؟
اساسا یک شبکه کامپیوتری شامل دو یا بیش از دو کامپیوتر وابزارهای جانبی مثل چاپگرها، اسکنرها ومانند اینها هستند که بطور مستقیم بمنظور استفاده مشترک از سخت افزار ونرم افزار، منابع اطلاعاتی ابزارهای متصل ایجاده شده است توجه داشته باشید که به تمامی تجهیزات سخت افزاری ونرم افزاری موجود در شبکه منبع1(Source) گویند.
در این تشریک مساعی با توجه به نوع پیکربندی کامپیوتر ، هر کامپیوتر کاربر می تواند در آن واحد منابع خود را اعم از ابزارها وداده ها با کامپیوترهای دیگر همزمان بهره ببرد.
دلایل استفاده از شبکه را می توان موارد ذیل عنوان کرد :
1 - استفاده مشترک از منابع :
استفاده مشترک از یک منبع اطلاعاتی یا امکانات جانبی رایانه ، بدون توجه به محل جغرافیایی هریک از منابع را استفاده از منابع مشترک گویند.
2 - کاهش هزینه :
متمرکز نمودن منابع واستفاده مشترک از آنها وپرهیز از پخش آنها در واحدهای مختلف واستفاده اختصاصی هر کاربر در یک سازمان کاهش هزینه را در پی خواهد داشت .
3 - قابلیت اطمینان :

این ویژگی در شبکه ها بوجود سرویس دهنده های پشتیبان در شبکه اشاره می کند ، یعنی به این معنا که می توان از منابع گوناگون اطلاعاتی وسیستم ها در شبکه نسخه های دوم وپشتیبان تهیه کرد ودر صورت عدم دسترسی به یک از منابع اطلاعاتی در شبکه بعلت از کارافتادن سیستم از نسخه های پشتیبان استفاده کرد. پشتیبان از سرویس دهنده ها در شبکه کارآیی،، فعالیت وآمادگی دایمی سیستم
را افزایش می دهد.
4 - کاهش زمان :

یکی دیگر از اهداف ایجاد شبکه های رایانه ای ، ایجاد ارتباط قوی بین کاربران از راه دور است ؛ یعنی بدون محدودیت جغرافیایی تبادل اطلاعات وجود داشته باشد . به این ترتیب زمان تبادل اطلاعات
و استفاده از منابع خود بخود کاهش می یابد.
5 - قابلیت توسعه :
یک شبکه محلی می تواند بدون تغییر در ساختار سیستم توسعه یابد وتبدیل به یک شبکه بزرگتر شود. در اینجا هزینه توسعه سیــــستم هزینه امکانات وتجهیزات مورد نیاز برای گسترش شبکه مد نظر است.
6 – ارتباطات :

کاربران می توانند از طریق نوآوریهای موجود مانند پست الکترونیکی ویا دیگر سیستم های اطلاع رسانی پیغام هایشان را مبادله کنند ؛ حتی امکان انتقال فایل نیز وجود دارد .
در طراحی شبکه مواردی که قبل از راه اندازی شبکه باید مد نظر قرار دهید شامل موارد ذیل هستند :

1 - اندازه سازمان
2 - سطح امنیت
3 - نوع فعالیت
4 - سطح مدیریت
5 - مقدار ترافیک
6 - بودجه
مفهوم گره Node وایستگاههای کاری Work Stations :

هرگاه شما کامپیوتری را به شبکه اضافه می کنید ، این کامپیوتر به یک ایستگاه کاری یا گره تبدیل
می شود.

یک ایستگاه کاری ؛ کامپیوتری است که به شبکه الصاق شده است و در واقع اصطلاح ایستگاه کاری روش دیگری است برای اینکه بگوییم یک کامپیوتر متصل به شبکه است . یک گره چگونگی وارتباط شبکه یا ایستگاه کاری ویا هر نوع ابزار دیگری است که به شبکه متصل است وبطور ساده تر هر چه را که به شبکه متصل والحاق شده است یک گره گویند .
برای شبکه جایگاه وآدرس یک ایستگاه کاری مترادف با هویت گره اش است.

مدل های شبکه :
در یک شبکه ، یک کامپیوتر می تواند هم سرویــــس دهــنده وهم سرویس گیرنده باشد. یک سرویس دهنده (Server) کامپیوتری است که فــایــل های اشتراکی و همچنین سیستم عامل شبکه که مـــدیریت عمـــلیات شبــکه را بعـــهده دارد - را نگــــهداری می کـــند.
برای آنکه سرویس گیرنده Client بتواند به سرویس دهنده دسترسی پیدا کند ، ابتدا سرویس گیرنده باید اطلاعات مورد نیازش را از سرویس دهنده تقاضا کند . سپس سرویس دهنده اطلاعات در
خواست شده را به سرویس گیرنده ارسال خواهد کرد.
سه مدل از شبکه هایی که مورد استفاده قرار می گیرند ، عبارتند از :
1 - شبکه نظیر به نظیر Peer- to- Peer
2 - شبکه مبتنی بر سرویس دهنده Server- Based
3 - شبکه سرویس دهنده / سرویس گیرنده Client Server

مدل شبکه نظیر به نظیر :

در این شبکه ایستگاه ویژه ای جهت نگهداری فایل های اشتراکی وسیستم عامل شبکه وجود ندارد. هر ایستگاه می تواند به منابع سایر ایستگاه ها در شبکه دسترسی پیدا کند . هر ایستگاه خاص می تواند هم بعنوان Server وهم بعنوان Client عمل کند. در این مدل هر کاربر خود مسئولیت مدیریت وارتقاء دادن نرم افزارهای ایستگاه خود را بعهده دارد. از آنجایی که یک ایستگاه مرکزی برای مدیریت عملیات شبکه وجود ندارد ، این مدل برای شبکه ای با کمتر از 10 ایستگاه بکار می رود .

مقاله گیاهان گلدانی و آپار تمانی در word

 مقاله گیاهان گلدانی و آپار تمانی در word دارای 49 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله گیاهان گلدانی و آپار تمانی در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله گیاهان گلدانی و آپار تمانی در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله گیاهان گلدانی و آپار تمانی در word :

کاکتوس ها
گیاه گوشتی و سازگار به نقاط گرم و خشک.
یا تارهای مجتمع. Aerol
برگ ها تبدیل به خار.
ساقه مسئول فتوسنتز.
نیازمند نور کامل، خاک سبک و قلیایی، آب کامل و گرما.
نگهداری در گلخانه خشک و پنجره های رو به جنوب منزل.
مخلوط خاک مناسب شامل خاکبرگ+ شن درشت + ماسه.
تکثیر با بذر ، قلمه ، پاجوش و پیوند (نیمانیم و مجاورتی).
نیمانیم به صورت سطحی، مورب یا گوه ای.
استفاده از سنجاق به جای چسب پیوند.

گیاه شناسی کاکتوس ها
Cactaceae تیره
دارای بیش از 60 جنس و 200 گونه.
دارای سه زیر خانواده:
: پرسکیه- 1
قدیمی ترین کاکتوس ها.
درختچه جنگلی شبیه مرکبات با برگهای پهن و گل های دسته ای شبیه نسترن.
رز کاکتوس با گل های درشت مهمترین گیاه این زیرخانواده.
: اوپانسیه- 2
دارای ساقه های گوشتی و آبدار بند بند ، برگ ها تبدیل به خار، گل ها شبیه چرخ دنده و بدون دمگل.
اوپانسیه یا زبان مادر شوهر مهمترین گیاه این زیرخانواده.
: سرئه -3
داراس ساقه های ستونی خار دار یا بدون خار.
سرئنه:
شامل گونه های سرئوس (تریکو سرئوس).

مقاله کشت چقندر قند در word

  مقاله کشت چقندر قند در word دارای 53 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله کشت چقندر قند در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی مقاله کشت چقندر قند در word،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

---

بخشی از متن مقاله کشت چقندر قند در word :

مقدمه
کشت چغندر با قدمت چهل ساله در استان اصفهان از زراعت های سابقه داری است که رواج کشت آن با احداث کارخانه قند اصفهان در سال 1340 هم زمان بوده است . شواهدی در دست است که نشان می دهد زارعین استان قبل از این تاریخ هم با کشت چغندر قند آشنایی داشته اند .
شرایط آب و هوایی مناسب و اراضی مستعد ، در مدت زمانی کوتاه موجب توسعه کشت چغندر قند در بیشترمناطق زراعی استان گردید .
در طی سالهایی که از کشت وتولید چغندر قند استان می گذرد ، فراز و نشیب هایی در مسیر تولید این محصول وجود داشته است ، که عمدتاً ریشه اقتصادی داشته ورقابت سایر محصولات زراعی نیز در بروز چنین حوادثی بی تأثیر نبوده است .
در سالهای مناسب ،مقدار تولید این محصول تا حدود 800 هزار تن نیز گزارش شده است . در مقابل سالهای ناموفقی نیز برای این کشت وجود داشته ، که تولید محصول تا 150 هزارتن نزول کرده است (به ظرفیت رساندن کارخانه های قند جلددومزراعت چغندر ) در طی سالهای موفق ،محصول تولید شده علاوه بر اشباع کارخانه های قند استان اصفهان به استان های همجوار نیز حمل گردیده است .سابقه طولانی وظرفیت های بالقوه درتولید این محصول امیدواری های فراوانی

را درخصوص امکان تأمین مواد اولیه کافی برای کارخانه قند استان نوید میدهد . بر اساس اطلاعات موجود ،تعداد پیمانکاران چغندر کار استان در سالهای موفق کشت به بیش از 20 هزار نفر بالغ گردیده است .در این صورت چنانچه متوسط تعداد خانوار روستایی را که به طور گروهی برای تولید این محصول اشتغال داشته اند شش نفر در نظر بگیریم ،میزان سهم اشتغال زایی تولید محصول چغندر قند در استان جایگاه خوبی خواهد داشت .
با احتساب نیروی انسانی شاغل در بخش خدمات تأمین نهادها ،حمل ونقل ،تهیه زمین و عملیات کاشت ،داشت و برداشت و حمل محصول به کارخانه قند مشخص میگردد که چنین مجموعه بزرگی از نیروی کار جامعه در رابطه با کشت وتولید وفراوری محصول بطورمستقیم وغیرمستقیم به کار و فعالیت اشتغال دارد وهمچنین در فرایند تبدیل شکر به سایر فراورده ها نیز چه میزان اشتغال ایجاد می گردد .

علاوه برخاصیت اشتغال زایی قابل توجه این محصول ، از مزیت های نسبی چغندر قند این است که به علت محدودیت هایی که در بخش عمده ای از اراضی زراعی استان از لحاظ شوری و قلیایی وجود دارد،کشت چغندر قند در تناوب با گندم و جو ،این اراضی را به صورت قابل استفاده در آورده است .
تناوب چغندر قند –گندم – علوفه ،یا پنبه –گندم – علوفه جزء رایج ترین تناوب های زراعی ،به ویژه در مناطق زراعی ،شرق اصفهان می باشد،که با تسهیل شرایط تولید این محصول ، امکان توسعه این کشت در مناطق یاد شده بطور قابل توجهی افزایش می یابد . گذشته از موارد فوق در طی سالهای متمادی ، استان اصفهان سومین تولید کننده محصول چغندر قند کشور است که حدوده ده درصد از کل تولید این محصول را به خود اختصاص داده و از لحاظ کیفی ، بخصوص در مناطق سردسیر از وضعیت مطلوب و رضایت بخش نیز برخوردار بوده است . در حال حاضر به علت افزایش هزینه های تولید این محصول و به دلیل سنتی بودن کشت و جایگزینی سایر محصولات ضرورت دارد که با انجام سرمایه گذاری های لازم از طریق ارایه خدمات ماشینی و نیز ارتقاء سطح دانش زراعی کشاورزان و آشنایی آن با روش های نوین زراعی و نتیجتاً کاهش هزینه های تولید ، رغبت و اشتیاق زارعین به انجام این کشت فراهم گردد .
در این زمینه می توان با اعمال مکانیزاسیون ، ارتقاء مهارت ها و دانش زراعی کشاورزان و کمک های مالی و فنی به کارخانه هایی شد که اهرم های مناسبی در جهت احیائ جدید این کشت و اقتصادی نمودن تولید آن می باشند . شرایط خوبی را فراهم نمود . شایان یادآوری است که نقش آموزش و ترویج و انتقال یافته های علمی و فنی به زارعین و استفاده از دستاوردهای تحقیقاتی می توان راه گشای مناسبی در جهت رفع بسیاری از معضلات تولید این محصول قرار گیرد .

فصل اول
( سازگاری ارقام و تهیه زمین و کاشت )

1- سازگاری ارقام چغندر قند
چغندر قند سازگاری وسیعی با شریاط محیطی متنوع دارد . به سرما و گرما نسبتاً مقاوم است . تحمل به خشکی دارد و به شوری خاک مقاوم می باشد . اما به دلیل پر هزینه بودن چغندر قند ، باید تولید آن را به خاک های حاصلخیز و شرایط محیطی بسیار مناسب محدود نمود . قبل از هر کار لازم است زمین هایی را که دذارای بافت مناسب می باشد برای کشت چغندر قند انتخاب نمود . اراضی مناسب برای کشت چغندر قند باید دارای بافت متوسط شنی رسی باشند و اراضی با بافت خیلی سبک ( شنی ) یا خیلی سنگین ( رسی ) برای کشت چغندر قند توصیه نمی گردد .
بر اساس آزمایش های مقایسه ارقام که در بخش تحقیقاتی چغندر قندر اصفهان انجام گرفته ، برای مناطق بدون محدودیت شوری و آب و خاک و طول دوره رشد ارقام مولتی ژرم IcI با محصول ریشه خوب و کیفیت بالا قابل توصیه است . ارقام PP.22 و 7233 با محصول ریشه بالا و قند م

توسط برای مناطق معتدل توصیه می گردد. در مورد توصیه ارقام دیرکاشت پس از قطع اخرین آب زراعت های جو و گندم که در سالهای اخیر در بسیاری از مناطق استان اصفهان رایج گردیده از سال 1368 به بعد مطالعات زیادی در بخش تحقیقات چغندر قند انجام شده است . بر اساس این نتایج ارقامی که برای کاشت معمول قابل توصیه می باشند ، برای کشت های دیر هنگام نیز توصیه می شوند .
همچنین در سالهای اخیر مطالعاتی به منظور پیدا کردن ارقام مناسب برای مناطق سردسیر اصفهان و استان چهار محال بختیاری ، در بخش تحقیقات چغندر قند انجام شده است . در این آزمایش ها نیز همان ارقام مناسب برای کاشت معمول و همچنین . رقم PP.23 با درصد قند بالا و محصول خوب که مناسب مناطق سردسیر می باشد نیز قابل توصیه هستند .

بر اساس مطالعه ای دیگر رقم 7233 و رقم 5505H که ارقام مولتی ژرم با محصول ریشه بالا و به ترتیب متحمل به شوری و مقاوم به بیماری کرلی تاپ هستند قابل توصیه برای مناطق رودشت می باشند .
همچنین بر اساس مطالعات انجام شده ( گزارش پژوهشی چغندر قند ) پروژنی ـ 107 رقم 7233 می توان برای اکثر مناطق استان مناسب باشد . به علت این که بین شوری و خشکی همبستگی نزدیکی وجود دارد ، پروژنی -3 رقم 7233 می تواند برای مناطقی از استان که دارای محدودیت شوری و کمبود آب است نیز مناسب باشد .
2- تناوب زراعی
زمینی که به کشت چغندر قند اختصاص می یابد نباید جا کار باشد . کشت پی در پی چغندر قند در یک زمین موجب گسترش آفات و بیماریهایی مانند شته ریشه و پوسیدگی ریشه خواهد شد . ضمناً در زمین هایی که به نماتد آلوده هستند ، برای کاهش جمعیت نماتد رعایت تناوب زراعی الزامی است . بنابراین تولید محصول خوب مستلزم رعایت یک تناوب حداقل سه ساله می باشد .
3- تهیه زمین
تهیه بستر بذر با شخم عمیق در پاییز و یا بهار آغاز می گردد . در زراعت چغندر قند شخم در پاییز ، ترجیح داده می شود . زیرا با توجه به یخبندان زمستانه کلوخه هایی که بر اثر شخم که در پاییز بوجود آمده اند ، در بهار به راحتی خرد می گردند .
در مزارع چغندر قند دارای خاک سنگین ، استفاده از زیرشکن قبل از شخم موجب نرم شدن لایه های زیرین خاک و تهویه مناسب آن می گردد و محصول ریشه را افزایش می دهد .
زمان شخم باید طوری تعیین گردد که رطوبت خاک در وضعیت گاورو باشد . چنانچه رطوبت خاک بالا باشد ضمن ایجاد کلوخه ، موجب فشرده شدن لایه های پایینی خاک نیز می گردد . بنابراین با شخم صحیح و به موقع امکان نفوذ ریشه چغندر قند به خوبی فراهم خواهد شد و از انشعاب و یا چند شاخه شدن آن جلوگیری می شود . در نیمه دوم اسفند ماه با فراهم شدن شرایط آب

و هوایی و امکان کشت چغندر قند ، زمین دیسک زده می شود و سپس با ماله تسطیح و یا صاف می گردد . تسطیح زمین برای ایجاد یک مزرعه مکانیزه اولین شرط موفقیت محسوب می شود . این کار موجب آبیاری یکنواخت و رشد هماهنگ بوته ها نیز می گردد .
4- کود
استان اصفهان در حاشیه کویر واقع گردیده است و دارای آب و هوای نیمه بیابانی و بیابانی خفیف می باشد اغلب خاک های استان از لحاظ مواد آلی فقیر و عمدتاً زیر یک درصد می باشد . ب

نابراین به منظور دستیابی به یک محصول قابل قبول و با در نظر گرفتن مسایل زیست محیطی و کاهش هزینه تولید لازم است به مصرف متعادل و متناسب کودهای آلی و شیمیایی توجه شود . برای جلوگیری از خستگی زمین و امکان برداشت محصول خوب در سالهای متمادی ، مصرف کودهای آلی مانند کمپوست ، کو.دهای حیوانی کاملاً پوسیده به میزان 20 تا 30 تن در هکتار در اراضی که مواد آلی آنها زیر یک درصد است . مانند اراضی رودشت ، مهیار ، برخوار ، قهاب . اردستان ، جرقویه و شهرضا به طوی یک سال در میان توصیه می شود . مصرف کودهای آلی ، محیط خاک را برای فعالیت ریشه مهیا می سازد و ظرفیت نگهداری آب را افزایش می دهد و زمین را در اوایل فصل کاشت گرمتر می گردد و بذرها بهتر و سریعتر جوانه می زنند . در مناطقی که آب کافی در دسترس باشد می توان با کشت گیاهانی مانند یونجه ، شبدر و برگرداندن آنها به عنوان کود سبز اقدام نمود .
برای مصرف کودهای شیمیایی توصیه می شود . قبل از کاشت از خاک مزارع ، نمونه برداری به صورت مرکب انجام شود و نمونه های خاک برای تجزیه عناصر غذایی به آزمایشگاه خاک شناسی و کارخانه های قند استان اصفهان ارسال گردد . مصرف کودهای ازته بستگی به میزان مواد آلی خاک دارد . تقریباً 20/1 مواد آلی خاک را ازت تشکیل می دهد . بنابراین برای توصیه کودهای ازته باید

میزان ماده آلی خاک مد نظر قرار گیردذ . در مناطق سردسیر و مرطوب استان مانند سمیرم حداکثر 120 کیلو ازت توصیه می شود . در مناطق مرکزی استان ، مانند براآن ، لنجانات ، جی و قهاب و اطراف زاینده رود ، حداکثر 100 کیلوگرم ازت خالص و در مناطق خشک و شور استان مانند مهیار رودشت و برخوار حداکثر 180 کیلوگرم ازت خالص در هکتار توصیه می شود . بهتر است کود مصرفی به دو قسمت مساوی تقسیم گردد ، یک قسمت بعد از وجین و تنک اول و قسمت دیگر یک ماه بعد و لازم است از مصرف کود ازته سه ماه قبل از برداشت جداً خودداری شود .
مصرف کودهای فسفره نیز در صورتی که میزان فسفر کمتر از 15 میلی گرم در کیلوگرم خاک باشد ضروری است . بر اساس مطالعاتی که در مناطق مختلف استان انجام گرفته است . به طوری کلی

در مزارعی که فسفر موجود در خاک کم باشد ، حداکثر مقدار 100 کیلوگرم فسفر در هکتار توصیه می گردد کودهای فسفره باید در پائیز و حداکثر تا اسفند ماه در زمین پخش و به وسیله گاوآهن با خاک مخلوط گردد . در صورت وجود کودکار توصیه می شود کود فسفر در زمان کاشت به صورت ردیفی، در عمق 5 سانتیمتر خاک و به فاصله حدود 5 سانتیمتر در کنار هر ردیف کاشت گیاه قرار گیرد .
برای تأمین پتاسیم مورد نیاز گیاه چغندر قند بهتر است ، از سولفات پتاسیم استفاده شود . در این صورت گوگرد مورد نیاز گیاه نیز تأمین می شود . با توجه به آهکی بودن اکثر خاک های استان مصرف سولفات پتاسیم می تواند نقش مؤثری در آزادسازی عناصر غذایی دیگر مانند آهن ، روی و فسفر داشته باشد . مصرف کودهای پتاسه بخصوص در مناطق براآن ، لنجان وجی و قهاب ، حداکمثر 100 کیوگرم در هکتار توصیه می گردد . ولی تصمیم نهایی در مورد مصرف کود پتاسه منوط به تجزیه خاک است . زیرا با توجه به حد بحرانی پتاسیم که حدود 250 میلی گرم در کیلوگرم است توصیه می گردد . به دلیل کمبود بر در مزارع چغندر قند در مناطق غیر شور استان مثل لنجانات و سمیرم . مصرف 10 کیلوگرم در هکتار اسیدبوریک همراه با آب آبیاری و یا بصورت سرک توصیه می شود . در اراضی شور استان مصرف کود اسیدبوریک ضرورتی ندارد .
5- تاریخ کاشت
بذرهای چغندر قند در درجه حرارت پنج تا شش درجه سانتیگراد شروع به جوانه زنی می کنند و بالا رفتن درجه حرارت موجب افزایش سرعت جوانه زدن می گردد . در استان اصفهان به جز مناطق سردسیر ، کشت چغندر قند از اسفند ماهع شروع و تا اواخر خردادماه ادامه می یابد . کشت

چغندر قند در اسفندماه موجب افزایش دوره رشد و در نتیجه افزایش عملکرد چغندرقند می شود و هر چه کشت چغندرقند به تأخیر بیافتد ، تولید ریشه کاهش می یابد . معمولاً درصد قند چغندرهایی که در اسفندماه کاشته می شوند و در آبان ماه برداشت می گردند . پایین است . اما درصد قند کشت های خرداد و برداشت در اواخز آذرماه ، به مراتب بالاتر از زودکاشت ها می باشد . در استان اصفهان کاشت زود با هجوم آفات ربرو است و به سمپاشی نیاز دارد . کاشت

دیرتر چغندرقند ، ضمن کاهش دفعات سمپاشی ، میزان آب در هکتار را در زمان اوج نیاز گندم یا جو به آب کاهش می دهد . تحقیقات انجام شده نشان می دهد که کاشت در اواخر خرداد یعنی بعد از قطع آبیاری مزارع جو و گندم و برداشت در آذرماه ، می تواند محصول با عملکرد 35-30 تن در هکتار و درصد قند حداقل 16 درصد را تولید نماید . در ضمن تعداد دفعات سمپاشی علیه آفات به طور محسوسی کاهش می یابد و میزان خسارت بیماری هایی مانند کرلی تاپ و پوسیدگی های ریشه کاهش می یابد . در خاکم های سنگین در کاشت زود هنگام . مواجه ساختن چغندرقند با تنش رطوبتی 45 تا 0 روزه موجب صرفه جویی در مصرف آب شده ، عملکرد محصول و همچنین درصد قند کاهش قابل ملاحظه ای پیدا نمی کند . در مناطقی که کمبود آب آبیاری و هجوم افات در اوایل فصل رشد زیاد باشد ، تاریخ کاشت دیرتر توصیه می گردد . در مناطقی مانند سمیرم که طول دوره رشد چغندرقند کوتاه است. کاشت دیر سبب کاهش عملکرد ریشه می گردد . و در این مناطق باید تلاش نمود که در اولین فرصت کشت انجام شود . زیرا ، تأخیر در کاشت موجب افت عملکرد ریشه خواهد شد .
استفاده از گلدان کاغذی و کشت نشاء چغندر قند نیز باعث افزایش عملکرد محصول می گردد .
6- روش کاشت
بعد از تهیه زمین با استفاده از خط ساز جوی و پشته ایجاد می گردد و با استفاده از شیپر پشته ها صاف می گردند و قرار دادن بذرها در عمق یکسان ا مکان پذیر می شود . سپس با استفاده از منوژرم ( تک جوانه ) با فواصل 8 تا 12 سانتیمتر کاشته می شود . کشت بذرهای تک جوانه با فاصله 12-8 سانتیمتر باعث حذف تنک بوته ها و صرفه جویی در هزینه داشت می گردد . بنابراین در اراضی شیرین که خاک و آب ، محدودیت شوری نداشته باشد بذرهای تک جوانه توصیه می شود کاشت بذرهای منوژرم در اعماق یکسان اهمیت زیادی دارد . عدم یکنواختی در عمق کاشت باعث رشد غیر یکنواخت بذرها می شود و این خود مشکلاتی را در کنترل علف های هرز به ر

وش شیمیایی ایجاد می کند .
در مزارع چغندر قند اصفهان به خاطر روش نامناسب تهیه بستر . کاشت عمیق بذرها ، شوری خاک و آب ، تراکم بوته در حد مطلوب نیست . ایجاد تراکم مطلوب شرط اول یک زراعت موفق می باشد . از طرف دیگر چغندرهایی که ، نه زیاد بزرگ و نه زیاد کوچک باشند دارای عیار بیشتری هستند . بنابراین چغندرکاران باید تلاش نمایند که چغندرهایی با وزن متوسط تولید نمایند . هر چه وزن چغندرقند از یک کیلوگرم بیشر شود . عیار موجود در آن با افزایش وزن کاهش می یابد . تولید چغندرهایی با وزن 1000-700 گرم موجب افزایش درصد قند می گردد . برای تهیه این گونه چغندرها وجود تراکم مطلوب و یکنواخت ضروری است . مناسب ترین تراکم برای چغندر

قند در اصفهان 100-80 هزار بوته در هکتار می باشد . یعنی وجود 10-8 بوته در هر متر مربع نشانه تراکم مطلوب است .
7- آبیاری
هنگامی که عملیات کشت بذر به اتمام رسید آبیاری اول و یا خاک آب شروع می گردد . آبیاری اول به دلیل خشک بودن خاک و فراوانی خلل و فرج به کندی صورت می گیرد .و زمان آبیاری دوم بسته به تاریخ کشت و بافت خاک متفاوت است . ولی کلاً باید قبل از این که سطح خاک خشک شود آبیاری انجام شود . تنظیم آبیاری اول و دوم در سبز شدن یکنواخت مزرعه بسیار مؤثر است . در اراضی شیرین آبیاری نشتی باید طوری انجام گیرد که از فرو رفتن پشته ها به زیر آب جداً خودداری گردد . زیرا این عمل موجب سله بستن خاک شده و جوانه زدن بذرها را با اشکال مواجه می سازد . چغندرقند در مرحله جوانه زنی به خشکی حساس است و طولانی شدن فاصله آبیاری اول و دوم موجب کاهش تراکم بوته ها می گردد . مقدار آب مصرفی در زراعت چغندرقند در مناطق گرم و خشک استان مانند رودشت ، مهیار و برخوار حدود 16 هزار متر مکعب در هکتار و برای اراضی مرکزی استان مانند براآن ، کبوترآباد وجی و قهاب ، حدود 12 تا 15 هزار متر مکعب در هکتار برآورده شده است . به علاوه چنانچه فاصله آبیاری ها از نیمه دوم مرداد به بعد افزایش یابد ، میزان آب مصرفی در هکتار به مقدار قابل ملاحظه ای کاهش می یابد و درصد قند نیز افزایش می یابد .
چغندر قند در طول دوره رشد ، حدود 12 تا 16 بار به آبیاری نیاز دارد . بهترین روش آبیاری برای چغندر قند آبیاری بارانی و در مرحله بعد آبیاری جوی و پشته ای است . از مزایای ابیاری بارانی نسبت به آبیاری نشتی می توان کاهش تلفات آب ، مصرف آب کمتر و جلوگیری از اتلاف و شسته شدن کودهای مصرفی را نام برد . البته باید توجه داشت که شوری آب آبیاری در روش بارانی از حد معینی ( 4 دسی سیمنس بر متر ) تجاوز ننماید . بر اساس مطالعه ای پیشنهاد گردید که تعداد آبیاری کاهش یابد به ترتیبی که حدود 7 تا 8 آبیاری به صورت زیر انجام گیرد .
1- خاک آب

2- پی اب حدود 7 تا 15 روز بعد از خاک آب بسته به شرایط مزرعه انجام شود .
3- گوشمالی حداقل مدت یک ماه بعد از پی آب و سبز شدن ( حدود خردادماه تا اوایل تیر ماه ) انجام شود .
4- سه نوبت آبیاری از اویل تیرماه تا اواخر مرداد ماه ( تیر و مرداد ) انجام گیرد .
5- دو نوبت آبیاری از اواخر مرداد تا پایان فصل برداشت ، به ترتیب به فاصله 30 و 40 روز انجام شود .
باید توجه نمود که در اثر کاهش آب مصرفی عملکرد غده ها کاهش یافته ، ولی عیار آن افزایش می یابد و با احتساب این که خرید چغندرقند بر اساس معیار عیار ضرب در عملکرد محسابه می گردد ، در نتیجه برای زارع سودمندتر است . در ضمن برای کارخانه های قند هم ، استحص

ال قند از چغندرهای با عیار بالا مقرون به صرفه تر است.
8- زراعت چغندر قند در اراضی شور
بذر چغندر قند در مرحله جوانه زنی به شوری خاک و آب بسیار حساس است . استفاه از آب شور در آبیاری های داولیه موجب خشک شدن گیاهچه ها و در نتیجه کاهش تراکم بوته می گردد . بنابراین باید از مصرف آب با شوری بالاتر از 3 تا 4 دسی سیمنس بر متر ، تا سبز شدن چغندر قند خودداری گردد . در اراضی شور روش کاشت در کرت بهتر از فارو می باشد . کاشت بذر در ناحیه داغ اب و همچنین مرطوب نگه داشتن زمین تا سبز شدن بوته ها روش های دیگری برای مقابله با شوری می باشند . بعد از سبز شدن بوته ها . استفاده از آب آبیاری تا شوری 5 دسی سیمنس بر متر ، تأثیر قابل ملاحظه ای در کاهش عملکرد محصول نخواهد داشت و عملکرد کاهش چندانی نمی یابد . چنانچه با آب شورتر از ان آبیاری انجام گیرد ، عملکرد ریشه کاهش می یابد . در اراضی شور استفاده از ارقام مقاوم به شوری توصیه می شود بنابر تحقیقات انجام شده رقم P.3 ، 7233 نسبت به سایر ارقام ، به شوری مقاوم تر است .

فصل دوم
بیماریها و آفات

آفات و بیماریهای مهم چغندر قند در استان اصفهان
از میان آفات و بییماری های متعددی که قادرند چغندرقند را مورد حمله قرار دهند تعداد معدودی از انها در مزارع چغندرکاری استان مهم می باشند و از نظر ایجاد خسارت دارای اهمیت اقتصادی بوده و لازم است با مدیریت کنترل صحیح خسارت آنها را کاهش داد . مهمترین انها که در تمام مناطق چغندر کاری استان شیوع دارند عبارتند از :

1-1- کک چغندرقند :
شکل بدن این حشره تخم مرغی و طول آن 2-5/1 میلیمتر رنگ آن سیاه برق است و در مقابل نور سبز تیره دیده می شود . ران پاهای عقبی کلفت و قوی بوده و به کمک انها حشره مثل کک های خانگی می جهد .
خسارت :
حشرات بالغ زمستان گذران در مرحله ظهور برگ های اولیه به بوته های چغندرقند خسارت وارد می کنند . در اثر تغذیه آفت برگ های چغندرقند سوراخ ، سوراخ شده و در صورت یکه روی هر بوته سه تا پنج عدد کک مشاهده شود ، با احتمالل 90% نابودی گیاه حتمی است .
شدت خسارت آفت درسالهای مختلف متفاوت بوده و خسارت آن در سالهای گرم و خشک به مراتب بیشتر است . این آفت زمستان را به صورت حشره کامل زیر گیاهان خشکیده ، زیر کلوخه ها و شکاف های زمین می گذراند . در بهار وقتی درجه حرارت محیط به حدود 10 درجه سانتیگراد رسید ، کک ها از پناه گاه خود خارج شده و از جوانه ها و برگ های تازه روئیده چغندر و یا علف

های هرز مانند : سلمک ، ترشک و تره تیزک تاج خروس وحشی و خرفه تغذیه می کنند . این آفت در سال یک نسل دارد.
مبارزه
الف ) مبارزه زراعی
1- شخم عمیق پس از برداشت محصول : در صورت انجام این کار توسط کلیه زارعین هر منطقه ، جمعیت آفت کاسته خواهد شد که احتمالاً نیازی به مبارزه شیمیای در سال بعد نخواهد داشت .
2- از بین بردن علف های هرز میزبان .
3- آبیاری مرتب زراعت اثرات خوبی در کاهش خسارت آفت دارد .
4- کاشت زود هنگام چغندرقند در کاهش خسارت این آفت بسیار موثر است .

ب ) مبارزه شیمیایی
با مشاهده دو عد کک روی هر بوته چغندرقند با یکی از سموم زیر باید مزرعه را سمپاشی نمود .
1- کارباریل یا سوین ( پودر و تابل 85% ) سه کیلوگرم در هکتار .
2- فوزالون یا زولون ( امولسیون 35% ) سه لیتر در هکتار .
3- اتریمفوس یا اکامت ( امولیسیون 50% ) یک لیتر در هکتار .
4- در مواقع بحرانی می توان با نظر کارشناس متخصص از سموم گروه پیرتروئیدها مثل فن والریت 20% یا پیرمترین 35% به میزان 750 سی سی در هکتار با آفت مبارزه نمود .
1-2- خرطوم کوتاه ( خال سیاه ) چغندرقند
این آفت در اصفهان به نام های سنگ برداری و. خرطومی یا خال سیاه معروف است . حشره بالغ سوسکی است که طول بدن آن 16-10 میلیمتر و رنگ عمومی بدن خاکی و پوشیده از پرزهای خاکستری رنگ است .

خسارت
این افت در دو مرحله به زراعت چغندرقند خسارت وارد می نماید . مرحله اول مربوط به حشرات کامل است که به محض سبز شدن بذرها و ظهور دو برگ اولیه حشرات کامل به مزارغ چغندرقند حمله کرده و از یک طرف برگ را مورد تغذیه قرار داده و آن را به شکل داس در می آورند و بعد از مدتی تغذیه ، حشرات ماد روی برگ های اولیه حفره ای ایجاد می کنند و. در داخل آن یک تخم قرار می دهند و روی آنها را با ماده سبز رنگی می پوشانند . که بعداً سیاه رنگ می شود و به همین خاطر ان را خال سیاه می گویند . مرحله دوم خسارت مربوط به لارو این آفت است که پس از خروج از تخم به داخل زمین رفته و روی ریشه مستقر می شود و از آن تغذیه می کند و در مراحل اولی

ه رشد منجر به نابودی بوته می شود . همچنین ترشحات ناشی از زخم ریشه موجب جذب قارچ های خاکزی شده که منجر به خسارت شدید آنها نیز می گردد . در زمان طغیان گاهی زارعین مجبور به واکاری می شوند . این آفت بعد از چغندرقند به علف های هرز مانند سلمک و خرفه و شور حمله می کند .

طرز زندگی
این آفت در زمیستان به صورت حشره کامل و یا لارو در داخل خاک و ریشه های چغندر بسر می برد . اگر زمستان هوا مساعد باشد آغت را به همه شکل می توان دید . در بهار و هم در زمان با سبز شدن بو ته های چغندر قند حشرات کامل از پناه گاه خود خارج شده و به طرف مزارع چغندر قند حمله می کنند و آنهایی که به صورت لارو بوده اند به شفیره و سپس حشره کامل تبدیل می شوند . به همین دلیل پیدایش آفت در مزارع چغندر قند تدریجی است . فعالیت این حشره در روزهای آفتابی و گرم شدید تر است و در روزهای ابری و بارانی فعالیتی ندارند . حشرات پس از مدتی تغذیه ، جفت گیری و تخم ریزی کرده و لاروها که زرد رنگ هستند ، قسمت زیر برگ را سوراخ می کنند و بر روی زمین می افتد و خود را به ریشه می رساند و ابتدا لانه ای به شکل کو زه درست شده و سپس از ریشه تغذیه می کنند . دوره لاروی حدود 70 روز و سپس تبدیل به شفیره می شوند که شباهت کاملی به حشره دارد . این آفت در مناطق سرد یک نسل و در مناطق گرم معتدل دو تا سه نسل دارد .

مبارزه
الف )‌ مبارزه زراعی
1- انجام شخم عمیق برای از بردن لارو های که در زمین باقی می مانده اند .
2- وجین و از بین بردن علف های هرز حاشیه مزارع .
3- آبیاری مرتب مزرعه از تفریخ تخم ها و نامساعد نمودن زندگی آفت در صورت امکان .
4- عدم کاشت چغندر قند در زمین های شنی
5- کاشت قطعات کوچک از این زراعت به عنوان تله در حاشیه مزرارع اصلی و سمپاشی مرتب آن ها.
درصورت رعایت موارد فوق نیازی به مبارزه شیمیایی نخواهد بود .

ب- مبارزه شیمیایی
1- تعیین زمان مناسب سمپاشی که بسیار اسان است و کشاورزان باید مزارع خود را با دقت مورد باز دید قرار دهند و به محض روییدن بو ته های چغندر قند و مشاهده علایم خسارت ، با نظر کارشناسان متخصص ، با یکی از فرمو ل های زیر مزارع خود را سمپاشی کنند .
1- کار بایل یا سوین ( پودر 35% )‌ سه کیلو گرم در هکتار .
2- اتر یموس یا اکامت ( امو لسیون 50 % ) 5/1 – 1 لیتر در هکتار .
3- فوزالون یا زولون ( امو لیسون 35% ) سه لیتر در هکتار .

1- 3 شب پره ی زمستانه
شب پره ی زمستانه یا غنچ یا کرم طوقه بر ( اصطلاح محلی اصفهان ) .
علاوه بر چغندر قند در گیاهان دیگر نیز مانند : خیار ، سیب زمینی ، یونجه ، آفتابگردان ، ذرت . کنجد و غیره حمله می کند.
حشره کامل پروانه بزرگی است که عرض آن با بال های باز 50-45 میلیمتر و روی بال های جلوی آن سه لکه ، به ترتیب از نوک بال مثلثی . دایره ای و لوبیایی شکل وجود دارد. بال های عقبی سفید رنگ ، تخم ها تک تک و گاهی نیز به صورت دسته ای گذارده می شود . رنگ لارو متغیر و از خاکی تا خاکستری مشاهده می گردد طول بدون لارو به 50-45 میلیمتر می رسد . شکل شفیره کله قندی و رنگ آن حنایی و طول آن 20-15 میلیمتر می باشد .
این افت زمستان را به صورت لارو کامل در عمق 5-10 سانتیمتری خاک می گذراند .و در بهار پس از گرم شدن هوا لاروها در نزدیکی سطح زمین حدود پنج تا شش سانتی متری تبدیل به شفیره می شوند و بعد از 20-15 روز پروانه ها ظاهر می شوند و پس از گذشت چهار تا پنج روز لاروها از تخم خارج شده و تا سن دو ، روی بوته تغذیه مختصری دارند و سپس پای بوته افتاده روزها در زیر خاک به سر می برند و شب ها بیرون می آیند و شدیداً تغذیه خود را از طوقه گیاه شروع می کنند و منجر به نابودی بوته می شوند . این آفت دارای سه نسل است و مهمترین خسارت آفت در نسل اول ، به چغندر قند است و در نسل سوم به چغندرهای بذری وارد می شود. تعیین زمان مبارزه با این آفت آسان است ، زیرا در اثر تغذیه لارو این آفت ، بوته ها پلاسیده می شوند و اگر صبح زود خاک پای بوته را کمی عقب بزنیم لارو را خواهیم یافت . چنانچه در هر 100 بوته 12-10 عدد لارو باشد، سمپاشی الزامی است .
مبارزه
الف ) مبارزه غیره شیمیایی
شخم عمیق بعد از برداشت ، و جین علف های هرز مزرعه و کولتیواتور زدن از عوامل محدود کنن

ده آفت می باشد.
ب ) مبارزه شیمیایی
مبارزه شیمیایی با این آفت مشکل است و سمپاشی را باید زمانی انجام داد که حشره تخم گذاری کرده و تخم تغییر رنگ داده اند و با لارو های سن یک از تخم خارج شده اند . برای مبارزه از فرمول های زیر باید استفاده نمود .
1- کار با ریل یا سوین ( پودر و تابل 85% ) به مقدار سه کیلوگرم در هکتار و یا اتر یمفوس ( اکامت 50 % ) 5/1 – 1 لیتر در هکتار .
2- در صورتی که لارو وارد خاک شود ، می توان با فرمول زیر هنگام غروب آفتاب طعمه پاشی نمود.
کارباریل یا سوین ( پودر و تابل 85% ) 500-300 کیلوگرم.
سبوس گندم 10 کیلوگرم.
آب 5 لیتر.
این مقدار طعمه مسموم برای 1000 متر مربع زراعت چغندر قند ، در سطح پاشیده میشود

.

1-4 کرم برگ خوار چغندر قند ( کارا درینا )
این آفت در استان اصفهان به نام های محلی اهه یا رهه و یا خنج معروف است و علاوه بر چغندر ، به بسیاری از گیاهان زراعی از جمله پنبه ، سیب زمینی ، لوبیا ، عدس ، ماش ، پیاز ، گوجه فرنگی ، بادمجان ، یونجه . کنجد و به علف های هرز ( پیچک ، سلمه تره ، تاج خروس وحشی و هفت بند ) حمله می کند .
حشره کامل شب پره ای است ، که رنگ بال های رویی آن قهوه ای و روی هر یک از آنها د

و لکه یکی دایره ای و دیگری لوبیایی شکل وجود دارد، که رنگ آن ها نارنجی است . رنگ بال های زیری سفید ، طول بدن 13-10 میلیمتر و عرض بدن با بال های باز 32-24 میلی متر ، پروانه ماده در انتهای بدن دارای یک دسته موی شبیه قلم مو می باشد .
تخم ها روی برگ ها با صورت دسته های 70 عددی که با مو پوشیده می گردد ، گذاشته می شود و شکل لارو ( کرمینه ) ان سبز رنگ و گاهی سیاه رنگ است و پس از رشد کامل به 30 میلی متر می رسد . لاروها ابتدا به صورت دسته جمعی به گیاه میزبان حمله می کنند و از قسمت سبزینه تغذیه می کنند و در حالت های طغیان برگ ها را سوراخ سوراخ کرده و به شکل توری در می آورند . و در مواردی حتی رگبرگ ها را مورد تغذیه قرار می دهند و با نابود کردن جوانه مرکزی موجب مرگ گیاه می شوند .
شفیره در داخل خاک و در درون محفظه بیضی شکل تشکیل می شود . رنگ شفیره خرمایی و از درون این شفیره ها پروانه بیرون می آید . پس از سوراخ کردن لانه گلی پروانه خارج می شود .
زمستان گذراتی آفت به صورت شفیره می باشد و در اسفندماه که هوا رو به گرمی می رود شفیره از خواب زمستانه بیدار می شود و از داخل شفیره ، پروانه به تدریج خارج می گردد . این آفت در استان اصفهان شش نسل دارد و مهمترین نسل آن که از نظر خسارت اهمیت دارد . نسل دوم و سوم آفت است .

برگ خوار چغندر قند 6 نسل دارد . و تراکم آفت در نسل های سوم و چهارم شدیدتر از سایر نسل ها است .
حداکثر شکار پروانه های نسل اول در اواسط خرداد و در نسل دوم اواسط تیر ماه و نسل سوم مرداد ماه و نسل چهارم اواخر مرداد و نسل پنجم شهریور و نسل ششم از اوایل مهرماه شروع و تا فروردین ماه سال بعد ادامه دارد .
میزان درجه حرارت لازم برا ینسل اول در مدت 45 روز 4/15431 و برای نسل چهارم در مد

ت 29 روز 15261 و برای نسل سوم در مدت 19 روز 6/15552 و برای نسل چهارم در مدت 24 روز 4/15370 و برای نسل پنجم در مدت 29 روز 7/15588 و برای نسل ششم افت صورت شفیره زمستان گذرانی نموده است .
مبارزه
الف ) مبارزه غیر شیمیایی
1- پس از برداشت محصول شخم عمیق توصیه می شود . زیرا لاروها و شفیره های افت آف

ت با شخم عمیق از بین می روند .
2- در بهار مزراعی که با مشکل کمبود آب روبرو نیستند ، با مساعد شدن هوا هر چه زودتر باید عملیات کشت انجام شود تا زمان حمله آفت به اندازه کافی گیاه رشد کند و حمله آفت موجب نابودی آن نگردد .
3- مبارزه با علف های هرز حاشیه مزارع ( آفت در نسل اول و دوم . تخم خود را روی علف های هرز می گذارد ) .
ب ) مبارزه شیمیایی
مبارزه شیمیایی وقتی ضرورت پیدا می کند که روی هر 100 عدد بوته 30 عدد لارو افت مشاهده شود . در این موقع می توان با یکی از فرمول های زیر مزارع را سمپاشی کرد .
1- کار بایل یا سوین ( پودر و تابل 85% ) به میزان 3 کیلوگرم در هکتار .
2- اتریمفوس یا اکامت ( امولسیون 50% ) 5/1 لیتر در هکتار
3- فوزالون یا زولون ( امولسیون 35% ) 3 لیتر در هکتار
4- در بعضی موارد و در حالت های طغیانی می توان از پیرتروئیدهای مجاز طبق توصیه کارشناسان استفاه نمود .

1-5- بید چغندرقند یا لیتا
حشره کامل این آفت پروانه کوچکی ست که طول بدن آن به 7-6 سانتیمتر می رسد . بدن حشره از موهای ریز و کرک های نرمی پوشیده شده ، شاخک ها قرمز رنگ ، عرض بدن با بال های باز14-10 میلیمتر ، بال های حشره بدن را به شکل شیروانی می پوشاند. رنگ بال ها سیاه متمایل به خاکستری ، تخم ها معمولاً به صورت چند عددی در کنار رگبرگها و یا انتهای دمبرگ ها و جوانه مرکزی گذاشته می شود .
شکل تخم ، تخم مرغی و حدود 45/0 میلیمتر طول دارد . طول بدن لارو درمرحله رشد کامل

5/11 میلیمتر ، سر لارو سیاه و به تدریج که مسن تر می شود به رنگ قهوه ای در می آید . روی بدن لارو پنج نوار متمایل به قرمز مشاهده می شود . شفیره ها ابتدا زرد رنگ و سپس به رنگ قرمز در می آیند . شفیره آفت همیشه د داخل پیله ابریشمی سفید رنگ تشکیل می گردد این آفت فقط از گیاه چغندر و علف های خانواده چغندرقند تغذیه می کند و یکی از خصوصیات آفت این است که از نور گریزان است . به همین دلیل لارو همیشه برای خود پناهگاهی درست کرده و خود را مخفی می نماید .

خسارت
محل خسارت آفت در ناحیه جوانه مرکزی گیاه بوده و در اثر تغذیه و تجمع فضولات آفت و ترشح شیره گیاهی جوانه ها کاملاً به هم چسبیده ، فاسد و سیاه می شوند . خسارت این آفت گاهی به پنج تا شش تن کاهش محصول در هکتار می رسد .

طرز زندگی
این آفت زمستان را به صورت لارو در سر بوته ها و چغندرهای باقی مانده در مزرعه می گذراند . ولی چنانچه زمستان معتدل باشد ، همه مراحل رشدی آفت را می توان دید . در بهار پس از گرم شدن هوا لاروها در خاک تبدیل به شفیره می گردند و پس از مدت کوتاهی پروانه ها ظاهر می گردند ، که این موقع هم زمان با رشد چغندرقند می باشد . این افت در استان اصفهان در سال های گرم و خشک تا شش نسل دارد .
بید چغندرقند مخصوص مناطق گرم است . به همین دلیل در مناطق معتدل و فصل های خنک این افت خسارت چندانی ندارد . خسارت آفت بشتر در مناطق گرمسیر است و هوای گرم باعث

تشدید آن می گردد.
مبارزه
الف ـ مبازره زراعی
1- جمع آوری و از بین بردن بقایای چغندرقند ( بویژه سر ریشه ها ) .
2- شخم عمیق و یخ آب زمستانه .
3- زود کاشتن چغندر قند در بهار .
4- آبیاری به موقع و مرتب .

ب ـ مبارزه شیمیایی
با مشاهده دو بوته الوده چغندرقند در هر متر مربع ، با یکی از سموم زیر مزرعه را باید سمپاشی کرد .
1- دیازینون 60% ( امولیسیون ) 1 لیتر در هکتار .
2- اتریمفوس یا اکامت ( امولسیون 50% ) 2/1 لیتر در هکتار .
3- پیرتروئید های مجاز 75 سی سی در هکتار .
1-6- شته ریشه چغندرقند
شته ریشه چغندرقند در اصفهان احتمالاً گونه ای از جنس Pemphigus و یا smynthurodes می باشد . این شته های بدون بال ، در اندازه های کوچک تا متوسط و کروی شکل ، به رنگ سفید متمایل به زرد هستند و دارای پوشش مومی سفید رنگ در انتهای بدن می باشند . وجود این شته اولین بار در سال 1371 از مناطق برخوار و قهاب از روی ریشه های چغندرقند و سلمک جدا و گزارش شده است . پس از آن تا سال 1375 آلودگی در اکثر مناطق چغندراری استان اصفهان مشاهده گردید و شدت آلودگی در بعضی از مزارع چغندرقند بخصوص در سمیرم ( حنا ) بسیار بالا و موجب خسارت قابل وجهی است .
علایم ناشی از آلودگی به این شته در مزرعه ، زردی برگ ها ( به صورت لکه های نامنظم هلالی شکل ) و ضعیف بودن بوته های آلوده می باشد .
سطح ریشه های آلوده به همراه خاک اطراف آنها بر اثر ترشحات مومی سفید رنگ توسط شته ، سفید متمایل به خاکستری است . بوته های آلوده دارای ریشه های ضعیف بوده و به راحتی با دست از زمین خارج می گردند . بر اثر تغذیه این شته ها از شیره گیاهی ، عیار قند به شدت کاهش می یابد . به طوری که عیار بوته های آلوده در یک مزرعه 11 و عیار بوته های سالن در

همان مزرعه 16 بوده است . زمستان گذراتی این شته به صورت بالغ و یا پوره روی ریشه های چغندر قند جا مانده در زمین و سایر گیاهان میزبان می باشد که با کشت مجدد چغندرقند روی ریشه های فرعی مستقر شده و در طول فصل زراعی شروع به زاد و ولد می نماید . انتقال این شته به وسیله شته های بالدار موسس صورت می گیرد . همچنین خاک های برگشتی با کامیون های حامل چغندرقند به مزارع ، باعث انتقال این آفت می شود .
برای پیشگیری و مبارزه با این شته ، انجام شخم های زمستانه و تابستانه و از بین بردن گیاه سلمک و چغندرهای جا مانده در زمین ،بعد از برداشت و جلوگیری از انتقال خاک های برگشتی از کارخانه قند به مزارع بسیار موثر است .همچنین کشت ارقام مقاوم چغندرقند از مهمترین راه های کنترل این آفت به شمار می رود.

در مورد مبارزه شیمیایی ،تا مطالعه کامل بیولوژی آفت،نمی توان توصیه ای نمود.

1-7 نماتدهای زیان آوردر کشت چغندرقند
نماتدها جانوران ریز میکروسکوپی کرمی شکل هستند که با چشم غیر مسلح دیده نمی شود و فقط پس از جدا کردن آنها از خاک یا بافت های گیاهی آلوده با دستگاه مخصوص می توان آنها را مشاهده کرد به همین دلیل وجود آنها را بیشتر از روی علائم خسارت ایجاد شده روی ریشه ها می توان تشخیص داد.
نماتد مولد سیستس چغندرقند اولین بار در اصفهان در سال 1364 در مزارع چغندرقند بر خوار مشاهده شد و بعد از آن به دلیل عدم رعایت توصیه های فنی کارشناسان ، آلودگی هر سال نسبت به سال قبل توسعه بیشتری پیدا نمود.
به طوری که آخرین بررسی ها تا سال 1373 با جمع آوری 568 نمونه خاک وریشه چغندرقند، از مزارع مختلف استان، تعداد 190 مورد آلودگی مشاهده شده است . بنابراین حدود2/32% از مزارع چغندرقند استان در حدود زیان اقتصادی به نماتد چغندرقند .با متوسط23/60 عدد تخم و لارو در هر گرم خاک در مناطق برآن. برخوردار ،میمه،رودشت.قهاب،کوهپایه، لنجانات،شهررضا.مهیار، اردستان، نجف آباد. سمیرمو گلپایگان آلوده می بتشند.
اولین نشانه های بیماری در اندام های هوایی بوته های مبتلا روی برگها ظاهر می شود.به طوری

که برگ های بوته های آلوده ،در ساعت های گرم روز وتابش آفتاب پژمرده شده ودر ساعت های خنک دوباره شاداب می گردند. در اندام های زیر زمینی ریشه های فرعی کوچک ،بدشکل و حالت افشان به خود می گیرند.
روی ریشه های فرعی و گاهی ریشه های اصلی تعداد زیادی اندام های کروی شکل شیری رنگ به اندازه ته سنجاق به نام سیست که حاوی تخم های نماتد است تشکیل می شود. در اثر تغذیه نماتد از شیره گیاهی ریشه های چغندرقند کوچک و ضعیف می شودومیزان درصد قند آن کاهش می یابد.
این نماتدها علاوه بر چغندرقند به گیاهان زراعی دیگر مانند چغندرهای علوفه ای ، لبویی و بر

گی، انواع کلم،ترب، خاکشیر. شور، هفت بند،ترشک،خاکشی تلخوآتیپلکس حمله می نماید.
نماتد مولد سیست چغندرقند زمستان را به صورت تخم درون سیست های قهوه ای در خاک و با کشت مجدد چغندرقند لاروهای نماتد ازتخم خارج و به ریشه های فرعی حمله می کنند . این نماتد در شرایط منطقه قهاب اصفهان دارای چهار نسل می باشدکه طول مدت هر نسل به ترتیب 46،437،76 روز می باشد. اگر تا اوایل آذرماه گیاه چغندرقند با میزبان های دیگر در زمین باشند نسل چهارم انگل نیز تکمیل می گردد.
مبارزه
با رعایت اصول بهداشت زراعی به شرح زیر می توان از انتقال نماتد به مزارع آلوده جلوگیری نمود و جمعیت نماتد را در مناطق آلوده در حد پائین تر از زیان اقتصادی نگه داشت.

الف-عدم انتقال نماتد
برای این کار باید مزارع به طور مرتب مورد بازدید و نمونه برداری قرار گیرند و مزارع آلوده در هر منطقه مشخص و علامت گذاری گردند. باید توجه داشت که یکی از مهم ترین منابع انتشار آلودگی ،خاک های بر گشتی به وسیله کامیون های حمل چغندرقند به کارخانه می باشد ،که باید از انتقال مجدد این خاک ها و بقایای گیاهی از کارخانه به مزارع جتوگیری نمود.
ب)آیش
رعایت آیش یک ساله در گردش زراعی با زدن دو بار شخم تابستانه و دفع عتف های هرز میزبان نماتد در طول زمان آیش، در کاهش دادن جمعیت نماتد بسیار موثر است.
ج- تناوب زراعی
مدت گردش زرارعی بستگی به شدت آلودگی (جمعیت تخم، تعداد لارو و نماتد در هر گرم خاک)و نوع بافت خاک دارد.
در زمین های با بافت سبک (شنی) با آلودگی کم ( کمتر از 10 عدد تخم و لارو در هر گرم خاک ) تناوب دو تا سه ساله و برای زمین های با بافت سنگین و آلودگی زیاد ، تناوب چهار تا شش ساله توصیه می گردد . بهترین گیاهان مورد استفاده در تناوب چهارساله شامل گندم ، شبدر ، جالیز ( طالبی ) ، ذرت ، پنبه و پیاز به عنوان گیاهان غیر میزبان می باشند . که جمعیت نماتد را در حد زیر خسارت اقتصادی کاهش می دهد . نکته مهم در اجرای تناوب زراعی ، مبارزه با علف های هرز میزبان نماتد مولد سیستم چغندرقند در زراعت های غیر میزبان می باشد .
دـ گیاهان تله نماتد سیست چغندرقند

کشت گیاهان تله یکی دیگر از راه های کنترل این نماتد در مزارع آلوده می باشد . در این خصوص آزمایش های مقدماتی نشان داده است که ، کشت ارقامی از تربچه وحشی و خردل سفید در کاهش جمعیت نماتد بسیار مؤثر بوده است .
نماتد مولد غده ریشه در مناطق چغندرکاری استان اصفهان دارای پراکندگی وسیع می باشد و بخصوص در مناطق گرم که دارای خاک هایی با بافت سبک 0 سنی ) می باشند خسارت آن بسیار شدید است .
در بررسی های انجام شده گونه های javanica Melaidogyne و M.incognita در مزارع آلوده به نماتد چغندر قند تشخیص داده شده است .

این نماتدها پرگون خوار هستندوتا کنون 583 گونه میزبان از گیاهان زراعی ، درختان مثمر و غیر مثمر و علف های هرز در استان اصفهان گزارش شده است ،که مهمترین آنها عبارتند از انواع محصولات صیقلی از خانواده کدوئیان ، توتون ،تنباکو ، سیب زمینی ، انواع کلم ، گوچه فرنگی ، بارهنگ ، تاج خروس و سلمک .

علایم بیماری
علایم بیماری درمزرعه چغندرقنددر اوایل آلودگی به صورت لکه ای دیده می شود. بدین صورت که در این لکه ها ،بوته ها باتراکم نسبی کمتری وجود دارند.
این بوته ها اکثراً ضعیف و از نظر رشدی عقب مانده و زرد هستند . برگ ها به صورت متراکم تر وپهنک آنها باریک ترمی شود . همچنین برگ های این بوته ها در ساعت های گرم روز پلاسیده می شودو همه برگ ها به سطح زمین می چسبند و به هنگام عصر و شب تدریجاً حالت عادی خود را باز می یابند . چنانچه مزرعه از سال قبل ، آلودگی نسبتاً زیادی داشته باشد ، در ابتدای رشد ومخصوصاً در مزارع دیر کاشت ، باتوجه به عکس العمل متقابل نماتدها با اکثر قارچ های خاکزی و تعدادی از باکتری ها حالت بوته میری گیاهچه های به تعداد بیشتر و فراوان تری دیده می شود . در این مرحله زیان اساسی از نظر تعداد بوته در هکتار به مزرعه وارد می آید .
تقریباً تا حدود اواخر تیرماه در مناطق معتدل استان و اواسط تیرماه ، در مناطق گرم استان مانند اردستان تنها همین علایم به صورت ظاهری در مزارع آلوده قابل دیدن است . ولی از این به بعد بوته های آلوده تقریباً دچار توقف رشد می گردند و برگ های قدیمی گاهی از حاشیه وزمانی به طور عمومی از خارج بوته به طرف داخل شروع به زرد شدن و خشکیدن می کنند . چنانچه در این مرحله بوته های چغندرقند از زمین خارج شوند ،مشاهده میشودکه چغندر تولید ریشه و ریسک های

فراوان و انبوهی نموده است . ( گاهی تا حدود 45% از وزن غده را فقط ریشه های آلوده تشکیل می دهد ) . انتهای ریشه اصلی ( غده چغندرقند ) چند شاخه می شود و ریشک ها و ریشه های فرعی همگی دارای تعداد زیادی غده هستند ،که غده روی ریشه های ایجاد شده مانند دانه های تسبیح به دنبال هم قرار گرفته اند .
ریشه های چغندرقند از قسمت انتهایی تغییر رنگ می دهند وبه رنگ قهوه ای و سیاه تبدیل می شوند . این ریشه ها به سرعت دچار پوسیدگی وگندیدگی می شوند و با پیشرفت بیماری به ط

رف طوقه ادامه می یابند که نهایتاً موجب خشکیدن گیاه می شود.میزان خسارت این نماتد با توجه به جمعیت اولیه نماتد در خاک ، شرایط محیط ونوع خاک متفاوت است . حداقل سه مرحله مختلف خسارت وجود دارد . مرحله اول با شدت حدود 60% خسارت به محصول ، با تجمع حدود 1000 عدد لارو وتخم نماتد ، در 250 گرم خاک مزرعه قبل از کاشت . مرحله دوم خسارت متوسط ،حدود30% خسارت به محصول با تجمع حدود 200 عدد لارو و تخم نماتد در 250 گرم خاک مزرعه قبل از کاشت . مرحله سوم خسارت کم،حدود10% خسارت به محصول در جمعیت های کمتر از 50 عدد لارو وتخم در 250 گرم خاک.
حدود 20% از اراضی زیر کشت چغندرقند استان اصفهان به این انگل آلوده است و از این مقدار حداقل 5% در آلودگی شدید و 5% آلودیگی متوسط و 10% باقی مانده در آلودگی کم قرار دارند

. به عبارت دیگر 5/5 درصد کل چغندرقند استان در اثر این انگل از بین می رود.
مبارزه
1- رعایت اصول بهداشت زراعی ، شامل از بین بردن بقایای گیاهی و علف های هرز میزبان ،پس از برداشت محصول.
2- انجام دو شخم تابستانه همراه با آیش که تاثیر بسیار زیادی در کاهش جمعیت انگل داشته و عملکرد محصول را تا میزان 100 تن در هر هکتار افزایش داده است .
3- اجرای تناوب زراعی ، با توجه به دامنه وسیع میزبان این انگل (مخصوصاً روی نباتات زراعی معمول در منطقه ) ظاهراً به نظرمیرسد که تناوب زراعی نمی تواند در مبارزه با انگل چاره ساز باشد. ولی توجه به این مساله که گیاهان مهم زراعی مثل گندم، جو، برنج و ارزن یا بعضی از ارقام ذرت که

بطور رایج ومعمول در برنامه گردش زراعی یا چغندرقند قرار دارند . در شمار میزبان های سه گونه از نماتدهای مولد غده استان نمی باشد.گذشته از این ، واریته های خاصی از بعضی گیاهان زراعی مهم مثل یونجه ، شبدر و سورگوم نیز تحمل نسبتاً خوبی در مقابل حمله ای نماتد دارند . بنابراین می توان از این گیاه نیز در برنامه تناوب زراعی چغندرقند استفاده کرد . در تمام این موارد شرط موفقیت (کاهش جمعیت انگل در خاک) کنترل مطلوب علف های هرز میزبان انگل در زراعت مربو

طه است ، که اینکار تا حدودزیادی با استفاده از علف کش های مناسب قابل حل است.