مقاله چرخ و تایر در word

 مقاله چرخ و تایر در word دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله چرخ و تایر در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله چرخ و تایر در word

مقدمه  
کار تایر  
ساختمان تایر  
•          آج تایر (tread) :  
•          لایه های سرپوش (Cap plies) :  
•          تسمه محافظ (Belts) :  
•          بدنه تایر (Car Cass):  
•          زهوار تایر (Bead Bundle) :  
•          دیواره‌های کناری (Side Walls) :  
•          آستر داخلی تایر (Inner Liner) :  
روش های کاهش لغزش چرخ  
چرخ های جلو  
موقعیت های چرخ  
لاستیک ها و چرخ ها  
1       قاب  
2       گوشت لاستیک  
3       شمار لایه  
4       انواع لایه ها  
لایه معمولی  
لایه معمولی تسمه دار  
لایه رادیال تسمه دار  
لایه سیمی  
5       دیواره ها  
6       آج  
7       تیوب  
8       زبانه ها  
علامت گذاری انواع لاستیک ها  
منابع و مآخذ  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله چرخ و تایر در word

 1)      Shippen, J.M., C.R. Ellin, C.H. Clover (1987). Basic Farm Machinery, PERGAMON PRESS

2)     بهروزی لار، منصور. 1384، شناخت و کاربرد تراکتور، نشر آموزش کشاورزی

3)     علیمردانی، رضا، 1381 سیستم های تراکتور و ادوات خاک ورزی، ترجمه، رالف الکوک، نشر علوم کشاورزی

4)     رنجبر، ایرج، حمید رضا قاسم زاده و شهاب داودی 1382 توان موتور و تراکتور، ترجمه، انتشارات دانشگاه تبریز

5)     الماسی، مرتضی، شهرام کیانی و نعیم لویمی 1384 مبانی مکانیزاسیون کشاورزی، مؤسس انتشارات حضرت معصومه (س)

مقدمه

طی سالهای 1920 تا 1930، تراکتور با چرخ های فولادی با تراکتور مجهز به تایرهای بادی جایگزین شد. در ابتدا لاستیک ها طبیعی  بودند تا اینکه در خلال جنگ جهانی دوم با مشکل کمبود لاستیک طبیعی برای تولید تایر شایع شده. این موضوع به تحقیق و توسعه در مورد لاستیک های مصنوعی تولید شده همچون استایرن و لیتکس شتاب بخشید. لاستیک های مصنوعی تولید شده در قیاس با نوع طبیعی، نسبت به ساییدگی مقاومت بیشتری از خود نشان دادند. لاستیک های مصنوعی که امروزه مورد استفاده قرار می گیرند شامل پلی اورتن، نئوپرن، پولی بوتاندین و بوتایل می باشند. لاستیک های طبیعی ممکن است هنوز برای بعضی فعالیت های ویژه کاربرد داشته باشند

 

کار تایر

تایرهای کشاورزی باید قادر به انجام کارهای زیر باشند

1)        تحمل بار وسیله و ضمائم آن در قبال فشار کم وارده از زمین

2)        جذب ارتعاشات و فراهم کردن حرکت نرم وسیله نقلیه روی زمین ناهموار

3)        فراهم کردن نیروی زمین گیرایی

4)        امکان فرمان دادن، هدایت و حفظ تعادل وسیله نقلیه

5)        مقاومت در مقابل ساییدگی در اراضی مختلف که انتظار کار در آن می رود

6)         کاهش ضربه ناشی از نیروهای وارده از طرف جاده

7)         انتقال نیروی ترمز

اساس اندازه تایر روی عرض مقطع و قطر طوقه آن می باشد. بعنوان مثال تایر های محرک 26_184 دارای عرض 184 اینچ و قطر طوقه 26 اینچ می باشد. در طرح های قبلی برای ساخت تایر اندازه مقطع عرضی و ارتفاع آن ها برابر بود. نسبت رعنایی این تایر ها که با h/b تعریف شده برابر یک می باشد که در آن h ارتفاع مقطع و b عرض مقطع تایر است. طول سطح تماس با این رابطه نشان داده می شود

l ~ 0.31 d

l طول سطح تماس و d قطر تایر در حالت بدون بار است. سطح تماس را می توان به صورت یک شکل بیضی در نظر گرفت و سطح مقطع تماس را با رابطه زیر نشان داد

A = pgb

که در آن b عرض مقطع تماس است

امروزه تایرها عرض پهن تری دارند و اغلب با نسبت رعنایی 085 و یا حتی 075 یافت می شوند

درجه بندی لایه تایر توانایی حمل بار آن را نشان می دهد. درجه بندی لایه ها قبلاً برای معین کردن تعداد لایه هایی که در ساختمان یک تایر استفاده می شد به کار می رفت. اما اینکار دیگر انجام نمی شود، بلکه امروزه بعنوان شاخص استحکام تایر بکار می رود

سه نوع ساختار پوشش برای تایرها وجود دارد: تایر های معمولی، رادیال و تسمه ای. در ساختمان تایر های معمولی، رشته هادر یک زاویه تقریباً 40 درجه نسبت به خط مرکزی محیطی قرار گرفته اند. این زاویه را زاوی تاج نامیده اند. معمولاً دو یا چند تا از این لایه ها یا رشته ها، هر کدام بصورت اریب و مخالف یکدیگر قرار گرفته اند. بیشتر تایرهای کشاورزی دارای دارای چنین ساختاری هستند. مزیت این نوع ساختار برای وسایل نقلیه غیر جاده ای در این است که دیواره های کناری مستحکمی دارند تا بعنوان محافظی بر ضد ضربه های مخرب عمل کند. ساختمان تایرهای رادیال از رشته سیم هایی تشکیل شده اند که از دو طرف کناری لاستیک گذشته و عمود بر خط وسط دور تایر می باشند. بنابراین زاوی تاج 90 درجه است. همچنین تعدادی تسمه، شامل چندین رشته سیم روی سطح عرضی لاستیک ها قرار دارد. رشته سیم های داخل این تسمه زاویه تاج 20 درجه می سازند. تسمه ها برای مهار کردن آج لاستیک و جلوگیری از خم شدن آن ها در جهت طولی تایرها بکار مب روند. تایرهای رادیال نسبت به تایر های معمولی فشار یکنواخت در سطح تماس ایجاد می کنند. طول محل تماس نسبت به یک تایر معمولی هم اندازه زیادتر است. بنایراین خصوصیات ایستایی تایر رادیال بهتر است. در خاک های لومی_شنی و خاک های سبک تایرهای رادیال دارای کشش مالبندی بیشتری نسبت به تایرهای معمولی هم اندازه می باشند. در خاک های مرطوب، رسی و سنگین، تایرهای معمولی ممکن  است در مشخصه های کشش-لغزش عملکرد بهتری نسبت به تایرهای رادیال نشان دهند. تایرها تسمه ای ترکیبی از طرح تایرهای معمولی با رادیال هستند، اگرچه لایه های اصلی در ترکیب تایرهای معمولی در زاوی تاجی کمتری قرار گرفته اند

ساختمان تایر

·          آج تایر (tread)

این قسمت به عنوان رابط بین سطح جاده و تایر ، با ترکیبی از لاستیک‌های طبیعی و مصنوعی به عنوان لایه خارجی وظیفه محافظت از بدنه را در برابر سایش و صدمات احتمالی بر عهده دارد. طرح‌های مختلف آج برای تخلیه بهتر آب از زیر تایر و افزایش قابلیت تایر در برخورد با شرایط گوناگون سطح جاده ساخته می‌شود. می‌توان به طرح‌های رگه‌ای (Rib) ، عرضی (Lug) ، ترکیبی از عرضی و رگه‌ای (Rib & Lug) و بلوکی (Block) اشاره کرد که هر یک مزایا و معایب خاص خود را دارند

برای مثال طرح رگه‌ای در تایرها جهت استفاده در جاده‌های هموار برای حرکت سریع کاربرد دارد. مقاومت بالا در برابر لغزش و صدای کم از جمله ویژگی‌های این طرح است. همچنین در مورد طرح عرضی می‌توان گفت تایر با این آج نسبت به طرح رگه‌ای ، کشش (traction) بهتری دارد. اما صدای آن زیاد است و مقاومت کمی هم در برابر لغزش دارد. این طرح بطور کلی بیشتر مناسب خودروهایی است که در مسیرهای ناهموار تردد می‌کنند. طرح بلوکی تایر نیز بیشتر در تایرهای ویژه برف کاربرد دارد، زیرا باعث کاهش لغزش در جاده‌های برفی می‌شود

·          لایه های سرپوش (Cap plies)

برخی تایرها با دارا بودن 2 یا چند لایه از جنس پلی‌استر جهت نگه داشتن هر چه بهتر بقیه اجزای داخلی تایر خصوصا در سرعت‌های بالا انتخاب مناسبی برای خودروهای پرسرعت خواهند بود

·          تسمه محافظ (Belts)

در تایرهای رادیال ، لایه‌های محافظ فولادی مانند حلقه‌ای پیرامون تایر ، بین آج و بدنه قرار می‌گیرند. و علاوه بر ایجاد اتصال بین این دو قسمت و جذب ضربات ناشی از سطح جاده ، مانعی در مقابل سوراخ شدن بدنه ایجاد می‌کنند. البته در تایرهای بایاس پلای نیز لایه‌های محافظی از جنس نایلون و (بعضا در خودروهای سواری از جنس پلی استر) وجود دارد

·          بدنه تایر (Car Cass)

بدنه متشکل از لایه‌هایی از رشته‌های مقاوم و مستحکم است که مجموعا قابلیت تحمل فشار داخلی تایر و همچنین جذب نیروهای وارده از سطح جاده را داراست. معمولا در خودروهای سواری جنس این لایه از الیاف پلی‌استر است و در خودروهای سنگین از فولاد استفاده می‌شود. زاویه نصب این لایه‌ها نسبت به محیط تایر در نوع رادیال بین 88 تا 90 درجه و در نوع بایاس پلای 30 تا 40 درجه است. استحکام یک تایر معمولی با تعداد لایه‌های بدنه توصیف می‌شود

·          زهوار تایر (Bead Bundle)

زهوار ، حلقه‌ای از سیم‌های فولادی با استحکام بالاست که با لاستیک پوشانده شده‌اند و جهت حفظ وضعیت تایر در رینک و جلو گیری از خروج تایر بکار می‌رود

·          دیواره‌های کناری (Side Walls)

پایداری جانبی تایر توسط این دیواره‌ها فراهم می‌شود و مشخصات تایر و نام سازنده آن نیز بر روی این قسمت نوشته می‌شود

·          آستر داخلی تایر (Inner Liner)

 

مقاله سیل و سیلاب در word

 مقاله سیل و سیلاب در word دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله سیل و سیلاب در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله سیل و سیلاب در word

آشنایی  
پیش بینی سیل  
محاسبه حداکثر سیل محتمل  
اهمیت پیش بینی وقوع سیل  
سیل و امواج مد  
تفاوت سیل با طغیان  
سیلا‎ب‎ها بر دو گونه‎اند:  
مهم‎ترین خسارات سیل  
اقدامات قبل از وقوع سیل  
اقدامات هنگام سیل  
منابع :  

آشنایی

در خلال یا پس از یک بارندگی شدید ، مقدار دبی رودخانه به سرعت افزایش یافته و درنتیجه آب از بستر عادی خود سر ریز نموده و دشت سیلابی و مناطق اطراف را دربر می‌گیرد. با بررسی دشت سیلابی قدیمی و آبرفتهای آن ، شاید بتوان با درجه‌ای از تقریب احتمال وقوع و بزرگی سیلهای آتی منطقه را مشخص کرد. اصولا بزرگی سیلها و تکرار آنها در طول زمان تابع شدت بارندگی ، نفوذپذیری زمین و وضع توپوگرافی منطقه است

البته امروزه به دلیل دخالتهای بی رویه در بسیاری نقاط که قبلا سیل نمی‌آمده ، طغیانهای بزرگی مشاهده می‌شود. فعالیت بشر به چند صورت احتمال وقوع سیل را افزایش می‌دهد. از آن جمله می‌توان به ساختمان سازی در دشت سیلابی رود که مستلزم اشغال بخشهایی از آن است و باعث کاهش ظرفیت طبیعی رود می‌شود، اشاره کرد. به این ترتیب محدوده‌ای از دشت سیلابی که در زمان طغیان زیر آب می‌رود، گسترده تر می‌گردد

شهر سازیها و حذف گیاهان باعث کاهش مقدار آب نفوذی و افزایش آب سطحی می‌شود. حجم زیاد آب از یک طرف بر برزگی طغیان می‌افزاید و از طرفی با افزایش فرسایش ، رسوباتی به وجود می‌آورد که با برجای گذاشتن آنها ظرفیت بستر اصلی رود کاهش می‌یابد. موارد پیش معمولا تاثیر تدریجی دارند، ولی سیلهای ناگهانی و فاجعه آمیز اغلب بر اثر تخریب سدها و بندها ، ایجاد می‌شوند

پیش بینی سیل

هدف از پیش بینی سیل برآورد دبی جریان و سطح سیلابی است که در یک دوره بازگشت مشخص (مثلا در یک دوره 25 ، 50 یا 100 ساله) احتمال وقوع آن وجود دارد. نتایج این پیش بینی که سیلاب طراحی نام دارد، به عنوان مبنایی برای انتخاب روشهای مقابله با سیل مورد استفاده قرار می‌گیرد. سیلاب طراحی معمولا بر مبنای هزینه لازم برای کنترل آن و میزان ریسک و خطری که تخریب سیستم کنترل سیلاب پیشنهادی برای جان انسانها دارد، انتخاب می‌شود

در مواردی که گسیختگی سازه آبی منجر به از دست رفتن جان انسانها و اموال زیادی بشود، طراحی بر مبنای سیلابها با احتمال رخداد کمتر و دوره بازگشت طولانی تر ، مثلا سیلاب 1000 ساله و حتی بیشتر ، انجام می‌شود. سطح گسترش و ارتفاع این سیلابها بیش از سیلابهایی است که از احتمال رخداد بیشتری برخور دارند. پیش بینی سیلاب طراحی به دو صورت تحلیلی و زمین شناسی انجام می‌شود که اغلب مکمل یکدیگرند. عواملی که برای پیش بینی تحلیلی سیلاب مورد توجه قرار می‌گیرند شامل موارد زیر است

بررسی توپوگرافی بخشی از حوضه آبریز که جریان آب را به منطقه مورد مطالعه تامین می‌کند

تعیین نوع پوشش سطح زمین (سنگ ، خاک ، گیاهان) ، جهت تخمین نسبت آب جاری شده به آب نفوذی و تبخیرشده

تعیین بزرگترین رگبار و بارندگی محتمل با توجه به داده‌های موجود

توجه به فصل ، زیرا شرایطی مثل اشباع بودن زمین از آب یا پوشیده بودن سطح آن از برف تاثیر مستقیمی بر جریان سطحی آب دارند

تعیین ظرفیت ذخیره بستر اصلی رود و دشت سیلابی اطراف آن ، تغییرات احتمالی در ظرفیت ذخیره بخشهای پائین رود در آینده نیز مورد توجه قرار گیرد

محاسبه حداکثر سیل محتمل

بطور کلی محاسبه حداکثر سیل محتمل محتاج برآورد پتانسیل بارش و مقدار و نحوه توزیع بارش در داخل حوضه آبریز است. مقدار آبدهی یا سطح آب رودخانه بر حسب زمان ، معمولا توسط منحنیهای خاصی به نام هیدروگراف نشان می‌دهند. به این منظور اغلب از هیدروگراف واحد استفاده می‌شود. مقدار آبدهی رود در یک مدت زمان مشخص از روی هیدروگراف قابل محاسبه است

به منظور پیش بینی سیل معمولا مقادیر محاسبه شده برای جریان به تراز (ارتفاع) آب تبدیل می‌شود. مبنای پیش بینیهای زمین شناسی شامل تعیین مرزهای دشت سیلابی توسط تصاویر فضایی و عکسهای هوایی ، جهت تعیین پراکندگی آبرفتها و خاکهای جدید (کواترنر) در دره و شناسایی اشکالی که به وقوع سیل مربوط می‌شوند، ازجمله پادگانه‌ها ، گودالها و مانند آن است، می‌باشد

این بررسیها زمان دقیق وقوع یک سیل در گذشته را مشخص نمی‌سازد. بلکه ضمن تاثیر وقوع آن در زمانهای جدید زمین شناسی احتمال رخداد مجدد آن را گوشزد می‌کند. نتایج بررسیهای زمین شناسی مخصوصا در جاهایی که رکود طولانی از وضعیت آب و هوایی وجود ندارد، می‌تواند از روش تحلیلی دقیق تر باشد

اهمیت پیش بینی وقوع سیل

اطلاع از چگونگی جریان ، حجم ، شدت ، مدت ، مکان و بالاخره زمان وقوع سیلها اهمیت ویژه‌ای در طراحی و نگهداری سازه‌های مهندسی ، مخصوصا تاسیسات آبی و همچنین پیش بینی خطرات و زیانهای احتمالی ناشی از سیل دارد. به دلیل شرایط آب و هوایی کشورمان سیلابها ، چه از نوع بهاره و ناشی از ذوب برف باشند و چه از نوع ناگهانی ناشی از رگبار ، بخش عمده‌ای از جریان سطحی اغلب رودهای حوضه مرکزی را تشکیل می‌دهد
اندازه گیری دبی رودها در کشور ما از 40 سال پیش و ابتدا از رودخانه‌های اطراف تهران آغاز شد. شبکه ایستگاههای اندازه گیری سطح آب و مقدار جریان رودهای کشور (شبکه هیدرومتری) ، در حال حاضر دارای 870 ایستگاه است که بخشی از آن فعال است. شبکه آب شناسی کشور شامل ایستگاههای اندازه گیری آب ، تبخیر ، باران ، برف و آزمایشگاههای تعیین کیفیت آب و رسوب زیر نظر دفتر بررسیهای منابع آب وزارت نیرو اداره می‌شود

سیل و امواج مد

اغلب سیل‎ها در اثر بارندگی شدید، آب شدن برفها و تکه یخ‎های بزرگ و یا طغیان رودخانه‎ها جاری می‎شوند. بعضی از رودخانه‎ها هر ساله به طور منظم طغیان می‎کنند و از گزارش‎های سالهای گذشته می‎توان زمان وقوع و ارتفاع بالاآمدن آب را پیش‎بین یکرد. سیل‎های غیرقابل پیش‎بینی در اثر باران‎های سیل‎آسای غیرطبیعی روی زمین لخت، خیس و یا یخ‎زده جاری می‎شوند. بعضی سیل‎ها در اثر امواج کنار دریا جاری می‎شوند. در یک موج مدی توده عظیمی از آب دریا، که گاه 6 تا 9 متر ارتفاع دارد، ناحیه‎ گسترده‎ای از زمین ساحلی را که ممکن است حد آن به 80 تا 100 کیلومتری کناره دریا برسد فرا می‎گیرد. اغلب این امواج مد دریا در اثر زلزله‎های زیر دریایی اتفاق می‎افتند ولی گاهی به دنبال طوفان نیز حادث می‎شوند

   مناطقی که خاک‎های چسبنده و بدون پوش گیاهی دارند برای ایجاد سیل بسیار مستعد هستند دانه‎های باران بر اثرضربه به خاک باعث به هم فشردگی و چسبندگی لایه سطح‎رویی خاک شده و از قدرت جذب خاک و نفوذ آب در عمق خاک می‎کاهد و به همین علت آب بارندگی در خاک نفوذ نکرده و جاری می‎شود و در همین حال شدت ضربات باران باعث حرکت دانه‎های خاک شده و این دانه‎ها را همراه خود به حرکت در می‎آورد و معلق شدن این ذرات خاک باعث زیاد شدن حجم آب جاری شده می‎گردد

   این آبهای گل‎آلود حوضه‎های کوچک، در حوضه خود اگر نیروی کوچکی به شمار آیند با پیوستن به هم و تشکیل حوضه‎های بزرگ و زیاد شدن حجم جاری قدرت مخربی را به وجود می‎آورند که در نهایت سبب خسارات مالی و جانی فراوان می‎گردند

   بعضی اوقات بعد از یک بارندگی شدید کوتاه مدت، در سطح حوضه آبریز و یا در یک قسمت اعظم از حوضه، باعث بوقوع پیوستن سیل می‎شود این بارندگی‎های دوم همیشه باعث سیل‎های وحشتناک و تخریب‎گی شده است. از بارندگی‎هایی که باعث سیل یم‎شود یکی هم بارندگی‎های خارج از فصل می‎باشد (مانند بارندگی‎های تابستانی) در تابستان رودخانه‎ها در حد کامل جای هستند، دیگر این که به علت گرم بودن خاک و اختفای هوای گرم مرطوب در حفره‎های خاک، باران شدید تابستانی نمی‎تواند در روزنه‎های خاک نفوذ کند و ناچاراً جاری می‎شود و سیل و طغیان بوجود می‎آید

   عامل دیگری که در بروز سیل مؤثر می‎باشد شکسته شدن سدها و آب‎بندها است، که بر اثر سهل‎‎انگاری فنی و یا عوارض زمینی چون زلزله بوجود می‎آید و یا خرابی آب بندهای طبیعی که بر اثر ریزش کوه و بسته شدن گذرگاه آب حوضه آبریز دریاچه‎‎ای را تشکیل اده و بر اثر فشار زیاد آب سد از هم می‎پاشد نیز عامل دیگری از عوامل بروز سیل می‎باشد

   یکی دیگر از عوامل بروز، شکسته شدن سدهای یخی می‎باشد. مکانیسم عمل بدین صورت است که وقتی رودخانه مقدار زیادی یخ از مناطق کوهستانی را همراه می‎آورد، پس از کاهش سرعت جریان، یخ‎ها به هم پیوسته و اولین شبکه یخی را تشکیل می‎دهند و با پیوستن دیگر یخ‎ها به صورت دیواره‎‎ای در شکاف به دام افتاده و سد یخی تشکیل می‎شود. شکسته شدن این دیوار بر اثر گرما یا فشار باعث سرازیر شدن آب جمع شده می‎گردد. ذوب سریع برف و یخ نیز عامل مهم دیگی در بروز سیل می‎باشد. برف معمولاً در کوهها بیشتر بوده و از فصل بهار به تدریج ذوب می‎شود، برف به علت نیاز بیشتر به گرما نمی‎تواند یکباره ذوب شود و برای ذوب هرگرم برف بیش از79 کالری حرارت لازم است. این مقدار کالری بیشتر از گرمای خورشید و یا بادهای گرم مداوم تأمین می‎شود. گاهی این ذوب به همراه بارندگی‎های شدید، طغیان رودخانه‎ها را سبب می‎گردد. فعالیت‎های آتشفشانی نیز باعث ذوب سریع برف کوهها و سیل آتی و پرحجم می‎شود

  تفاوت سیل با طغیان

 

مقاله کانال سوئز در word

 مقاله کانال سوئز در word دارای 13 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله کانال سوئز در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله کانال سوئز در word

کانال سوئز  
طول کانال  
تاریخچه کانال سوئز  
اداره کانال سوئز  
اهمیت سوئز  
وجه تمایز کانال سوئز  
کانال سوئز از نقطه نظر ما  
منابع

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله کانال سوئز در word

ویکی پدیا عربی

کتاب تاریخ جهانی نفت – اثر دانیل یرگین – ترجمه شادروان غلامحسین صالحیار

ممالک همجوار – تألیف فتح الله حکیمی – شرکت نسبی حاج محمد حسین اقبال و شرکا چاپخانه دانش – اسفند

کانال سوئز

کانال سوئز آبراهی اصطناعی از عمل انسان است که دریای سرخ به دریای مدیترانه متصل می‌کند. این کانال از سمت مغرب صحرای سینا واقع شده‌است

طول کانال

درازی کانال سوئز 163 کیلومتر می‌باشد از بورسعید در ساحل دریای مدیترانه ، تا برسد به شهر السویس در کرانه دریا دریای سرخ. در نیمه راه دریاچه المره کانال به دوقسمت می‌کند، قسمتی از کانال در شمال دریاچه «اَلمُرهَ» واقع می‌باشد ، وقسمتی از جنوب دریاچه «اَلمُرهَ» قرار دارد. «کانال سوئز» کشتی‌هایی که از اروپا ودولت‌های متوسطه به سوی آسیا روانه هستند هدایت می‌کند. قبل از احداث «کانال سوئز» کشتی‌ها ناچار بودند از آبراه رأس الرجاء الصالح عبور کنند واز قاره آفریقا بگذرند. همچنین قبل احداث این کانال کشتی‌ها بارهای خود را در ساحل دریای مدیترانه تخلیه کرده واز راه زمینی به شهر السویس درساحل دریا سرخ رسانده، دوباره با کشتی از دریا سرخ به سوی آسیا عبور می‌داده‌اند

سعید پاشا وکانال سوئز

«سعید پاشا» سومین فرمانروای مصر ، نواده محمد علی پاشا بنیان گذار سلسله خدیوی مصر، بر این باور بود که می‌توان دریای سرخ را به دریای مدیترانه متصل کرد. براساس همین فکر بود که ساختن کانال سوئز را که مقدر بود در زمان فرمانروایی پسر عمویش خدیوی اسماعیل پاشا به پایان برسد آغاز کرد. فکر متصل کردن دریای سرخ به دریای مدیترانه از دوران مصر باستان وجود داشت. کانال فعلی سوئز که دو دریای ، مدیترانه و «سرخ» را مستقیماً و نه از طریق نیل به یکدیگر مربوط می‌کند، زاییده فکر مهندس فرانسوی فردینان دولسپس است وشاید باور سعید پاشا سومین خدیوی مصر به عملی بودن این فکر نیز ناشی از تفکرات «فردینان دولسپس» باشد. این پروژه عظیم که با کار اجباری کشاورزان مصری به ثمر رسیده بود؛ در سال 1869 به پایان رسید و حمل ونقل از آن آبراه آغاز گردید. می‌گویند مراسم افتتاح کانال سوئز به پول آن روز(136 سال پیش) نزدیک به یک میلیون جنیه (پوند) انگلیسی خرج برداشت و فرمانروایان بزرگ اروپا مانند «فرانسوا ژوزف» امپراتور اتریش و ولیعهد «پروس» در این مراسم حضور یافتند. اندکی پس از افتتاح کانال سوئز، در زمان نخست وزیری دیزرائیلی ، دولت بریتانیا 44 درصد سهام شرکت کانال سوئز را از خدیوی مصر خریداری نمود و بقیه سهام نیز به دست سرمایه داران فرانسوی افتاد و خود مصر عملاً هیچگونه کنترل و نظارت مالی برکانال سوئز نداشت. بدین ترتیب کمپانی کانال سوئز تبدیل به یک شرکت انگلیسی ، فرانسوی شد. «دیزرائیلی» حاصل تلاش درخشان خود را درگزارش کوتاه و جاودانه به ملکه ویکتوریا تقدیم کرد و در پایان آن چنین نوشت: «و حالا کانال سوئز مال شماست سرور من» به مرور ایام داشتن سهام کانال سوئز موجب آن شد که مستشاران مالی انگلستان در تمامی شؤون اداری مصر دخالت کنند. در حقیقت هر وزارتخانه‌ای یک مستشار انگلیسی داشت که همه کاره بود. در سال 1882 یک مصری وطن پرست به نام احمد عرابی پاشا که وزیر جنگ بود، زیر بار دخالت مستشار انگلیسی ارتش مصر نرفت و یک شورش مسلحانه تمام عیار سراسر مصر را فرا گرفت. با سرکوب این قیام و دستگیری «عرابی پاشا» انگلستان به اشغال نظامی مصر و سودان پرداخت و این اشغال استعماری 70 سال به طول انجامید و سرانجام با کودتای مصر و عقد قرارداد جدیدی میان مصر و انگلستان به پایان رسید. با آن که در سال 1956 در ماجرای ملی شدن کانال سوئز، می‌رفت که مصر دوباره به اشغال انگلستان و فرانسه درآید اما مقتضیات زمان نقشه انگلستان وفرانسه را نقش برآب کرد و نیروهای بیگانه خاک مصر را برای همیشه ترک نمودند. ویژگی‌های کانال سوئز برای آن که از اهمیت کانال سوئز ، در زمان ملی شدن آن آگاه شویم ناگزیر باید به اسناد ونوشته نیم قرن پیش مراجعه کنیم زیرا موقعیت ژئوپلتیکی و اقتصادی کانال در آنزمان به مراتب بیشتر از امروز بود. خوشبختانه نگارنده این گزارش در آرشیو خود کتابی دارد به نام «ممالک همجوار» و ناشر این کتاب انتشارات اقبال است. کتاب مزبور در حقیقت مجموعه سخنرانی‌های «فتح الله حکیمی» استاد «دانشگاه جنگ» می‌باشد که در سال 34- 1333 در آن دانشگاه ایراد شده‌است. در این کتاب به پیرامون مشخصات کانال سوئز آمده‌است : کانال سوئز معبری است به طول 103 میل که دریای مدیترانه را به بحر احمر متصل نموده و بدین وسیله اقیانوس هند را از طریق مدیترانه به اقیانوس اطلس متصل می‌سازد و همچنین قاره عظیم آفریقا را از پیکر بزرگ آسیا و اروپا جدا می‌نماید. عمق کانال بالغ 34 تا 36 پا بوده و عرض آن از 197 پا کمتر نیست به عبارت دیگر این کانال دارای مشخصاتی است که اغلب ناوگان عظیم اقیانوس پیما می‌توانند در آن رفت و آمد نمایند. ساختمان این معبر آبی بین دوقاره آسیا و اروپا تقریباً 30 میلیون جنیه انگلیسی تمام شده ودر هفدهم نوامبر 1869 راه ایاب و ذهاب ناوگان کشورهای اروپا را به کرانه‌های زرخیز آسیا وخاور دور گشود

تاریخچه کانال سوئز

مقاله مسجد جامع اصفهان در word

 مقاله مسجد جامع اصفهان در word دارای 20 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله مسجد جامع اصفهان در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله مسجد جامع اصفهان در word

مسجد جامع اصفهان  
تغییرات مسجد جامع از زمان سلجوقیه به بعد  
ضلع جنوبی مسجد  
ضلع غربی  
ضلع شمالی  
ضلع شرقی  
معماری و میراث فرهنگی:  
این مسجد دارای بناهای متعددی است از جمله:  
منابع :  

مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع اصفهان خرقه‌ای است هزارگون به ارث رسیده از گذشتگان که در طول 12 قرن هر وارثی نقشی بر اندام آن انداخته، از معماری ساده قرن دوم ه.ق تا آجرکاری‌های سلجوقی و نقوش کاشی‌کاری صفوی به قول دکتر «حسین یقینی» پژوهشگر تاریخ و معماری آلبومی از هنر معماری ایرانی

انعقاد نطفه اصفهان بزرگ را باید همزمان با بنیاد مسجد جامع اصفهان در محل فعلی آن در سال 156 ه.ق دانست. بنای اولیه مسجد را طایفه بنی تمیم روی تپه یهودیه بنا کردند و بعدها ثروتمندان زمین‌های اطراف منتهی‌الیه شمال غربی مسجد را به آن اضافه کرده و کم کم بنای فعلی مسجد جامع امروزین را شکل دادند

گرچه اعتقادی میان مردم اصفهان رواج دارد که معتقدند مسجد جامع اصفهان در محلی بنا شده که پیش از اسلام آتشکده بوده است اما این نظریه همچنان در هاله‌ای از ابهام باقی مانده در حالی که علت این ادعا را وجود یک «پی» دوره ساسانی در زمین محل گنبد خواجه نظام الملک می‌دانند اما دکتر «یقینی» با قاطعیت می‌گوید که بر اساس شواهد تاریخی این جا زمین بکری بوده که از ابتدا برای ساخت مسجد اختصاص داده شده است

به هر روی مسجد ساده‌ای که قبیله بنی تمیم بنا کردند کم کم با گسترش جمعیت اصفهان در قرن سوم هجری و نیاز به فضایی وسیع‌تر در زمان خلیفه عباسی «المستعصم» در سال 226 ه. وارد دومین مرحله تحول اساسی خود شد، مسجد اولیه تخریب و مسجدی عظیم با وسعتی چند برابر مسجد اولیه جایگزین آن شد که به شکل مساجد جامع سایر شهرهای اسلامی همزمان خود بود شبستان این مسجد و جبهه جنوبی به سمت قبله دارای شش دهانه، شمال چهار دهانه و شرق و غرب دو دهانه داشت و دیواری خشتی مسجد را در برگرفته بود. نمای خارجی مسجد نیز با طاقه‌هایی از کاهگل سرخ رنگ تزئین شده بود

مرحله سوم تحولات مسجد جامع اصفهان را باید در قرن چهاردهم ه.ق و اوج جنبش‌های ملی و تشیع و به دنبال آن ظهور سلسله آل بویه مشاهده کرد

انتخاب اصفهان به عنوان یکی از مراکز عمده فرمانروایی این خاندان مسجد جامع را دور از تحولات نگه نمی‌دارد و در این مرحله علاوه بر الحاقاتی که در جهت توسعه مسجد صورت می‌گیرد یک مرمت کلی نیز در آن انجام می‌شود که با کم کردن از فضای باز صحن مسجد یک دهانه با ستون‌های آجری نقش هندسی به شبستان‌های سرپوشیده دور آن اضافه می‌شود ولی این قدم در طرح اساسی مسجد جامع تغییر عمده‌ای وارد نمی‌سازد

اما شاید بزرگ‌ترین تحولاتی که به نوعی به مسجد جامع امروزین منجر شده است را باید در مرحله چهارم تغییرات یا به نوعی در دوره سلسله سلجوقیان دنبال کرد. مسجد بزرگ‌ترین تغییرات را از نقطه نظر کالبد داخلی و خارجی در قرون پنج و شش ه.ق به خود دید و بزرگ‌ترین تحول معماری ایران اسلامی در این دوره تاریخی ایجاد شد، درآمدن از پوسته مسجد ساده شبستانی به شکل مساجد چهار ایوانی که ویژه مساجد ایرانی است احتمالا از قرن پنج ه.ق به بعد و با مسجد جامع اصفهان آغاز شد. با ساختن گنبد خواجه نظام‌الملک در جنوب و گنبد تاج‌الملک در شمال مسجد و ایجاد چهار ایوان، مسجد از حالت شبستانی ساده درآمد. از این پس معماری مساجد چهار ایوانی ویژگی‌ بارز معماری مساجد ایران می‌شود

اصفهان از این زمان در فاصله قرون 7 تا 11 ه.ق که توسط صفویان به پایتختی برگزیده می‌شود دچار نوسانات شدید اقتصادی، اجتماعی و سیاسی می‌شود و به تبع آن تغییراتی در دوره ایلخانان، آل مظفر، تیموریان و ترکمنان آق قویونلو و; در مسجد جامع به وجود می‌آید که این تغییرات بیشتر در سطوح خارجی به خصوص نماهای داخلی مسجد، ایوان‌ها و تغییراتی در استخوان‌بندی بخش‌هایی از مسجد است

تغییرات مسجد جامع از زمان سلجوقیه به بعد

جالب‌ترین آثار مسجد جامع در طی 60 سال حکومت سلجوقیان در فضای 22 هزار متر مربعی مسجد به وجود می‌اید در زمان سلطنت چهار پادشاه سلجوقی، ملکشاه، برکیارق، محمدبن ملکشاه و محمودبن محمد بن ملکشاه

از آثار این دوره می‌توان به ایجاد گنبد خواجه نظام الملک در جنوب مسجد توسط خود او و کتبیه‌ کوفی آن به نام پادشاه وقت اشاره کرد، همچنین گنبد شمالی (تاج الملک) که نزد مردم به گنبد خاکی شهرت دارد و به دستور ترکان خاتون ملکه سلجوقی بنا شد، این گنبد از نظر معماری و هنری زیباترین اثر معماری جهان نام گرفته است

در همین جا ذکر این نکته جالب است که مسجد جامع اصفهان تنها مسجدی است که دو گنبدخانه دارد و نمونه آن را ما در هیچ مسجدی سراغ نداریم

بخش دیگر مسجد جامع که در دوره سلجوقی ساخته شده چهلستون (ستون‌های آجری) و شبستان‌های شمال و جنوب مسجد با طاقنماهای آجری متنوع است که در حال حاضر جلب توجه می‌کند. در دو ضلع شرقی و غربی مسجد نیز آثاری وجود داشته شامل صومعه و کتابخانه‌ که در آتش‌سوزی سال 514 یا 515 ه.ق از بین رفته است. در زمان سلطان محمود سلجوقی اسماعیلیان به مسجد حمله می‌کنند و کتابخانه نفیس آن را آتش می‌زنند گفته می‌شود فهرست کتاب‌های کتابخانه در سه جلد قطور تنظیم شده بوده است. کتیبه‌ای در شمال شرق مسجد و اطراف قدیمی‌ترین سردر از این حریق حکایت می‌کند

ضلع جنوبی مسجد

گنبد خواجه نظام‌الملک از جمله مهم‌ترین و شاخص‌ترین‌ بنای ضلع جنوبی مسجد و از زیباترین آثار دوره سلجوقی با تزیینات گچی و آجری است که از سال 465 تا 485 (اوایل قرن ششم) اساس ساختمان آن بنا شد سقف آن مقرنس است و در اواخر قرن نهم هجری به امر حسن بیک آق قویونلو از نو ساخته شده و مناره‌های طرفین ایوان هم ظاهرا در زمان او بنا شدند، داخل یکی از مقرنس‌های ایوان کتیبه‌ای از اصلاحات و تعمیرات دوره حسن بیک بهادرخان در سال 880 ه.ق به چشم می‌خورد، ازاره‌های مرمر و صفه‌های مختلف از کاشیکاری‌های معرق برجسته که قسمت‌های پایین این ایوان را تزیین کرده و کاشیکاری پشت بغل طاقنمای فوقانی و تحتانی اطراف صحن از دوره حکمرانی اوزون حسن به جا مانده، باستان‌شناسان حدس می‌زنند اوزون حسن بیشترین تغییر را در ضلع جنوبی مسجد نسبت به سایر پادشاهان صفوی ایجاد کرده است، کتیبه داخل هلال این ایوان و کتیبه نمای دور طاق آن که 14 لوح بزرگ و 13 لوح کوچک است از زمان شاه طهماسب ایجاد شده و کتیبه ایوان آن به نام اوست

کتیبه افقی فوقانی ایوان جنوبی از دوره شاه عباس ثالثی حاکی از تعمیرات آن زمان مورخ 1070 ه.ق است در طرفین گنبد و ایوان دو چهلستون است که دوره دوم سلجوقی و فرمانروایی جانشینان ملکشاه ساخته شده طرفین چهلستون‌ مزبور سمت مشرق ساختمان‌های دوره آل مظفر است که از قرن هشتم در سمت چپ دالان و ورودی مسجد واقع شده و طاق‌ها و ستون‌های آجری جالب متنوع دارد یک راهرو در جنوب شرقی مسجد این قسمت را از ساختمان‌های سلجوقی جدا می‌کند در سمت غرب چهلستون دیگری از قرن 11 ه.ق از زمان شاه عباس کبیر وجود دارد که سبک ساختمان طاق‌‌ها و ستون‌های آن از چهلستون‌های سلجوقی واقع در همین ضلع پیروی می‌کند و آن را به نام چهلستون شاه عباسی می‌شناسند. ایوان ضلع جنوبی به ایوان صاحب معروف است

ضلع غربی

 

مقاله نگرشی بر نحوه ساماندهی حاشیه کلان شهرها در word

 مقاله نگرشی بر نحوه ساماندهی حاشیه کلان شهرها در word دارای 36 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد مقاله نگرشی بر نحوه ساماندهی حاشیه کلان شهرها در word  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است

بخشی از فهرست مطالب پروژه مقاله نگرشی بر نحوه ساماندهی حاشیه کلان شهرها در word

چکیده  
معرفی ناحیه مورد مطالعه  
مفاهیم، اهداف کلی و الزامات ساماندهی  
2- معرفی موضوع و تدوین مسأله تحقیق و تبیین موقت آن  
الف) نحوه گسترش و رشد فیزیکی شهر:  
ب) ساخت و بافت جمعیت:  
ج) آسیب پذیری اجتماعی و شهری:  
د) فعالیت اقتصادی، اشتغال و بیکاری  
ه) فضای کالبدی حاشیه شهر  
ویژگیهای حاشیه شهر مشهد  
4 استراتژی کلی طرحها:  
1-4 برنامه های کوتاه مدت:  
2-4 برنامه های میان مدت:  
3-4 برنامه های طولانی مدت  
5- اهداف  
6- سیاستها  
7- راهبردها و نتایج  
ب) ساخت و بافت جمعیت  
ج) آسیب شناسی اجتماعی و شهری  
د) وضع فعالیت اقتصادی اشتغال و بیکاری  
ه) فضای کالبدی حاشیه شهر  
منابع و مآخذ  

بخشی از منابع و مراجع پروژه مقاله نگرشی بر نحوه ساماندهی حاشیه کلان شهرها در word

3- رحمانی، عباسعلی و همکاران، طرح راهبردی ساماندهی حاشیه شهر مشهد، مطالعات و بررسیهای اجتماعی و ; ، سال 1380، ص 78

5- جواهرپور، مهرداد و داورپناه، بابک، سکونتگاههای ناپایدار اقشار کم درآمد شهری، هفت شهر، سال سوم، شماره هشتم، ص 82

6- جوان، جعفر، طرح ساماندهی حاشیه مشهد، منتشر نشده، ساماندهی حاشیه شهر مشهد، سال 1381

7- پیران، پرویز، هفت شهر، سال سوم، شماره 9و 10، ص 13

8- صرافی، مظفر، هفت شهر، سال سوم، شماره هشتم، ص 5

9- ائتلاف برای شهرهای فاقد آلونک نشین، هفت شهر، سال سوم، شماره 9و 10، ص 79

10- جهت اطلاعات بیشتر در این زمینه به گزارش بررسی شرایط اجتماعی و اقتصادی حاشیه نشینان شهر مشهد، استانداری خراسان، سال 1371، تألیف حاتمی نژاد، و محمد زمردیان، مراجعه شود

11- رک، منبع شماره 6، ص 11

12- رک، منبع شماره 3، ص 20 تا 25

13- رک، منبع شماره 3، ص 4 تا 38

14- این مسأله خاص کلانشهر مشهد نیست بلکه غالب کلانشهرهای ایران با این دغدغه روبرو هستند. برای اطلاع بیشتر به منبع ارزشمند زیر مواجه شود

شیعه، اسماعیل، با شهر و منطقه در ایران، مرکز انتشارات دانشگاه علم و صنعت تهران، 1378، ص 90

15- کاظمیان، غلامرضا، شناخت و ارزیابی مقدماتی اسکان غیررسمی در قوانین شهری ایران، هفت شهر، سال سوم، شماره هشتم، ص 71

16- جواهری پور، مهرداد، رک، منبع شمار، 5، ص 84

17- جوان جعفر، منبع شماره 6، ص 43

18- جوان، جعفر، رک، منبع شماره، 6، ص 11

19- میرفندرسکی، و همکاران، طرح راهبردی ساماندهی حاشیه شهر مشهد، منتشر نشده، سال 1381، ص 4-5- الف

20- کاظمیان، غلامرضا، هفت شهر، سال سوم، شماره 8، ص 76

21- پیران، پرویز، هفت شهر، سال سوم، شماره 9 و 10، ص 13

22- صرافی، مظفر، هفت شهر، سال سوم، شماره 8، ص 5

 

چکیده

          ساماندهی مکانی و فضایی حاشیه کلان شهرها، به ویژه کلان شهرهای مذهبی، با کارکردهای مشخص و معین اگر همراه با نگرشی ژرف و همه جانبه به عوامل به وجود آورنده و تشدید کننده آن نباشد، نه تنها مفید نیست، بلکه با گذشت زمان مسائل حاشیه نشینی را تشدید و مشکلان ناشی از آن را هم برای نواحی حاشیه ای و هم برای شهرهای مرکزی آنها افزایش می دهد. حتی در صورت نبود برنامه ریزی دقیق و منطقی به صورت ریشه ای آنرا از یک معضل و مشکل اجتماعی به یک بحران همه جانبه تبدیل خواهد کرد. این نوشتار به دنبال کشف اطلاعات و ابعاد مختلف زندگی حاشیه نشینان مشهد نیست بلکه دیدگاهی است نسبت به نحوه مطالعه حاشیه و حاشیه نشینان شهرهای بزرگ، همانند شهر مشهد، که تکامل آن نقد و بررسی صاحب نظران و اندیشمندان سایر رشته های جنبی را می طلبد

معرفی ناحیه مورد مطالعه

            با توجه به این که مشخصات هر شهر همانند: علت پیدایش، موقعیت و جایگاه آن در میان شهرهای دیگر، نحوه زندگی، متابولیسم شهری، چگونگی تحول و تعامل آنها با هم در چگونگی جذب مهاجر و حاشیه نشین نقش عمده و اساسی دارد. بنابراین بی مناسبت نیست که مشهد و حاشیه آن به صورت گذرا معرفی شود

آرزوی میلیونها تن در سال، موجب سفر حدود دوازده میلیون مسافری می شود که برای زیارت عاشقانه امام هشتم شیعیان- علیه آلاف التحیه و الثتاء- و گذراندن اوقات فراغت خویش، راهی شهر مشهد می شوند

شهر مشهد، در شمال شرق کشور به فاصله 900 کیلومتری تهران، در منتهی الیه دامنه کوههای البرز شرقی قرار گرفته است که شمال و جنوب آن را تا هزاران کیلومتر صحاری گرم و خشک آسیای مرکزی، ایران و آفریقا، احاطه کرده است

مشهد در بین شهرهای کشور و دنیا ویژگی منحصر به فردی دارد. این ویژگی آن را به اولین کلان شهر مذهبی جهان تبدیل کرده است. بزرگترین شهر شرق کشور که بالاترین درصد جمعیت پذیری در سطح استان، بیشترین سهم ایرانگردی در سطح کشور را در اختیار دارد

مشهد با جمعیتی برابر 8/1 میلیون تن در سال 1375 پس از تهران بزرگترین کلان شهر کشور بوده است. این شهر در طول سالهای 75-1355 پس از کرج بالاترین میزان نرخ رشد جمعیت را در میان کلان شهرهای کشور دارا بوده است، که مسلماً بخش عمده این نرخ رشد بالا به حاشیه شهر مشهد اختصاص دارد. حاشیه ای که متجاوز از دویست کیلومتر مربع وسعت دارد. جمعیتی حدود ششصدو پنجاه تن را در هفت شهرک و دویست و سیزده روستا در خود جای داده و دور تا دور شهر مشهد را در برگرفته است. این جمعیت از جمعیت استانهای ایلام، سمنان و کهکیلویه و بویراحمد بیشتر است؛ افزون بر این، جمعیت حاشیه شهر مشهد از جمعیت 19 مرکز استان کشور بیشتر است. بخشهای شمالی و شمال غرب آن هم از نظر وسعت بیشتر و هم از حیث جمعیت بزرگترین لکه های حاشیه نشین شهر مشهد به شمار می رود. بیشتر ساخت و سازه ها در این منطقه بدون برنامه بوده و اغلب آنها غیر قانونی و غیر مجاز بوده است. که بخش قابل ملاحظه ای از هزینه های شهرداری را این مناطق به خود اختصاص می دهند. خلاصه آن که حاشیه، کانون هزینه ها، کمبودها، نارضایتی ها، ناهنجاریهای اجتماعی و فرهنگی و مسائل ضدامنیتی است، علی رغم اینکه دارای پتانسیل بالایی در بسیاری از زمینه ها نیز می باشد. بدیهی است در آینده ای نه چندان دور در صورت بی توجهی به آن، این حاشیه با چنین ویژگیهایی سبب ناامن شدن شهر مشهد خواهد شد. این موضوع به لحاظ ماهیت و ویژگیهای خود می تواند بالقوه حیات شهر مشهد را به مخاطره اندازد، بنابراین مقابله با این معضل، ساماندهی شهر مشهد، به ویژه حاشیه آنرا ضروری می سازد

مفاهیم، اهداف کلی و الزامات ساماندهی

اصطلاح حاشیه نشینی یا سکونتگاههای غیر رسمی بر فرایند تاریخی دلالت دارد که شکلهایی از تأمین مسکن و اسکان گروههای کم درآمد را به صورت غیر رسمی و غیرقانونی در برمی گیرد. با توجه به ساختیابی این پدیده در زمان و مکانهای گوناگون اصطلاحات دیگری نیز مانند زاغه یا آلونک نشینی؛ اجتماعات آلونکی، سکونتگاههای خودرو (spontaneous) برنامه ریزی نشده، (unplanned)، غیرقانونی (illegal)، غیر رسمی (informal)، نابسامان و یا غیرمنظم (irregular) و ; برای آنها بکار برده اند که هیچکدام از آنها نمی توانند الزاماً به تنهایی تمامی وجوه آنرا بیان بکنند و فضای مفهومی آن را بصورت دقیق مشخص کنند. در اینجا حاشیه را به سکونتگاههایی اطلاق می کنیم که در محدوده قانونی شهر مشهد ولی در خارج از محدوده خدماتی آن بصورت غیررسمی و خودجوش پا گرفته اند. مشهد در بین کلانشهرهای کشور جایگاه ویژه ای دارد و با توجه به نقش مهم آن، به عنوان شهری سیاحتی و زیارتی، نه تنها در داخل بلکه در سطح بین المللی دارای عملکرد خاص خود است، بنابراین در فرایند تصمیم سازی و برنامه ریزی، نه تنها نگرش ملی، بلکه رویکردی فراملی را می طلبد، لذا مشی و مرام برنامه ریزی و اهداف کلی آن در سطح کلان، نه تنها باید معطوف به تأمین زندگی مرفه و مطلوب شهروندان مشهدی باشد، بلکه باید شرایط مطلوب و مناسب زندگی را برای دوازده میلیون تن زوار و مسافری که هر ساله با هزاران امید به این شهر وارد می شوند، نیز تأمین کند. این موضوع نه تنها مستلزم سوق دادن سرمایه گذاریهای کلان در زمینه های مختلف اقتصادی است، بلکه تأمین امنیت، ایجاد فضاهای مطلوب زندگی، بسترسازی برای ایجاد آرامش فکری و روحی مسافران از طریق توزیع مطلوب امکانات و خدمات رفاهی در سطح شهر و از بین بردن اختلافات ناحیه ای و جلوگیری از بروز ناهنجاریهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در سطح کلان شهر مشهد را نیز مطلوب می کند. بدیهی است بی توجهی به این موضوع و کم ارزش دانستن مسائل بالا، نه تنها مسائل و مشکلات زیادی را موجب خواهد شد، بلکه به تدریج پایداری کلان شهر مشهد را مورد تهدید قرار خواهد داد. بنابراین جهت پشت سر گذاشتن این مشکلات و رسیدن به یک بستر هموار برنامه ریزی و دادن بروکف به آن، مستلزم نگرش ویژه به کلیت موضوع و ساماندهی فضای مجموعه شهری مشهد است که در برگیرنده خود مشهد، حاشیه مشهد و فضاهای روستایی و شهری اطراف آن است، زیرا عملکرد مطلوب این فضاهاست که شرایط زیست مطلوب انسانی را در فضای مجموعه شهری مشهد فراهم می آورد. بر این اساس به نظر می رسد سازمانهای اجرایی و شهرداری مشهد ناگزیر از

1-       تدوین برنامه پنج ساله شهر مشهد و انطباق آن با برنامه پنج ساله سوم توسعه کشور خواهد بود که مشهد را نه تنها به صورت یک شهر، بلکه به صورت یک فضای شهری گسترده در نظر می گیرد که برنامه بالا دست برای کلیه فعالیت ها و طرحهای اجرایی در فضای شهری مشهد خواهد بود. به عنوان مثال می توان به طرحهای زیر اشاره کرد

-                                  طرح مطالعات گردشگری.

-                                  طرح تحول اداری.

-                                  طرح جامع مطالعات حمل و نقل.

-                                  طرحهای جلب مشارکت مردمی و سرمایه گذاریهای کلان اقتصادی.

-                                  طرح توسعه فضای سبز.

-                                  طرح ساماندهی حاشیه شهر و طرحهای دیگر ;

2-       تودین برنامه اصلاح مدیریت کلان شهری مشهد در انطباق با سایر مراکز شهری استان به عنوان دومین کلان شهر مدهبی دنیا، بزرگترین کلان شهر شرق استان با رویکردی آمایشی، تنسیق محیط طبیعی و انسانی و فعالیتهای منطبق بر آن

اصل مسلم این که عملکرد مطلوب شهر مشهد را نمی توان تنها در درون آن جستجو کرد، بلکه برخی سازوکارهای آن در سایر نقاط شهری و روستایی استان و کشور نهفته است. بنابراین طرح ساماندهی حاشیه شهر مشهد بدون داشتن ارتباط منطقی با طرح جامع مشهد و آن هم در راستای برنامه های توسعه کلان ملی و استانی، مفید نبوده و حتی در بهترین شرایط پیش بینی و اجرا نیز ناهماهنگیهایی را در فضای شهری مشهد و استان موجب خواهد شد. اکنون برای چیده شدن بر مشکلات و برآورد برخی از اهداف بالا، طرح ساماندهی حاشیه شهر مشهد به صورت پیشنهادی با مشخصات و ویژگیهایی ارائه می شود

2- معرفی موضوع و تدوین مسأله تحقیق و تبیین موقت آن

            حاشیه نشینی، اسکان غیر رسمی یا اجتماعات آلونکی، زاغه نشینی و ; در ایران که در دهه های گذشته به آنها گودنشینی می گفتند برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم در تهران پای به عرصه نهادند اما رشد خیره کننده آن به واسطه دهه 40 شمسی بازمی گردد. امروزه در اکثر شهرهای بزرگ کشور که رشد جمعیتی بالایی دارند اسکان غیررسمی (حاشیه نشینی) پدیده ای متداول است که فرایند رشد آن سر باز ایستادن ندارد. حتی در دهه های اخیر رشد اسکان غیررسمی با رشدی سریعتر از رشد شهرنشینی مواجه بوده است

            در صورتی که شرایط اقتصادی، اجتماعی، سیاسی کشور به شکل کنونی ادامه یابد و تمهیداتی جهت کاهش روند آنها اندیشیده نشود افزایش شمار ساکنان غیررسمی چهره شهرها را دگرگون خواهد ساخت. این امر با توجه به روستایی شدن حاشیه شهرها، مسائل و مشکلات جدی گوناگونی را فراروی مدیریت شهری کشور قرار خواهد داد که از ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و فیزیکی گوناگونی برخوردار است که ذیلاً به آنها اشاره می گردد

الف) نحوه گسترش و رشد فیزیکی شهر

            به موازات رشد شهرنشینی در کشور و گسترش چشمگیر آن در دهه های اخیر سکونتگاههای نامتعارف و خودانگیخته ای درون یا مجاور شهرها- با تقدم در مجموعه های شهری بزرگ و پرتوان، به سرعت ایجاد شده و رشد یافته اند. این رشد و گسترش بدون داشتن ارتباط منطقی و سنجیده با توانهای محیطی شهرها، فضای کالبدی و فیزیکی آنها را تحت تأثیر قرار داده و موجب پیدایش لکه های جمعیتی با مشخصات ویژه خود از قبیل پیوستگی عملکردی با شهر اصلی ولی گسست کالبدی از آن، محیطی با کیفیت پایین زندگی، مساکن شتاب زده و نابسامان و بافت مسکونی غیرمتعارف ; گردیده است

            فضای شهری مشهد نیز تحت تأثیر عوامل فوق الذکر، به دلیل وجود محدودیت های مرفولوژیک و جغرافیایی از سمت جنوب شرق و شرق، محدودیت های اقتصادی از سمت جنوب، وجود امکانات توسعه و گسترش در سمت غرب و شمالغرب، نه تنها به لحاظ مرفولوژیکی بلکه از نظر اقتصادی و وجود عوامل تشدید کننده جذب جمعیتی در محور مشهد- قوچان گسترش بی سابقه ای یافته است. که عمده جمعیت حاشیه نشین یا اسکان غیررسمی مشهد نیز در این قسمت قرار داشته و روز به روز در حال گسترش نیز می باشد. لازم به یادآوری است که حاشیه نشینی در شهر مشهد نه بصورت امروزی آن بلکه عمدتاً بصورت زاغه نشینی سابقه بس طولانی دارد که در حاشیه و یا در دل شهر سکنی گزیده بودند. در هر حال تداوم این روند گسترش که ناشی از شرایط ویژه این منطقه است، کم کم مشهد را به یک متروپل خطی تبدیل خواهد کرد که تا کیلومتر 25 جاده مشهد- قوچان کشیده خواهد شد. تحقق چنین شرایطی خدمات رسانی را به لحاظ برنامه ریزیهای شهری با مشکلات زیادی روبرو خواهد ساخت

ب) ساخت و بافت جمعیت